مجلس شورای ملی
-
/دروازه تاریخ/
عبور از دروازه تاریخ با انحلال سومین دوره مجلس شورای ملی
امروز ۲۳ آبان ۱۴۰۳ خورشیدی برابر با ۱۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ هجری و ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴ میلادی منشأ مناسبات، اتفاقات و حوادث تاریخی مختلفی است.
-
بازخوانی یک گفت‌وگوی قدیمی
آیت‌الله مکارم شیرازی، شش ماه پس از پیروزی انقلاب: تبصره شرکتِ زنان در تمام امور اجتماعی را من پیشنهاد دادم
من مخصوصا برای رفع هرگونه نگرانی و انتقاد که گویا قانون اساسی می‌خواهد زنان فقط به خانه‌داری مشغول شوند پس از مشورت با عده‌ای از دوستان در قم پیشنهاد کردم این تبصره در ماده‌ی مربوط به زنان افزوده شود که زنان می‌توانند در تمام امور اجتماعی شرکت کنند البته با رعایت ضوابط اسلامی.
-
روایتی از اجباری شدن نام‌خانوادگی در ایران
وقتی خانواده ایرانی نام‌دار شد
فامیل، شهرت یا نام‌خانوادگی به آن معنا که تعلق آدم را به یک خانواده نشان بدهد، برای خودش قدمت زیادی دارد. مثلاً چینی‌ها معتقدند بیشتر از ۲هزارو۸۰۰ سال پیش از میلاد، از نام‌خانوادگی برای خاندان‌های مهم و سرشناس استفاده می‌کردند.
-
به بهانه سالروز آغاز جنبش جنگل؛
جنگلیانی که لباس مشروطه پوشیدند
۲۰مرداد به تصریح مورخان، سالروز آغاز جنبش جنگل به رهبری میرزا کوچک خان جنگلی است. وی از سوی هیات اتحاد اسلام (هسته نخست جنبش) مامور انتخاب مکانی به این منظور شد و کوچک خان دهستان کسما را که در جنبش مشروطه زمینه فکری و عملی داشت، برای یک حرکت انقلابی جدید، انتخاب کرد.
-
کودک سیبیلوی ایل قاجار
شاید میان دو امضای سرنوشت‌ساز او و پدرش شباهت‌های زیادی وجود داشته باشد اما این امضاها، تفاوت بسیار مهمی هم با یکدیگر دارند. پدر– ناصرالدین‌شاه – در اوج مستی، بی‌خبری و شهوت‌پرستی، امضای مرگ را پای کاغذی که به دستش داده بودند زد تا حکم به پایان زندگی مردی چون امیرکبیر بدهد و مظفرالدین‌شاه هم در اوج پیری و ناتوانی، پای کاغذی را که جلویش گذاشته بودند، امضا زد تا دانسته و نادانسته حکم به مرگ استبداد داده باشد.
-
رئیس موسسه مطالعات فرهنگ و رسانه:
واکاوی مجالس پس از مشروطه و بررسی نقش آن‌ها در انسجام سیاسی و اجتماعی ارزش ویژه دارد
رئیس موسسه مطالعات فرهنگ و رسانه، واکاوی مجالس پس از مشروطه و بررسی نقش آن‌ها در انسجام سیاسی و اجتماعی را دارای ارزش ویژه می‌داند.
-
/۱۱۸ سال پس از نخستین انتخابات کشور/
مردم ایران چطور صاحب حق رای شدند؟
آوازه دموکراسی برای اولین بار در حکومت‌های قبل از انقلاب که سیاه‌ترین دوره‌ها را در تاریخ پرفرازونشیب این سرزمین به یادگار گذاشته، نواخته شد.
-
قیام تبریز و فیصله سلطنت محمدعلی شاه
مجاهدان تبریز قبل از رفتن به تهران و پاسداشت رشادت‌های‌شان در دومین دوره مجلس شورای ملی، ۱۱ ماه در محاصره قشون محمدعلی شاه گرفتار شدند و با رشادت‌ها و مجاهدت‌هایی که از خود نشان دادند رفته رفته موجب دمیده شدن روح امید در مشروطه‌خواهان تهران، گیلان، کرمانشاه، خراسان، فارس و اصفهان و در نهایت فتح تهران به دست مشروطه‌خواهان و خاتمه دادن به سلطنت ۲ سال و ۷ ماهه محمدعلی شاه شدند.
-
نام های پارسی باستان چه زمانی از تقویم رسمی ایران حذف شد؟
پنجمین دوره مجلس شورای ملی به طرحی رای داد که بر اساس آن ضمن حفظ سالروز هجرت پیامبر از مکه به مدینه به عنوان مبنای محاسبه تاریخ شمسی، نام ماه‌های تقویم از نام های پارسی باستان به نام‌های فعلی تغییر یافت.
-
«همدان‌شناسی» با ایسنا/۱۳/
داستان ورود «نوبر وکلا» به مجلس
با توجه به تأسیس و فعالیت مجلس فوائد عمومی در همدان، شیخ محمدتقی وکیل‌الرعایا به عنوان نماینده همدان راهی مجلس شورای ملی شده و به عنوان نخستین نماینده ولایات ایران به غیر از تهران، وارد مجلس شده و فعالیت‌های خود را آغاز می‌کند. به مناسبت اینکه شیخ محمدتقی، نخستین وکیل سایر ولایات است که به مجلس وارد شده، به عنوان «نوبر وکلا» وی را خطاب می‌کنند.
-
«همدان‌شناسی» با ایسنا/۱۲/
جشن تأسیس مجلس شورای ملی در همدان و چراغانی تپه مصلی
پرداختن به اوضاع و احوال همدان در قرون مختلف، همواره مورد توجه تاریخ‌پژوهان بوده و از پس هر جستجویی در اسناد و مدارک موجود، وجه متمایزی از هویت تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این شهر و مردمان امروز و دیروز آن هویدا شده است.
-
«همدان‌شناسی» با ایسنا/۱۱/
ظهور و بروز مشروطه‌خواهی در همدان
پرداختن به اوضاع و احوال همدان در قرون مختلف، همواره مورد توجه تاریخ‌پژوهان بوده و از پس هر جستجویی در اسناد و مدارک موجود، وجه متمایزی از هویت تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این شهر و مردمان امروز و دیروز آن هویدا شده است.
-
«همدان‌شناسی» با ایسنا/۷/
تشکیل مجلس در همدان، ۲ ماه قبل از مشروطه
تشکیل مجلس شورای ملی و مشروطه و مشروطه‌خواهی در همدان با همه ولایات و مناطق ایران متفاوت است و وقایع کاملاً منحصربفردی در دل خود دارد که به جرأت بسیاری از محققان و حتی همدان‌پژوهان از آن بی‌اطلاع هستند.
-
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی:
تحریم انتخابات هیچ دردی را دوا نمی‌کند/ مجلس خانه ملت است و باید این خانه را حفظ کرد
تلاش برای ایجاد دموکراسی و دستیابی به آزادی‌های مدنی و حق انتخاب، قدمتی به درازای عمر بشر دارد، با این حال در ایران می‌توان اوج تلاش‌های آزادی‌طلبانه را از ۱۲۰ سال پیش با آغاز جنبش مشروطه دانست.
-
نماینده علی‌آباد کتول در مجلس تاکید کرد:
حضور حداکثری در انتخابات یعنی اقتدار بین‌المللی/ انتخاب اصلح زمینه‌ساز پیشرفت استان گلستان
نماینده مردم علی‌آباد کتول در مجلس شورای اسلامی حضور حداکثری مردم در پای صندوق های رای را ضامن اقتدار نظام دانست و گفت: مردم با انتخاب افراد کارآمد و کاربلد زمینه توسعه استان را فراهم کنند.
-
اتاقی که تاریخ ایران را تغییر داد
سه ساعت مانده به غروب ۱۴ مرداد ۱۲۸۵، پرتو خورشید در تالار آیینۀ «برلیان» شکسته شده است. مظفرالدین‌شاه در تالار ایستاده و در قاب پنجره‌ای رو به حیاط کاخ گلستان، فرمان مشروطه را می‌خواند. حالا ۱۱۷ سال از آن روز گذشته و درهای «اتاق فرمان مشروطه» همزمان با سالگرد مشروطه و پس از مرمت به روی مردم باز می‌شود.
-
سالروز به توپ بسته شدن مجلس
تهران زیر پاشنه های قزاقی لیاخوف
اولین مجلس شورای ملی در ایران روز ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ق با حضور مظفرالدین شاه در کاخ گلستان گشایش یافت: «در آن روز بر حسب دعوت رسمی که از طرف مشیرالدوله صدر اعظم شده، مجلسی در عمارت سلطنتی در اتاق برلیان باغ گلستان منعقد وسلام عام به رسم اعیان بزرگ برپامی شود. تمام دوایر دولتی و سفرای خارج با لباس رسمی حاضر می شوند. جمعی از علما و تجار و اعیان حضور بهم می رسانند. صندلی شاه را در وسط اتاق روبروی باغ گلستان گذارده اند. علما یک طرف می نشینند، سفرا طرف دیگری می ایستند و شاهزادگان و وزرا طرف دیگر. شاه ورود می کند. مانند مرده ی متحرک او را به زحمت می آورند روی صندلی سلام می نشانند و این آخرین کرسی اوست…»
-
/دروازه تاریخ/
مبدع جمله «سیاست ما عین دیانت ما» کیست؟
ممکن است افراد و شخصیت‌های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بنا به موقعیت‌های سیاسی و اجتماعی یا حال و هوای شخصی جملاتی بیان کنند که در تاریخ ماندگار شود مثل جمله «سیاست ما عین دیانت ما و دیانت ما عین سیاست ماست» اما مبدع این جمله تاریخی که نشان از عمیق بینش سیاسی – مذهبی گوینده آن دارد، کیست؟
-
ماجرای مریضخانه‌ای که با حقوق یک "نماینده مجلس" ساخته شد
«این مریضخانه وقف است بر فقرا و رعایا و غربا و بیچارگان، لعنت بر کسی که تخلف نماید»؛ این جمله خط اولیه ایده شکل‌گیری مریضخانه‌ای در جنوبی‌ترین نقطه تهرانِ اوایل پهلوی است؛ جایی که ۸۹ سال قبل آیت‌الله سیدرضا فیروزآبادی از عواید چند دوره نمایندگی مجلس شواری ملی با مبلغی معادل حدود ۲۴ هزار تومان اقدام به تاسیس آن کرد.
-
ارتش و خزانه ایران چگونه از چنگ انگلیس درآمد؟
در حالی که وثوق‌الدوله، نصرت‌الدوله و صارم‌الدوله، دست‌نشاندگان امپراتوری بریتانیا در دربار و دولت وقت احمد شاه قاجار با تشویق و همراهی تنگاتنگ سفیر انگلیس و وزیرمختار وقت این کشور در ایران، سه ماه وقت گذاشتند و به صورت پنهانی در ییلاق پس‌قلعه تهران توطئه‌ای را به اسم قرارداد ۱۹۱۹ به ایران تحمیل کردند اما نطق‌های افشاگرانه آیت‌الله سید حسن مدرس حمایت مردم از او در کنار مخالفت‌های بین‌المللی با قرارداد اجازه نداد ارتش و خزانه ایران برای همیشه تحت سلطه انگلستان درآید.
-
مخالفت بزرگان قم با نظامی شدن «دختران» عصر پهلوی
محمدرضا پهلوی به سبک و شیوه پدرش رضا شاه با کودتا علیه اسلام و قرآن پایه‌های حکومتش را سست کرد. رضا شاه در سفر به ترکیهِ آتاتورک کشف حجاب و عشرت‌کده‌ها و کاباره‌ها را به ایران تحمیل کرد و محمدرضا شاه با حذف اسلام و قرآن از شرایط نمایندگی مجلس خشم و انزجار جامعه مذهبی و متدین ایران را به چالش کشید. او با الگوبرداری از سبک زندگی غربی بسترساز حضور زنان و دختران عصر پهلوی در مجلس، سربازخانه‌ها، پادگان‌ها و هوانیروز شد.
-
«ساواک» فرزند نامشروع پهلوی
مقامات سیاسی و اطلاعاتی آمریکا، انگلیس و اسراییل برای جلوگیری از تکرار تجربه ورود دکتر محمد مصدق و جریان آزادی‌خواهی به ساختار قدرت در ایران و تسلط همیشگی‌شان بر منابع نفت و گاز ایران، نیازمند سازمانی اطلاعاتی برای شناسایی مخالفان و سرکوب آنان در نطفه بودند و بهترین گزینه برای‌شان تاسیس ساواک بود. با همفکری سیا و موساد و همراهی امرا و فرماندهان نظامی دربار پهلوی، دستگاه شناسایی و خنثی‌سازی افراد و جریان‌های مبارز و آزادی‌خواه شکل گرفت و جان‌نثاران محمدرضا شاه هرچه در چنته داشتند بر سر مخالفان و منتقدان رژیم آوردند.
-
دعوت برای «دفن رژیم طاغوت»
مقبولیت و مشروعیت رژیم پهلوی در دی ۱۳۵۷ آنچنان به چالش کشیده شد و در چنبره بحران گرفتار شد که با فراخوان سیاسی‌ترین رهبر مذهبی ایران به کلی فرو ریخت. گویی خاندان پهلوی برای محو در تاریخ به دعوت روح‌الله نیاز داشت و البته چه خوش درخشیدند میلیون‌ها مردمی که در سراسر ایران به خیابان‌ها و میدان‌ها آمدند و احتضار پهلویِ پسر قبل از مرگ را به نظاره نشستند.
-
فرجام دبیرکل کرواتی حزب ایران‌نوین
جوانی جاه‌طلب و فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌های آمریکا «گروه پیشرو» را تاسیس کرد و مدتی بعد به «کانون مترقی» ارتقاء داد و با جذب چهره‌های متنفذ عصر پهلویِ پسر کانون را توسعه داد و به «حزب ایران‌نوین» تبدیل کرد اما سخنان، رفتارها و سیاست‌های ضد دینیش ۱۴ ماه بعد کار دستش داد و به دست یکی از چهره‌های جمعیت فداییان اسلام، اعدام انقلابی شد و در حسرت حزب و عوایدش ماند.
-
بزرگان مشهد در خط مقدم قیام بیمارستان امام رضا(ع)
حمله لات‌ها، اوباش و چماق‌داران تحت حمایت ساواک و نظامیان شهربانی مشهد به بیمارستان امام رضا (ع) - شاهرضا - در آخرین ماه پاییز ۱۳۵۷ موجب ورود قاطع علما و بزرگان شهر و پشتیبانی و حمایت آنان از کادر پزشکی و درمانی بیمارستان و تحصن دو هفته‌ای علما، بزرگان، مردم و کسبه شهر در محوطه باغ‌بیمارستان و در نهایت پیروزی تحصن‌کنندگان شد.
-
مبتکر پخش زنده مذاکرات مجلس کیست؟
در سپهر سیاسی ایران نام دکتر محمد مصدق بیشتر به عنوان قهرمان مبارزه با دولت استعمارگر انگلیس و ملی کننده صنعت نفت کشورمان شهرت دارد اما آیا می‌دانستید اعتقاد او به اطلاع عموم مردم از مذاکرات مقامات سیاسی کشور موجب پخش مذاکرات زنده و مستقیم مجلس شورای ملی از رادیو سراسری برای اولین بار در تاریخ نظام پارلمانی ایران شد، اتفاقی که تا امروز ادامه یافته است؟
-
مُفتِش‌هایی که راپورت کارمند می‌دادند
پهلویِ پدر برای تسلط بر عملکرد کارمندان و کارکنان وزارتخانه‌ها، دستگاه‌ها و سازمان‌های اجرایی، شبکه‌ای از مفتشین دولتی را راه انداخت تا راپورت عملکرد کارمندان را به مقامات مافوق بدهند، پرس‌وجوهای مخفیانه از مخالفان و منتقدان را انجام دهند و در صورت نیاز ماموران مخصوص شاه را برای رسیدگی به مسائل دستگاه‌های اجرایی اعزام کنند.
-
بازخوانی یک افشاگری اقتصادی - آذر ۱۳۵۷
با سقوط شدید موقعیت اجتماعی رژیم پهلوی نزد مردم ایران و افت معنادار ارزش پول ملی در واپسین ساعات حیات این رژیم در ایران، تتمه مقامات لشکری و کشوری که تا آذر ۱۳۵۷ موفق به خارج کردن دارایی‌های نقدی و غیرنقدیِ گرانبهای خود نشده بودند، دست به کار شدند و با هجوم به بازارهای مالی، ملک، اوراق بهادار و خودرو دارایی‌های‌شان را به دلار، فرش و تابلو فرش‌های گران‌بها و شمش طلا تبدیل کردند و سیلاب خروج میلیاردها دلار ارز به آمریکا و کشورهای اروپایی را سبب شدند.