۳۰ مهرماه سال جاری، نشستی در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان با حضور چهار هنرمند فعال فضای مجازی برگزار شد که روابط عمومی این اداره کل در گزارش آن آورده بود: « محمدحسین محمدی فشارکی، سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان در این نشست در خصوص فعالیت هنرمندان در فضای مجازی به بیان نظرات خود پرداخت و سیاست‌های فرهنگی در این حوزه را تبیین کرد.»
مرتضی ریحانی، بازیگر سینما و تلویزیون که یکی از حاضران این نشست بوده، در پاسخ به سؤال خبرنگار ایسنا مبنی بر اینکه آیا در آن نشست نیز به ضرورت اخذ مجوز برای انتشار فیلم در فضای مجازی اشاره شد یا خیر؟ اظهار می‌کند: خیر در آن نشست چنین بحثی مطرح نشد؛ دغدغه‌ها در خصوص مسائل فرهنگی بود و اخلاق‌مداری هنرمندان و پیش چشم داشتن اهدافی که شهیدان، جانشان را به خاطر آن از دست دادند.
او می‌گوید: برخی از هنرمندان در فضای مجازی مضامینی را مطرح می‌کنند که در شأن خودشان، سابقه هنری‌شان و مردم نیست، من با این رویه موافق نیستم اما از طرف دیگر با این هم موافق نیستم که همان ممیزی‌های موجود در تلویزیون و جاهای دیگر، اینجا در فضای مجازی هم پیاده شود.
این بازیگر ادامه می‌دهد: اگر قرار باشد با سخت‌گیری و جزئی‌نگری روی تک‌تک دیالوگ‌ها اظهارنظر کنند، بلایی که سر تلویزیون آمد سر صفحات شخصی ما در اینستاگرام هم می‌آید و ریزش مخاطب پیدا می‌کنیم. آن‌وقت مردم هم می‌روند و جاهای دیگر، چیزهای دیگری را می‌بینند که توقع نداریم ببینند.
ریحانی، تصریح می‌کند: به نظر من اگر چنین قانونی هم هست، باید برای همه باشد، نه‌فقط یک گروه از هنرمندان. الان همه، یک دوربین دارند و فیلم تولید می‌کنند آن‌وقت فقط ما باید مجوز بگیریم؟
«اعتدال در هر کاری خوب است. نه ارشاد باید زیاد سخت‌گیری کند و نه هنرمند باید محتوای سخیف تولید کند.» او با بیان این جمله می‌افزاید: یک نکته‌ای که باید در نظر گرفت این است که هنرمندان بعد از حدود یک سال بیکار ماندن وضعیت مالی خوبی ندارند و ارشاد هم که از آن‌ها حمایت مالی چندانی نکرده است. صندوق اعتباری هنر مبلغی حدود یک‌میلیون به حساب برخی از هنرمندان واریز کرد. وقتی حمایت نیست و هنرمندان از طریق فعالیت در فضای مجازی می‌خواهند به درآمدی برسند که زندگی‌شان بچرخد، به نظرم نباید جلوی پای آن‌ها سنگ انداخت.
این بازیگر، خاطرنشان می‌کند که اگر چنین قانونی وجود داشته باشد، ممکن است برخی از هنرمندان برای همیشه قید تئاتر و فیلم را بزنند تا در فضای مجازی آزادانه فعالیت کنند.
او یادآور می‌شود: وقتی یک اثر ممیزی می‌خورد، اسپانسر از آن حمایت نمی‌کند و حقوق همۀ افرادی که در تولید یک فیلم شرکت می‌کنند هم به فنا می‌رود. بنده قبول دارم که شوخی با ارزش‌ها و آرمان‌ها و زیر پا گذاشتن اصول تربیتی و ... درست نیست و هیچ اشکالی ندارد که ارشاد به نشر چنین مضامینی ایراد بگیرد اما اگر بخواهند تمام همان ممیزی‌های صحنه و سالن و تلویزیون را در اینستاگرام اعمال کنند، کسی اثر تولیدشده را نمی‌بیند.
از حامد حسینی، تهیه‌کننده فیلم می‌پرسم، آیا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان به شما اعلام کرده که برای نشر فیلم‌های بالای سه دقیقه در فضای مجازی باید مجوز داشته باشید؟ او پاسخ می‌دهد: خیر هیچ‌کس به من چنین قانونی را اعلام نکرده و در حال حاضر هم مشغول ضبط یک فیلم جدید هستم.
علی قیومی، بازیگر و کارگردان تئاتر که خیلی پیش‌تر از شیوع ویروس کرونا در فضای مجازی اقدام به نشر کلیپ‌های طنز خود می‌کرد نیز دراین‌باره به ایسنا می‌گوید: وقتی به کسی می‌گویند با آتش بازی نکن باید یک جایگزین معرفی کنند که با آن بازی کند. ارشاد اول باید زیرساخت و بستر مناسبی را به وجود بیاورد مثلاً یک شبکه درست کند بعد بگوید هنرمندان در جاهای دیگر فعالیت نکنند.
او می‌پرسد: در شرایط فعلی هنرمند باید خرج روزانه خودش را از کجا دربیاورد؟ کسی به ما نمی‌گوید این یک سال که کار نکردی، ماهی ۳۰۰ قسط بیمه هنرمندان را از کجا می‌آوری پرداخت می‌کنی؟
این هنرمند، تصریح می‌کند: در حال حاضر بستری به نام اینستاگرام وجود دارد که هنرمندان می‌توانند با جذب حامی یا تبلیغات به‌واسطه تولید اثر از آن کسب درآمد کنند. اداره کل ارشاد اسلامی می‌تواند حامی شود، یا بستری مثل صداوسیما و... را برای نشر معرفی کند و بعد بگوید که طبق این الگو کار کنید. اصلاً تعیین‌شده چه چیزی در اینستاگرام خط قرمز است و چه چیزی نه؟ اگر خط قرمزی باشد میلیون‌ها نفر از آن عبور می‌کنند، مگر آن‌ها را می‌شود کنترل کرد؟
قیومی می‌گوید: من ۱۹ فن پیج دارم که حدود هفت تای آن‌ها فالوورهای زیادی دارند و به اسم من تبلیغ می‌کنند، هیچ‌کس هم کاری نمی‌کند.
او خاطرنشان می‌کند: من نشنیده‌ام که هنرمندان شهرهای دیگر چنین ممیزی‌هایی داشته باشند. اگر هنرمند کار خلاف شرع و عرف انجام بدهد بله اما در غیر این صورت امر و نهی‌ای برای فعالیتشان در فضای مجازی وجود ندارد. من فکر می‌کنم این دیگر به رسالت هنری هنرمند برمی‌گردد که اثری استخوان‌دار تولید کند یا فاقد ارزش فرهنگی و ارشاد در این زمینه کاری از دستش برنمی‌آید.
اسماعیل موحدی، دیگر کارگردان تئاتر اصفهان که این روزها، بخش دوم سریال اینترنتی خود را برای پخش در فضای مجازی آماده کرده هم در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: کسی دربارۀ این قانون چیزی به ما اعلام نکرده است. اگر قانونی به این شرح هست باید پیش‌تر اعلام می‌شد. ضمن اینکه نشنیده‌ام در شهرهای دیگر برای هنرمندان چنین قانونی وضع‌شده باشد.
او می‌گوید: برخی مسائل هست که همه باید رعایت کنند اما اگر قرار باشد مته به خشخاش بگذارند و با فضای مجازی هم مثل رسانه‌های دیگر برخورد کنند اصلاً جالب نیست.در فضای مجازی با یک رسانه متفاوت روبرو هستیم و این رسانه قواعد خودش را باید داشته باشد.
این کارگردان تئاتر، یادآور می‌شود: ما جزء اولین گروه‌هایی بودیم که با شیوع کرونا از صحنه پایین آمدیم و تا الان دیگر نتوانستیم اجرایی داشته باشیم. حمایت دولت هم اصلاً در شأن هنرمندان نبود و کنار یک سال بیکاری اصلاً به چشم نمی‌آمد. حالا وقتی کسی به فکر معاش هنرمندان نیست و خودشان راه چاره‌ای پیدا کرده‌اند باید جلوی پای آن‌ها سنگ انداخت؟این درست نیست.
موحدی تصریح می‌کند: در حال حاضر افراد عامی و عادی به‌واسطه ساخت کلیپ در فضای مجازی مشغول کار هستند. آیا فقط هنرمندانی که ارشاد آن‌ها را می‌شناسد باید مجوز داشته باشند؟ من نمی‌دانم دراین‌باره چه بگویم.
چند و چون ماجرا را از محمدحسین محمدی فشارکی، سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان جویا می‌شوم. او به ایسنا می‌گوید: ما یک قانون کلی و مشخص داریم که بر اساس آن هر کس می‌خواهد فیلمی تولید کند، _فرقی نمی‌کند یک دقیقه باشد یا پنج دقیقه یا یک ساعت، اینجا ساعت مطرح نشده_ باید پروانه داشته باشد. این پروانه را هم صداوسیما، ارشاد و انجمن سینمای جوانان صادر می‌کنند. قانون اخذ پروانه برای تولید فیلم هم نه جدید است و نه منحصر به اصفهان.
محمدی، تصریح می‌کند: بحث بر سر کسانی است که در فضای مجازی فیلم تولید کرده‌اند اما آن را به دستگاه‌های ناظر ارائه نداده‌اند. بالاخره این محتوا باید یا به ارشاد، یا به صداوسیما و یا به انجمن سینمای جوان ارائه شود وگرنه فضای مجازی غیرقابل‌کنترل می‌شود.
او ادامه می‌دهد: در حال حاضر به‌صورت زیرزمینی فیلم‌هایی برای ارائه در فضای مجازی تولید می‌شود که افکار عمومی و احساسات مردم را جریحه‌دار و نسل جوان را درگیر مسائل اخلاقی یا ضدیت با نظام می‌کند. این مسئله باید مدیریت شود و مدیریت آن هم این است که هر کس می‌خواهد فیلمی تولید کند محتوا را به ارشاد ارائه بدهد و اعلام کند که در مدت‌زمان مشخصی آن را می‌سازد. ما هم به او کمک می‌کنیم و دوستان ما در اداره کل ارشاد فیلم‌نامه را می‌خوانند، اشکالات آن را اصلاح می‌کنند و بر اساس تخصصی که دارند به آن مجوز می‌دهند.
سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان می‌افزاید: نمی‌شود که هر کس از راه برسد فیلم بسازد. فیلم‌سازی کاری تخصصی و فنی است و کسانی که در فضای مجازی فالوورهای زیادی دارند باید محتوا را اعلام کنند و بعد از تائید محتوا پروانه ساخت بگیرند.
محمدی، با اشاره به اینکه نمی‌توان صفحه عمومی و باز را در فضای مجازی یک فضای خصوصی قلمداد کرد، تأکید می‌کند که آثار به اشتراک گذاشته‌شده در این فضا، گاهی در حد بین‌المللی نیز برد پیدا می‌کند و چون این آثار نمایانگر فرهنگ و هویت یک شهر یا کشور هستند، افراد نمی‌توانند بگویند هر فیلمی که دلمان می‌خواهد منتشر می‌کنیم.
او توضیح می‌دهد: اگر کسی واقعاً می‌خواهد کار حرفه‌ای و تخصصی انجام بدهد، باید بیاید محتوا را ارائه کند و مجوز بگیرد. کسانی که می‌خواهند غیرحرفه‌ای و گاهی غیراخلاقی کاری کنند دنبال دور زدن قانون هستند.
سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان، خاطرنشان می‌کند: روند اخذ مجوز سخت نیست و معیشت هنرمندان را نیز دچار مشکل نمی‌کند.خیلی از جوانان شناخته‌شده اصفهان برای اخذ مجوز به ارشاد مراجعه می‌کنند و دستگاه‌ها هم می‌دانند که چه کسی کار خوب انجام می‌دهد و چه کسی کار بی‌محتوا تولید می‌کنند.
محمدی می‌گوید: اگر قانونی برای فضای مجازی در نظر گرفته نشود، مخاطرات آن زیاد می‌شود. هنرمند شناسنامه دارد، نمی‌شود هر کسی از راه برسد خود را هنرمند معرفی و اقدام به تولید اثر کند. این مسئله خیلی مهم است. خیلی‌ها این مسئله را برنمی‌تابند که بخواهند از طریق دستگاه‌های نظارتی کاری انجام بدهند؛ می‌خواهند راحت باشند و اگر همه راحت باشند دیگر کنترلی نمی‌شود انجام داد؛ حال‌آنکه متولیان فرهنگ عمومی دیدگاهشان چنین است که این فضا را باید کنترل کرد.
او تصریح می‌کند: نظر من این است که هنرمندان به سایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مراجعه کنند. تمام آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها در همه حوزه‌ها روی سایت بارگذاری شده و نیازی به مراجعه حضوری نیست. آن‌ها می‌توانند این اطلاعات را دریافت کنند و حتی تلفنی از کارشناس امور سینمایی راهنمایی بخواهند چون اگر کسی بخواهد کار استانداردی انجام بدهد مسیر آن همین است.
انتهای پیام
نظرات