اسفند ماه سال گذشته بود که در گزارشی با عنوان "جلوگیری از شیوع کرونا دانشجویان خوابگاهی اراک را به دردسر انداخت! " مشکلات دانشجویان خوابگاهی اراک که پس از اعلام تعطیلی دانشگاه ها به منظور جلوگیری از انتشار ویروس کرونا باید راهی خانه می شدند و همین تعجیل مشکلاتی را برای آنها ایجاد کرده بود، پیگیری کردیم.

دانشجویان خوابگاهی در آن زمان مدعی شده بودند مالکین خوابگاه های خصوصی برای تخلیه هرچه سریعتر دانشجویان از خوابگاه ضرب‌الاجل مشخصی تعیین کرده اند و به آنان مهلت داده اند تا ساعت ۱۲ شب همان روزی که خبر اعلام تعطیلی دانشگاه های استان مرکزی اعلام شده بود، خوابگاه را ترک کنند.

این مشکل اگرچه با پیگیری ایسنا و قول مساعد مسئولین دانشگاهی تا حدودی برطرف شد و فرصت بیشتری برای تخلیه خوابگاه های دانشجویی در اختیار دانشجویان قرار داده شد، اما خبری که اخیرا در مورد لزوم پرداخت ۸۰ درصد از شهریه خوابگاه های خصوصی اراک منتشر شد، دوباره صدای اعتراضات دانشجویان را بلند کرد و یادآور مشکلات خوابگاه های دانشجویی برای دانشجویان شد.

بنابر رایزنی دانشگاه اراک به عنوان کمیته نظارت و ارزیابی دانشگاه های غیر دولتی استان مرکزی، دانشجویانی که در خوابگاه های خصوصی سکونت دارند باید شهریه خوابگاه محل سکونت خود را با احتساب تخفیف ۲۰ درصدی پرداخت کنند.

معاون دانشجویی دانشگاه صنعتی اراک قبلا در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اعلام کرده بود بنابر توافق دانشگاه اراک به عنوان کمیته نظارت و ارزیابی خوابگاه های غیر دولتی استان مرکزی با خوابگاه داران خصوصی اراک، دانشجویان ملزم به پرداخت ۸۰ درصد از شهریه خوابگاه های خصوصی محل سکونت خود شده اند و ۲۰ درصد باقی مانده نیز به دلیل عدم صرف هزینه های جاری از قبیل آب، برق و گاز، به دانشجویان تخفیف داده شده است!

شبی ۸۰ هزار تومان!

اما این موضوع زمانی جالب تر می شود که بدانید این تصمیم در حالی گرفته شده است که بر اساس زمان رسمی شروع کلاس های دانشگاهی، دانشجویان تنها در حدود یک هفته الی ۱۰ روز در خوابگاه های خود اسکان داشته اند و پس از اعلام تعطیلی دانشگاه ها، تا به امروز هیچ دانشجویی اجازه اسکان در خوابگاه های دولتی و غیر دولتی را نداشته است. اعلام این خبر باعث شکل گیری موج اعتراضات دانشجویان نسبت به این تصمیم شد و پای شوراهای صنفی دانشجویان دانشگاه های اراک و صنعتی اراک را به این موضوع باز کرد. موضوعی که به نظر می رسد این بار به سادگی گذشته قابل حل نیست و دانشجو هیچ جوره قصد ندارد در برابر این اقدام که آن را ظالمانه می داند، کوتاه بیاید.

از آنجا که نرخ شهریه خوابگاه های خصوصی در استان مرکزی بنا بر اعلام شورای نظارت و ارزیابی خوابگاه های خصوصی استان در ترم جاری حدود ۸۰۰ هزار تومان است، با فرض اینکه یک دانشجو به مدت یک هفته در خوابگاه مستقر بوده، باید در ازای این مدت و با احتساب تحفیف ۲۰ درصدی ۶۴۰ هزار تومان به مالک خوابگاه پرداخت کند. اگر مبلغ صد هزار تومان ودیعه را هم از این مبلغ کسر کنیم، با یک حساب و کتاب ساده مشخص می شود هر شب برای این دانشجو حدود ۸۰ هزار تومان آب می خورد! البته این مبلغ برای یکی از خوابگاه های تحت قرارداد دانشگاه صنعتی اراک است و برای دانشجویان دانشگاه اراک این مبلغ تا شبی ۹۰ هزار تومان هم افزایش می یابد!

همین مهم باعث شد پای درد و دل تعدادی از دانشجویانی که ترم جاری در خوابگاه های غیر دولتی استان سکونت داشتند، بنشینم و از مشکلات و دغدغه هایشان آگاه شوم.

احسان از دانشجویان ورودی ۹۵ دانشگاه صنعتی اراک است و از ابتدای تحصیل خود در خوابگاه پسرانه شهرک حافظیه اراک سکونت دارد. او در این‌باره به ایسنا گفت: مشکلات و ماجراهای عجیب و غریب دانشجو و خوابگاه های خصوصی موضوع جدیدی نیست و تا دلتان بخواهد در این مدت از این مشکلات داشته ایم، اما این ادعا که دانشجو با وجود اقامت یک هفته ای خود در خوابگاه باید ۸۰ درصد از کل شهریه را پرداخت کند واقعا قابل قبول نیست، آن هم با آن وضعی که ما را از خوابگاه بیرون کردند و حتی فرصت جمع کردن وسایلمان را به ما ندادند!

دانشجویان از میزان شهریه تعیین شده از سوی مالکین خوابگاه های خصوصی به شدت گلایه دارند و پرداخت چنین مبلغی را در شرایطی که اکثر کسب و کارها به علت شیوع ویروس کرونا تعطیل بودند، نقض کامل حقوق دانشجو می دانند و خواستار حل این مشکل هستند.

این دانشجو در ادامه افزود: اینکه وسایل ما الان در خوابگاه است، قبول! اما من به شخصه اگر می دانستم قرار است چنین ظلمی در حقم بکنند وسایلم را کامل از خوابگاه بر می داشتم که امروز مجبور نباشم به بهانه اشغال فضای اتاق و بودن وسایلم در خوابگاه این هزینه را بپردازم. وضع خوابگاه دار با نگرفتن این هزینه از دانشجو تغییر چندانی نمی کند، اما تامین همین مبلغ برای برخی دانشجویان مشکل است و مطمئنا عده ای از جمله خود من توان پرداخت این هزینه را ندارند.

مطالبه شهریه خوابگاه نقض کامل حقوق دانشجوست

پیام دانشجوی دیگریست که از سال ۹۶ در همین خوابگاه سکونت دارد. او در اینباره به ایسنا گفت: به نظر من کل شهریه خوابگاه که حدود ۸۰۰ هزار تومان است هم در قبال امکانات و خدماتی که خوابگاه ارائه می دهد ارزش پرداخت ندارد، حالا چرا باید از ما انتظار داشته باشند در ازای یک هفته ای که در خوابگاه بودیم ۸۰ درصد این مبلغ را پرداخت کنیم؟ در شرایطی که بسیاری از کسب و کارها تعطیل شده اند و بیشتر از هر زمانی باید مراعات مردم را کرد، دریافت چنین مبلغی از دانشجو عین بی انصافی و نقض کامل حقوق دانشجو است.

با پیگیری خبرنگار ایسنا در نهایت مشخص شد این موضوع با ارسال نامه ای از طرف شوراهای صنفی دو دانشگاه دولتی بزرگ استان به نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی و همچنین روسای دانشگاه های اراک و صنعتی اراک هم پیگیری شده است که تصویر زیر، متن نامه ارسالی به نمایندگی از دانشجویان این دو دانشگاه را نشان می دهد.

تخلیه خوابگاه در ازای پرداخت تمام و کمال شهریه!

اما موضوع به همین جا ختم نمی شود و ماجرای برداشتن وسایل دانشجویان از این خوابگاه های خصوصی در ازای پرداخت تمام و کمال وجه خوابگاه، معضل دیگری برای دانشجویان شده است.

سید سعید موسوی، دبیر شورای صنفی دانشگاه صنعتی اراک در این باره می گوید: مالک خوابگاه حافظیه برای برداشتن تمام وسایل دانشجویان از داخل اتاق هایشان شرط گذاشته است و تا زمانی که دانشجویان هزینه خوابگاه را کامل پرداخت نکنند، اجازه خروج وسایل به جز تعدادی کتاب و دفتر را به آنها نمی دهد!

وی افزود: از آنجاکه پس از اعلام تعطیلی دانشگاه ها دانشجویان زیادی در مورد نحوه بازگشایی مجدد و میزان شهریه دانشگاه ها پرس و جو می کردند، این موضوع به اطلاع حوزه امور دانشجویی دانشگاه رسانده شد و خواسته ما این بود که یا از طرف دانشگاه یا از طریق وزارت علوم و صندوق رفاه دانشجویان، تسهیلات لازم برای پرداخت شهریه خوابگاه های خصوصی در اختیار دانشجویان قرار بگیرد؛ چرا که دانشجویان حداکثر دو هفته در خوابگاه اقامت داشته اند.

وی با بیان اینکه با توجه به مدت اقامت دانشجویان در خوابگاه و عدم صرف هزینه های جاری مانند آب، برق و گاز، تخفیف ۲۰ درصدی در نظر گرفته شده برای دانشجویان به هیچ عنوان کفایت نمی کند، اظهار کرد: در حال حاضر به عنوان نماینده دانشجویان از مسئولان ذی ربط تقاضا داریم یا تخفیف بیشتری برای دانشجویان در پرداخت شهریه خوابگاه ها منظور شود یا اینکه کمک های بلاعوضی را از طریق دانشگاه و یا صندوق رفاه دانشجویان در اختیار دانشجویان قرار دهند.

این دانشجو گفت: حوزه امور دانشجویی دانشگاه های اراک و صنعتی اراک با پیشنهاد ما مبنی بر پرداخت بخشی از هزینه خوابگاه ها در صورت تایید صندوق رفاه دانشجویان موافقت کردند، اما متاسفانه از آنجاکه مالکان خوابگاه های خصوصی استان حاضر به اعمال تخفیف بیشتری برای دانشجویان نمی شوند و بر خواسته خود اصرار دارند، تا کنون اتفاق مثبتی در این راستا مشاهده نشده است. حتی در این راستا با نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس و روسای دانشگاه های اراک و صنعتی اراک هم مکاتبات لازم صورت گرفته است و امیدوارم با مساعدت مسئولین، صدای اعتراض و نارضایتی دانشجو به گوش همه برسد.

پیگیری بیشتر در این خصوص نشان می دهد که وضع دانشجویان خوابگاهی دانشگاه اراک به مراتب دشوارتر از دانشجویان دانشگاه صنعتی اراک است و برای تخلیه کامل وسایل این دانشجویان از داخل خوابگاه های دولتی دانشگاه، بازه مشخصی تعیین شده است؛ بر اساس اطلاعیه دانشگاه دانشجویان فارغ التحصیل و دانشجویانی که به هر دلیلی مایل به ادامه تحصیل نیستند و همچنین دانشجویانی که در ترم آینده قصد استفاده از خوابگاه دولتی دانشگاه را ندارد، باید در بازه هفدهم الی بیست و یکم خرداد ماه نسبت به تخلیه تمام وسایل خود از داخل خوابگاه اقدام کنند، در غیر اینصورت خوابگاه و دانشگاه هیچ مسئولیتی در قبال نگهداری وسایل دانشجویان از جمله مفقود شدن و یا مخدوش شدن ندارند. البته دانشجویان در این مورد باید شکرگزار باشند که این اولتیماتوم در مورد خوابگاه های خصوصی تحت نظارت دانشگاه اراک صدق نمی کند؛ چرا که در غیر اینصورت دانشجو باید در مدت تعیین شده شهریه خوابگاه را هم به طور کامل پرداخت می کرد!

دانشجو و مالک خوابگاه، رابطه موجر و مستاجری؟

به گزارش ایسنا، گفته می شود که رابطه دانشجو و خوابگاه دار همچون رابطه موجر و مستاجر است، علی بدخشان دانشجوی ترم آخر دانشگاه صنعتی اراک این تشبیه را قبول ندارد و می گوید: زمانی می توان رابطه دانشجو و خوابگاه دار را به رابطه موجر و مستاجر تشبیه کرد که این تشبیه از همه جوانب صحیح باشد. وقتی دانشجو در محل اقامت خود از حریم شخصی برخودار نیست و گاهی برای ورود و خروج او از خوابگاه بازه خاصی تعیین می شود، این یعنی اینکه این رابطه شباهتی با رابطه موجر و مستاجر ندارد.

دانشجو باید طلب خسارت کند نه مالک!

وی افزود: بر اساس قرارداد حقوقی بین دانشجو و مالک خوابگاه، دانشجو می توانست علیرغم تعطیلی دانشگاه ها تا مدت تعیین شده در خوابگاه بماند، اما زمانی که مالک خوابگاه پس از اعلام خبر تعطیلی دانشگاه ها برق و گاز ساختمان را قطع می کند و برای خروج دانشجویان از خوابگاه ضرب الاجل تعیین می کند، این مالک است که به صراحت حقوق دانشجو را نقض کرده و اگر قرار است در این میان کسی طلب خسارت کند، این دانشجو است نه مالک خوابگاه!

تخفیف ۲۰ درصدی مورد رضایت دانشگاه نیست

علیرضا بهرامی معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه اراک پیش‌تر در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویی با دانشجویان این دانشگاه، با اشاره به میزان پرداخت شهریه خوابگاه های خصوصی از سوی دانشگاه گفته بود: وقتی مشکلی مانند ویروس کرونا در سطح جامعه به وجود می آید، عده ای ضرر می کنند و در بحث خوابگاه های دانشجویی نیز همین شرایط حاکم است. خوابگاه های خصوصی به مانند خوابگاه های دولتی به صورت کامل در اختیار دانشگاه نیستند و به صورت مستقل عمل می کنند؛ در واقع دانشگاه نسبت به خوابگاه های خصوصی نقش نظارتی دارد و بر لزوم رعایت سقف قیمت تعیین شده از سوی مالک، رفت و آمد دانشجویان و سایر موارد مربوطه نظارت دارد.

وی هم رابطه دانشجو و مالک را مانند رابطه موجر و مستاجر عنوان کرد و افزود: مالک، خوابگاه را به دانشجو اجاره داده است و تنها اتفاقی که افتاده این است که پول آب و برق و گاز نمی دهد. متاسفانه خوابگاه داران در جلسات اولیه زیر بار تخفیف نمی رفتند و در نهایت با رایزنی طرفین تصمیم بر این شد که ۲۰ درصد از هزینه خوابگاه کسر شود. این میزان تخفیف مورد رضایت دانشگاه نیست، اما کاری هم از دست ما برنمی آید.

بهرامی خاطرنشان کرد: همانطور که رئیس صندوق رفاه دانشجویان هم در مصاحبه خود گفته بود، اگر دانشجو این هزینه را پرداخت نکند چه کسی باید آن را بپردازد؟ دانشگاه ردیف بودجه ای برای این کار پیش بینی نکرده است و موضوع ۱۰ یا ۲۰ میلیون تومان پول هم نیست که دانشگاه بتواند کاری بکند. در حال حاضر بحث ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان پول است و توافقی هم که جدا از این موضوع بین مالک خوابگاه و دانشجو صورت می گیرد هیچ ارتباطی به دانشگاه ندارد.

زمان و چگونگی پرداخت تسهیلات هنوز مشخص نیست

معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه اراک با بیان اینکه مکاتبات لازم با رئیس صندوق رفاه دانشجویان و سازمان امور دانشجویان به منظور ارائه تسهیلات لازم به دانشجو انجام شده است، تاکید کرد: اسامی تمامی دانشجویان به ترتیب اسم خوابگاه، رشته تحصیلی و شماره دانشجویی در قالب یک فایل تمام و کمال برای صندوق رفاه ارسال شده است؛ اما اینکه صندوق رفاه چه مقدار برای این موضوع تسهیلات پیش بینی کند و چه میزان اعتباری را در چه تاریخی به دانشجو اختصاص دهد هیچ چیزی مشخص نیست و باید در نظر داشت که صندوق رفاه هم شرایط و مشکلات خاص خودش را دارد.

وی ادامه داد: چنانچه صندوق رفاه اعتباری را برای این بخش در نظر بگیرد، این مبلغ یا به حساب دانشجو واریز می شود یا اینکه در اختیار دانشگاه قرار می گیرد و دانشگاه با احتساب تعداد ساکنین خوابگاه ها، این مبلغ را در اختیار دانشجویان قرار می دهد. باز هم تاکید می کنم تمام موارد از قبیل مبلغ نهایی هزینه خوابگاه، بازه زمانی مشخص شده برای برداشتن وسایل، زمان تخلیه نهایی و... منوط به توافق خوابگاه دار و دانشجوست و دخالت در این امر از اختیارات دانشگاه خارج است.

اظهارات بالا تنها گفته های دانشجویان و مسئولان دانشگاهی بود که خواهان تعیین تکلیف هرچه سریع تر این موضوع هستند، اما شنیدن گفته های مالک یکی از خوابگاه خصوصی اراک هم در این مورد خالی از لطف نیست.

منبع درآمد دیگری نداریم که از شهریه چشم‌پوشی کنیم

مالک خوابگاه امیرالمومنین(ع) شهرک حافظیه اراک در پاسخ به اظهارات برخی از دانشجویان و گلایه های متعددی که از میزان شهریه تعیین شده داشتند، به ایسنا گفت: در بحث پرداخت شهریه همه موارد را دو طرفه در نظر می گیریم و سعی داریم در این خصوص منافع دانشجو و خودمان به عنوان ارائه دهنده خدمات خوابگاهی به دانشجویان را در مد نظر قرار دهیم. به هر حال ساختمانی که به عنوان خوابگاه در اختیار دانشجویان قرار داده شده است، استهلاک دارد و ما هم کارمان تنها خوابگاه‌داری است و جز این منبع درآمدی نداریم که بخواهیم از اخذ شهریه خوابگاه چشم پوشی کنیم.

بیات تصریح کرد: ساختمان خوابگاه با دریافت تسهیلات و وام های مختلف ساخته شده است و ما هم نسبت به میزان بدهی خود، از دانشجو شهریه می گیریم. دانشجو در حال حاضر مانند یک مستاجر در رابطه با ملک خوابگاه با ما قرارداد بسته است. شما یک مغازه دار را در نظر بگیرید؛ آیا این مغازه دار حاضر است از دریافت حق اجاره خود صرف نظر کند که ما بخواهیم از دانشجو هزینه ای دریافت نکنیم؟

خوابگاه را به اجبار تعطیل کردیم

وی در پاسخ به این سوال که آیا بر اساس رابطه موجر و مستاجری دانشجو می توانسته است علیرغم تعطیلی دانشگاه ها تا مدت قید شده در قرارداد در خوابگاه بماند یا خیر، بیان کرد: اینکه عده ای می گویند خوابگاه در زمان تعطیل شدن دانشگاه در اثر شیوع کرونا اقدام به قطع برق ساختمان کرده است و سعی داشته از این طریق دانشجو را ملزم به خروج از خوابگاه کند اصلا صحت ندارد و توسط عده ای حاشیه ساز انجام می شود. طبق دستوری که در اسفند ماه سال گذشته به ما رسید، ما موظف بودیم خوابگاه را تعطیل کنیم و نباید اینطور تصور شود که ما به خواست خودمان اینکار را انجام داده ایم.

دانشجویان معتقد هستند مالک خوابگاه به دلیل نقض قرارداد خوابگاه باید پاسخگوی این اقدام خود باشد، اما این در حالی است که مالک می گوید خوابگاه را به اختیار خود تعطیل نکرده است و بنابر دستور دادستانی کل کشور دانشجویان را ملزم به خروج از خوابگاه پس از اعلام خبر تعطیلی دانشگاه ها کرده است.
 

بیات ادامه داد: در واقع خوابگاه ها هم مانند سایر اماکن رفاهی، ورزشی و ... ملزم به تعطیلی بودند و به اجبار و طبق دستور دادستانی کل کشور خوابگاه را تعطیل و دانشجو را از خوابگاه خارج کردیم. در حال حاضر خوابگاه ما زیر نظر وزارت علوم است و با توجه به تراکم زیاد دانشجویان در ساختمان خوابگاه، اجازه بازگشایی خوابگاه و اسکان دانشجو را نداشتیم.

بیات با تاکید بر اینکه دانشجویان باید برای تعطیلی تابستان تمام وسایل خود را از خوابگاه تخلیه کنند، گفت: با توجه به اینکه خوابگاه های دانشجویی اماکنی عمومی هستند، دانشجویان بر اساس گفته وزارت بهداشت باید تمام وسایل شخصی خود از جمله تشک و پتو را از خوابگاه جمع آوری کنند و پس از شست و شو در صورت تمایل در ترم بعد مجددا به خوابگاه بیاورند.

وی در خصوص میزان شهریه خوابگاه و اعمال تخفیف ۲۰ درصدی برای دانشجویان، اظهار کرد: این تخفیف نهایت مقداری است که برای ما ممکن است که البته این هم تصمیم ما نبوده است و دانشگاه ها چنین تصمیمی گرفته اند. خوابگاه های ما زیر نظر وزارت صمت هستند و تمام قیمت های تعیین شده هم بر اساس تصمیم اتحادیه تصویب می شوند.

وی تاکید کرد: در صورتی که ما خودمان بخواهیم برای خوابگاه نرخ گذاری کنیم این مقدار خیلی با نرخ مصوب فرق می کند؛ مثلا ما سال گذشته برای خوابگاه حافظیه اراک مبلغ ۹۰۰ هزار تومان را در نظر گرفته بودیم که این مبلغ در نهایت با نظر کارشناس به ۷۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کرد.

به گزارش ایسنا، آنچه از گفته های دانشجویان و مالکان خوابگاه های خصوصی برمی آید، وجود خلائی نظارتی بر خوابگاه های غیر دولتی است که در این شرایط بیش از هر زمان دیگری جای خالی اش احساس می شود. اگرچه با نگاهی گذرا و از بیرون بتوان دانشجو و مالک خوابگاه را حافظ منافع خود دانست و حق را به طرفین داد، اما این موضوع زمانی کاملا قابل درک است که با شرایط دانشجو و مشقت های بی شمار این قشر به خوبی آگاه باشید. دانشجویان اگر در زمان تعطیلی دانشگاه ها بیشتر از زمان حضور خود در دانشگاه از مصائب آموزش مجازی و دغدغه امتحانات خود سختی نکشیده باشند، کمتر از آن را متحمل نشده اند و اکنون هم باید دغدغه هزینه سنگین و شاید کمی غیر منصفانه خوابگاه را هم به جمع دغدغه های ذهنی خود اضافه کنند.

دانشجو انتظار ترحم و دلسوزی ندارد، اما می خواهد حقوقش پایمال نشود،  هرچند در این راستا باید به تامین منافع هر دو طرف توجه داشت و مغرضانه به یک طرف نگاه نکرد، اما در شرایط کنونی انتظار می رود از دانشجو حمایت های لازم در قالب وام های دانشجویی از سوی صندوق رفاه دانشجویی یا سایر کمک های بلاعوض صورت بگیرد یا اینکه تخفیف بیشتری این متضرر نشوند.

انتهای پیام