محمد زاهدی در این وبینار اعلام کرده بود که در پژوهش‌های «تقویم گردشگری اصفهان» از روش دلفی استفاده و طبق آن پرسشنامه‌ای برای جامعۀ نخبگانی ۲۵ نفره شامل افرادی چون فریدون اللهیاری، ندا ترابی، سحر امینی، رضوان پورعصار، حسین مسجدی، فریده روشن، زاهد شفیعی، نصیر ملت، محمد عیدی و...  ارسال شده که تنها ۱۷ نفر به آن پاسخ داده‌اند و در نهایت بر اساس نظر همین افراد، رویدادهایی برای تمام فصول اصفهان برگزیده شده که جزییات آن در جداول درج شده در متن (به ترتیب فصول) قابل مشاهده است.

نظر به اینکه رویدادهای این تقویمِ اصفهانی منحصر به اصفهان نیست و در آنچه منحصر به اصفهان است نیز غفلت‌ها و خطاهایی وجود دارد که قریب به یقین ناشی از محدود بودن جامعۀ نخبگانیِ دربرگیرندۀ آن است، ایسنا از شاهین سپنتا، پژوهشگر میراث فرهنگی و عضو انجمن دوستداران اصفهاِن _که از قضا دو سال پیش و بر پایۀ مطالعات تاریخی، تقویمی به همین منظور تهیه کرده و در اختیار نهادهای فرهنگی شهرداری اصفهان قرار داده_ خواست تا با مطالعۀ این تقویم نظر کارشناسی خود را نسبت به آن بیان کند.

سپنتا در این باره به ایسنا، گفت: تهیه و تدوین تقویم رویدادهای گردشگری اصفهان به طور کلی اقدامی مثبت و ارزشمند است، اما در تدوین این تقویم که به تازگی در رسانه‌ها منتشر شده، برخی لغزش‌ها روی داده و در برخی موارد نیز کاستی‌هایی مشاهده می‌شود.

او توضیح داد: یکی از مهم‌ترین کاستی‌های این تقویم اینست که در آن از یکم آذر ماه به عنوان روز نکوداشت اصفهان و هم‌چنین «هفته میراث فرهنگی اصفهان» _که از یکم تا هفتم آذر ماه است_  هیچ نامی دیده نمی‌شود؛ حال آنکه شماری از اصفهان‌شناسان در اردیبهشت‌ماه ۱۳۸۴، «یکم آذر ماه» یادروز احداث باروی بزرگ اصفهان در دوره حسن رکن‌الدوله دیلمی (۳۶۶- ۳۲۲ هجری قمری) را به عنوان «روز نکوداشت اصفهان» گزینش و تصویب کردند و نگاره تاریخی منقوش بر کاشی‌کاری‌های سردر بازار قیصریه اصفهان را که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذرماه) و با محتوایی متعالی طراحی شده است، به عنوان «نماد اصفهان» برگزیدند. سرانجام نیز در سال ۱۳۹۷ نماد اصفهان و روز یکم آذر ماه به عنوان روز اصفهان، در شورای شهر اصفهان به تصویب رسید، ضمن این‌که پیشنهاد شد از یکم تا هفتم اردیبهشت ماه به خاطر جاذبه های گردشگری طبیعت زیبای اصفهان در اردیبهشت ماه، به عنوان «هفته میراث طبیعی اصفهان» نامگذاری شود.

این فعال میراث فرهنگی که خود بانی ثبت «شب یلدا» در تقویم رسمی کشور شده، دربارۀ نامگذاری روزی به نام شاهنامه‌خوانی و نقالی همزمان با زادروز فردوسی در تقویم گردشگری اصفهان خاطرنشان کرد: در این تقویم، در جدول مناسبت‌های زمستان، یکم بهمن ماه زادروز فردوسی نامیده شده درحالی که بنا به نظر اکثر پژوهشگران و شاهنامه شناسان برجسته از جمله دکتر محمدجعفر یاحقی، دکتر جلال خالقی مطلق، دکتر میرجلال الدین کزازی، و دکتر سجاد آیدین لو، هیچ مبنای علمی برای نامیدن یکم بهمن ماه به عنوان زادروز فردوسی وجود ندارد و در تقویم رسمی کشور نیز ۲۵ اردیبهشت ماه روز بزرگداشت فردوسی نام گرفته و به استناد متن شاهنامه، روز ۲۵ اسفندماه روز پایان نگارش شاهنامه فردوسی است.

او، با انتقاد از نامیدن پنجم اسفندماه در این تقویم به نام روز عشق و محبت، گفت: پنجم اسفندماه در تقویم ملی ما روز اسفندگان نام دارد که «روز گرامیداشت زن و زمین» است، اما متاسفانه در سال‌های اخیر برخی افراد به تقلید از جشن غربی ولنتاین این روز را به نام روز عشق و محبت نام گذاری کرده اند که هیچ گونه پایه و بنیاد تاریخی و فرهنگی ندارد و روز مهرورزی در فرهنگ ایران روز مهر از ماه مهر یا جشن مهرگان برابر با ۱۶ مهرماه است.

این پژوهشگر جشن های ایرانی، درباره نامگذاری روز سیزدهم فروردین ماه در تقویم گردشگری اصفهان، اظهار کرد: هر یک از جشن های ایرانی نامی دارد که بیانگر محتوا و هویت دیرینه این جشن‌هاست و بهتر آن است که از نام های اصلی و تاریخی این جشن‌ها استفاده کنیم. برای مثال روز ۱۳ فروردین ماه روز تیر یا تیشتر (ستاره باران) است که یکی از روزهای فرخنده و جشن باران خواهی در فرهنگ ایران بوده و به هیچ وجه روزی نحس نیست پس بهتر است در کنار عنوان نوساختۀ «روز طبیعت» از عنوان تاریخی این روز یعنی «جشن سیزده به در» نیز استفاده کنیم.

سپنتا در ادامه یادآور شد: هم‌چنین جشن چهارشنبه سوری که یکی از جشن‌های پیشواز نوروز است در سال های اخیر به خاطر بدسلیقگی و شناخت نادرست از ماهیت آن، در تقویم ها و از جمله این تقویم، به عنوان «شب چهارشنبه آخر سال» نامیده می‌شود که شایستۀ آن نیست.

این پژوهشگر میراث فرهنگی با اشاره به نام‌گذاری روزی به نام میانه پاییز در این تقویم نیز، تصریح کرد: در تقویم  گردشگری اصفهان ۱۵ آبان «جشن میانه پاییز» نامیده شده و ظاهرا این نام‌گذاری از نام گاهنبارها که جشن‌های شش گانه فصلی در فرهنگ ایران هستند تقلید شده است در حالی که در تقویم ملی، مناسبتی به نام میانه پاییز نداریم و با چنین عنوانی تنها جشن گاهنبار میانه سبز(بهار) از ۱۱ تا ۱۵ اردیبهشت ماه و جشن گاهنبار میانه تابستان از ۱۱ تا ۱۵ تیرماه را داریم. در ضمن برای بزرگداشت پل‌های اصفهان که بر بستر زاینده رود جاری هستند نیز به جای ۱۵ آبان بهتر است که به «جشن زنده رود» در ۲۶ اسفندماه توجه کنیم و آن را گرامی بداریم.   

عضو انجمن دوستداران اصفهان تأکید کرد: برای جشنواره و مسابقات سراسری چوگان جام نصف جهان، تاریخ ۱۳ تا ۱۸ آذر ماه زمان مناسب‌تری است چون ثبت چوگان به نام ایران در دوازدهمین اجلاس میراث ناملموس یونسکو از ۱۳ تا ۱۸ آذر ماه ۱۳۹۶ اتفاق افتاد. زمان مناسب برای برگزاری جشنواره خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های محلی و سنتی ۱۴ دی ماه همزمان با «سیر سور» یا «جشن سیر» است که پیش و پس از اسلام در نواحی مختلف ایران برگزار می‌شده و «ابن خلف تبریزی» در «برهان قاطع»، بیرونی در «قانون مسعودی» «گردیزی» در «زین الاخبار» از این مناسبت در ۱۴ دی ماه یاد کرده اند اما در این تقویم هفته سوم آذر را برای آن در نظر گرفته‌اند.

سپنتا، یادآور شد: دو سال پیش به همین منظور و بر بنیان مطالعات تاریخی، تقویمی تهیه و دراختیار نهادهای فرهنگی شهرداری اصفهان قرار داده که در برگیرنده پیشنهادهایی برای روزهای یادبود و جشنواره‌های گردشگری بوده است.

او برخی از مناسبت های پیشنهادی در آن تقویم را چنین شرح داد: جشنواره تاریخی و گردشگری کژین در روزهای ۲۲ تا ۲۸ فروردین ماه، جشن گل سرخ در شهر گل سرخ در روز دوم اردیبهشت ماه، جشن چله تابستان یا آب پاشان در یکم تیرماه و در کنار زاینده رود، جشن نیلوفر در باغ گل های اصفهان در روز ششم تیرماه، جشنواره دوچرخه گردی در اصفهان (سایکلوتوریسم) از ۲۳ تا ۳۰ امردادماه همزمان با ۲۳ امردادماه سالروز صدور نخستین نظام نامه دوچرخه سواری در ایران، جشن گلدان در۲۰ اسفندماه، جشن سمنوپزان در ۲۳ اسفندماه، و جشن زنده رود در ۲۶ اسفندماه (هرسه از جشن‌های پیشواز نوروز).

این پژوهشگر خاطرنشان کرد: یکی از موضوعاتی که در تقویم رویدادهای گردشگری اصفهان از آن غفلت شده، خواهرشهرهای اصفهان است. خواهرشهرهای اصفهان با پراکندگی در اروپا و آسیا و کشورهای مسلمان و غیرمسلمان، فرصت خوبی را برای گسترش گردشگری و تبادل فرهنگی و شناساندن بیشتر اصفهان به مردم این کشورها و کشورهای دیگر فراهم می‌کنند و برای این منظور روزهای ۱۶ تا ۲۱ مهرماه  که در تاریخ ایران با عنوان مهر و پیمان گرامی داشته می‌شده، فرصت خوبی برای گسترش روابط فرهنگی و گردشگری و مهر و پیمان خواهرخواندگی بین اصفهان و خواهرشهرهاست.

انتهای پیام