این مترجم و ویراستار در گفتوگو با ایسنا، در پی درگذشت نجف دریابندری اظهار کرد: من با آقای نجف دریابندری حدود ۵۰ سال آشنایی و دوستی داشتم. از زمانی که او در فرانکلین سرویراستار بود. میتوان گفت از ۵۰ سال پیش ما با هم همکاری داشتیم. اما همکاری عمدهای که خیلی هم مدیونش هستم در ترجمه و ویرایش «سیری در هنر ایران» نوشته آرتور پوپ بود.
او سپس درباره مجموعه «سیری در هنر ایران» توضیح داد: این کتاب سال ۱۹۳۹ میلادی چاپ شده و درباره هنر و فرهنگ ایران است. اما متأسفانه نه در دوره قبل از انقلاب و نه بعد از انقلاب به علت مشکلات زیادی که این کار داشت کسی از عهده سرپرستی و انتشار آن برنمیآمد. بالاخره در سال ۱۳۷۷، رییسجمهور وقت اعتباری در اختیار فرهنگستان هنر گذاشت؛ حدود ۳۰۰ میلیون، تا این کتاب به زبان فارسی ترجمه شود. فرهنگستان مدتها دنبال این کار بود تا امکانات و کسانی را که بتوانند عهدهدار این کار شوند، پیدا کند اما نمیتوانست. بعد هم این پروژه به انتشارات علمی فرهنگی واگذار شد. من آن زمان در این انتشارات بودم. بعد از گرفتاریها و رفتوآمدهای زیاد در سال ۱۳۸۲ سرپرستی این پروژه بر عهده من گذاشته شد.
پرهام ادامه داد: مقالات این کتاب را حدود ۵۵ نفر از دانشمندان، هنرشناشان و ایرانشناسان بزرگ دنیا نوشتهاند؛ مثلا کسی که تخصص معماری داشت، مقالهای نوشته و ما دیدیم راهی نداریم جز اینکه برای هر مقاله متخصص همان رشته را پیدا کنیم که هم به انگلیسی مسلط باشد و هم به زبان فارسی. کار پرزحمتی بود و وقت میگرفت. بالاخره ۱۹ مترجم را پیدا کردیم. ابتدا کار را با هایده مشایخ شروع کردم. ابتدا مترجم شایسته این کار را پیدا میکردیم، بعد ترجمه باید ویرایش میشد آن هم توسط کسی که در آن رشته تخصص داشت و با اصطلاحات آن رشته آشنا بود. کار دشواری بود و ۱۹ مترجم داشت. یکی از مترجمان نجف دریابندری بود. او چهار مقاله را از جلد اول دوره ۱۵ جلدی «سیری در هنر ایران» ترجمه کرد. زمانی که شناسنامه کتاب را تهیه میکردیم مانده بودیم چطور نام ۱۹ مترجم و ۱۲ ویراستار را بیاوریم که بالاخره به این نتیجه رسیدیم تواناترین و شایستهتریم مترجم را اسم ببریم و بنویسیم «و دیگران». نتیجه به این شکل شد که روی این دوره ۱۵ جلدی نوشته شده «ترجمه نجف دریابندری و دیگران». البته «و دیگران» مترجمان برجستهای هم بینشان بود، اما از همه برجستهتر مرحوم دریابندری بود.
این مترجم و ویراستار درباره ویژگیهای ترجمه نجف دریابندری نیز گفت: نجف دریابندری میگشت و معادل خیلی از اصطلاحاتی را که معادل فارسی نداشت، پیدا میکرد؛ مثلا «مکانیزم» که خیلی هم مصطلح بود، دریابندری «ساز و کار» را جایگزینش کرد که جا افتاد. ترجمههای پاکیزه داشت و تقریباً بدون نیاز به ویرایش. ما ترجمهای نداشتیم که بینیاز از ویرایش باشد، اما ترجمه نجف دریابندری خیلی خیلی کم ویرایش میشد که یکی از ویژگیهای کارهای او بود.
انتهای پیام
نظرات