مرتضی حیدری ـ گوینده خبر و مجری ـ در گفت‌وگویی با ایسنا درباره ضرورت رعایت اخلاق در رسانه‌ها عنوان کرد: اخلاق رسانه بیش از اینکه یک امر اخلاقی و اجتماعی باشد، یک امر حرفه‌ای است؛ در واقع شما به لحاظ حرفه‌ای مکلف هستی که یکسری اصول و قواعد را در اجرای برنامه و در تعامل با مهمانان و رویکردهای برنامه رعایت کنی و اگر این‌ها را رعایت نکنی، دو جنبه  به وجود می‌آید؛ یکی جنبه عمومی و اجتماعی است. در واقع جامعه مخاطبان از شما گریزان می‌شوند و شما سرمایه اجتماعی‌ خود را از دست می‌دهید که برای یک رسانه این بزرگترین جریمه و دردناک ترین اتفاق است.

او ادامه داد: یک جنبه هم جنبه قانونی قضیه است که بر اساس قوانینی که در هر جامعه‌ای وجود دارد، امکان دارد شما به دلیل اینکه اصول حرفه‌ای گری را در اجرای برنامه یا در تعامل با مهمان برنامه رعایت نکرده اید، محکوم شوید. البته این موضوع در تمام کشورها با یکدیگر متفاوت است و به قوانینی مدنی و حقوقی هر کشوری بستگی دارد. اگر شما اصول حرفه‌ای ‌را رعایت نکنید ممکن است که افراد و یا سازمان‌ها با شما برخورد کنند.

حیدری با تاکید بر اینکه مرز میان اخلاق و قانون در جوامع مختلف متفاوت است، در این زمینه توضیح داد: در بعضی جوامع همه چیز سفت و سخت به قانون و مجازات سپرده می‌شود و در بعضی از جوامع عمدتا به اخلاق و منش اجتماعی و فردی برگردانده می‌شود.

این مجری و گوینده خبر به حرف هایش اضافه کرد: مورد اول که مربوط به قضاوت اجتماع و جامعه است و اینکه مخاطب از شما رویگردان می‌شود، خیلی مهم تر از موضوع حقوقی قضیه است. هر رسانه‌ای برای این تاسیس می‌شود که سیاست‌ها و اهدافی را دنبال کند؛ برای اداره یک رسانه هزینه‌های اجتماعی، مالی و سیاسی سنگینی باید پرداخت شود. اگر رسانه مخاطب نداشته باشد، انگار دارایی‌اش را در جوی آب ریخته است. چون شما برای مخاطب می‌نویسی، حرف می‌زنی و برنامه اجرا می‌کنی؛ اگر مخاطب از رسانه گریزان شود و رسانه نتواند رضایت مخاطب را فراهم و مخاطب را نسبت به خودش وفادار کند، نقض غرض کرده است؛ بنابراین رسانه برای اینکه بتواند سیاست ها و اهداف خود را از طریق یک مخاطب وفادار در جامعه دنبال کند، باید مخاطب را جذب کرده، راضی نگه داشته و به خود وفادار کند. رسانه باید بتواند اصول حرفه‌ای اداره یک برنامه رسانه‌ای و نحوه تعامل با مهمان برنامه را رعایت کند.

حیدری با بیان اینکه هم مجری و هم رسانه به لحاظ حرفه‌ای، قانونی و اخلاقی مکلف هستند اصول و قواعد را رعایت کنند، با بیان مثالی در این زمینه ادامه داد: وقتی فردی مهمان یک برنامه‌ می‌شود، یک شخصیت حقیقی و یک شخصیت حقوقی دارد؛ این آقا یا خانم در وهله اول پدر یا مادر است و انسانی دارای حقوق اجتماعی است و در وهله دوم مسوولیتی در کشور دارد. شما اگر می‌خواهید با این آدم بحث و گفت‌وگو کنید، صرفا باید درباره مسوولیت دولتی‌اش با او صحبت کنید. فقط در همان چهارچوب باید صحبت شود. شما حق ندارید به شخصیت حقیقی طرف اهانت کرده و شخصیت حقیقی‌اش را مورد پرسش قرار دهید. حق ندارید وارد زندگی خصوصی‌اش شوید و حرفی را بزنید که به اعتبار و وجهه اجتماعی یا خانوادگی‌اش لطمه‌ای وارد کند. تفکیک این‌ها یکی از پایه‌های اساسی اخلاق‌ رسانه‌ و اخلاق حرفه‌ای است که حتما باید رعایت شود.

مجری مناظره های انتخاباتی در تلویزیون، رعایت احترام مخاطب را هم از دیگر اصول اخلاق رسانه‌ای دانست و گفت: یکی دیگر از پایه‌های مهم اخلاق رسانه و اخلاق حرفه‌ای که هم مجری و هم گردانندگان رسانه باید به آن خیلی متعهد و پایبند باشند، رعایت احترام مخاطب است؛ همان طور که ما احترام مهمان را حفظ می‌کنیم احترام مخاطب را هم باید حفظ کنیم. احترام مهمان به این معنی نیست که مجیزگوی او باشیم بلکه این است که با رعایت ادب و اصول اخلاق حرفه‌ای هر جامعه‌ای، سوالات صریح و جدی مخاطبان را در حوزه مسوولیت مهمان از او بپرسیم. احترام به مخاطب هم بدان معناست که برای وقتی که برای دیدن برنامه ما یا مطالعه رسانه ما صرف می‌کند، ارزش قائل شویم. مطالعه داشته باشیم. سوال به جا مطرح کنیم و مطالبه گر جدی باشیم. مطالبی را در اختیار مخاطب قرار دهیم که به آن‌ها احتیاج دارد و سطح دانش و آگاهی مخاطب را نسبت به موضوع بالا ببریم که اجرایی کردن این ها زحمت زیادی هم دارد.

حیدری در بخشی دیگر از صحبت‌هایش با ایسنا درباره دو طرح مصاحبه با صد سیاستمدار برجسته دنیا و مصاحبه با صد کارآفرین بزرگ دنیا که چند سال قبل به سازمان صداوسیما پیشنهاد داده و هر دوی آن‌ها به سرانجام نرسیده‌اند، توضیح داد: من دو طرح را به سازمان ارائه کرده بودم؛ یکی گفت‌وگو با صد سیاستمدار برجسته دنیا و یکی گفت‌وگو با صد کارآفرین برجسته دنیا بود. متاسفانه برنامه مصاحبه با صد کار آفرین برتر دنیا مراحل تصویبش طی نشد و اصلا اتفاق نیفتاد. مصاحبه با صد شخصیت سیاسی دنیا هم به دلیل نوع ماهیتش به شبکه چهار ارجاع داده شد و متاسفانه شبکه چهار چنین قابلیت و توانمندی را در آن سال برای ادامه چنین برنامه‌ای نداشت. البته دو ـ سه مصاحبه انجام دادم؛ گفت وگوهایی با حسن نصرالله و بشار اسد. مصاحبه با رییس جمهور روسیه، ولادمیر پوتین هم در دستور کار بود. به مصر هم رفتم تا با محمد مرسی مصاحبه کنم اما مشکلاتی پیش آمد و علیرغم هماهنگی‌های قبلی این اتفاق نیفتاد. همچنین تلاش داشتم با مقامات آمریکایی، اروپایی و آسیایی مصاحبه کنم که متاسفانه شبکه چهار در آن زمان نتوانست پشتیبانی لازم را داشته باشد و برنامه ادامه نیافت.

او در پایان با بیان اینکه قصد دارد ایده مصاحبه با صد کارآفرین بین‌المللی را به صورت خصوصی اجرایی کند، عنوان کرد: چون در برنامه «پایش» با ۱۲۵ کارآفرین بزرگ ایرانی مصاحبه کرده بودم، تجربیات خوبی جمع شده بود و می‌خواستم در سطح بین‌المللی اجرایش کنم. شاید به صورت شخصی این کار را انجام دهم. جزو ایده‌ها و آرزوهای من است. گفت‌وگو با صد کار آفرین برتر بین‌المللی را قطعا انجام خواهم داد اما مصاحبه با شخصیت‌های سیاسی خارج از چهارچوب رسانه خیلی سخت است و بعید می‌دانم انجام آن در توانم باشد و سازمان صداوسیما هم پشتیبانی نمی‌کند. وقتی می‌خواهی با شخصیت‌های بزرگ سیاسی مصاحبه کنی، باید بگویی برای کدام تلویزیون مصاحبه می‌گیری اما برای مصاحبه با کارآفرین‌ها بستر زیاد است و امکان انجام آن وجود دارد.

انتهای پیام