دکتر حسین اصغری ثانی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به سفر رئیس جمهور به قطر، به بررسی تاریخچه روابط ایران با این کشور پرداخت و اظهار کرد: ایران از جمله کشورهایی است که بیشترین تعداد همسایه را در دنیا دارد، اما هنوز دستگاه سیاست خارجی ما دکترین خاصی در بخش سیاست همسایگی ندارد، یعنی مثلا ما همان سیاستی را که در قبال افغانستان داریم، در مقابل سایر همسایگانمان هم همان سیاست را اتخاذ کرده‌ایم، در حالی‌که باید رفتار ما با هر کدام از همسایگانمان، متناسب با شرایط ژئوپلیتیکی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و نظامی آن باشد.
وی با اشاره به اینکه شورای همکاری خلیج فارس پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در بحبوحه جنگ ایران و عراق و با هدف تقابل با نفوذ ایران در خاورمیانه شکل گرفت، اضافه کرد: در این مدت کشورهای کوچکی مانند قطر و امارات همواره سعی کرده‌اند بازی دوجانبه‌ای را داشته باشند، یعنی هیچ گاه به نحوی رفتار نکرده‌اند که خود را در تقابل با ایران یا شورای همکاری خلیج فارس قرار دهند.
اصغری ثانی با بیان اینکه سیاست خارجی قطر از پس از کودتای ۱۹۹۵ این کشور چند مولفه دارد، ادامه داد: یکی اینکه همواره قطر با قدرت‌های بزرگ از جمله آمریکا اتحاد دارد. همچنین قطر تا پیش از جنگ خلیج فارس، یک رابطه سطحی با ایران داشت و همواره سعی می‌کرد وارد تنش با ایران نشود. در بحث پرونده هسته‌ای ایران، قطر بر خلاف کشورهایی مانند عربستان و امارات، از ایران حمایت می‌کرد، اما باز هم از تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران که توسط ترامپ انجام شد، حمایت کرد. یعنی قطری‌ها همیشه در قبال ایران یک بازی بینابین داشته‌اند.
وی افزود: در سال ۲۰۱۷ که قطر از سوی شورای همکاری خلیج فارس تحریم شد، یک بزنگاه تاریخی برای سیاست خارجی ایران به وجود آمد و باعث شد ایران یکی از بهترین سیاست‌های منطقه‌ای خود را در پیش گیرد و نخبگان سیاست خارجی ما توانستند یک سیاست همسایگی بسیار خوبی را در قبال قطر پی‌ریزی کنند. ایران از قطر حمایت و حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای قطر باز کرد و حتی کمک‌های غذایی به این کشور ارسال کرد و به طور کلی ایران در مقابل شورای همکاری خلیج فارس، حمایت خوبی را از قطر انجام داد. همین باعث شد از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰، مقامات ایران و قطر بیشترین میزان رفت‌وآمد را به کشورهای هم داشته باشند و ۲۵ دیدار رسمی بین مقامات عالی‌رتبه ۲ کشور صورت گیرد که این نشان‌دهنده تقویت روابط بین ایران و قطر از سال ۲۰۱۷ به بعد و تغییر نگاه این ۲ کشور نسبت به یکدیگر است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل اضافه کرد: تا قبل از سال ۲۰۱۷ اگر قطر پیشنهاد میانجی‌گری بین ایران و آمریکا را مطرح می‌کرد، ایران پاسخ منفی می‌داد و بیشتر تمایل داشت این میانجی‌گری توسط عمان انجام شود و قطر با کارت ایران، وزن ژئوپلیتیکی خود را افزایش ندهد. اما اکنون با افزایش رفت‌وآمدها بین ایران و قطر، دولت ایران تمایل دارد از پتانسیل میانجی‌گری قطر استفاده کند.
اصغری ثانی با بیان اینکه سفر رئیس جمهور به قطر می‌تواند همکاری‌های اقتصادی بین ۲ کشور را گسترش دهد و باعث تقویت سیاست همسایگی بین ایران و قطر شود، گفت: اما من فکر نمی‌کنم شرکت آقای رئیسی در اجلاس اپک گازی که قرار است در روز دوم سفر ایشان به قطر انجام شود، باعث شکل‌گیری اتفاق خاصی در صنعت گاز ایران شود؛ چراکه ما در حوزه گاز با قطر و روسیه تضاد منافع داریم. قطر و روسیه هر ۲ در دیپلماسی خود، در حال استفاده از گاز به عنوان یک ابزار هستند. بنابراین نمی‌توان توقع داشت در این اجلاس اتفاق خاصی برای پیشرفت صنعت گاز ما رخ دهد. چنین اجلاسی هنگامی می‌تواند به تقویت صنعت گاز ما کمک کند که ما نقش و وزن خودمان را در بازار گاز دنیا مشخص کنیم.
وی با اشاره به اینکه قطر کشور اول دنیا در حوزه تولید گاز مایع است، بیان کرد: اگر یک کنسرسیوم گازی مشترک بین ایران و قطر تشکیل شود و ایران به جای اینکه گاز مایع خود را به صورت مستقل صادر کند، از توان صادراتی و بازاریابی قطر استفاده کند و گاز مایعی که تولید می‌کند را با سرمایه‌گذاری مشترک با قطر صادر کند، در این صورت می‌توان امیدوار بود که ایران از همکاری با قطر در حوزه تولید گاز مایع، به منافع خود دست یابد.
انتهای پیام
نظرات