این پژوهشگر و منتقد ادبی درباره کتاب جدید خود به ایسنا گفت: «دختران شهرزاد» یک بررسی تاریخی و ادبی از کار زنان نویسنده ایرانی است و از اولین کسانی که شروع به داستاننویسی به مفهوم جدید کردند، آغاز میشود و به دورههای معاصر و امروز میرسد. تعداد نویسندهها زیاد است و نشمردهام که بر روی چند نویسنده کار کردهام اما کار تمام کسانی که در زمینه ادبیات داستانی کار کردهاند، بررسی شده است؛ از کارهای مهم تا کارهایی که چندان مهم نیستند، همه جور کتابی هست.
او در توضیح مختصر از ویژگی داستاننویسان زن و سیر تحولات کار داستاننویسان زن بیان کرد: این نکتهای است که در کتاب مطرح میشود، سیر حرکت و تحول زنان نویسنده که چطور شروع میکنند، در آغاز کارشان چه ویژگیهایی دارند، مثلا هم از نظر مضمونی و هم شیوه و سبک و سیاق نوشتن کارشان متأثر از نویسندههای مرد است اما به تدریج و بخصوص از دهه ۴۰ میبینیم نویسندگان زنی پیدا میشوند که صاحب صدایی از آن خود هستند و ابتکارت ادبی خود را دارند بهگونهای که بسیاری از آنها در صف اول نویسندگان ایران قرار میگیرند، اینکه نویسندگان زن به چه موضوعاتی میپردازند، شگردهای ادبیای که به کار میبرند، شیوههای زبان و سبک کاری آنها چه بوده، نویسندگان زن پاورقینویس کارشان چه ویژگیای دارد و... سعی شده تصویر تمامنمایی از این فعالیت ادبی به دست داده شود.
نشر چشمه با اعلام اینکه این کتاب ۲۷۰ صفحهای بهزودی منتشر خواهد شد، نوشته است: امروزه، بانوان نویسنده صاحبِ آوایی رسا در ادبیات معاصر ایران شدهاند و داستاننویسیِ آنان از نظر کمّی و کیفی به مرتبهای رسیده است که جا دارد تحقیقی درباره آن صورت گیرد.
البته آنچه نویسندگان زن مینویسند بخشی است از جریان کلیِ ادبیات معاصر. اینان همچون نویسندگان مرد در پیِ نوآوری در شکل و مضمون داستانِ ایرانیاند و همه بایدونبایدهایی که دامنه این ادبیات را محدود میسازد دامنگیرِ نوشتههای آنان نیز میشود.
اما واقعیت این است که زنان از نظر موقعیت اجتماعی محدودتر از مردان بودهاند و امکان کمتری برای پرورش قدرت ادبیِ خود داشتهاند. در سالهای پس از انقلاب، آنان به عنوان انسانهایی قرارگرفته بر گسلِ تاریخی ـ فرهنگیِ پدیدآمده بر اثر جابهجاییِ دو نظام و تبعات انقلاب و جنگ، قلم به دست گرفتهاند تا به جای آنکه «نگار باشند نگارنده» شوند.
در این پژوهش میخواهیم ببینیم داستاننویسیِ زنان ایرانی از کِی آغاز شده، چه راههایی را پیموده، چه رفتارهایی داشته، و از کجاها سر درآورده است. تاریخچه این جریان ادبی را از ۱۳۰۹ که نخستین کتابِ داستانِ بانویی ایرانی منتشر شد تا سالهای اخیر که شاخص مقایسه عده نویسندگان مرد، که پنج برابرِ نویسندگان زن بود به یکونیم برابر کاهش یافت، دورهبندی و دستاوردهای ادبیشان را ارزیابی کردهایم.
انتهای پیام
نظرات