محمدعلی نصر استادیار در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه آلاینده‌های جوی بیشتر ناشی از فعالیت‌های صنعتی و معادن، اتومبیل‌های سبک و سنگین و سوخت حاصل از گرمایش ساختمان‌ها هستند، اظهار کرد: البته دلایل دیگری نیز وجود دارد اما این سه مورد بیشترین عوامل را به خود اختصاص می‌دهند.
این پژوهشگر حوزه اقلیم‌شناسی افزود: طبیعتا در مناطق با جمعیت بالا، تجمع کارخانه‌های صنعتی باعث ورود آلاینده‌ها به جو شده و اگر این آلاینده‌ها انتقال پیدا نکنند، شرایط سختی تحت عنوان آلودگی هوا به‌وجود می‌آید.
استادیار مهندسی آب دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه جو کره زمین برای انتقال آلاینده‌ها دو مکانیزم دارد، تصریح کرد: انتقال آلایندها به دو صورت افقی و قائم است، این انتقال در حالت افقی همراه با وزش باد بوده، در حالت قائم آلاینده‌ها به ارتفاعات بالاتر انتقال پیدا کرده که این نوع را کمتر احساس می‌کنیم.
نصر در ادامه گفت: به‌طور معمول در فصول سرد به علت اینکه لایه‌های بالای جو از تابستان همچنان گرمای خود را حفظ کرده‌اند اما سطح زمین سرد شده، توده هوای سرد در نزدیک زمین و هوای گرم در بالای زمین شکل می‌گیرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد اضافه کرد: این شرایط، حالت پایداری را ایجاد کرده که نتیجه آن قرار گرفتن هوای سنگین در پایین و هوای سبک‌تر در بالا است، این پایداری اجازه نمی‌دهد که آلاینده‌ها بتوانند در راستای قائم انتقال پیدا کرده و از شهر تخلیه شوند که این شرایط را وارونگی دما می‌گویند، البته به اشتباه بسیاری آن را وارونگی هوا می‌نامند.
استادیار مهندسی آب دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه در بهار و تابستان عکس وارونگی دما اتفاق می‌افتد، بیان کرد: ما شاهد هستیم که در این فصول آسمان صاف، آفتابی و عالی است، آلاینده‌های کمتری را نظاره‌گر هستیم که علت آن این است که هوای گرم به راحتی به بالا انتقال پیدا می‌کند.
وی درخصوص تاثیر آلودگی هوا بر اقلیم و محیط زیست توضیح داد: موادی که تحت عنوان آلاینده وارد جو کره زمین می‌شوند مواد سمی بوده و اثر سوء بر انسان و دیگر موجودات زنده و آب‌های سطحی دارند.
نصر با اشاره به اینکه اثر آلاینده‌ها در درازمدت به‌شکل انواع بیماری‌ها و کاهش عمر انسان، خود را نشان می‌دهد، افزود: بنابراین در شهرهای صنعتی و پرجمعیت پرندگان کمتری وجود داشته و لایه سیاه‌رنگی بر درختان و پوشش گیاهی دیده می‌شود و این آلاینده‌های جوی را در کنار اتوبان‌ها و روی خودروها شاهد هستیم.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه از آلاینده‌ها تحت عنوان گازهای گلخانه‌ای نیز نام برده می‌شود، توضیح داد: آلاینده‌ها گرما را محبوس کرده و اجازه خروج به آن نمی‌دهند همین امر سبب شده تا شهرها به‌مرور گرم‌تر شوند به‌همین دلیل گرمایش دما در شهرهای صنعتی بیش از متوسط جهانی اتفاق می‌افتد.
استادیار مهندسی آب دانشگاه شهرکرد یادآور شد: تجمع آلاینده‌ها و گرمایش زمین بر بارش‌ها تاثیر گذاشته و حتی در شهرکرد که زمانی منبع بارش برف بوده است، تاثیرات خود را گذاشته است، بنابراین اقلیم مناطق کوچک نیز تحت تاثیر آلاینده‌ها قرار می‌گیرد.
نصر خاطرنشان کرد: سه دلیل عمده آلودگی هوا که در بالا ذکر شد سهم خود را در آلودگی استان‌های کوچک دارد، طبیعتا در شهرهای بزرگ به‌دلیل ترافیک بالا سهم اتومبیل‌های سنگین و کوچک بیشتر است اگر در کنار شهرهای کوچک شهرک‌های صنعتی نیز مستقر باشد اثرات خود را بر آلایش هوا می‌گذارد.
وی افزود: ناگفته نماند در شهرهای کوچک ابزار سنجش آلودگی هوا وجود ندارد و شرایط ناسالم نیز ممکن است در این شهرها وجود داشته باشد.
استادیار مهندسی آب دانشگاه شهرکرد بیان کرد: فرسوده شدن اتومبیل‌ها، نبود بهبود کیفیت سوخت، نبود صرفه‌جویی در سوخت ساختمان‌ها و تولید بیش از حد و تجمع روزافزون خودروها در شهرهای کوچک ما را به سمت آلودگی هوا و هشدار برای شهرهای کوچک می‌کشاند.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه مهاجرت از روستاها به شهرهای کوچک نیز سبب افزایش آلودگی هوا می‌شود، خاطرنشان کرد: باید مسئولان فکری به حال معضلاتی مانند سوخت بی‌کیفیت و افزایش روزافزون جمعیت شهرها داشته باشند.
انتهای پیام
نظرات