به گزارش ایسنا، پروفسور فضل‌الله رضا در سال ۱۲۹۳ شمسی در رشت به دنیا آمد. پدر او شیخ اسدالله رضا بود که نام خانوادگی‌اش منسوب به حاجی‌آقا رضا و از مجتهدان عالی‌قدر گیلان بوده‌است. او برادر دکتر عنایت‌الله رضا است. 

وی تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش به پایان برد و مقطع دیپلم را در تهران سپری و در سال ۱۳۱۷ از دانشکده فنی دانشگاه تهران در مقطع لیسانس در رشته مهندسی برق فارغ التحصیل شد.

وی در سال ۱۳۲۴ مدرک فوق لیسانس را از دانشگاه کلمبیا آمریکا و دکتری خود را در رشته مهندسی برق از مؤسسه تکنولوژی نیویورک (دانشگاه نیویورک فعلی) دریافت کرد. در سال‌های ۱۳۲۴ تا ۱۳۲۹ استاد گروه مهندسی برق دانشکده مهندسی دانشگاه کاتولیک آمریکا و سپس دانشگاه MIT در بوستون آمریکا بود و بین سال‌های ۱۳۳۳ تا ۱۳۴۷ در هیات علمی گروه مهندسی دانشگاه "سیراکیوز" در ایالت نیویورک عضویت داشت.

رضا در سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۳ استاد مهمان در دانشگاه‌های مرکزی سوییس، کپنهاک دانمارک، پاریس و دانشگاه کلرادو آمریکا بود. دانشگاه‌های کنکوردیا در مونترال در کبک کانادا و دانشگاه مک‌گیل نیز از دیگر دانشگاه‌هایی است که این استاد برجسته ایرانی در آنها تدریس کرده است.

پروفسور رضا یکی از پایه‌گذاران نظریه اطلاعات و مخابرات در جهان است و تحقیقات گسترده‌ای در زمینه نظریه اطلاعات و فرایندهای تصادفی، سیستم‌های خطی آنالیز عمومی، نظریه سیستم‌ها و مدارها، نظریه کنترل سیستم‌های پویا، فضاهای خطی، انتقال و تلفات انرژی در شبکه‌های n دهانه‌یی انجام داده است.

این دانشمند برجسته که در کانادا اقامت داشته و در سمت استاد دانشگاه‌های کنکوردیا در مونترال در کبک کانادا و دانشگاه مک گیل مونترال مشغول به انجام فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی بوده است.

این دانشمند پرآوازه ایرانی  ریاست دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف و نمایندگی ایران در یونسکو را در کارنامه خود دارد.

از حضور در دانشگاه تهران و روانه شدن به بیمارستان

استاد فضل‌الله رضا، دانشمند بلندآوازه ایرانی در سال ۱۳۹۲ به دانشکده فنی و محل تحصیل و تدریس خود بازگشت و در دفتر کار خود در این دانشکده مستقر شد تا در مراسم نکوداشتی که در آستانه یکصد سالگی وی برگزار شده بود، شرکت کند.

پروفسور رضا طی این سفر ضمن سخنرانی در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران با معاون علمی و فناوری رییس جمهور، وزیر امور خارجه، رییس شورای عالی ایرانیان، هیات رییسه دانشگاه تهران، اعضای هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران دیدار داشت.

وی در مراسم بزرگداشت صد سالگی خود در دانشگاه تهران با اشاره به تاکیداتی که درباره سن و سال او در برخی سخنرانی‌ها شد، گفت: یکی دو تا از آقایان درباره تولد من صحبت کردند که می‌خواستند مرا از جامعه خواستاران جدا کنند.

این چهره ماندگار افزود: چند سال پیش که برای سخنرانی در جمع ایرانیان به دانشگاهی رفته بودم استادی در معرفی من گفت که سال تولد من، مثل سال تولد حافظ نامعلوم است! پروفسور همچنین با اشاره به برخی دیدگاه‌های سخنرانان و در بیان توصیه‌های خود به جوانان به مدد حافظه و ذوق سرشار خود بارها از گنجینه اشعار پارسی مدد گرفت.

وی در این سخنرانی اعلام کرد: مثالی که می‌توانم به خاطر از بیاورم بیل گیتس است که در ریاضیات استعداد خوبی داشت و پس از دو سال درس خواندن در دانشگاه هاروراد گفت، اینها برای کودکان خوب است و من باید بروم و کار دیگری بکنم و رفت مایکروسافت را تاسیس کرد و الان صدها میلیارد دلار درآمد دارد و صاحب یکی از بزرگترین بنیادهای خیریه دنیا است. تشخیص کار درست و سختی است و انسان می‌ماند که کار درست را او کرده یا من.

این سفر رضا به تهران در حالی صورت گرفت که آلودگی هوای تهران که در آن روزها تشدید شده بود و همچنین فشارهای ناشی از دیدارها و برنامه‌ها سبب شد، تا این استاد در طول اقامت خود در تهران روانه بیمارستان شود و به مدت ۴ روز در بیمارستان بستری شود. علاوه بر آن آخرین روزهای اقامت وی در تهران مصادف با ویرایش نهایی و پیگیری امور چاپ سه جلد از آخرین آثار استاد بود که از سوی موسسه اطلاعات منتشر شد.

وی در زمان بستری بودن در بیمارستان نامه‌ای خطاب به خانواده‌اش درباره وضعیت سلامتی خود نوشت و از آنها درخواست ارسال اطلاعات پزشکی‌اش را کرد:

پروفسور رضا در سفر به رشت نیز به گرمی از سوی همشهریان، استاندار گیلان، فرماندار فومن و برخی دیگر از مسوولان محلی استقبال شد و در مدت اقامت در رشت از محله کودکی خود نیز بازدید کرد.

جنبه‌های علمی پروفسور رضا

پروفسور رضا نویسنده چهار کتاب درسی به زبان انگلیسی و ۱۱ کتاب به زبان فارسی است.

وی در کنار تحقیقات و تالیفات در حوزه مهندسی برق، دستی در حوزه ادبیات داشته و چندین کتاب در حوزه‌های ادبیات تالیف کرده است که از آن جمله می‌ توان به این موارد اشاره کرد: 

پژوهشی در اندیشه‌های فردوسی: تفسیر و تحلیل شاهنامه، برگزیده اشعار

برگ بی برگی، مجموعه مقالات فرهنگی، فضل‌الله رضا

مهجوری و مشتاقی، مقالات فرهنگی و ادبی، فضل‌الله رضا

نقدها را بُوَد آیا که عیاری گیرند، 

نگاهی به شاهنامه: تناور درخت خراسان، 

راز آفرینش

حدیث آرزومندی

پروفسور رضا تا پایان حیاتش در کانادا اقامت داشت و در سن ۱۰۵ سالگی دار فانی را وداع گفت.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه طی انتشار پیامی درگذشت این دانشمند ایرانی را تسلیت گفت. در این پیام آمده است:

"خبر درگذشت پروفسور فضل الله رضا از تبار پاکان روزگار و از سلسله مشاهیر ایران، موجب تالم و تاثر خاطرگردید. حیات پربرکت این فرزند اصیل ایرانی سراسر افتخار، پویش و کاوش در سپهر خیال انگیز دانش و ادب است. میراث ایشان معرف کارنامه مفاخر ایرانی است. از حضور درخشان در یونسکو به عنوان سفیر ایران و استادی دانشگاه ها و مجامع علمی شناخته شده جهان گرفته تا نظریات علمی ماندگار در حوزه های دانش و ادب. این استاد وطن پرست و بی بدیل علاوه بر صعود به قله‌های دانش متخلق به اخلاق و صفات نیک بودند و فقدان ایشان برای جامعه ایرانی و مراکز علمی خسران بزرگی است. درگذشت زنده یاد پروفسور رضا را به خانواده، دوستان، استادان، دانشجویان و عموم مردم ایران تسلیت عرض می کنم و برای آن استاد ارجمند شادی روح و علو درجات از خداوند متعال مسئلت می نمایم."

همچنین سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه در حساب توئیتری خود در پی در گذشت پروفسور فضل الله رضا سفیر اسبق ایران در یونسکو نوشت: "صد سال تکاپو، صد سال افتخار؛ پروفسور فضل الله رضا چهره در نقاب خاک کشید. این نادره علم و ادب از هر رشته‌ای خرمنی اندوخت و پس از کسب افتخارات و گسترش مرزهای دانش، با ایران ماند و ایرانی زیست تا جاودانه شد. درگذشت استاد رضا را به خانواده و دوستداران ایشان از صمیم قلب تسلیت می گویم".

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) این ضایعه را به جامعه علمی کشور و خانواده این دانشمند بزرگ تسلیت می‌گوید.

انتهای پیام