به گزارش ایسنا، دکتر محمدرضا ظفرقندی در نشست خبری سازمان نظام پزشکی، گفت: اهمیت بحث کنترل کرونا از طریق واکسن بر کسی پوشیده نیست. ما با یک بیماری کشنده روبرو هستیم که خوشبختانه راه کنترل آن تولید و تاثیر واکسن است. در حالی که در برخی بیماری ها که مردم سال ها با آن درگیرند، مانند اچ آی وی هنوز واکسن ندارند.
وی افزود: در زمینه تولید واکسن کرونا کار علمی ارزشمندی در دنیا و با مدل های مختلف انجام شد و موفقیت بالای ۹۵ درصد حاصل شده که یک پیشرفت جهانی است.
برای کنترل کرونا راهی جز "واکسن" نیست
ظفرقندی ادامه داد: در ایران‌هم اقدامات ارزشمندی در زمینه تولید واکسن انجام شده و حداقل هشت مرکز هم هستند که دارند روی واکسن کرونا در کشور کار می کنند. باید توجه کرد که راهی جز استفاده از واکسن برای کنترل این بیماری کشنده نداریم.
وی گفت: کرونا یک تا یک و نیم درصد مرگ و میر و چهار درصد بستری دارد و تولید واکسن برای کنترل آن موفقیت علمی بزرگی محسوب می شود. چه واکسن هایی که MRNÀ هستند، چه واکسن های پروتئین بِیس و چه واکسن های ویروس کشته شده و ضعیف شده می توانند موثر باشند.
وی با بیان اینکه باید در زمان مناسب و سریعی این واکسن تولید، توزیع و استفاده شود، گفت: واقعیت موجود این است که مشخص شده که این ویروس جهش هایی را انجام می دهد. اکنون در انگلیس شاهدیم که رشد بیماری صعودی و عمودی شده و مرگ‌و میر در برخی کشورهای اروپایی بالای ۱۰۰۰ در روز است. در برخی قسمت های انگلیس ۷۰ درصد ابتلایشان از ویروس جهش یافته است که زنگ خطری برای همه است. در آفریقای جنوبی هم ویروس جهش داشته که ۹۰ درصد ابتلاها در برخی مناطق آنجا هم از نوع جهش یافته است. در عین حال باید بدانیم که ویروس هم مختص یک کشور نیست و می تواند منتشر شود. همانطور که ویروس جهش یافته انگلیس را در ایران هم مشاهده کردیم که البته خوشبختانه فعلا در کنترل است.
ظفرقندی تاکید کرد: اگر در یک زمان مناسب واکسیناسیون انجام نشود، این جهش ها می تواند اثر واکسن را کم کرده و به اصطلاح ویروس از واکسن فرار کند. بنابراین موضوع مهم این است که واکسن برای جلوگیری از مرگ و میر و قطع زنجیره انتقال اهمیت دارد. از طرفی ما هر روز به نتایج جدیدی می رسیم مثلا گفته می شد که واکسن برای افرادی که قبلا مبتلا شدند نیاز نیست، اما مطالعات جدید نشان می دهد اگر سطح آنتی بادی این افراد کاهش یافته باشد، باید تزریق کنند که این در میزان تولید واکسن هم موثر است. یا اینکه باید تزریق واکسن بعد از مدتی تجدید شود. به طوری که برخی کشورها پیش خرید زیادی از واکسن و چند برابر جمعیت شان انجام دادند تا نیاز به دوزهای تکراری حتی برای سال های بعد را تامین کنند.
واکسن کرونا هر چه سریعتر خریداری شود
ظفرقندی تاکید کرد: واکسن باید هرچه سریعتر در کشور خریداری شود. با توجه به اینکه یک واکسن کرونای ایرانی که ویروس ضعیف شده است، فاز یک انسانی را شروع کرده که تا اخر بهمن ماه این فاز ادامه دارد. بعد از آن هم فاز دو شروع می شود که دو تا سه ماه ادامه دارد و نهایتا هم فاز سوم. بنابراین برای تولید واکسن تولید داخلی مان نیاز به زمان نسبتا طولانی داریم تا این واکسن به نتیجه برسد. در عین حال شرکت های دیگر هم دارند کار می کنند، انستیتو رازی هم از هفته آینده فاز اول انسانی را اغاز می کند.
وی در تشریح فازهای مطالعاتی واکسن کرونا، گفت: در فاز اول تعداد ۵۰ الی ۶۰ نفر، به تدریج از واکسن استفاده می کنند تا عوارض بررسی شود. فاز دوم بر روی ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر انجام می شود و هدفش این است که میزان بقا و تولید انتی بادی بررسی شود و فاز سوم که جمعیت ۳۰ هزار نفری را شامل می شود باید مشخص کند که تاثیر این واکسن بر روی سنین و جنس های مختلف و بیماری های زمینه ای و... چگونه است. هیچ واکسنی بدون طی این مراحل قابل استفاده نیست.
ظفرقندی گفت: با مشکلاتی که تحریم ایجاد کرده بود نهایتا با مشکلات، پول کووکس را پرداخت کردیم تا این میزان ارائه شود. البته کووکس بر اساس سهمیه بندی واکسن کرونا را توزیع می کنند. مثلا در فاز اول به همه کشورها به اندازه سه درصد جمعیت شان واکسن ارائه می کند که این‌هم حداقل زودتر از یک ماه آینده نمی رسد. در مرحله دوم هم ۲۰ درصد جمعیت کشورها را در نظر گرفته و توزیع می کنند. بنابراین ما نیاز داریم واکسن را از مسیرهایی غیر از سازمان بهداشت جهانی برای کشور ارائه کنیم. باید این اقدام را انجام داده و واکسن را سریع تر در اختیار مردم قرار دهیم.
ویروس جهش یافته کشنده تر از گونه قبلی نیست
وی درباره ویروس جهش یافته نیز گفت: جهش ویروس در انگلیس اتفاق افتاده که بالای ۵۵ تا ۷۰ درصد ابتلا و واگیری را تشدید می کند. کشنده تر است یا نه؟ خیر؛ میزان‌کشندگی مانند قبل است، اما چون درصد ابتلا و گرفتاری ها بالا می رود و وقتی بدانیم یک تا یک و نیم درصد مرگ و میر داریم، هرچه ابتلا بالا رود، درصد مرگ و میر هم به نسبت ابتلا بالا می رود. مثلا اکنون ایرلند به شدت گرفتار ویروس است و کنترل به نوعی از دستشان خارج شده است. در ایران باید مرزها و رفت و آمدهای هوایی موکدا کنترل شود و هر فرد که وارد کشور می شود علاوه بر تست PCR دوره قرنطینه مطمئنه را طی کند.
ظفرقندی درباره واکسن ایرانی_کوبایی، گفت: این ساخت واکسن بین انستیتو پاستور و کشور کوبا است. در کشور کوبا فازهای حیوانی و یک و دو انسانی طی شده و طبق قراردادی که بستند، قرار شده فاز سوم را به صورت مشترک انجام داده و بررسی کنند. البته بعد از اینکه مدارک و مستندات فاز یک و دو در مراکز علمی کشور، مورد تایید قرار گرفت فاز سوم به صورت مشترک انجام داده و در صورت حصول نتیجه از این واکسن هم استفاده شود. زمان حصول و دسترسی به این واکسن هم حدود سه ماه آینده خواهد بود.
وی همچنین گفت: فاز سوم واکسن ایرانی کوبایی به ۳۰ هزار نفر نیاز دارد، به صورت مشترک انجام می شود.
وی درباره تامین واکسن وارداتی، گفت: واکسن هایی که در حال حاضر به مرحله علمی رسیده در کشورهای مختلف تولید شده است. ما یک واکسن به نام استرازنکا داریم که در سوئد تولید می شود که البته مطالعه علمی آن در آکسفورد بوده و تولیدش در سوئد است. کمااینکه اکنون استرازنکا در کشورهای مختلف پایگاه تولید انبوه دارد. به عنوان مثال ایران می تواند آن را از روسیه وارد کند. زیرا یکی از مراکز تولید این واکسن در روسیه است که طی قراردادی است که اقای پوتین با استرازنکا امضا کرده است.
منبع خرید واکسن متعدد باشد
ظفرقندی گفت: در مجموع باید واکسن زودتر برای کشور تامین شود و دوما واکسن می تواند از کشورهایی مانند روسیه و هند برای کشور تامین شود. اکنون در چین واکسن ویروس ضعیف شده کار می شود یا mRNA است. کشور ترکیه ۵۰ میلیون دوز واکسن از چین پیش خرید کرده، امارات پیش خرید کرده. اصلا باید منبع خرید واکسن متعدد باشد و از یک کانال کفایت نمی کند. زیرا تولید محدود است.
ظفرقندی ادامه داد: مذاکراتی با هند، چین و روسیه انجام و توافقاتی هم اتفاق افتاده است.
ظفرقندی گفت: طبق اعلام وزارت بهداشت حدود ۲ میلیون دوز واکسن قبل از عید تهیه می شود.
وی درباره ممنوعیت ورود واکسن کرونا از منابع آمریکایی و انگلیسی نیز گفت: در برنامه دولت ما خرید واکسن آمریکایی چه فایزر و چه مدرنا، اساسا در دستور کار نبوده است. زیرا بالاخره واکسنی که وارد کشور می شود باید شرایطی را داشته باشد؛ از جمله بحث اقتصادی و بحث حمل و نقل و انتقال ارز که با توجه به محدودیت ها، مشکل انتقال ارز برای این خرید داشتیم و هم هزینه های آن قابل مقایسه نیست. به عنوان مثال واکسن استرازنکا حدو پنج تا شش دلار هزینه دارد در صورتی که واکسن های آمریکایی بسیار گران تر بوده و زنجیره سرد زیادی لازم داشت. بنابراین عمدتا خرید از این‌منابع مطرح نبوده، اما از کشورهای مختلف دیگر می تواند تامین شود.
وی در این باره ادامه داد: سابقه بدی داریم که فرآورده های خونی آلوده از فرانسه به ایران وارد شد و بعد از تزریق عده ای از هموطنان ما گرفتار بیماری شدند. البته واکسن فرانسوی معروفی هم که در دستور خرید ایران باشد نمی شناسم و نشنیدم که فرانسه واکسنی تولید کرده باشد. وزارت بهداشت اعلام کرده که تا قبل از عید واکسن از روسیه وارد می کنیم.
وضعیت کرونای جهش یافته در ایران
ظفرقندی درباره میزان‌اثربخشی واکسن تولید داخلی، گفت: اثربخشی فاز حیوانی واکسنی که در ایران تولید می شود، با مطالعات دقیق و پروتکل های صحیح علمی جلو رفته و مثبت هم بوده است. البته هنوز این واکسن در حوزه اثر بر ویروس جهش یافته بررسی نشده است. زیرا هنوز در کشور وارد این فاز نشدیم که وارد فاز انسانی در ابعاد وسیع شود. تاکنون در کردستان یک مورد و در مازندران هم چند مورد ابتلا به کرونای جهش یافته انگلیسی مشاهده شده است.
و اما واکسن ایرانی - کوبایی
ظفرقندی در پاسخ به سوالی درباره واکسن کوبایی نیز گفت: اینکه گفته شده واکسن کوبایی روی مردم ما آزمایش می شود، باید توجه کرد که در دنیا پروتکل های شناخته شده ای برای فاز سوم وجود دارد. همان واکسن فایزر هم در بسیاری از کشورهای دنیا وارد فاز سوم شد و مورد مطالعه قرار گرفت. وقتی یک حد اطمینان آوری از فاز حیوانی گذشت و فاز یک و دو هم انجام شد، از آنجایی که به جمعیت بیشتری نیاز دارد، حد اطمینان آور و بررسی مدارک در یک کشور در سازمان غذا و دارو و گروه علمی پایش، رسمی است که در دنیا هم وجود دارد و در فاز سوم مطالعات مشترک انجام می شود تا زودتر نتایج استخراج شود. آنچه آزمایش روی مردم کشورهای دیگر مطرح می شود، یعنی اینکه آزمایش در خود آن کشور انجام نشود و فازهای قبل از فاز سه باشد که چنین چیزی در ایران مطرح نبوده است.
وی گفت: بحث واکسن، علمی و درمانی است. واکسن مورد نیاز مردم است. اگر از کشورهای نزدیکتر، مطمئن تر که مبادلات ما هم با آن ها راحت تر انجام می شود و قیمت مناسب تر است باید از آن ها وارد کنیم. در برخی کشورها اطمینانی به مبادلات ارزی نداریم. مهم این است که واکسن را در سریعترین حالت ممکن و مورد تایید سازمان جهانی بهداشت و سازمان غذا و دارو را تهیه کنیم.
فرایند علمی تولید واکسن در ایران
رئیس سازمان نظام پزشکی درباره فرایند علمی واکسن در ایران، گفت: آوردن واکسن در داخل کشور از مسیر بسیار مطمئنی انجام میشود که مسیری علمی و دانشگاهی است. آنچه که ما پیگیری و بررسی کرده ایم، قطعا از مواردی که در برخی کشورهای دیگر انجام می شود، اطمینان آورتر است. به عنوان مثال در فاز حیوانی بسیاری از این واکسن هایی که اسمشان مطرح است، فقط روی رت (گروهی از موش ها که به موش صحرایی معروفند) و موش، انجام شده است، در صورتیکه واکسن هایی که در ایران چه از ویروس ضعیف شده اند و چه در واکسن رازی است، علاوه بر این حیوانات روی میمون سبز آفریقایی هم امتحان شدند و مرحله فاز حیوانی نزدیکتر و قویتری را انجام دادند.
وی در این باره افزود: حدود ۶۰۰ لام پاتولوژی از این واکسن هایی که تزریق شده از حیوانات گرفتند و ابعاد مختلف اثرگذاری شان را بررسی کردند. در عین حال یک تیم مستقلی هم از دانشگاه های مختلف وجود دارند که در این مراحل کار را پیگیری می کنند و افرادی هستند که عمری در جامعه پزشکی کار کردند و افرادی نیستند که بخواهند نظر علمی و وجدانی شان را تحت تاثیر قرار دهند.
رییس کل سازمان نظام پزشکی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت واردات و خریداری واکسن، گفت: علت مکاتبه ما در این زمینه این است که فکر می کنیم که مردم ما باید مانند سایر کشورهای منطقه از واکسن بهره مند شوند. بر اساس ضوابط علمی و مصالح مردم، باید این اتفاق بیفتد. اگر به سرعت این اتفاق نیفتد از کشورهای منطقه فاصله می گیریم. واکسن باید سریعا تامین شود. روش ها یا تولید داخل است یا خرید از کووکس که زمانبر است و باید از سایر روش ها به سرعت استفاده شود و واکسن خریداری شود.
میزان مهاجرت پزشکان در دوران کرونا
رییس کل سازمان نظام پزشکی در ادامه صحبتهایش درباره اظهاراتی مبنی بر مهاجرت پزشکان در دوران کرونا، گفت: یکی از مدارکی که افراد جامعه پزشکی که میخواهند مهاجرت کنند باید تهیه کنند سابقه ای است که از سازمان نظام پزشکی باید دریافت کنند که به آن "گود استندینگ" گفته می شود. در حدود یکسال گذشته ۲۵۰۰ درخواست گود استندینگ از سازمان نظام پزشکی انجام شده است که البته الزاما مساوی با مهاجرت نیست. طبیعتا مجموعه شرایطی باید برای این افراد فراهم شود که انگیزه بیشتری برای خدمت در کشور داشته باشند.
شهدای مدافع سلامت به روایت رییس کل سازمان نظام پزشکی
ظفرقندی درباره وضعیت خانواده های شهدای سلامت گفت: ما نیز در این زمینه مطالبه داریم. آمار و ارقام متفاوت در این زمینه به دلیل تفاوت مبناها است. کادر درمان شامل پزشک، پرستار، ماما و... و حتی پرسنل خدماتی بیمارستان است. طبق آمار مستند ما نزدیک ۳۰۰ نفر از کادر درمان شهید شدند. پیگیری هایی که انجام داده ایم، قرار است هفته آینده با آقای اوحدی جلسه ای داشته باشیم در بنیاد شهید که نظراتمان را مطرح می کنیم. مطالبات خانواده های شهدا هم به عنوان حق باید برایشان تامین شود و هم برای ادامه این مسیر کادر درمان وقتی ببیند که به همراه زمین خورده اش توجه شده، با انگیزه قوی تری به راه ادامه می دهد.
وضعیت درآمد بیمارستانها در دوران کرونا
ظفرقندی درباره وضعیت درآمدی بیمارستان ها، گفت: در دوران کرونا سایر بیماری ها تحت تاثیر قرار گرفته که یک مقدار از آن طبیعی است و مقداری هم به دلیل واهمه مردم است. بسیار با بیمارانی مواجهیم که بیماری که مثلا زخم پای دیابتی دارد و دیر مراجعه می کند؛ زیرا می ترسد که با توجه به بیماری زمینه ای اش برایش دردسر مضاعفی ایجاد شود. از طرفی برخی اقدامات درمانی در اولویت قرار نمی گیرد. برای همه بیماری ها در دوره کرونا پروتکل اولویت هم از سوی مجامع بین المللی هم از سوی انجمن های علمی تدوین شده است که مثلا اگر در اوج پیک هستیم، فقط اعمال اورژانس را انجام دهیم، اما اگر در فضایی بهتر بودیم، اعمال غیر اورژانس را هم انجام دهیم که این موارد بر روی فعالیت های اقتصاد سلامت اثرگذار است. وقتی اعمال جراحی و فعالیت های غیراورژانس کاهش می یابد، درآمدهای بیمارستانی هم کاهش می یابد.
وی گفت: ما در بیمارستان ها مشکلی که داریم این است که باید یک چرخه اقتصادی باشد تا کیفیت درمان کاهش پیدا نکند. مثلا در بیمارستان های خصوصی درباره اقلام حفاظتی که هزینه ای دارد، سازمان‌نظام پزشکی مکاتبه کرده که این‌هزینه ها در تعرفه های عادی دیده نشده است، اما اگر بار اقتصادی این اقلام حفاظتی چه در مطب ها چه در بیمارستان ها، دیده نشود، طبیعتا شاهد افت کیفیت اقتصادی و مراقبتی خواهیم بود. از طرفی حجم کار هم زیاد است و بیماران کرونایی ما ۶۰ تا ۷۰ درصد مراجعه شان به مطب هاست و مطب ها بار مراجعه را در صف اول می گیرند و نزدیک ۴۰ تا ۵۰ درصد از بستری های کرونایی هم در بخش خصوصی است. بنابراین از یک طرف باری اضافه می شود که باید حمایت شود. وگرنه ادامه مسیر مشکل است.
بازگشایی مدارس با رعایت دقیق پروتکلها
وی در پاسخ به سوال ایسنا، درباره وضعیت کاهش محدودیت ها با توجه به کاهش روند بیماری در کشور گفت: با کاهش شدت بیماری و مرگ و میر، کاهش محدودیت هم باید اتفاق بیفتد. زیرا خود محدودیت هم آسیب زیادی دارد. مثلا دانش آموزی را در نظر بگیرید که یک روز هم مدرسه نرفته است. همه دنیا از جمله سازمان جهانی بهداشت، توصیه می کنند که به محض اینکه میزان بیماری در حد قابل کنترل شد، مدارس را باز کنید. منتها باید پروتکل های لازم ابلاغ و اجرا شود. مثلا گفتند مدرسه زیر ۵۰ نفر، کلاس زیر ۱۰ نفر. آنچه که باعث شد ما آسیب ببینیم، اجرای پروتکل است. متاسفانه وقتی فضایی باز می شود، پروتکل ها اجرا نمی شود، تجمع می شود و این ها آسیب رسان است. اگر پروتکل اجرا شود و نظارت بسیار جدی اعمال شود، این کار یک امر پذیرفته شده بین المللی است.
ظفرقندی درباره میزان ایمنی بخشی واکسن و اقدام بخش خصوصی در تامین واکسن گفت: باید از ظرفیت های بخش خصوصی برای تامین واکسن استفاده شود. در عین حال مطالعات نشان می دهد که اگر تمام جمعیت هم تحت واکسیناسیون قرار گیرند، ممکن است سه تا ۵ سال دیگر نیاز به تجدید واکسیناسیون باشد و واکسیناسیون دوره ای انجام شود. بنابراین به واکسن در سال های آینده هم نیاز خواهیم داشت که ارزش تولید داخل همینجاست.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره میزان مورد نیاز واکسن برای کادر درمانی، گفت: سه درصد جمعیت کشور ما حدود ۲.۵ میلیون جمعیت می شود که کووکس در فاز اول اعلام کرده که به میزان ۲.۵ درصد جمعیت کشورها واکسن می دهد. از طرفی کادر درمان هم حدود ۱.۵ میلیون جمعیت هستند که اگر این فراهم شود هم کادر درمانی و هم گروه های پرریسک که در کمیته عالی اخلاق وزارت بهداشت دسته بندی شدند، می توانند واکسیناسیون شوند.
ظفرقندی درباره اقدام سازمان نظام پزشکی درباره توانایی تامین واکسن از سوی این سازمان، گفت: طبق مطالعات اگر ۷۰ درصد جمعیت کشور ایمن شوند، زنجیره قطع می شود، اما اینکه با جهش ها و عود بیماری چه اتفاقی می افتد، نیازمند مطالعه بیشتر است. در زمینه تامین واکسن هم ما اعلام کردیم که آمادگی خرید واکسن را از طریق خصوصی داریم و هزینه های آن را خود جامعه پزشکی و کادر درمان متقبل می شوند. مکاتبه کردیم و موافقت اصولی آن از سوی وزارت بهداشت انجام شده و وزیر بهداشت و معاون کل وزارت بهداشت موافقت کلی را اعلام کردند اما اینکه مسیر تهیه و نوع واکسن که باید با نظارت دولت انجام شود، در حال رایزنی هستیم. البته ازمنابع غیر از آمریکایی و انگلیسی است.
وی درباره عرضه داروهای مخدر در داروخانه ها، گفت: در حوزه توزیع و عرضه داروهای مخدر نظرات را باید قانونی دنبال کنیم. طبق آخرین تصمیمات باید توزیع از طریق داروخانه باشد. یعنی مرکز MMT باید دارو را از داروخانه دریافت کند که از این مصوبه حمایت می کنیم. اینکه عرضه توسط درماندگان اعتیاد باشد یا توسط داروخانه، کمیته درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر باید تصمیم بگیرد.
انتهای پیام
نظرات