حمید شکری‌خانقاه ـ مدرس دانشگاه و کارشناس حوزه ارتباطات ـ در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه در حال حاضر رسانه‌ها در جایگاه مناسبی در مواجهه با افکار عمومی قرار ندارند، گفت: رسانه‌های داخلی درباره‌ی حواشی سقوط هواپیما و گمانه‌زنی‌هایی که از سوی رسانه‌های خارجی و در شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شد، سکوت کردند و حتی حاضر نشدند ادعاهایی مبنی بر سقوط هواپیما در اثر شلیک موشک را حتی به عنوان یک حدس و گمان بیان کنند، در نتیجه رسانه‌ها حالت انفعال به خود گرفتند و حتی به راحتی در بازی کتمان و تحریف گیر افتادند.

رسانه‌های داخلی در چند روز گذشته عقیم بودند

وی ادامه داد: در چنین شرایطی وقتی حقیقت ماجرا علنی شود، رسانه چه تاثیری می‌تواند داشته باشد؟ مردم ناخواسته به سمت رسانه‌های خارجی گرایش پپدا می‌کنند. از نظر من در چند روز گذشته رسانه‌های داخلی به شدت عقیم بودند. چون نمی‌توانستند و نخواستند حدسیات مطرح‌شده در جامعه و رسانه‌های خارجی را در قالب گمانه‌زنی‌ها مطرح کنند. این شرایط به دلیل محافظه‌کاری شدید رسانه‌هاست. اعتماد به رسانه در شرایطی ایجاد می‌شود که بتواند هم‌راستا با افکار عمومی تاثیرگذار باشد. رسانه‌های داخلی از افکار عمومی عقب‌تر هستند برای همین دنباله‌رو رسانه‌های خارجی شده‌اند.

این کارشناس حوزه ارتباطات همچنین با انتقاد از عملکرد غیرشفاف برخی مسوولان کشور، گفت: متأسفانه با مسوولان وظیفه‌شناسی سر و کار نداریم. قطعا در سه روز گذشته مسوولان کشور مسائل زیادی را می‌دانستند و از جزییات اتفاق اطلاع داشتند؛ البته این ماجراها با وجود انکار رسانه‌های داخلی و مسوولان، از دیدها هم پنهان نبود چون در همه رسانه‌های خارجی و شبکه‌های اجتماعی این گمانه‌زنی‌ها که امروز در قالب بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح مطرح شد، از سه روز پیش بیان می‌شد. سیاستمداران، مردم و برخی کارشناسان از قبل این گمانه‌زنی‌ها را مطرح کرده بودند که احتمالا سقوط هواپیما به دلیل شلیک موشک بوده باشد. مسوولان در این سه روز به شکل‌های مختلف این گمانه‌ها را رد می‌کردند اما به یک‌باره همین مسوولان حرف دیگری می‌زنند.

رسانه‌های داخلی سردرگم شده‌اند

شکری در ادامه گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر اینکه فضای کنونی شرایط استرس‌زایی را در جامعه حاکم کرده است و رسانه‌ها سردرگم هستند و نمی‌دانند حالا باید چه کار کنند؟ گفت: رسانه‌ها در موقعیتی قرار گرفته‌اند که اگر هر حرفی بزنند، ممکن است به هم‌سویی با رسانه‌های خارجی متهم شوند.

این استاد دانشگاه به رسانه‌ها توصیه کرد که در شرایط حاضر مطالبه‌گر باشند و از مسوولان بخواهند با زبان شفاف‌تری به این پرسش‌ها پاسخ بدهند، که چرا این ماجرا پنهان شده است؟ چرا با این پنهان‌کاری باعث سلب اعتماد از نظام شده‌اید؟ شایعه یک فرمول دارد. هرچه اطلاعات کمتر و ابهامات بیشتر باشد، شایعه پررنگ‌تر است و بالعکس. دراین شرایط برخی مسوولان به شایعه‌ها دامن زدند.

وی همچنین گفت: این بی‌تدبیری برخی مسئولان است که در ماجرای مهمی مثل سقوط هواپیما در اثر شلیک اشتباه موشک، اطلاعات کافی در اختیار مردم قرار نمی‌گیرد. حتی بیانیه اخیر نیروهای مسلح درباره تایید اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی، ابهاماتی دارد و باعث شده شایعات دیگری مطرح شود. باید درباره مسائل فنی این ماجرا شفاف‌سازی کنیم. حتی باید روشن کنیم که مسافران این هواپیما چه کسانی بودند تا جلوی شایعات گرفته شود. زمانی می‌توانیم به این شایعات پایان بدهیم که اطلاعات دقیقی از ماجرا و از جزییات زندگی و کاری حادثه‌دیدگان ارائه دهیم.

ضرورت توجه به ابعاد فنی سقوط هواپیما

این استاد حوزه ارتباطات تاکید کرد که در سقوط هواپیمای اوکراینی به بُعد سیاسی دامن زده شده است و به مباحث فنی کمتر پرداخته شده است. با اینکه در بیانیه نیروهای مسلح تا حدی به بعد فنی اشاره شده اما کافی نیست و هنوز درباره مسائل فنی ابهاماتی وجود دارد.

شکری خانقاه در پایان با بیان اینکه در مباحث مختلف کشور فاقد دیپلماسی رسانه‌ای هستیم، تصریح کرد: برای ارائه اطلاعات هیچ استراتژی در کشور وجود ندارد. گاهی اجازه دهیم به رسانه‌ها در برخی موارد آزادی عمل داده شود تا مردم خوراک خبری خود را از رسانه‌های داخلی بگیرند.

انتهای پیام