به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه فرامنطقهای القدس العربی، در هر دو بخش درگیری و کشمکش میان احزاب و خاندانهای مستبدی است که شرایط بومی و بینالمللی به آنها در به دست گرفتن قدرت کمک کرده و آنها با تمامی توان و بدون هیچ بارقه امیدی به امکان ایجاد فضایی برای مشارکت دیگر گروهها قدرت را به دست گرفتهاند در حالی که دیگر گروهها خواهان تلاش برای ایجاد تغییر یا اصلاح وضعیت وخیم حاکم هستند.
در اقلیم کردستان عراق با وجود سرگردانی مردم به دلیل وخامت شرایط اقتصادی و سیاسی و چالشهای بومی و منطقهای، دو حزب اصلی این اقلیم یعنی حزب دموکرات کردستان به ریاست خاندان بارزانی و اتحادیه میهنی کردستان به ریاست خانواده طالبانی بر به دست گرفتن قدرت و ماندن در فضای سیاسی بدون ایجاد فرصتی برای مشارکت دیگر احزاب و گروههای کمککننده به اصلاح و تغییر پافشاری دارند.
در انتخابات پارلمانی اقلیم که سال ۲۰۱۳ برگزار شد، با پیشتازی جنبش تغییر و کسب جایگاه دوم برای اولین بار در انتخابات اقلیم تغییر چشمگیری به وجود آمد که حاکی از گرایش ساکنان این اقلیم به اصلاح وضعیت حاکم بود.
با گسترش بحران اقتصادی و سیاسی در اقلیم طی چند سال اخیر در پی اختلافات میان اربیل و بغداد و کنترل دو حزب اصلی بر قدرت، منابع و عملیات مبارزه با داعش، جنبشهای جدیدی پا به میدان گذاشتند که از استقبال و توجه مردم برخوردار شدند، این جنبشها همگی خواستار تغییرات و اصلاحات در اقلیم بودند، از جمله ائتلاف دموکراسی و عدالت و جنبش الجیل الجدید (نسل جدید) که با جنبش تغییر و احزاب اسلامی تشکیل شد و میتوان آن را جبهه مخالفان نامید که خواستار پایان یافتن سیطره دو حزب اصلی بر قدرت و اصلاح اوضاع بودند.
در پی اعلام نتایج انتخابات اخیر پارلمان بغداد و پس از اتهام علیه دو حزب به تقلب، دستکاری در آرای دیگر احزاب، اختلافات میان دو حزب اصلی و جبهه مخالفان به قطع ارتباط آن دو رسید.
جنبش تغییر دو حزب اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات کردستان را به در پیش گرفتن هر اقدامی جهت تحقق منافع حزبشان متهم کرده و هشدار داد، در صورتی که در نتایج انتخابات برای خاتمه دادن به موضوع تقلب گسترده در آن بازنگری نشود، تمامی گزینهها از جمله عقبنشینی سیاسی پیش روی جنبش است.
یکی از نشانههای سلب اعتماد میان دو طرف این است که این جنبشها با ارائه یادداشتی به کمیسیون انتخابات اقلیم کردستان، خواستار نظارت سازمان ملل بر انتخابات آتی پارلمان اقلیم کردستان شدند، در واقع آنها با تهدیدها به عقبنشینی از روند سیاسی، اطمینان خود را به راهکارهای کمیسیون انتخابات از دست دادند.
برت مکگورک، فرستاده آمریکا نیز تعهد داد با طرفهای مربوطه برای تضمین برگزاری انتخاباتی شفاف در اقلیم کردستان همکاری کند.
برخی منابع آگاه نیز گزارش دادند، جبهه مخالفان در اقلیم تلاشهایی را برای تشکیل یک جبهه سیاسی جدید بدون دو حزب حاکم جهت مشارکت در انتخابات پارلمان اقلیم در ۳۰ سپتامبر آتی (هشت مهر) آغاز کردند، این جبهه شامل چهار حزب جنبش تغییر، حزب جماعت اسلامی، اتحادیه اسلامی کردستان و ائتلاف دموکراسی و عدالت است.
همچنین هدف این جبهه سیاسی تشویق و حمایت جنبش اعتراضات است که خواهان تغییر دولت کردستان، اصلاح شرایط سیاسی و اقتصادی و نیز رایزنی با دولت مرکزی جهت تضمین حقوق کردهایی هستند که با خطاهای سیاسی دولت فعلی در اربیل متحمل زیانهایی شدهاند.
اختلافات میان احزاب کرد منجر به این شد که پس از فعالیتها و تلاشهای احزاب و جنبشهای سیاسی در پارلمان برای جلوگیری از ادامه فعالیت مسعود بارزانی در ریاست پارلمان، حزب دموکرات کردستان فعالیتهای پارلمان را بیش از دو سال به حالت تعلیق درآورد.
همچنین این اختلافات باعث شد که سمت ریاست اقلیم کردستان پس از اتمام دوره بارزانی، خالی بماند.
در همین راستا، حوادث ۱۶ اکتبر ۲۰۱۷ و کنترل نیروهای دولت مرکزی بر کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه پس از همهپرسی استقلال اقلیم پیش آمد و موجب گسترش اختلافات میان احزابی شد که یکدیگر را به خیانت و نقض حقوق کردها متهم میکردند.
از سوی دیگر، احزاب کرد با سفر هیئتهایی از آنها به بغداد جهت تشکیل فراکسیون بزرگتر در پارلمان برای هدایت کابینه آتی، در اختلافات میان احزاب عرب نقشآفرینی کردند. این احزاب اعلام کردند با هر فراکسیونی که با خواستهها و شروطشان و در راس آنها اجرای ماده ۱۴۰ قانون اساسی درباره مناطق مورد مناقشه، سهمیه اقلیم از بودجه دولت مرکزی و چگونگی استفاده از درآمدهای نفتی اقلیم و کرکوک موافقت کند، حاضر به ائتلاف هستند.
با بروز اختلافات میان احزاب کرد و رسیدن کار به اعزام دو هیئت جداگانه به بغداد برای تشکیل کابینه آتی، یکی هیئت به نمایندگی از دو حزب اصلی حاکم و دیگری هیئتی از گروههای مخالف، به نظر میرسد موضعگیری احزاب کرد به دلیل این اختلافات ضعیف شد، هر چند که فراخوانهای بسیاری برای اتحاد موضعگیری کردها در مورد احزاب بغداد انجام شده و فرستاده آمریکا نیز تلاشهایی برای تشکیل یک هیئت کرد متحد در مذاکرات تشکیل کابینه مرکزی انجام داد.
به نظر میرسد برداشت کلی از وضعیت سیاسی اقلیم کردستان عراق حاکی از آن است که بحران بزرگ بیاعتمادی میان احزاب کرد و جنبشهای مردمی و سیاسی برای تغییر اصول بازی سیاسی و تلاشها برای پایان دادن به حاکمیت دو حزب اصلی بر قدرت در اربیل وجود داشته و این در حالیست که تاثیرات روابط بحران زده اربیل و بغداد، کشورهای همسایه و تحولات منطقهای و بینالمللی بر رهبران سیاسی کردها وجود دارد و این مسایل در مجموع انتظاراتی را برای آیندهای دور از ثبات و آرامشی که اقلیم از آن برخوردار بود، ایجاد میکند.
انتهای پیام
نظرات