27 آبان‌ماه (17 نوامبر) زمان اعلام‌شده از سوي عراق براي برقراري پرواز به نجف بود. اكنون درحالي‌كه بيش از يك‌ماه زمان از اعلام اين تاريخ مي‌گذرد، اين وعده هنوز عملي نشده است و زايران ايراني مسير عتبات عاليات عراق را هم‌چنان زميني مي‌روند و معطلي‌هاي آن را تحمل مي‌كنند.
به گزارش خبرنگار بخش حج و زيارت خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، سازمان هواپيمايي ايران در مردادماه امسال براي برقراري پرواز بين ايران و تعدادي از شهرهاي عراق كه نجف نيز جزو آن‌ها بود، اعلام آمادگي كرد. استفاده از فرودگاه نجف از زمان برقراري امنيت نسبي در اين شهر زيارتي مطرح بوده و حتا در تفاهم‌نامه‌هاي زيارتي دو كشور نيز به آن اشاره‌اي شده است؛ اما با توجه به نظامي و كوچك بودن فضاي اين فرودگاه، زمان بيشتري براي آماده شدن اين فرودگاه نظامي و تغيير كاربري آن به فرودگاهي مسافرتي صرف شد، گرچه اكنون برخي مسؤولان كشور كه از اين فرودگاه بازديد كرده‌اند، آن را چندان براي پوشش گسترده‌ي پروازها آماده نمي‌دانند، البته فرودگاه نجف درحال حاضر پذيراي پروازهايي از كشورهاي اطراف است.
آمادگي سازمان هواپيمايي كشور براي برقراري پرواز به نجف، پس از گذشت حدود چهارماه، به امضاي يادداشت تفاهمي در نيمه‌ي آبان‌ماه با هواپيمايي عراق منجر شد. براساس اين يادداشت‌تفاهم، شركت‌هاي هواپيمايي داخلي مي‌توانند هفته‌اي هفت پرواز رفت‌وبرگشت تهران ـ بغداد و 14 پرواز به نجف از ساير فرودگاه‌هاي كشور انجام دهند.
از زمان مطرح شدن موضوع برقراري پرواز به نجف، بسياري از كاروان‌هاي زيارتي آزاد از اين موضوع براي وعده دادن استفاده مي‌كنند و حتا شايعه‌ي امكان سفر هوايي به نجف نيز كه يكي از مقاصد كاروان‌هاي زيارتي ايران است، بسيار گسترده در ميان مردم پخش شده است، به‌طوري كه در هفته‌ي پيش برقراري پرواز به نجف از تهران و سپس، لغو اين پروازها كه به گفته‌ي برخي، از انفجار كاظمين (شهري در شمال بغداد) ناشي مي‌شد، شايع شد، اين درحالي است كه حسين اكبري ـ معاون عتبات عاليات عراق و سوريه سازمان حج و زيارت ـ با رد اين شايعه، تصريح كرد: در اين مدت، هيچ زايري هوايي از ايران به نجف نرفته و هيچ كسي به‌صورت هوايي از نجف به ايران نيامده است».
گفته مي‌شود، در پرواز هفته‌ي گذشته به مقصد نجف كه لغو شد، قرار بود كارشناسان سازمان هواپيمايي براي بررسي فني فرودگاه نجف همراه تعدادي از مسؤولان كشور حضور داشته باشند كه به گفته‌ي سازمان حج و زيارت، در ميان مسافران اين پرواز، زاير يا مسافري نبوده است.
اكبري در هفته‌ي گذشته نسبت به اقدامات سازمان هواپيمايي براي اعلام برقراري پرواز به نجف اظهار نگراني كرده و گفته بود: نمي‌دانم اين سازمان براي اين موضوع درحالي‌كه سازمان حج و زيارت متولي زايران ايراني در عتبات عاليات عراق است، با كجا هماهنگي كرده است.
البته رضا جعفرزاده ـ سخنگوي سازمان هواپيمايي ـ براي تأييد يا رد اين اظهار نظر، به شرح وظايف دو سازمان اشاره كرده و گفته است: شرح وظايف سازمان هواپيمايي كشوري در برقراري پرواز بين كشورها از هر منطقه يا قاره‌اي را قانون تعيين كرده است. يكي از وظايف اين سازمان، ايجاد مناسبات حمل‌ونقل هوايي و امضاي موافقت‌نامه‌ي پرواز بين كشورهاست و كشور عراق نيز از اين قاعده مستثنا نبوده و اخيرا در اين زمينه موافقت‌نامه‌اي بين رؤساي سازمان هواپيمايي كشور ايران و عراق امضا شده است كه اين دو كشور مي‌توانند در طول هفته، پروازهاي رفت‌وبرگشت داشته باشند.
اشاره‌ي سازمان هواپيمايي به شرح وظايف خود درحالي است كه به گفته‌ي سازمان حج و زيارت قرار بود، سازمان هواپيمايي پس از امضاي يادداشت تفاهم، هيأتي را براي بررسي فني فرودگاه نجف به عراق اعزام كند و پس از دريافت نظر كارشناسي و تأييد آن‌ها، شركت‌هاي هواپيمايي را به سازمان حج و زيارت براي بستن قرارداد معرفي كند؛ اما به گفته‌ي مسؤولان سازمان حج و زيارت كه منتظر دريافت نظر و تأييد فني سازمان هواپيمايي كشور هستند، اين كارشناسان تاكنون براي بررسي فني فرودگاه نجف نرفته‌اند و اين مسأله از عوامل تعويق برنامه‌ي پرواز به نجف بوده است.
از سوي ديگر، در روزهاي اخير مجوز پروازهاي اين مسير به چند شركت هواپيمايي كشور داده شده و يكي از اين شركت‌ها اعلام كرده است: به‌دليل اين‌كه فرودگاه نجف آمادگي لازم را ندارد، هنوز پرواز به اين شهر آغاز نشده است و درحال پي‌گيري آن هستيم.
گرچه شرايط در عراق ثبات لازم را ندارد، اما تأخيرهايي كه در تحقق وعده‌ها و تفاهم‌ها صورت مي‌گيرند، فقط به داغ شدن بازار شايعه و دست‌آويز شدن اين مسايل در ميان عده‌اي سودجو كمك مي‌كنند.
معاون عتبات عاليات سازمان حج و زيارت نيز معتقد است: اين ناهماهنگي‌ها براي اعلام پرواز به نجف موجب مي‌شوند، اتفاقي كه براي پروازهاي بغداد و سوريه رخ داد، در اين مسير بار ديگر تكرار و قيمت‌ها غيرواقعي به مردم فروخته شوند.
اكنون فقط مسير هوايي ايران به عراق، تهران ـ بغداد است كه از اواخر مهرماه با هفته‌اي سه پرواز آغاز شده است، البته اين مسير براي اعزام كاروان‌هاي زيارتي استفاده نمي‌شود، چون موضوع امنيت در اين مسير مطرح است و سازمان حج و زيارت اعلام كرده بود كه براي استفاده از اين مسير بايد امنيت آن را مطالعه كند.
اگرچه به گفته‌ي معاون عتبات عاليات عراق و سوريه سازمان حج و زيارت، انفرادي‌ها و كاروان‌هاي آزاد گاهي از اين مسير هوايي استفاده مي‌كنند؛ اما مسير زميني بغداد تا نجف و كربلا چندان امن نيست و معمولا براي زايران ايراني در اين مسير، مشكلاتي ايجاد مي‌شود.
درحال حاضر كه موضوع پروازهاي نجف مطرح شده است، برخي با سوءاستفاده از اين موضوع كه سفر به عتبات عاليات به‌صورت هوايي انجام مي‌شود، مردم را گمراه مي‌كنند و هنگام اجرا، از پرواز بغداد استفاده مي‌كنند.
سازمان حج و زيارت بر آن است تا پس از معرفي شركت‌هاي هواپيمايي از سوي سازمان هواپيمايي، با آن‌ها قرارداد امضا كند و پروازهاي مسير نجف را به‌صورت چارتر در اختيار بگيرد تا به گفته‌ي معاون عتبات عاليات سازمان حج و زيارت، از سوء‌استفاده‌گري‌ها و حضور واسطه‌ها، يعني اتفاقي كه در مسير بغداد رخ داده است، جلوگيري و آسيب‌هاي اين سفر را كم‌تر كند.
البته اين سازمان در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره‌ي اين‌كه افرادي كه مي‌خواهند آزاد و خارج از نظام اين سازمان به نجف بروند، چگونه مي‌توانند از اين پروازهاي چارتر استفاده كنند، پاسخ داده است: زايران انفرادي از پروازهاي نجف مي‌توانند استفاده كنند؛ اما ظرفيت پروازهايي كه سازمان حج و زيارت چارتر كرده است، توسط زايران تحت پوشش اين سازمان تكميل مي‌شود. به‌طور طبيعي، صددرصد هواپيماهايي كه به نجف مي‌روند، توسط سازمان حج و زيارت اجاره مي‌شوند.
البته مسؤولان اين سازمان معتقدند: وقتي هواپيما چارتر شود، براساس قوانين بين‌المللي قيمت بليت آن كاهش مي‌يابد و بستن اين قرارداد، مزايايي دارد كه كاهش قيمت بليت و ايجاد ضمانت براي شركت‌هاي هواپيمايي از آن جمله است. با اين كار، هواپيمايي مي‌داند كه براي يك زمان مشخص مسافر دارد و بيشترين نفع براي زايران است. شركت‌هاي هواپيمايي نيز به اين كار تمايل دارند، چون زايران انفرادي در تمام فصل‌ها به عتبات عاليات عراق نمي‌روند.
گفته مي‌شود، يكي از دلايل سفرهاي انفرادي به عراق، تقاضاي بالا براي زيارت حرمين مقدس كربلا و نجف است و در مقابل، ظرفيت محدود در اين كشور مطرح است كه سازمان حج و زيارت گفته بود: اگر مسير هوايي نجف برقرار شود، براي افزايش تعداد زايران اعزامي به عراق مي‌توان اقدام كرد، چون تاكنون در نشست‌هاي متعدد با مسؤولان عراقي براي افزايش اين ظرفيت، مذاكره‌هاي مثبتي شده‌اند و مسؤولان ايراني منتظر تأييد دولت عراق و برقراري پروازها هستند.
انتهاي پيام