ITB از امروز (سه‌شنبه ۱۹ اسفندماه) در شهر برلین به صورت مجازی و با حضور ۱۸۵ کشور کار خود را آغاز کرد. این نمایشگاه سال گذشته با همه‌گیری ویروس کرونا برگزار نشد و امسال نیز به صورت مجازی درحال برگزاری است. نمایشگاه تا جمعه (۲۲ اسفندماه) برپا خواهد بود اما ابراهیم پورفرج، رییس هیات مدیره جامعه تورگردانان ایران به ایسنا گفت که دسترسی به همه داده‌ها و اطلاعات بارگذاری‌شده در فضای این نمایشگاه مجازی برای همه شرکت‌کنندگان و بازدیدکنندگان به مدت سه ماه امکان‌پذیر است، به عبارتی نمایشگاه امسال آلمان چهارروزه نیست، بلکه سه‌ماهه است و این از مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزیت‌های آن به شمار می‌آید.

نمایشگاه گردشگری آلمان که از سال ۱۹۶۶ درحال برگزاری بوده، به بورس بین‌المللی گردشگری معروف است و از مهم‌ترین رویدادهای گردشگری جهان به شمار می‌آید. سال ۲۰۱۹ حدود ۱۶۰ هزار نفر از این نمایشگاه بازدید کردند. برآورد شده بود ITB در سال ۲۰۲۰ حدود هفت بیلیون یورو درآمد کسب کند که با شیوع ویروس کرونا برنامه‌های آن متوقف شد.

روزنامه فرانکفورتر آلمان در گزارشی از آغاز این نمایشگاه نوشته که امسال ۱۰ هزار غرفه از حدود ۱۹۰ کشور در ITB حضور دارند که ایران نیز با یک سالن اختصاصی امیدوار است به‌زودی به روزهای پررونق گردشگری برگردد. گردشگری ایران از آبان‌ماه سال گذشته تحت تاثیر وقایع داخلی و بین‌المللی با رکود مواجه شد که شیوع ویروس کرونا آن را همانند کشورهای دیگر با افت شدیدتری مواجه کرد.

پورفرج ـ رییس جامعه تورگردانان ـ امیدوار است شرکت‌های گردشگری ایرانی با حضور در نمایشگاه آلمان اوضاع را به نفع گردشگری کشور تغییر دهند. او درباره غرفه ایران در نمایشگاه امسال به ایسنا گفت: ۲۸ دفتر خدمات مسافرتی، شرکت گردشگری و جامعه تورگردانان در فضایی به نام ایران حضور دارند که قرار است با معرفی محصولات متنوع از جاذبه‌های گردشگری همچون طبیعت، سلامت و درمان، زیارت، فرهنگ و تاریخ، بومگردی، صنایع دستی و خدماتی چون هتل و ناوگان حمل و نقل هوایی و ریلی و عرضه تورهایی با قیمت‌های مناسب و ارزان، ایران را دوباره به فهرست مقاصد سفر آژانس‌ها و گردشگران بین‌المللی برگردانیم.

او گفت که حضور ایران در این نمایشگاه با بودجه‌ای که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به جامعه تورگردانان ایران اختصاص داده، امکان‌پذیر شده است و درباره آن بیشتر توضیح داد: اواخر سال گذشته از محل اعتبارات حمایتی تشکل‌های گردشگری در بودجه این وزارتخانه حدود ۹۶۰ میلیون تومان به جامعه تورگردانان ایران اختصاص داده شد. حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان هم به انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران تخصیص یافت. موافقت شد با آن مبلغ سه تور آشناسازی با ایران برگزار شود اما با شیوع ویروس کرونا امکان اجرای آن برنامه نبود و اگر آن اعتبار هزینه نمی‌شد باید به خزانه دولت برگردانده می‌شد. بنابراین با وزارتخانه وارد مذاکره شدیم که این اعتبار را در نمایشگاه گردشگری آلمان که قرار بود در سال ۲۰۲۱ به صورت مجازی برگزار شود، هزینه کنیم، آن‌ها هم موافقت و استقبال کردند که ایران نباید از بازار جهانی عقب بماند.

او افزود: حضور انفرادی در نمایشگاه آلمان از ۳۵۰۰ تا ۷۵۰۰ یورو هزینه داشت، بنابراین تصمیم گرفتیم فضایی را به نام ایران خریداری کنیم تا همه شرکت‌ها در آن قالب حضور داشته باشند. فرق آن در این بود که شرکت‌کنندگان با حضور در این غرفه فقط ۳۰۰ یورو هزینه می‌کردند اما به تمام امکانات ITB دسترسی پیدا می‌کردند. ما سه ماه برای تولید محتوا و داده‌ها و آماده‌سازی غرفه ایران در این نمایشگاه مجازی وقت گذاشتیم و الان پس از مقایسه با غرفه‌های سایر کشورها از نتیجه کار راضی هستیم و معتقدیم غرفه ایران پربار است. البته که این تجربه نخست ایران برای حضور مجازی در یک نمایشگاه مهم است و حتما ایرادهایی خواهد داشت، ولی مطمئنم دستاورد خوبی خواهیم داشت.

او درباره استقبال آژانس‌های ایران از حضور در نمایشگاهی که مجازی برگزار می‌شود، اظها کرد: درحال حاضر ۲۷ آژانس و شرکت گردشگری به اضافه جامعه تورگردانان در غرفه ایران حضور دارند که مشارکت از استان‌ها به نسبت سال‌های گذشته قابل توجه بوده است. البته با توجه به تعداد شرکت‌کنندگان در وبینار اول نمایشگاه آلمان که حدود ۶۰ نفر بودند انتظار می‌رفت شرکت‌های بیشتری از ایران در ITB حاضر شوند، چون اطلاع‌رسانی خوبی شده بود اما شاید تصور برخی بر این بود که تا آخرین لحظه امکان تصمیم‌گیری دارند. نمایشگاه محدودیت زمانی برای ثبت‌نام داشت و ما باید تا ۱۵ فوریه وضعیت غرفه ایران را معلوم می‌کردیم برای همین بعضی‌ها جا ماندند.

پورفرج درباره احتمال ناامیدی شرکت‌های ایران با توجه به وضعیت مبهم و نامعلوم گردشگری در ایران که ممکن است سطح مشارکت در نمایشگاه آلمان را پایین آورده باشد، گفت: با توجه به مشارکت شرکت‌های گردشگری از ۱۸۵ کشور و تقاضاهایی که برای سفر به ایران همچنان وجود دارد، فکر نمی‌کنیم روحیه ناامیدی حاکم باشد. بیشتر کشورها واکسیناسیون کرونا را آغاز کرده‌اند و روزهای آینده وضعیت سفر در سطح بین‌الملل تغییر خواهد کرد و ما در ایران نمی‌توانیم نسبت به تغییر شرایط بی‌تفاوت و منفعل باشیم. ایران امتیازهای زیادی برای گردشگران دارد، ما قیمت‌های خوبی در نمایشگاه آلمان ارائه کرده‌ایم که آژانس‌ها و گردشگران آن‌ها را خوشحال می‌کند.

رییس جامعه تورگردانان ایران در پاسخ به این سوال که با توجه به بودجه دریافت‌شده از دولت چرا حضور آژانس‌های گردشگری در این نمایشگاه رایگان نبود، گفت: ما بابت اجاره فضایی به عنوان غرفه ایران حدود ۷۵۰ میلیون تومان پرداخت کردیم، باقی مبلغ صرف تهیه و انتشار محتوا و آماده‌سازی برای حضور در فضای مجازی شده است. شرکت‌های گردشگری که در غرفه ایران شرکت کرده‌اند نیز هر یک ۳۰۰ یورو پرداخت کردند که آن پول مستقیم به نمایشگاه آلمان پرداخت و فاکتور به نام هر شرکت صادر شده است. اگر ما آن پول را پرداخت نمی‌کردیم و غرفه‌ای به نام ایران نمی‌خریدیم، هر شرکت‌کننده در کمترین حالت باید حدود ۳۵۰۰ یورو پرداخت می‌کرد و دسترسی محدودتری هم به نمایشگاه داشت. ما هم خیلی مایل بودیم بعد از ۱۷ - ۱۸ ماه بیکاری، شرکت‌های ایرانی در این نمایشگاه رایگان حضور داشته باشند و سعی کردیم بهترین شرایط برای حضور فراهم شود. شاید برخی به این خاطر در نمایشگاه شرکت نکردند.

او اضافه کرد: هیچ پولی به جامعه تورگردانان و یا بنده نمی‌رسد. برای آن اعتباری هم که وزارتخانه پرداخت کرده باید گزارش مالی به دولت تحویل داده شود و محل مصرف آن کاملا مشخص است.

پورفرج افزود: با توجه به مجازی بودن نمایشگاه همه شرکت‌کنندگان فضای یکسانی دارند و تبعیضی قائل نشده‌ایم، درحالی که تقسیم غرفه در فضای فیزیکی نمایشگاه‌ها همیشه محل اختلاف بوده است. نمایشگاه مجازی مزیت‌های زیادی دارد که نباید نادیده گرفت و این فرصت را از دست داد. امسال خیلی از شرکت‌ها به دلیل آن‌که نمایشگاه مجازی بود فرصت حضور پیدا کردند.

او درباره مشکلاتی که برخی از شرکت‌کنندگان برای دسترسی به پلتفرم نمایشگاه آلمان داشته‌اند و کندی اینترنت، اظهار کرد: مشکل دسترسی اوایل وجود داشت اما الان همه شرکت‌ها اطلاعات را بارگذاری کرده‌اند و دسترسی برقرار است. از هر آژانس پنج نفر به ITB دسترسی آنلاین دارند و ما امیدواریم در روزهای برگزاری نمایشگاه با مشکل اینترنت هم مواجه نشویم.

رییس جامعه توگردانان ایران ادامه داد: به نتیجه نمایشگاه آلمان بسیار امیدواریم. روزهای اول خیلی به چگونگی حضور در نمایشگاه بین‌المللی مجازی مسلط نبودیم و اشتباهاتی هم داشتیم اما حالا به نتیجه و آن‌چه ارائه شده است خیلی مطمئنیم و پس از آن برای نمایشگاه‌های مجازی چین و فیتور اسپانیا برنامه‌ریزی می‌کنیم. ایران الان مقصد ارزانی است و قطعا بازارمان خوب خواهد شد.

پورفرج درباره کاهش نرخ سفر به ایران گفت: نوسانات نرخ ارز عامل این اتفاق بوده است که بیشتر آژانس‌های خارجی خیلی خوب در جریان آن هستند و انتظار قیمت‌های مناسبی را از شرکت‌های ایرانی دارند. ما هم نمی‌توانیم قیمت‌ها را بالا ببریم. نرخ سفر به ایران واقعا جذاب شده است و مطمئنم در فضای نمایشگاه‌های بین‌المللی یک مزیت قابل توجه خواهد بود.

انتهای پیام