امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، امروز، ۴ تیرماه، در جریان بازدید از بافت پیرامونی حرم، اظهار کرد: به دعوت شورا و شهرداری برای بازدید آمدم تا در جریان پیشرفت پروژه اطراف حرم قرار بگیرم و با مشکلات این منطقه آشنا شوم. این روزها بحث‌های چالشی پیرامون بازطراحی و بازبینی طرح اطراف حرم و اقداماتی که انجام شده، مطرح است.
وی در خصوص نامه نمایندگان مشهد به مقام معظم رهبری در رابطه با بافت پیرامون حرم، گفت: نگرانی‌های زیادی در رابطه با بافت اطراف حرم، نسبت آن با خود حرم، حفظ هویت تاریخی مذهبی مشهد و دسترسی به حرم که اکنون سخت شده، وجود دارد، به همین دلیل همکاران مکاتبه‌ای داشتند.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه معیار ما اجرای قانون است، عنوان کرد: قانون روالی را پیش‌بینی کرده، برخی از دستگاه‌ها اختیاراتی دارند و اختیارات آنها نیز مطابق قانون است. شوراهای نظارتی نیز وجود دارد. ما به عنوان قانون‌گذار در مجلس وقتی می‌خواهیم امتیازاتی که به عده‌ای دادیم را حذف کنیم، موظفیم جبران آن را نیز پیش‌بینی نماییم یا اگر می‌خواهیم وظیفه‌ای به بخشی بدهیم باید بودجه آن نیز پیش‌بینی شود.
قاضی‌زاده هاشمی بیان کرد: طرح اصلاح بافت پیرامونی حرم مطهر امام رضا(ع) وضعیت ۴۰ ساله‌ای پیدا کرده و پدیده‌ای تاریخی است. با توجه به تغییرات جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مردم و نیازهای شهر، ما هیچ وقت فکر نمی‌کردیم اطراف حرم ۳۰ میلیون زائر در سال پیدا کند. اکنون پیش‌بینی ما ۵۰ میلیون زائر است و شاید بیشتر هم شود. هیچ وقت فکر نمیکردند ۴ میلیون زائر خارجی وارد مشهد شود، این نیازها و برآوردهای جدید است. همان‌طور که ما در رابطه با آب و برق شهر باید بازطراحی کنیم که خدمات داده شود، بافت پیرامونی و کالبدی شهر نیز باید متناسب با این نیازها تغییر پیدا کند.
اصلاحات ما نباید باعث تغییر هویت تاریخی مشهد شود
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: مساله دوم ماهیت تمدنی مشهد مقدس است. مشهد گذرگاه تاریخی مهمی در تاریخ ملت ایران، اسلام و تشیع است و در واقع خطه خراسان مهد تمدن بوده و در تاریخ ایران، اسلام و تاریخ معاصر یعنی وقایع منجر به پیروزی انقلاب و بعد انقلاب نقش‌آفرینی کرده؛ بنابراین اصلاحات ما نباید باعث تغییر هویت تاریخی مشهد شود. باید کارشناسان خبره فرهنگی و شهرسازی با هم این موضوع را مطرح کنند که طرح نیاز به اصلاح دارد، وقتی اصلاح اتفاق می‌افتد باید حقوق مردم رعایت شود. همان‌طور که از رعایت حقوق ساکنان صحبت می‌شود، باید حقوق مجوزدارها را نیز رعایت کرد.
وی افزود: حق مکتسبه شامل هر دو مورد است، هم حق مردم و ساکنان و هم حق آنها که به هر ترتیبی مبتنی بر قانون مجوز گرفتند، باید رعایت شود. اگر غیر قانونی است باید با افرادی که خطا کردند، برخورد صورت گیرد، اما اگر قانونی بوده و می‌خواهیم اصلاحات انجام دهیم، دولت باید هزینه آن را بپردازد و به این نکات توجه شود.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در حال حاضر مطالبه‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه تغییرات اطراف حرم موجب شده مردم مشهد از حرم دور شوند، تصریح کرد: خود مردم مشهد نباید از همجواری و نزدیکی به حرم محروم باشند. زائران نیز نباید برای رفتن به زیارت به سختی بیفتند. اکنون این وضعیت وجود دارد، ساختمان‌هایی که در مشهد به ویژه در بافت پیرامونی در حال ساخت بوده، سنخیتی با معماری ایرانی اسلامی و تاریخ ما ندارد.
خودمان را با دبی که ریشه تاریخی ندارد مقایسه می‌کنیم
قاضی‌زاده هاشمی ادامه داد: کشورهای اروپایی اینگونه نیستند، بلکه تلاش میکنند توالی تمدنی خود را حفظ کنند، ما هستیم که بمب می‌گذاریم، می‌ترکانیم و بعد خودمان را با دبی که ریشه تاریخی ندارد مقایسه می‌کنیم. اعتراضات کنونی شامل این چند موضوع یعنی حفظ هویت تاریخی مشهد، حضور مردم در منطقه و دسترسی آسان مردم منطقه و زائران به حرم است که شاید نیاز به بازطراحی طرح داشته باشد، البته حقوق مردم هم باید رعایت شود.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: رویکرد اخیر شهرداری مشارکت دادن و مشارکت‌طلبی از مردم است و برخورد یک‌طرفه ندارد و یک دلیل هم که طرح در دو سال اخیر پیشرفت داشته این بود که رویکرد شهرداری یک رویکرد مطلق بود، قبل از این علاوه بر مشکل اعتباری، مشکل روشی و فرایندی هم وجود داشت، اما اکنون رویکرد تغییر کرده است.
اگر شورای عالی شهرسازی درمورد بافت پیرامون حرم بدون نظرخواهی کار کند، گرفتار می‌شود
وی با بیان اینکه مشهد و بافت پیرامونی حرم ماهیت بین‌المللی دارد، عنوان کرد: تصمیم‌گیران آن افراد محدودی نیستند و باید این موضوع را بپذیریم. ماهیت مشهد بین‌المللی و مربوط به همه ایران و جهان اسلام است، بنابراین افق ما برای تصمیم‌گیری باید جهانی و تاریخی باشد. هر کس می‌خواهد تصمیم بگیرد باید نظرخواهی کند. اگر عده‌ای در شورای عالی شهرسازی یا مشاوری بخواهد تنها با چند نفر کار کند، باطل است و طرح مانند طرح‌های قبلی شده و مردم دچار گرفتاری می‌شوند.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی در خصوص اعتبارات مدیریتی در مشهد، گفت: منابع تنها بودجه نیست، میزان سرمایه‌گذاری ملی که انجام می‌شود، آورده‌ای که وجود دارد و منابعی که در اختیار تهران یا مشهد قرار می‌گیرد، نه الزاما به صورت نقدی، بلکه آنچه به عنوان زمین و مجوزها می‌دهند، نیز بخشی از بودجه است. درآمدهای مشهد با سایر شهرها متفاوت بوده و این ظرفیت مالی است که در بقیه کشور وجود ندارد. سرانه‌های مشهد محل بحث است.
وی بیان کرد: فردا جلسه‌ای در این رابطه و همچنین پیرامون جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری با استاندار پیش‌بینی شده است.
ما طرح تفصیلی مشهد را تهیه می‌کنیم، اما برای بافت پیرامونی حرم از تهران مشاور می‌گیرند
در بخش دیگری از این مراسم احمد نوروزی، عضو شورای شهر مشهد، اظهار کرد: قانون حمایت از احیاء بافت‌های تاریخی و فرهنگی میراث فرهنگی که در سال ۹۸ تصویب شده بیان می‌کند باید حقوق مکتسبه رعایت شود، اما این موضوع نه در طرح تفصیلی تصویب شده و نه حقوق مکتسبه را رعایت کردند.
وی اضافه کرد: ما بیان می‌کنیم که باید قانون را رعایت کنید و این انتظار بی‌موردی نیست. ما متهم به بی‌قانونی هستیم، در حالی که گروه‌های تسهیلگری تعیین و مکانیسم‌هایی طراحی کردیم که با مردم صحبت کرده و قطعات ریز را تجمیع کنند تا با هم بسازند و خودشان در این مجموعه بمانند، این رویکرد ما است. ما نمی‌توانیم حقوق مکتسبه مردم را نادیده بگیریم، در آیین‌نامه، طرح‌های تفصیلی نیز ملزم به رعایت حقوق مکتسبه هستند.
دانشگاه جایگاه مشاور طرح تفصیلی بودن را ندارد
نوروزی بیان کرد: ما بیان می‌کنیم که در حمایت از احیاء آثار فرهنگی و تاریخی باید قانون را رعایت کرد، بعد از تهران می‌خواهند برای مشهد تصمیم بگیرند. طرح‌های تفصیلی بر عهده محل است، ما در حال تهیه طرح تفصیلی مشهد هستیم و هزینه می‌کنیم، اما برای بافت پیرامونی حرم از تهران مشاور می‌گیرند که ذی‌صلاح هم نیست. دانشگاه جایگاه و ساختار قانونی مشاور طرح تفصیلی را ندارد، اگر دارد باید ارائه کند.
این عضو شورای شهر ادامه داد: معاون پژوهشی دانشگاه تهران اصلا جایگاهی در این موضوع ندارد. کدام شهر سابقه این را دارد که مشاور طرح تفصیلی‌اش دانشگاه باشد؟ این کار نیروی باثبات و متخصصی می‌خواهد که در طول ایام از آنها استعلام می‌شود، اما دانشگاه نیروی باثباتی ندارد، همچنین مشاور باید سازمان‌یافته باشد، نه اینکه نیروهای مختلف را جمع کند.
انتهای پیام
نظرات