• یکشنبه / ۲۶ دی ۱۴۰۰ / ۰۰:۲۲
  • دسته‌بندی: ادبیات و کتاب
  • کد خبر: 1400102618750
  • خبرنگار : 71573

درباره «ابیات مشهورِ جعلی، منسوب و بحث‌برانگیز» شاهنامه

درباره «ابیات مشهورِ جعلی، منسوب و بحث‌برانگیز» شاهنامه

صفحه منسوب به محمدرضا شفیعی کدکنی به معرفی چند مقاله درباره «ابیات مشهورِ جعلی، منسوب و بحث‌برانگیز شاهنامه» پرداخته است.

به گزارش ایسنا، این صفحه منسوب به محمدرضا شفیعی کدکنی که مدتی است به بیت‌های منسوب به شاهنامه فردوسی می‌پردازد، چند مقاله از شاهنامه‌پژوهان مطرح در این زمینه را به اشتراک گذاشته است:

بر اساس روندی که در معرفی ابیات منسوب، الحاقی، جعلی و یا بحث‌برانگیز شاهنامه داشتیم، مقاله‌هایی در جهت آگاهی و پیگیری بیشتر در این زمینه پیش روی مخاطبان گرامی‌مان قرار خواهد گرفت. 

رسانه فرهنگی شفیعی کدکنی بر طبق رویه چندساله خود، بی‌توجه به خنده‌ها، اخم‌ها، سکوت‌ها، فریادها، تحسین‌ها و تقبیح‌ها، امواج کوتاه و بلند حاشیه‌ها، به دنبال کار فرهنگی و آگاهی‌بخشی‌ست. گواه عاشق صادق در آستین باشد؛ صدها پست، آرشیو صوت و مطلب تخصّصی در کانال و صفحه ما. 

این اتفاق‌ها در این سال‌ها بارها تکرار شده است. 

معرفی ابیات جعلی، منسوب و یا بحث‌برانگیز شاهنامه با هدف کمک به مفهوم بلند «اصالت» در هنر و ادبیات، آگاهی‌بخشی، و جلوگیری از آشفته‌حالی‌های موجود در فضای مجازی‌ به اندازه توان و ظرفیت این رسانه است. 

چندی پیش نشان دادیم که پیرامون استاد و شاعری که زنده است و نَفَس می‌کشد چه تعداد جعلیات ساخته شده و تا انتشار در کتاب درسی فرزندان این سرزمین رفته است. چرا باید از فضای مجازی که مع‌الاسف منبع بسیاری از نوجوانان، جوانان و حتی دیگرانی شده است غفلت کرد؟!

چندی قبل بود که بر اساس شعری جعلی از شاعری نامدار که زنده است، آهنگسازی شد، خوانده شد و در آلبومی نشر پیدا کرد.

امروز از هر گوشه‌ای، در گستره وسیعی از مخاطب نوجوان و جوان بنا بر اهداف دوستانه و یا خصمانه با خمیرمایه هیجان شخصی، قومی و گروهی، ابیاتی با نام کتاب ملی ایرانیان، شاهنامه، دست به دست می‌شود. 

باز هم در اینجا این نکته گفتنی‌ست که دانستن این ابیات، ارتباطی با وجود یا نبود بیتی، ابیاتی یا مضمون‌های مشابه با ابیات جعلی و برساخته در شاهنامه ندارد. ممکن است مضمونی مشابهِ بیتی جعلی، به راستی در شاهنامه باشد، ممکن است نباشد. 

برای مثال، ابیات درخشان و پرشکوهی در ستایش وطن‌دوستی و ایران‌دوستی در شاهنامه وجود دارد. چه کسی را یارای نفی و ردّ این مضمون مقدّس و آسیب به ستون این کاخ بلند است؟

 معرفی و تحلیل بیتی نظیر

«چو ایران نباشد تن من مباد

برین بوم و بر زنده یک تن مباد»

که بر اساس پژوهش‌ها برساخته است و ظاهراً نیت سازنده‌اش «بیدارکردن حسّ ملی ایرانیان» در کشاکش اشغال متفقین بوده است، ارتباطی با نفی وطن‌دوستی و ستایش ایران ندارد. این مسئله بسیار روشن است. بگذریم!

نوشتن این یادداشت‌ها و مقاله‌های پیش رو حکایت از دغدغه، موضوع مهم جعلیات و توصیه مکرر بزرگان و استادان شاهنامه‌شناس و فرهنگ‌دوست ما دارد. آنها بسیار بسیار بیشتر از ما، دغدغه ایران داشتند و از استفاده یا سوء استفاده دوست یا دشمن ایران آگاه بودند و با این حال این ابیات را معرفی کردند.  

کار بزرگ و درست را این خادمان گرامی فرهنگ ایران کرده‌اند. 

عنوان مقاله‌ها بدین شرح است:

«شعرهای دخیل و تصحیف‌ها در شاهنامه»، مرحوم استاد ملک‌الشّعرای بهار

«فردوسی ساختگی و جنون اصلاح اشعار قدما»، مرحوم استاد مجتبی مینوی

«شعرهای قلّابی در شاهنامه» استاد حسین مسرور

 گفت‌وگو با دکتر جلال خالقی مطلق مصحّح شاهنامه، مجله کرگدن

 درباره «ز شیر شتر خوردن و سوسمار»، محمود امیدسالار

«ردّ اصالت چند بیت منسوب به فردوسی در فضای/شبکه‌های مجازی» سجاد آیدِنلو

 «درباره چند بیت منسوب به فردوسی» سجاد آیدِنلو

«سرگذشت یک شعر؛ چو ایران نباشد تن من مباد» ابوالفضل خطیبی

چند مقاله دیگر مرتبط با پیام مخاطبان:

«چرا در شاهنامه از پادشاهان ماد و هخامنشی ذکری نیست» پروفسور احسان یارشاطر

 «مذهب فردوسی» پروفسور احمد مهدوی دامغانی

 «کیخسرو و کوروش» جلال خالقی مطلق

 «نقد یا نفی شاهنامه(نامه سرگشاده به احمد شاملو)» جلیل دوستخواه

انتهای پیام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha