محمدمهدي گميني در نقد حوزه فيلم و سريال سيما: ساختار تشكيلاتي صدا‌وسيما بايد اصلاح شود بعضا مديران اجازه‌ي ساخت فيلمنامه‌هاي آبكي را مي‌دهند

يك فيلمنامه‌نويس معتقد است: بعضا در صدا‌وسيما معياري براي تشخيص سريال خوب و بد وجود ندارد و استقبال مردم از يك مجموعه به منزله‌ي مطلوب‌بودن كيفيت آن قلمداد مي‌شود. او ادامه داد: بيشتر سريال‌هاي سيما را مي‌توان از راديو گوش كرد؛ چون اتفاقات آن در چند اتاق داخل آپارتمان‌ها مي‌گذرد.

محمدمهدي گميني در گفت‌وگو با خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با نقد عملكرد سيما در حوزه فيلم و سريال در آستانه‌ي ورود صداوسيما به اجراي برنامه‌ پنج ساله دوم افزود: مردم به اين سريال‌ها جذب مي‌شوند چون سرگرمي ديگري ندارند اما جذب‌شدن آنان مهري بر تاييد كيفيت اين‌گونه مجموعه‌ها نيست.

او با بيان اين كه « اگر قرار است تلويزيون براساس خواست مردم برنامه‌سازي كند پس برمبناي خواست آنها بايد برنامه بسازد» اضافه كرد: بعضا در صدا‌وسيما معياري براي تشخيص سريال خوب و بد وجود ندارد و استقبال مردم از يك مجموعه به منزله‌ي مطلوب‌بودن كيفيت آن قلمداد مي‌شود. واي به حال ما! به كجا مي‌رويم؟ مردم موارد ديگري را نيز دوست دارند. آيا سيما به نشان دادن آنها نيز تن مي‌دهد؟

***

گميني با اشاره به وضعيت فيلمنامه‌نويسان در سيما مدعي شد: كسي اهميتي به اين قشر نمي‌دهد چون مسوولان فكر مي‌كنند فيلمنامه‌نويسان، متن خود را از جوي مي‌آورند، البته برخي از فيلمنامه‌ها نيز همين‌گونه است و زود تصويب مي‌شود. در واقع هرچه فيلمنامه آبكي‌تر باشد زودتر تصويب مي‌شود.

او با بيان اين‌كه در پنج سال اخير سيما تفاوت چنداني با سال‌هاي پيش از آن پيدا نكرده است، گفت: اگرچه رييس سازمان صدا و سيما تلاش‌ كرد تغييراتي را ايجاد كند، اما در عمل اتفاق خاصي نيفتاد. آن قدر وضعيت تلويزيون در زمينه‌ي انتشار اخبار و مطالب اسف‌بار است كه نمي‌توان درباره‌ي آن صحبت كرد. راه‌حل‌هاي پيشنهادي قابل اجرا نيست، چون قضاياي صدا‌وسيما تنها داخل اين سيما اصلاح نمي‌شود بلكه اصلاحاتي در خارج از اين سازمان نيز بايد صورت گيرد.

***

گميني با بيان اين‌كه ساختار تشكيلاتي صدا‌وسيما بايد اصلاح شود اظهار كرد: تا زماني كه اين سازمان دولتي است و از يك رييس، چند معاون، گروه‌هاي مختلف برنامه‌سازي و شوراهايي تشكيل مي‌شود هر نوع اظهار‌نظري قابل اجرا نيست و اگر هم عملي شود مشكلاتي را به همراه دارد.

او با اشاره به شوراهاي سيما گفت: فردي كه فيلمنامه‌اي به صدا‌وسيما تحويل مي‌دهد چرا بايد به شورايي كه فيلمنامه‌ي او را بررسي مي‌كند اعتماد كند؟ آيا اعضاي تشكيل‌دهنده‌ي اين شورا منتخب سينماگران هستند؟ آيا در زمينه‌ي فيلمنامه‌نويسي اطلاعات كافي دارند؟ آيا خود فيلمنامه‌نويس هستند؟

اين فيلمنامه‌نويس در ادامه اظهار كرد: اين شورا بايد تشخيص دهد كه فيلمنامه قابل ساخت و پخش است يا خير. در واقع اين رويكرد قيم مابانه است.

***

گميني اضافه كرد: بعضا سريال‌هايي در سيما ساخته مي‌شود كه حاوي انديشه و روح ايراني نيست. اي كاش اين سريال‌ها خنثي بود اما متاسفانه بعضا باعث تخريب فرهنگ، زبان، دين، آيين و رفتارهاي اجتماعي مي‌شود.

او با اشاره به برنامه‌هاي طنز سيما گفت: اين‌گونه برنامه‌ها سرشار از لودگي است. بعضا نمي‌توان يك طنز‌پرداز واقعي را پيدا كرد كه به اين برنامه‌ها نام طنز بدهد.

اين فيلمنامه‌نويس در بخشي ديگر از سخنان خود درباره‌ي سريال‌سازان اظهار كرد: اگر از اين افراد و فيلمنامه‌نويسان بپرسيد كه آيا از آنچه ساخته‌ايد راضي هستيد پاسخ منفي مي‌دهد. حتي نويسنده‌ي يكي از سريال‌هايي كه از او نيز تقدير شد چنين نظري داشت. او در اظهارنظري خصوصي گفت كه دوست‌داشته است فيلمنامه را به گونه‌اي ديگري بنويسد، اما به اين نتيجه رسيده كه امكان دارد فيلمنامه با اين رويكرد به مشكل بخورد بنابرايت به دلخواه شورا متن خود را نوشته است.

***

گميني با بيان اين‌كه سيما در زمينه‌ي ارتباط با مخاطب و اعتمادسازي مشكل دارد گفت: اشكال از فيلمنامه‌نويسان نيست بلكه مشكل از مديراني است كه اجازه‌ي ساخت فيلمنامه‌هاي آبكي را مي‌دهند و به گونه‌اي عمل مي‌كنند كه فيلمنامه‌نويس مجبور مي‌شود متن را به دلخواه آن‌ها بنويسد نه آن‌گونه كه مردم را راضي مي‌كند.

او اضافه كرد: برنامه‌سازان در جهت ارضاي خواست مردم يا ارتقاي سطح انديشه‌ي مخاطب كار نمي‌كنند آنان فقط يك هدف دارند كه راضي‌كردن مديران سيماست. در غير اين صورت متن فيلمنامه‌نويسان توقيف مي‌شوند و طبيعتا پولي پرداخت نمي‌شود اين در حاليست كه آنان به علت مواجه بودن با مشكلات مالي تلاش مي‌كنند پول در بياورند.

گميني با بيان اين‌كه مديران به پيام فيلم‌ها و سريال‌ها توجه مي‌كنند، اظهار كرد: اگر فيلمنامه‌اي پيام محكمي داشته باشد از آن مي‌ترسند چون مردم را به‌سوي انديشه‌اي هدايت مي‌كنند در حالي كه آنان بيشتر خواهان فيلمنامه‌هاي خنثي هستند.

***

اين فيلمنامه‌نويس با اشاره به روابط به تصوير كشيده شده از اعضاي خانواده‌ها در سريال‌هاي ايراني گفت: كمتر سريالي ديده‌ايم كه زن و شوهري در آن مهربان باشند و در سي‌سال اخير معمولا سريالي ساخته نشده است كه زن و شوهري در آن با هم مهربان باشند يا دختر و پسري از راه سالم با هم آشنا شوند و به يكديگر ابراز محبت كنند و خانواده‌ي سالمي را تشكيل دهند. در واقع نمي‌توان زن و شوهري را به تصوير كشيد كه به يكديگر ابراز محبت مي‌كنند، اما مي‌توان زوجي را مطرح كرد كه مدام به هم پرخاش و توهين مي‌كنند.

او اضافه كرد: مسوولان سيما تلاش مي‌كنند فيلمنامه‌ها را اصلاح كنند نه فيلمنامه‌نويس را. بيشتر فيلمنامه‌نويسان اهل مطالعه نيستند چون فرصت تحقيق ندارند. آن قدر دستمزد اين كار كم است و آن قدر فيلمنامه‌نويسان اذيت مي‌شوند كه حوصله‌ي مطالعه را ندارند و فقط به اين مساله فكر مي‌كنند كه متني را بنويسند و تحويل دهند.

اين فيلمنامه‌نويس تاكيد كرد: هنوز سيما به اين نتيجه نرسيده يا بر آن تاكيد نداشته است كه يك فيلم و سريال خوب از يك فيلمنامه‌ي خوب آغاز مي‌شود. بنابراين بايد كار را به دست فيلمنامه‌نويسي بسپرند كه با معيارهاي اين كار به‌خوبي آشناست.

او ياد‌آور شد: اگر فيلمنامه‌اي به مطالب عميق‌تر بپردازد، مورد بحث و جدل قرار مي‌گيرد. اما هر قسمت متن سريال‌هاي هرشبي در سيما خوانده نمي‌شود. به عنوان مثال من خودم متن سريالي را مي‌نوشتم كه همزمان با نگارش، تصويربرداري مي‌شد.

گميني با اشاره به سيمافيلم اظهار كرد: سيمافيلم اعلام كرده است تا زماني كه فيلمنامه‌ي كاملي ارائه نشود با فيلمنامه‌نويس قرار‌داد بسته نمي‌شود. وقتي دليل را پرسيدم مسؤولان اين مركز گفتند خلاصه‌ي متن برخي فيلمنامه‌نويسان تصويب كرده‌اند و بابت آن مبلغي را به نويسندگان داده‌اند اما آنان فيلمنامه‌ي ديگري را تحويل داده‌اند. اين‌گونه تصميمات نشان‌دهنده‌ي آن است كه مسؤولان دنبال حل اين مشكل به‌صورت ريشه‌اي نيستند و سعي مي‌كنند فيلمنامه‌نويسان را در تنگناي بيشتري قرار دهند.

***

او با بيان اين‌كه متاسفانه بعضا اعضاي شوراهاي سيما ساده‌انگار و ساده‌پسند هستند، گفت: آنان اين ديدگاه خود را به مردم تعميم مي‌دهند و مي‌گويند برنامه‌هاي تلويزيون همه‌فهم بايد باشد و مطالب را به‌صورت ساده بيان كند. اگر اين‌گونه است پس چرا حافظ اشعاري را با اين مفاهيم بلند گفت.

اين فيلمنامه‌نويس در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود اظهار كرد: سطح فرهنگ تصويري و كلام مردم هر روز پايين‌تر آورده و فرهنگ و زبان آنان به تمسخر گرفته مي‌شود اين درحاليست كه زبان فارسي حاصل رنج‌ها و مشقاتي‌ است كه اديبان و شاعران ما كشيده‌اند و اكنون به‌دست ما رسيده است.

او با بيان مثال‌هايي گفت: زماني كه فعل بود، به «بيد» تغيير داده مي‌شود و فعل‌ها، فاعل‌ها و نوع جمله‌بندي‌ها دست‌كاري مي‌شود زبان فارسي به تمسخر گرفته مي‌شود و متاسفانه برخي از اين اصلاحات در جامعه نهادينه مي‌شود. زماني كه فيلمنامه‌نويسان با اين مساله مواجه مي‌شوند كه فيلمنامه‌هاي فردي پي ‌در پي تصويب مي‌شوند تلاش مي‌كنند راه او را بروند.

***

او با اشاره به عملكرد شبكه‌هاي ماهواره‌يي و رفتار سيما در واكنش به آن اظهار كرد: آنان تلاش مي‌كنند به گونه‌اي واضح ابتذال را رواج دهند و برخي از مردم نيز به برنامه‌هاي آنها جذب مي‌شوند. سيما نيز ادعا مي‌كند كه قصد ارتقاي فرهنگ جامعه را ارتقا دارد اما شايد به همان اندازه موجب تنزل آن مي‌شود.

گميني در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود گفت: زماني كه مردم با ديدن يك سريال حس مي‌كنند كه مطلبي به آنها تحميل شده است يا خبري بيان مي‌شود كه مغاير با اتفاقاتي است كه شاهد آن هستند به رسانه اعتماد نمي‌كنند. در واقع مخاطبان حس مي‌كنند يك نوع فشار و سايه‌ بر سازمان صدا‌وسيما حاكم شده است كه به مسوولان آن اجازه نمي‌دهد تا سياست‌هاي كلي كشور كه ديگران درباره‌ي آن صحبت‌ مي‌كنند را در صدا‌وسيما اعمال كند.

***

او با اشاره به مراسم تقدير از برخي سريال‌هاي سيما اين پرسش را مطرح كرد: آيا با نظر‌خواهي از متخصصان مورد تاييد سيما تصميم گرفته مي‌شود كه از سريالي تقدير شود يا به صرف تمايل فلان مدير براي اين كار؟

اين فيلمنامه‌نويس با اشاره به وضعيت اداري سيما ادعا كرد: بعضا در اين سازمان فساد اداري، پارتي‌بازي، نفوذ شخصيت‌ها و زيرميزي گرفتن غوغا مي‌كند و گاهي هنوز فيلمنامه‌اي كه نوشته نشده سه‌ميليارد تومان بودجه مي‌گيرد. اين يعني چه؟

گميني در پايان اظهار كرد: برخي از مسؤولان به فيلمنامه‌نويسان سفارش نگارش متني را مي‌دهند كه اتفاقات آن در خارج از كشور رخ مي‌دهد و چند زن بي‌حجاب در آن بازي مي‌كنند چون از ديدگاه آنان مخاطب خواهان چنين سريال‌هايي است.در واقع مردمي كه با اين نوع تفكر رشد كنند نمي‌توانند بسياري از اهداف اجتماعي را تعقيب كنند.

انتهاي پيام

  • دوشنبه/ ۱۸ آبان ۱۳۸۸ / ۱۱:۱۶
  • دسته‌بندی: رسانه
  • کد خبر: 8808-01991.142386
  • خبرنگار : 71078