«حسین مسرت» در گفتوگو با ایسنا با بیان این که استان یزد بر اساس مکتوباتی که برجای مانده مورخان چندی داشته است، از آن جمله به «شرفالدّین علی یزدی» صاحب «ظفرنامه»، «محمّد مفید مستوفی بافقی» صاحب «جامع مفیدی»، «احمد کاتب یزدی» صاحب «تاریخ جدید یزد»، «جعفر بن محمّد جعفری» صاحب «تاریخ یزد»، «عبدالحسین آیتی تفتی» صاحب «تاریخ یزد یا آتشکدۀ یزدان»، «معین الدّین معلّم میبدی» صاحب «مواهب الهی در تاریخ سلسلۀ آل مظفّر» و چند نفر دیگر که اسامی آنها در فهرستها درج است، اشاره کرد.
وی «ملا جلالالدّین محمّد منجم یزدی» را یکی از این تاریخنویسان برشمرد و گفت: کتابی بهنام «روزنامۀ ملا جلال» در وقایع تاریخ عصر صفوی از آثار این مورخ یزدی است.
مسرت با بیان این که او منجّم مخصوص شاه عبّاس اوّل صفوی بوده که از آغاز پادشاهی شاه عبّاس اوّل در خراسان، منجّم وی بوده است، تصریح کرد: «ملا جلالالدّین محمّد منجم یزدی» از سال 994 هجری قمری به خدمت شاه درآمد و از ندیمان خاص او شد. شاه در هر کار مهمّی با او مشورت میکرد و بدون صلاح و مصلحت او کاری را انجام نمیداد حتّی اگر میخواست به جایی حمله کند یا کاری کند و به شهرها برود، تقریباً از او کسب اجازه میکرد و حتّی سفیران و مهمانان بیگانه اگر میآمدند، بدون موافقت منجم یزدی نمیتوانستند به حضور شاه بیایند.
این محقق یزدی خاطرنشان کرد: ملا جلالالدّین، بیشتر وقایع را چنان که در کتابها آمده، برای شاه عبّاس پیشبینی میکرد و شاه به این دلیل بسیار به او ارادت داشت.
به گفته وی، ملا جلالالدّین، پسری به نام «ملا کمالالدّین» داشت که او هم در خدمت شاه عبّاس به سر میبرد و کتابی به نام «زبدهالتواریخ» در تاریخ زمان خودش نوشته است و پسر ملا کمالالدّین هم منجّمباشی بود و به نام جلالالدّین، یعنی جدّ خودش معروف شد.
مسرت با اشاره به این که ملا جلالالدّین اوّل در سال 1209 هجری قمری درگذشت، عنوان کرد: مجموعهی بسیار نفیسی که از او باقی مانده، همانا «تاریخ عبّاسی» یا «روزنامۀ ملا جلال» است که نسخههایش در کتابخانههای ایران موجود است و به کوشش «سیف الله وحید نیا» در سال 1366 هجری شمسی از سوی نشر وحید تهران به چاپ رسیده و از تواریخ مهمّ عصر صفوی(۱۱۴۸ - ۹۰۷ق) است.
انتهای پیام
نظرات