شب چله
-
مدیرکل میراث فرهنگی استان: ۴۱ اثر به مسابقه تولید محتوای هوش مصنوعی در کردستان ارسال شد
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان از استقبال هنرمندان و فعالان حوزه دیجیتال از مسابقه تولید محتوای هوش مصنوعی با محوریت «شب چله» خبر داد و گفت: در مجموع ۴۱ اثر به دبیرخانه این رویداد فرهنگی ـ فناورانه ارسال شده است.
-
یک جامعهشناس مطرح کرد
یلدا فرصتی برای بازخوانی آیینهای فراموششده
یک جامعهشناس و عضو پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی با اشاره به جایگاه شب یلدا در فرهنگ ایرانی گفت: یلدا برای ایرانیان صرفاً یک آیین کهن یا یک شب در تقویم نیست، بلکه فرصتی اجتماعی برای با هم بودن، گفتوگو و تقویت پیوندهای انسانی است؛ فرصتی که بخشی از آیینهای اصیل آن امروز کمرنگ شده یا مغفول مانده است.
-
ایسنا صدای مردم؛
پادکست/ حکایت شبهای چله در شهرهای مختلف ایران
پادکست «ایسنا، صدای مردم» موقعیتی برای شنیدن صدای مردم زمانه است. این مجموعه یک مستندسازی صوتی است و ما سعی میکنیم مستقیم و بیواسطه صدای مردم را ماندگار کنیم. در قسمت پنجم این پادکست ما از مخاطبانمان در شمال و جنوب و شرق و غرب کشور پرسیدیم که شب یلدا را در شهر خود چگونه صبح میکنند تا تلاش کنیم تنوع زیستی مردم و فرهنگهای گوناگون برگزاری شب یلدا در ایران را جستوجو کنیم.
-
آیینهای یلدایی که هنوز در گیلان زندهاند
شب یلدا در گیلان، همچنان با رنگ و بوی گذشتههای دور در دل مردم این دیار زنده است. از باورهای کهن گرفته تا رسمهایی که نسل به نسل منتقل شدهاند، این شب در گیلان علاوه بر جشن و سرور، نمادی از نور و امید است. در کنار هندوانه و انار، رسم فال هندوانه، هدیه دادن به نوعروس و نوداماد و پیشبینی وضعیت زمستان از رفتار دامها، همه بخشی از فرهنگ غنی گیلانیهاست که در این شب بلند همچنان پابرجا مانده است.
-
-
یلدا در ترازوی معیشت؛ تغییر الگوی خرید بدون حذف سنت
در آستانه شب یلدا، افزایش قیمت اقلام مصرفی الگوی خرید خانوارها را دستخوش تغییر کرده است؛ گزارش میدانی ایسنا نشان میدهد خانوادهها بهجای کنار گذاشتن این مناسبت، با کاهش حجم خرید و انتخاب اقلام جایگزین، تلاش کردهاند میان محدودیتهای معیشتی و حفظ سنت تعادل برقرار کنند
-
شب یلدا؛ آیینی که مرزها را میشکند و فرهنگها را پیوند میدهد
شب یلدا، بلندترین شب سال، فرصتی است برای گردهمایی خانوادگی، روایت قصهها و پاسداشت سنتها در ایران و کشورهای همسایه. این شب با آدابورسوم کهن، خوراکیهای ویژه و باورهای فرهنگی، پیوندی عمیق میان اقوام و نسلها ایجاد میکند و نشاندهنده اهمیت خانواده، شادی و امید در فرهنگ مردمان این منطقه است.
-
یلدا، میراثی از گرما در دل زمستان
شب چله یکی از ماندگارترین آیینهای ایرانی است که فراتر از یک شب تقویمی، فرصتی برای توقف در شتاب زندگی امروز و بازگشت به جمع خانواده، گفتوگو و یادآوری رسمهایی است که معنای همدلی را در بلندترین شب سال زنده نگه میدارند.
-
جشنی که با وجود گذر زمان و بحرانهای معیشتی زنده مانده است
«شب یلدا» امروز نهتنها یک آیین خانوادگی، بلکه میراث ثبت شدۀ در حافظه جمعی و جهانی است؛ اما راز ماندگاری این آیین کهن چیست؟
-
یلدای کی از همه بهتره؟!
شب یلدا دیگر به عنوان بلندترین شب سال، تنها نمادی از پیروزی روشنایی بر تاریکی نیست. این شب برای بسیاری از خانوادهها پرکار، پرهزینه و پرانتظار هم شده است. مناسبتی که زمانی با چند نوع میوه و آجیل و یک دورهمیِ جمعوجور معنا پیدا میکرد، حالا درگیر زرق و برقهایی شده که بیشتر از آنکه از سنت بیایند، قرار است چند استوری با قاببندی مناسب تحویلمان بدهند!
-
حافظخوانی فارسیآموزان خارجی برای یلدا+ویدئو
فارسیآموزان ازبکستانی با خوانش غزلی از حافظ، شب یلدا را تبریک گفتند.
-
یلدا به نوروز گره خورد!
جشن «از یلدا تا نوروز» عصر شنبه در تماشاخانه سنگلج برگزار شد؛ مراسمی که بلندترین شب سال را بهانهای برای کنار هم جمع شدن، انتقال تجربه میان نسلها و بازخوانی میراث فرهنگی ایران قرار داد و با ترکیب موسیقی، شعر و آیینهای سنتی، پیام صلح، همدلی و پیوند فرهنگی در کشورهای حوزه نوروز را برجسته کرد.
-
میراث هخامنشی، میزبان جشن شب چله میشود
آیین بزرگداشت شب چله در تخت جمشید، آرامگاه کوروش و همچنین خانه نصیرالملک شیراز برگزار خواهد شد.
-
وزارت میراث فرهنگی دستورالعملِ اجرای شایسته آیین «شب یلدا» را ابلاغ کرد
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دستورالعملِ اجرای برنامههای فرهنگی، هنری و گردشگری مرتبط با شب یلدا به منظور تقویت نشاط اجتماعی، ترویج هویت فرهنگی و معرفی ظرفیتهای بومی و گردشگری را ابلاغ کرد. در این دستورالعمل همچنین بر پرهیز از تشریفات پرهزینه و تمرکز بر مشارکت مردم تاکید شده است.
-
مدیر مجموعه سعدیه خبر داد
برگزاری آیین شب چله در جوار آرامگاه سعدی
مدیر مجموعه تاریخیفرهنگی سعدیه از برگزاری آیین شب چله همزمان با چهارمین سالگرد ثبت جهانی شب یلدا در جوار آرامگاه شیخ اجل سعدی شیرازی خبر داد.
-
بازخوانی یک سنت دیرینه؛ چرا دورهمیهای خانوادگی کمرنگ شدهاند؟
در حالی که شبهای آیینی همچون یلدا و شب عید نوروز، سالها نقش مهمی در تقویت روابط خانوادگی و انتقال ارزشهای فرهنگی داشتهاند، تغییر سبک زندگی و افزایش مشغلههای فردی سبب شده تا حضور در جمعهای خانوادگی کمرنگتر شود، موضوعی که به باور جامعهشناسان، صرفاً نشانه فروپاشی فرهنگی نیست، بلکه بازتابی از دگرگونیهای طبیعی در شکل ارتباطات اجتماعی امروز است.
-
آذربایجان در چیله گئجهسی؛ از چیله قارپیزی تا افسانههای کوراوغلو و پری
چیله گئجهسی(شب یلدا) در آذربایجان، شبی است که تاریخ، فرهنگ و باورهای کهن این سرزمین در قالب آیینی مردمی زنده میشود. این شب تنها یک جشن فصلی نیست، بلکه فرصتی برای تقویت پیوندهای خانوادگی، همبستگی اجتماعی و انتقال فرهنگ شفاهی از نسلی به نسل دیگر به شمار میرود.
-
امشب هم «یلدا» است!
از چند سال قبل، یلدا به مناسبتهایی اضافه شده که هم میشود به پیشوازش رفت و هم برگزاریاش را به زمان دیگری سپرد؛ بهانهای برای دور هم جمع شدن که اگر مثل امسال به روزهای وسط هفته بخورد، اغلب چند روز جلوتر برگزار میشود تا نگرانی از دیر رسیدن به مهمانی، کمخوابی یا نرسیدن به کار و زندگی فردای آن روز، شیرینی یک شب دورهمی را تحتتأثیر قرار ندهد.
-
مدیرکل میراث فرهنگی استان خبر داد
جشن بزرگ «یلدای مهربانی» در ۴ شهر بزرگ استان سمنان
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت: جشن بزرگ «یلدای مهربانی» و آیین نکوداشت سالروز ثبت جهانی شب یلدا (شب چله) در نقاط مختلف استان سمنان برگزار می شود.
-
-
یک محقق:
شکوه شب یلدا روز به روز در حال گسترش است
یک محقق گفت: شکوه شب یلدا روز به روز در حال گسترش است.
-
قائم مقام خردسرای فردوسی:
رنگباختن جشنهای باستانی از نگرانیهای حکیم سخن بود
قائم مقام خردسرای فردوسی گفت: فردوسی بسیار نگران بود که مبادا جشنهای کهن ایرانی که نشانه بزرگ و هویت ملی ماست، فراموش شوند.
-
بررسی یک پیشنهاد و پاسخ به چند پرسش
چرا روز پس از «شب چله» را تعطیل نکنیم؟
یک مردمشناس و پژوهشگر میراث ناملموس با توضیح درباره تحولات آیین یلدا در گذر زمان و نام درست بلندترین شب سال، به واکاوی پیشنهاد تعطیلی روز پس از شب یلدا (شب چله) پرداخت و گفت: در طول سال به دلایل مختلفی چون برودت هوا، آلودگی هوا و صرفهجویی در انرژی با تعطیلیهای مختلف مواجهیم، چه اشکال دارد که در این مورد به بهانه بها دادن به یک آیین کهن که مظهر خانواده و شادی است، روز پس از آن را تعطیل کنیم؟
-
پادکست/ یلدا؛ فرصتی برای پاسداشت آیینهای ملی
ایرانیان در گذشته «شب یلدا / شب چله» را تا طلوع اولین پرتوهای سپیدهدم به انتظار باز زاییده شدن خورشید مینشستند و روز پس از آن شب یعنی اولین روز ماه دی که «خور روز» و «دی گان» نامیده میشد و تعطیل عمومی بود، به استراحت میپرداختند. حالا سالهاست این آیین باستانی توسط مردم ایران و همسایگان ایرانی که وامدار این آیین هستند با آداب و رسوم مختلف هر شهر و با تفال به حافظ گرامی داشته میشود. به واسطه اهمیت این شب باستانی، پرونده این رسم کهن ایرانی توسط کشورمان و با مشارکت افغانستان در هفدهمین نشست میراثفرهنگی ناملموس در آذر ۱۴۰۱ در مراکش در فهرست یونسکو به ثبت رسید.
-
حضور پررنگ دختران در آیینهای شب چله
جشن شب چله که از مهمترین جشنهای ملی ایران زمین است، با آیینهای نمایشی گوناگونی همراه بوده و یکی از نکات جالب توجه در اجرای این آیینها، حضور پررنگ دختران نوجوان است.
-
آداب و رسوم گلستانی ها در درازترین شب سال/ از «شوچره» تا «چکه برش»
اقوام مختلف ساکن در گلستان با آداب و رسوم زیبا و متنوع که از پدران خود به ارث بردند، طولانیترین شب سال را در کنار هم سپری میکنند.
-
از معجونِ بختگشایی تا شعر گلایه از شوهر؛ رسم و رسوم شب یلدا در ایران!
شب یلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیمکره شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق میشود. شبی یک به بهانه یک دقیقه طولانیتر بودن آن خانوادهها دور هم جمع میشوند تا رسم و رسوم خاصی را به جا بیاورند و زمان بیشتری به باهم بودن اختصاص دهند. رسومی که در اکثر نقاط مشترک است، اما در جزئیات ممکن است تفاوتهایی داشته باشد.
-
خرمروز، روزی برای پاسداشت یلدا
آیین یلدا یا شب چله از قدیمیترین سنتهای ایرانیان است. تقویم ایران باستان لبریز از بهانههای این چنینی برای دور همنشینی ست. جشن شب چله از ۵۰۰ سال قبل از میلاد وارد تقویم ایران باستان شده است. طبعاً ایران باستان گستره جغرافیایی زیادی داشته ولی امروز هر جا که زبان فارسی هست نشانی از یلدا و شب چله پیدا میشود. اگرچه که اکنون آیین یلدا یا جشن شب چله به نام ایران و افغانستان ثبت جهانی شده است.
-
مرور اخبار فرهنگ و هنر در هفته گذشته
خبرهایی از حاتمیکیا و مدیری، تکذیبِ یک لایک پرحاشیه و درگذشت یک بازیگر زن
چه ایرادی دارد امثال معین و عارف به کشور بازگردند؟، اخطار به تخریب مسجد پهلوی تهران، سرپرست تئاتر شهر، میراثدار چه شرایطی است؟، اعلام نامزدهای اولیه اسکار،یک هیأت انتخاب پربحث برای فیلم فجر، چالشهای پژوهش برای فرهنگ عامه، کدام شبکه های تلویزیونی ادغام یا منحل می شوند؟ و ... از جمله اخبار این هفته فرهنگی هنری ایسنا بودند.
-
شب چله، شبی برای با هم بودن
این روزها بازار شب چله رنگ و بوی دیگری دارد، شبی که همه در کنار بزرگترها جمع میشوند و با گفتن قصه و خواندن حافظ و فال گرفتن و خوردن خوراکیها سپری میشود، شاید این آیین همچون گذشته نباشد و دستخوش تغییرات زمانه شده باشد، اما به نظر میرسد اگر چشم و هم چشمی ها و تجملات کنار گذاشته شود به راحتی دور هم جمع خواهیم شد و با کمترین امکانات لحظات خوشی را سپری کنیم.