مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان خاتم گفت: شهرستان خاتم دارای 5356 کیلومتر مربع وسعت است. این شهرستان مشتمل بر دو بخش «مرکزی» و «مروست» و دو شهر هرات (مرکز شهرستان خاتم) و مروست و نیز چهار دهستان: چاهک، فتحآباد، هرابرجان و ایثار است. خاتم به دلیل وجود منابع آبی فراوان مهمّترین قطب کشاورزی استان یزد محسوب میشود. بخش عمده این شهرستان زیر پوشش جنگلی قرار دارد.

علي اكبر دهقان طزرجاني در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) – منطقه يزد، گفت: تاكنون 60 اثر تاريخي شهرستان خاتم در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است.

وي بيان كرد: چهار روستاي چنارناز، كرخنگان، خوانسار و چاهك روستاهاي هدف گردشگري اين شهرستان هستند و همچنين دو منطقه قره تپه كه محل زيست پرنده كمياب هوبره است و منطقه سرچشمه نهر مسيح از مناطق نمونه گردشگري خاتم مي باشند. همچنين غارهايي مانند غار بابازادهد و خانه خدا هم در اين شهرستان وجود دارد.

دهقان اظهار داشت: قلعه مروست قلعه اي بر فراز شهر تاريخي مروست مي باشد كه بر روي تپه اي مصنوعي ايجاد شده و نماد گذر ساليان طولاني از مردمان ديار مروست است.

وي ادامه داد: قدمت اين قلعه، بنا بر آنچه كارشناسان مي گويند مربوط به صدر اسلام بوده است. آثار موجود هم حكايت از حيات اين بناي تاريخي در دوران هاي مختلف مي باشد.

وي افزود: اين قلعه از بلندترين قلعه هاي تاريخي كشور است كه از نظر ارتفاع و نماد و يادآور خاطرات قلعه فلك الافلاك لرستان و ارگ عظيم بم مي باشد.

اين مسوول تصريح كرد: از آثار كشف شده در اين قلعه تاريخي مي توان به وجود خشت هاي 40* 50 داراي علامت، آجرهاي نقش دار، پي سوز و غيره اشاره كرد كه آثار بجا مانده از دوران هاي اشكاني، ايلخاني و صفويه است.

وي همچنين گفت: بخشهاي موجود قلعه شامل رامپ يا پلكان ورودي، هشتي ورودي، شاه نشين، سه برج ديده باني، حصار و تيركش هاي موجود است.

قلعه ملكي هرات از قلعه هاي تاريخي سالم استان يزد

وي در ادامه گفت: قلعه ملكي هرات يكي از قلعه هاي تاريخي نسبتا سالم در سطح استان است كه مالكيت آن از آن دولت و اداره ميراث فرهنگي است.

وي اضافه كرد: اين قلعه توسط ورثه يكي از خوانين شهرستان خاتم بنام «ابوالفتح خان محمودي نژاد» به ميراث فرهنگي واگذار شده و برنامه ميراث فرهنگي تبديل آن به مجموعه فرهنگي و موزه مي باشد.

مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان خاتم بيان كرد: اين قلعه مربوط به دوره هاي افشاره، زنديه و قاجاريه است كه با وسعتي معادل يك و نيم هكتار شامل برج و بارو، هشتي ورودي، شاه نشين، فضاهاي مسكوني رعايا مي باشد.

وي افزود: همچنين اين قلعه داراي سيلوي نگهداري غلات به صورت عمومي و خصوصي است بدين معنا كه در هر فضاي مسكوني سيلويي هم موجود بوده است. همچنين فضاهاي مخصوص نگهداري احشام به صورت روباز و سرپوشيده، موجود است.

وي گفت: اين قلعه در مجاورت مظهر قناتي به همين نام ايجاد شده و تشكيل موزه در آن با 25 درصد پيشرفت، تخصيص اعتبارات بيشتري را مي طلبد.

بقعه شيخ عبدا... مروست، بنايي متعلق به دوره صفويه

دهقان ادامه داد: بناي آرامگاهي قرار گرفته در ورودي مروست از سمت شيراز كه حكايت از رواج سبك مراد و مريدي در اين شهر كهن مي باشد، بقعه شيخ عبدا... مروست مي باشد.

مدير ميراث فرهنگي شهرستان خاتم تصريح كرد: بنا بر نظر كارشناسان ميراث فرهنگي، بناي مذكور مربوط به دوره صفويه و شامل يك شبستان مي باشد كه گچ بريهاي سبك اسليمي آن در برخي قسمت ها باقي مانده و چشم هر بيننده اي را به خود جلب مي كند.

وي افزود: اين بقعه با همكاري ميراث فرهنگي و شهرداري به صورت كمپينگي براي استفاده گردشگران در آمده است و امكانات اوليه را ارائه مي دهد.

خانه وقفي، يادآور خاطره شهر بادگيرها

اين مسوول بيان كرد: خانه وقفي از خانه هاي تاريخي شهرستان خاتم مي باشد كه در بافت قديم مروست واقع است. اين خانه در مجاورت قلعه مروست و بادگير آن چشم هر گردشگري را به خود جلب كرده و خاطره شهر بادگيرها را در مرز ايالت فارس يادآور مي گردد.

خانه دكتر صالحي، نماد خانه باغ هاي هرات

مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان خاتم با بيان اينكه خانه دكتر صالحي يكي از خانه هاي تاريخي استان يزد واقع در شهر هرات است، ادامه داد: اين خانه هم اكنون كاربري اداري دارد و با قدمتي از دوران قاجار تا پهلوي، نماد خانه باغ هاي موجود در شهر تاريخي هرات مي باشد.

وي خاطرنشان كرد: ساختمان اين بنا در دو طبقه است و امور مرمتي و ساماندهي آن توسط ميراث فرهنگي انجام شده است.

جنگل باغ شادي، جنگلهاي منحصر به فرد هرات

اين مسوول اظهار كرد: جنگل باغ شادي از جنگل هاي منطقه زاگرسي بوده كه بسيار منحصر به فرد است و بخش هاي گسترده اي را شامل مي شود. اين جنگل ها زير نظر اداره محيط زيست قرار دارد و محل نگهداري گوزن زرد آسيايي است.

وي ادامه داد: پوشش گياهي اين منطقه شامل جنگل بنه، بادام كوهي، درمنه و غيره و پرندگاني خاص در مناطق بياني است.

دهقان يادآور شد: در اين منطقه هرات، در مرز يزد - كرمان، چاههاي آب آرتيزين وجود دارد كه آب به صورت خودجوش از آنها فوران مي كنند و تالابي را براي پرندگان ايجاد كرده است.

وي روستاي كرخنگان، سرچشمه هرات، چشمه مسيح را از آثار طبيعي اين شهرستان عنوان كرد.