طبق قوانین حاکم بر مکانیک سماوی به‌طور متوسط هر ۱۴ ماه یک‌بار پدیده‌ی ابر ماه رخ می‌دهد که درنتیجه‌ی آن، ماه حدود ۱۴ مرتبه درخشان‌تر و ۳۰ درصد بزرگ‌تر از میکرو ماه می‌شود.

به گزارش ایسنا، منطقه خلیج‌فارس، وقتی ماه در حالت بدر به نزدیک‌ترین فاصلهٔ خود از زمین می‌رسد و درخشان‌تر و بزرگ‌تر از همیشه دیده می‌شود، ماه‌افروختگی یا ابر ماه روی می‌دهد، این اتفاق در هر ۴۱۲ روز یک‌بار پیش می‌آید؛ چون گردش ماه به دور زمین نه دایره وار، بلکه در مداری بیضوی است، فاصله‌اش تا زمین متفاوت است. در نزدیک‌ترین فاصله، ۳۵۶٬۵۰۰ کیلومتر و در دورترین فاصله، ۴۰۶٬۷۰۰ کیلومتر از زمین دور است.

اخترشناسان، نزدیک‌ترین فاصله را نقطهٔ حضیض مداری (فرود( و دورترین فاصله را نقطه اوج مداری (فراز) نام نهاده‌اند.

طبق قوانین حاکم بر مکانیک سماوی به‌طور متوسط هر ۱۴ ماه یک‌بار پدیده‌ی ابر ماه رخ می‌دهد  که درنتیجه‌ی آن، ماه حدود ۱۴ مرتبه درخشان‌تر و ۳۰ درصد بزرگ‌تر از میکرو ماه می‌شود.

پدیده میکرو ماه که نقطه‌ی مقابل همتای خود یعنی ابر ماه است از شهرت خاصی برخوردار نیست و از همان قوانینی پیروی می‌کند که ابر ماه را موجب می‌شوند، با این تفاوت که این‌بار هنگامی‌که ماه در حالت بدر و یا محاق نمایان می‌شود هم‌زمان در موقعیت اوج مداری به سر می‌برد. طبق نسبت اشاره‌شده برای ابر ماه، میکرو ماه نیز به همان مقدار یعنی  ۱۴ مرتبه کم‌نور‌تر و ۳۰ درصد کوچک‌تر است.

این تغییرات فاصله باعث می‌شود قطر ظاهری ماه بین 38/29 تا 53/33 دقیقه قوسی تغییر کند، منظور از قطر ظاهری، اندازه زاویه جسم در آسمان است؛ به‌عبارت‌دیگر زاویه‌ای است که بین دو خط رسیده از دو سر جسم در چشم راصد ایجاد می‌شود، واضح است که هرچه ماه به حضیض مداریش نزدیک‌تر باشد قطر زاویه‌ای آن بیشتر و هرچه دورتر باشد یعنی در اوج باشد کوچک‌تر دیده خواهد شد.

پدیده «ابر ماه» یک پدیده غیرمعمول نیست و در طی سال‌های مختلف قابل‌مشاهده است، اما پدیده 24 آبان ازاین‌جهت مهم بود که فاصله ماه تا زمین 356 هزار و 512 کیلومتر است و از روز دوشنبه، 5 بهمن 1326 خورشیدی تاکنون (حدود 70 سال قبل) به این میزان در هنگام بدر به زمین نزدیک نبوده است.

دبیر انجمن نجوم آماتوری خلیج‌فارس  در گفت‌وگو با ایسنا، منطقه خلیج‌فارس، گفت: پدیده‌ای  که دوشنبه‌شب گذشته، مردم خیلی از استان‌های کشورمان و خیلی از کشورها و قاره‌های دیگر در طول یکی دو شب گذشته مشاهده کردند پدیده‌ی نادری نیست و ازاین‌جهت حائز اهمیت است که بافاصله زمانی 14 ماهه اتفاق می‌افتد و معمولاً ترین‌ها برای همه مردم و همه قشرها و گروه‌ها جذابیت خاصی دارد،

مهدی شیرخانی بابیان اینکه در سال 95 سه پدیده «ابر ماه» به‌صورت پی‌درپی در روزهای 25 مهر، 24 آبان و در روز 24 آذر 1395 رخ‌داده و خواهد داد، افزود: این پدیده برای علم نجوم فرصت خیلی جذاب و لحظه و غنیمت خاصی نیست، اما از دیدگاه نجوم آماتوری فرصت خوبی است که توجه مردم به موضوعات دیگری هم خارج از کره زمین جلب شود، تا یادشان نرود زمین هم صاحب قمری است که ارزش‌های بسیار استراتژیکی دارد و حیات و ممات ما به‌شدت درگرو قمری است که دارد از سیاره ما حفاظت می‌کند.

وی بابیان اینکه ماه هر شب به زیبایی شب‌های گذشته‌ای است که شاهدش بودیم، اذعان کرد:  اهمیت این پدیده را می‌توان با شب یلدا مقایسه کرد، به‌واقع شب یلدا تنها کمتر از چند دقیقه بلندتر از شب‌های قبل و بعد از خود است اما به علت همین تفاوت و تمایز اندک مورد اعتبار و ارزش بیشتری قرارگرفته است.

این فعال و پژوهشگر حوزه نجوم آماتوری اضافه کرد: درمجموع فاصله ماه تا زمین آن‌قدر زیاد هست که حتی نزدیک شدن چند هزار کیلومتری ماه به زمین، هرچند که بر وضوح و روشنایی آن می‌افزاید اما در اندازه آن آن‌قدر تأثیر نمی‌گذارد که بدون چشم مسلح بتوانیم تغییر آن را نسبت به شب‌های قبل و بعدازآن تشخیص دهیم.

وی در ادامه تصریح کرد: این تغییرات برای رصدگران مداوم آسمان‌ شب قابل‌لمس است، چون هر شب رصد می‌کنند در شب‌های گذشته و قبل از اینکه ماه به کمترین فاصله خودش از مدار چرخش خودش به زمین برسد شاهد رفته‌رفته بزرگ‌تر شدنش خواهند بود، بنابراین فرصت خوبی برای عموم زمینیان بود که شب‌های گذشته، دیشب و حتی در طول امشب، ماه را به بهانه بزرگ‌تر و درخشان‌تر بودن و به‌عنوان یک ابر ماه نگاه کنند.

شیرخانی با اشاره به اینکه ماه هم‌زمان با گردش به دور زمین، به دور خودش هم می‌چرخد، افزود: اگر نوک فرفره‌ای را آغشته به مرکب کرده و آن را رها کنید تا دور خودش بچرخد مشاهده خواهید کرد که به‌غیراز خودش حول کمربند بزرگ‌تری (و نه یک مدار بزرگ‌تر) هم می‌چرخد، بنابراین ماه از شب‌های گذشته برای کسانی که در غرب ما در اروپا زندگی می‌کنند، از دوشنبه‌شب (24 آبان) برای ما و در شب‌های آینده برای کسانی که در شرق ما زندگی می‌کنند در حضیض مداری خودش خواهد بود.

وی بابیان اینکه ماه ارزش‌های ساختاری و کارکردی بسیار بیشتری نسبت به زیبایی‌هایش دارد، خاطرنشان کرد: اگر ماه نمی‌بود فرفره‌ای مثل زمین که برای 4میلیارد سال با سرعت 30 کیلومتر در ثانیه به دور این کمربند حیات (مداری که زمین در آن در حال چرخش به دور خورشید است) و با سرعت 5کیلومتر به دور خودش در حال چرخش است، قطعاً جابجا و به سمت خورشید یا خارج از منظومه شمسی منحرف می‌شد و ما شرایط حیات را از دست می‌دادیم؛ ماه بزرگ‌ترین سپر برای زمین است، تمام اجسام آسمانی بزرگی که میلیون‌ها سال به سمت زمین آمدند توسط نیروی جاذبه ماه از مسیر سقوط به زمین دفع شده‌اند.

این فعال و پژوهشگر حوزه نجوم آماتوری بیان کرد: از تأثیرات شگرف دیگر ماه، تأثیر بر جزر و مد دریاست که برای همه ما ساحل‌نشینان نعمت بزرگی است، وقتی ماه‌افروختگی یا ابر ماه روی می‌دهد، جزر و مد بیشتری صورت می‌گیرد و بالاآمدگی آب چیزی حدود ۱ تا ۲ سانتی‌متر بیشتر می‌شود، که بنا بر موقعیت جغرافیایی، این مقدار می‌تواند کم‌وزیاد شود.

وی در ادامه گفت: ماه با کشش جاذبه خود آب‌های زمین را جابجا می‌کند و جرم زمین را در هرلحظه متناسب با چرخشی که دارد و موقعیت خودش تغییر می‌دهد تا از انحراف زمین به خارج از مدار خود جلوگیری کند.، بنابراین مهم‌ترین اثر جزر و مد نگهداری ساختار زمین در مدار خود است و در شب‌های گذشته با توجه به‌قرار گرفتن ماه در حضیض مداری خود ظاهراً بیشترین اثر مد را بر روی زمین داشته است.