این‌ها، حرف‌های یک جوان دوستدار میراث فرهنگی است که ناجی یک برج تاریخی در شهر تاریخی و فرهنگی شاهدیه شده است؛ شهری تاریخی در جدال سنت و مدرنیته که آثار تاریخی ارزشمندی بعضاً از دوره ساسانیان را در دل خود جای داده است.
قلعه تاریخی گردفرامرز یکی از این آثار ارزشمند متعلق به دوره اسلامی به شمار می‌رود که مدت‌ها به حال خود رها و دستخوش عوامل طبیعی و انسانی و آسیب زیادی از این ناحیه شده است.
هرچند اختصاص بخش‌هایی از این قلعه به عنوان محل نگهداری گوسفندان توسط مردم، بخشی از این بنای تاریخی را متحمل آسیب کرده ولی باران‌های اخیر پاییزی ضربه مهلکی به این سازه ارزشمند وارد کرد به طوری که احتمال تخریب این بنای ثبت شده در آثار ملی وجود داشت ولی امیرحسین ۲۱ ساله، از جوانان همین شهر دست بکار شد تا این میراث ملی را با اهتمام مسئولان، نجات دهد.
این فعال میراث فرهنگی شهر شاهدیه که پس از بارش باران‌های پاییزی، دل نگران مرمت این بنای تاریخی بود به همت دست‌های چندین دستگاه و نهاد، ناجی قلعه تاریخی گردفرامز شد.
«امیرحسین سلطانی» ۲۱ ساله در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا ضمن اشاره به اهمیت حفظ ابنیه تاریخی و میراث فرهنگی، اظهار می‌کند: برج‌ها در حال تخریب بودند و از دو سو، سلامت مردم تهدید میشد چرا که بخشی از این برج در مجاورت یک خانه و بخش دیگری در خیابان قرار گرفته بود.
وی اضافه می‌کند: دل نگرانی دیگری که از این تخریب داشتم، مربوط به تصویر نامناسبی بود میراث فرهنگی می‌توانست در جریان این تخریب بر اذهان عمومی بگذارد لذا تصمیم به مرمت و حفظ این بنای تاریخی گرفتم.
مردم، شاهدیه را بدون میراث زیباتر می‌بینند
سلطانی با بیان این که برای مرمت این میراث فرهنگی اقدامی جهادی انجام شد، می‌گوید: مرمت اضطراری بنا را در حالی به واسطه اقدامی جهادی انجام دادیم که مردم منطقه، هیچ علاقه‌ای به حفظ میراث فرهنگی ندارند و شهر بدون میراث را زیباتر می‌بینند.
وی اضافه می‌کند: به همین دلیل نیز مردم برای مرمت این بنا هیچ کمک و حمایتی نداشتند و مجبور شدم برای نجات این بنا اقدام به جمع‌آوری کمک‌های مالی کردم و خوشبختانه هنرمندانی مانند «نرگس آبیار» در این رابطه کمک‌کننده بود.
وی به اهتمام مسئولان در خصوص مرمت این برج تاریخی اشاره می‌کند و می‌گوید: پنج میلیون تومان در همین راستا جمع‌آوری شد و توانستیم هزینه نیروها و کارگران غیربومی را تامین کنیم، البته علاوه بر این کمک‌ها، دستگاه‌های شهرداری، میراث فرهنگی و فرمانداری نیز حمایتمان کردند.
این جوان دوستدار میراث فرهنگی با بیان این که شهرداری تامین آب و کاه مورد نیاز این عملیات عمرانی را تامین کرد، بیان می‌کند: اداره کل میراث فرهنگی نیز خشت، گچ، آجر و استادبنا را تامین و فرمانداری نیز در تهیه فاکتور برخی از اقلام مورد نیاز، حامی این عملیات مرمتی شد.
سلطانی با بیان این که عملیات مرمت حدود یک هفته طول کشید، می‌گوید: البته با وجود اتمام عملیات، باز هم مقرر شده تا میراث فرهنگی بخشی از عملیات را تکمیل کند.
وی ادامه می‌دهد: در این یک هفته، استحکامبخشی بنا انجام شد و دوخت و دوز قابل توجه ترک بزرگ برج نیز انجام و چاه خالی مجاور بنا که تهدیدکننده این اثر بود نیز توسط میراث فرهنگی پر و مسلوب شد.
وی از حضور کاظم‌نژند باستان‌شناس میراث فرهنگی در محل عملیات مذکور یاد می‌کند و می‌گوید: باستان‌شناس ماهر میراث فرهنگی یزد نیز در خصوص راهکارهایی برای حفظ بنا از تخریب‌های احتمالی نظر خود را ارائه کرد.
سطانی از نبود هیچ نمایندگی و پایگاه میراث فرهنگی در شهر شاهدیه گلایه می‌کند و می‌گوید: متاسفانه در حالی پیگیر ثبت یک انجمن حفاظت از میراث فرهنگی برای شاهدیه هستیم و محل این انجمن و اعضا و برنامه‌های آن را چینش کرده‌ایم که بروکراسی اداری به شدت ما را درگیر کرده و حدود یک سال از دنباله‌دار شدن اخذ مجوز این انجمن می‌گذرد.
تخریب از عوامل جوی تا انسانی
«محمدرضا فلاحتی» سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان یزد نیز در خصوص عملیات مرمت این قلعه به خبرنگار ایسنا می‌گوید: مهمترین اقدامات مرمتی در این بنا شامل استحکام بخشی با خشت خام و ملات گل، دوخت و دوز ترک‌ها، اندود کاهگل پشت بام و دیواره برج‌ها بود.
وی اضافه می‌کند: این قلعه به دلیل نداشتن کاربری مناسب و در اثر عوامل جوی و انسانی در معرض تخریب قرار گرفته که اکنون با مشارکت شهرداری شاهدیه برج‌های آن تاحدودی مرمت شد.
فلاحتی با بیان این که قلعه گردفرامرز، قلعه‌ای با پلان مربع شکل و چهار برج در اطراف آن و در گذشته دارای کاربری مسکونی بوده است، تصریح می‌کند: قدمت این اثر متعلق به دوران اسلامی است و بنای قلعه به صورت دو طبقه ساخته شده و مصالح به کار رفته در ساخت آن خشت خام و ملات گل است.
انتهای پیام
نظرات