مهدی میرزاده در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: تردیدی در باب نام و هویت تاریخی خلیج‌فارس نیست و طبیعتاً این مسئله برای ما ایرانی‌ها محلی از اعراب ندارد. اداره‌کل ارشاد و نهادهای فرهنگی نیز در این حوزه مسئولیت‌هایی دارند.
وی افزود: واقعیت تاریخی و فرهنگی این است که این خلیج همواره به نام فارس مزین بوده اما واقعیت جغرافیایی این است که ما با کشورهای قطر، عمان، عراق، بحرین، امارات و .. مسلمان همسایه هستیم و نمی‌توانیم به خاطر یک نام از سایر فرصت‌ها استفاده نکنیم. چالش‌های سیاسی و نظامی و زیست‌محیطی هم مطرح هستند.
این تحلیلگر جغرافیای سیاسی بیان کرد: مسئله و چالش نام خلیج‌فارس محصول یک دوره گذار هویت‌یابی کشورهای عربی است. مسئله دگرسازی منشأ اصلی تنش بر سر نام خلیج‌فارس است اما فرای این نام، ما کشورهای حاشیه خلیج‌فارس منافع و دغدغه‌های مشترکی داریم.
وی اضافه کرد: در حوزه خلیج‌فارس کشورها و کنشگران محلی وجود دارند. ما از منظر قدرت منطقه‌ای کارکردهای یک کشور را در راستای تأمین منافع مشترک می‌بینیم و هیچ‌کدام از تحرکات ما تهدیدی برای کشورهای منطقه نیست.
رئیس دانشگاه علمی کاربردی استان هرمزگان عنوان کرد: عراق امروز بازیگری ضعیف و به حاشیه رانده شده است. کلیدی‌ترین کشور منطقه در بین کشورهای عربی عربستان سعودی است که سودای رهبری جهان عرب را دارد. این کشور در زمینه تسلیحات و منظر دفاعی بالانسی در منطقه ایجاد کرده و در حوزه علم و فناوری رشد چشمگیری در سال‌های اخیر داشته است.
میرزاده ادامه داد: قطر از ثروتمندترین کشورهای منطقه دنیاست و به دنبال این است که با اتکا به منابع خود راهش را از عربستان جدا کرده و استقلال داشته باشد. عمان یک بازیگر منحصر به فرد در منطقه است و مهم‌ترین شاخصه‌اش میانه‌روی و میانداری در بحران‌ها بین کشورهای منطقه است.
وی بیان کرد: ما جامعه دانشگاهی هستیم و زمان آن رسیده که در نگاه تحقیرآمیز خود به کشورهای عربی تجدیدنظر کنیم؛ چون این کشورها در بسیاری از زمینه‌ها پیشرفت‌های چشمگیر داشته‌اند. بحرین بیشتر درگیر اختلافات و بحران‌های داخلی خود است.
میرزاده بیان کرد: در منطقه چند بازیگر خارجی مانند مصر داریم. نام خلیج جعلی را ابتدا مصر در دنیا مطرح کرد و به ادبیات دیپلماتیک خلیج‌فارس رسید. مصری‌ها در کشاکش بحران‌های منطقه سعی در کسب منافع مادی هستند. برای آمریکا با همه نقدها امنیت منطقه همچنان مهم است؛ چون در ثبات قیمت انرژی دز جهان نقش دارد، انگلیس در دهه اخیر نقش کمرنگی در منطقه داشته و چین بازیگر جدید در رقابت با آمریکاست و در ۵ سال گذشته سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی در حاشیه خلیج‌فارس داشته است.
وی افزود: ترکیه بیشتر به دنبال توسعه اسلام معتدل است و همین مسئله باعث شده با کشورهای منطقه مشکل داشته باشد اما منافع اقتصادی خود را نیز دنبال می‌کند. کشورهای منطقه دغدغه مشترک ثبات امنیت را دارند.
این تحلیلگر جغرافیای سیاسی ادامه داد: آینده بازار نفت و تأمین نفت دغدغه دیگری و گام‌های خوبی نیز در حوزه سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی برای جایگزینی نفت برداشته شده است. انقطاع نسلی را داریم که دیدگاهشان با نسل جوان متفاوت است. بیشتر کشورهای منطقه حاکمان سالخورده‌ای دارند، حاکمانی که حکومت به نامشان دارند و ممکن است در آینده‌ای نزدیک چالشی در انتقال قدرت داشته باشند.
وی بیان کرد: در منطقه نگاه مثبتی به اسرائیل شکل گرفته و شاهدیم که اسرائیل دارد به یکی از بازیگران مؤثر در خلیج‌فارس تبدیل می‌شود. روند اعطای آزادی‌های سیاسی می‌تواند کشورهای منطقه را متحول کند. امروز در بین کشورهای حاشیه خلیج‌فارس رقابت بر سر توسعه صنایع، خطوط انتقال نفتی، توریسم و اقتصاد دانش‌بنیان، سیاست‌های مهاجرتی، جذب نخبگان خارجی به خصوص نخبگان ایرانی و … وجود دارد.
میرزاده در پایان یادآور شد: فارغ از نام خلیج‌فارس، اختلاف بر سر جزایر ایران نیز وجود دارد اما در نهایت ما باید برای حسن همسایگی و حفظ منافع مشترک با همسایگان خود سازش داشته باشیم.
نظرات