خبرنگار ایسنا با حضور در موزه هنرهای معاصر تهران روند و پیش‌برد بهسازی این مرکز مهم هنری را از علی‌محمد زارع ـ سرپرست موزه ـ جویا شد.
در ادامه می‌توانید متن کامل پرسش و پاسخ ایسنا و سرپرست موزه هنرهای معاصر را که ۱۹ تیرماه انجام شده، بخوانید؛ البته در این گفت‌وگو درباره موضوعات دیگری مانند مرمت آثار گنجینه، خرید اثر برای موزه، ارسال و نمایش آثار گنیجنه به خارج از کشور و ... نیز صحبت شده است.
آقای زارع از زمان شروع بهسازی تا به حال چه اقداماتی در موزه انجام شده و چه پیشرفت‌هایی حاصل شده است؟
سال گذشته به ما ابلاغ کردند بودجه برای موزه هنرهای معاصر تهران تصویب شده و در همان تاریخ دفتر طرح‌های عمرانی و معاونت توسعه منابع انسانی با توجه به پیشینه مذاکراتی که با مشاور و پیمکانکار داشتند اقداماتی را جهت عقد قرارداد انجام دادند. ابتدای اردیبهشت ماه، ما موزه را در اختیار مشاور طرح قرار دادیم چون بودجه دیر ابلاغ شده بود اتفاقات سریعی رخ داد که بتوانند به موقع طرح را آماده و آن را به پیمانکار ابلاغ کنند.
وقتی پروژه آغاز می‌شود ممکن است در ابتدای کار ناهماهنگی‌هایی باشد. با حضور به موقع دفتر طرح‌های عمرانی و معاونت امور هنری و مشاورانی که انتخاب شدند کارها به سرعت پیش می‌رود. آنچه ما دلمان می‌خواهد رخ بدهد، کیفیت است و هیچ زمانی نباید کیفیت را فدای سرعت کنیم.
یک بار پس از ۴۰ سال موزه هنرهای معاصر تهران وارد تعمیرات کلی و اساسی شده است؛ بنابراین کیفیت برای ما از درجه اهمیت بالایی برخوردار است.
قرار بود تا پایان شهریور ماه موزه را به ما تحویل بدهند اما ممکن است با یک ماه تاخیر این کار انجام شود و ان‌شاءلله وقتی موزه بازگشایی شد هیچ کمبودی نباشد و نتوانیم نقصانی را در اقدامات انجام شده ببینیم.
در راستای این تعمیرات تا چه اندازه از نقطه‌نظرات معمار اصلی موزه کمک گرفته‌اید؟
مشاور قطعا با طراح اصلی موزه در ارتباط است و نقطه‌نظرات او را می‌گیرد و هر هفته یا دو هفته یک‌بار به وسیله واسطه‌ای که دارند نشست‌هایی را برگزار می‌کنند. چون طراح و معمار موزه زنده است قطعا بهترین فردی که می‌تواند به مشاور کمک کند، معمار موزه است.
مرمت آثار گنجینه در دستور کار این بهسازی نیست، چه تصمیمی برای این کار دارید؟
ما در سال گذشته (دوره‌ای که علی مرادخانی به عنوان معاون امور هنری وزارت ارشاد مشغول به کار بود) نامه‌ای مفصل نوشتیم و اعلام کردیم که اولویت اصلی، مرمت کالبد موزه است و موضوع دومی که باید به آن پرداخته شود، مرمت آثاری است که نیاز به این کار دارند.
درباره آثار خارجی با بنیادهایشان مانند «بنیاد جاکومتی» وارد صحبت شدیم. تابلوها اگر خارجی است باید با بنیادهایش هماهنگ کنیم.
درباره آثار ایرانی اگر هنرمند زنده باشد، با خود او و اگر نه با بهترین مرمت‌کار ایرانی وارد مذاکره می‌شویم.
ان‌شاءلله بودجه آن را هم معاونت اداری مالی آماده کند.
برای مرمت آثار موزه هنرهای معاصر قول تامین بودجه به شما داده شده است؟
پیگیر هستند که این اتفاق رخ بدهد که به موضوع مرمت آثار موزه وارد شویم.
وب‌سایت موزه هم همزمان با بازسازی به خواب فرو رفته است.
سایت اشکالات و ایرادهایی داشت، تصمیم گرفتیم از نو سایت جدیدی را راه‌اندازی کنیم. مذاکرات نهایی ما در این زمینه تمام شده و نهایت تا یک ماه دیگر سایت جدید با اطلاعات جدید آماده بهره‌برداری می‌شود.
سایت قبلی سنگین بود و از نظر گرافیکی به آن ایراد می‌گرفتند.
پروسه آپلود کردن آثار گنیجنه روی سایت به کجا رسید؟
حدود ۱۲۰۰ کار اصلی ما روی سایت بود که همان‌ها مجدد روی سایت جدید هم می‌آید. از مابقی آثار عکس خوب نداشتیم که مجدد عکس‌برداری می‌شود و آرشیو سایت به ۱۵۰۰ کار می‌رسد. برخی از آثار را هم نمی‌توانیم روی سایت قرار بدهیم.
چندی پیش نهمین حراج تهران برگزار شد و موزه هنرهای معاصر از این رویداد هیچ خریدی انجام نداد؛ این در حالی است که سال گذشته این موزه اثری را از کمال‌الملک خریداری کرد که این اثر با فضای موزه چندان تناسبی ندارد.
موزه در حال حاضر تمرکز خود را روی بهسازی گذاشته است. با توجه به بودجه‌ای که دارد فکر می‌کنم نگهداری از آثار موزه از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. تمرکز اصلی موزه بر بهسازی و نمایشگاه‌هایی است که قرار است بعد از بهسازی برگزار شود.
ما بودجه‌ای نداریم که از حراج‌ها خرید کنیم. اولویت اصلی ما بهسازی است و باید از اجناس درجه یک که از کیفیت بالایی برخوردار است، برای این کار استفاده کنیم.
موزه برخی آثار از برخی هنرمندان شاخص را ندارد و همیشه مورد انتقاد هنرمندان بوده که می‌توانستیم در این دوره از هنرمندان شاخصی که کار نداریم خرید کنیم.
صحبت‌هایی مبنی بر تشکیل یک گروه از دوستداران موزه وجود دارد که قصدشان این است که با هنرمندان شاخص صحبت کنند و بتوانند برای موزه کار هدیه بگیرند. از طرفی ما هم می‌توانیم در این زمینه با هنرمندان صحبت کنیم. این یک برد دو طرفه است زیرا هنرمند می‌داند کارش در موزه‌ای درجه یک نگهداری می‌شود و موزه هم افتخار می‌کند از هنرمندان درجه یک کار دارد.
من با مدیر موزه بریتانیا هم که صحبت می‌کردم می‌گفت که خیلی از هنرمندان به آن‌ها کار اهدا می‌کنند.
یا حتی هنرمند با تخفیف خوبی اثرش را به موزه بفروشد.
قطعا؛ وقتی هنرمند بداند کار قرار است به گنجینه موزه برود حاضر است اثرش را با یک سوم قیمت بفروشد.
اینطور که به نظر می‌رسد پرونده ارسال و نمایش آثار گنجینه موزه به خارج از کشور همچنان باز است.
واقعا زنده بودن موزه‌ها به تبادل آثارشان است؛ امروز اگر ما این ارتباطات بین موزه‌ای را داشتیم می‌توانستیم بعد از بهسازی به جای نمایش آثار گنجینه خودمان، از یک موزه درجه یک در اروپا نمایشگاه برگزار کنیم که مانند بمب صدا می‌کرد. این موضوع از نظر گردشگر هنری و تبلیغات موزه درجه اهمیت بالایی داشت اما فعلا این امکان وجود ندارد.
اگر بتوانیم آثاری که در گنجینه داریم به تناوب و تناسب در موزه‌های دیگر به نمایش بگذاریم قطعا ارزش افزوده خیلی خوبی پیدا می‌کند و بیشتر دیده می‌شود. آن مجموعه‌ای هم که قرار بود در برلین و رم نمایش داده شود از آنجایی که برای اولین بار چنین نمایشگاهی در اروپا برگزار می‌شد، به جرأت می‌گویم یک و نیم میلیون نفر بازدیدکننده داشت.
از آنجا که نام جمهوری اسلامی ایران و موزه هنرهای معاصر تهران نیز روی این نمایشگاه است می‌توانستیم ایونت‌ها و برنامه‌های اختصاصی برای معرفی فرهنگ و هنر ایران برگزار کنیم و می‌گفتیم هنر معاصر ما هم مانند گنجینه‌هایی که از قدمایمان داریم، اهمیت بالایی دارد.
وقتی ما آثار هنرمندان ایرانی را در کنار هنرمندان مطرح جهان به نمایش می‌گذاریم و به عنوان مثال روبروی اثر جکسون پولاک، اثر منیر فرمانفرماییان قرار می‌گیرد، قطعا توجه جهان نسبت به هنر ایران بالا می‌رود و خریداران زیادی به این سو سرازیر می‌شوند.
می‌توان گفت بهترین کاری را در زمان تحریم می‌توانیم انجام بدهیم این است که با هنر به جنگ تحریم برویم. می‌توانیم توجه جهان را به ایران جلب کنیم و بگوییم ایران دارای هنرمندان معاصر قوی‌ای است و گنجینه‌های قوی‌ای دارد و همانطور که همیشه از دو هزار و سه هزار سال پیش آن به نیکی یاد کنیم می‌توانیم از حال حاضرمان هم در مقابل ترامپ و مجموعه‌های ضد ایرانی استفاده خوبی انجام بدهیم.
قرار است چه تصمیمی در این زمینه گرفته شود؟
من فکر می‌کنم تا دو، سه ماه آینده نتایجی گرفته می‌شود، یا پرونده این موضوع بسته می‌شود یا اقدامی برای آن انجام می‌شود.
آیا غیر از برلین و رم قرار است آثار در کشور دیگری هم به نمایش دربیاید؟
گنجینه ما آنقدر از اهمیت بالایی برخوردار است که اتریش، سوییس، فرانسه و سایر کشورها دوست دارند نمایشگاه در کشورهای آن‌ها هم برگزار شود اما این‌ها منوط به این است که در جایی قدمی برداشته و اولین نمایشگاه ما اجرایی شود.
برگردیم به بهسازی موزه؛ چه کارهایی تا به حال به سرانجام رسیده است؟
اولین کاری که باید انجام می‌شد به پشت‌بام‌ها برمی‌گشت. متاسفانه در سال‌های گذشته کارهایی که انجام شده بود، اتفاقات خوبی نبود و مشاور و پیمانکار هر دو به این نتیجه رسیدند باید از اول شیب‌بندی، کروم‌بندی و عایق‌های حرارتی و رطوبتی و ایزوگام پشت‌بام موزه را انجام بدهند که در حال انجام است.
یعنی بهسازی در این بخش به پایان نرسیده است؟
در حال آماده‌سازی است و نهایتا تا پایان تیر و ۱۵ روز آینده کارهای سقف تمام می‌شود. همچنین دو گالری‌ای که قرار است آثار گنجینه به آنجا منتقل شود نیز آماده خواهد شد. برای انتقال آثار گنجینه باید به شکل همزمان، سازه‌ای ساخته شود که این مورد در دستور کار قرار گرفته است. در ادامه کارهای بهسازی مربوط به مخزن گنجینه انجام خواهد شد.
انتقال آثار به این دو گالری تا چند روز دیگر انجام می‌شود؟
فکر می‌کنم بین ۱۵ تا ۲۰ روز آینده استارت انتقال گنجینه را می‌زنیم.
برای دیگر بخش‌ها چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
از طرفی در قدیم سیستم سرمایش و گرمایش گنجینه و مابقی موزه یکی بوده است؛ در جریان این بهسازی به شکل اختصاصی سیستمی برای گنجینه در نظر گرفته خواهد شد، همین طور گالری‌ها و فضای اداری هر کدام برای خود صاحب سیستم سرمایش و گرمایش خواهند شد.
همچنین در حال مذاکره برای خرید سیستم اعلام و اطفای حریق هستند، سیستم‌های نور در حال نتیجه نهایی است که چه اتفاقی برای آن‌ها رخ بدهد.
موکت‌ها هم تعویض و در برخی نقطه‌ها ترمیم خواهد شد. موضوع دیگر به دوجداره شدن شیشه‌ها بازمی‌گردد که به شکل عایق‌های حرارتی و نشکن درخواهند آمد. این کار از سرما و گرما جلوگیری می‌کند. چیلرها اگر نیاز به تعویض داشته باشند که تعویض، اگر نه تعمیر خواهند شد.
مشاور طرح درباره همه مسائل و مشکلات موزه، فکر کرده و طرح‌هایش آماده است. آن‌ها منتظر تایید نهایی هستند که این طرح‌ها آغاز شود. فکر می‌کنم پاییز امسال موزه به شکل مجدد مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
به نظر می‌رسد کارها کندتر از آنچه پیش‌بینی شده بود پیش می‌رود.
اسفند ۹۶ بودجه ابلاغ شد، حتی در نوروز امسال مشاور در حال کار کردن بود و طرح‌ها را آماده می‌کردند. حتی اگر نیاز باشد کارهای بنایی و کالبدی را می‌توان ۲۴ ساعته کار کرد و پیمانکار آماده سه شیفت کار کردن هم هست. که کار به موقع انجام شود.
اینجا موزه هنرهای معاصر است و نمی‌توان با عجله خیلی از کارها را انجام داد البته ما از زمان‌بندی خیلی عقب نیستیم و آنچه باید اتفاق بیفتد، اتفاق می‌افتد. بنایی‌ها و سقف‌ها و حیاط مرکزی انجام شود آنچه می‌ماند انتخاب نور، نوع کفپوش و سیستم‌های اتفاق حریق است. بعد هم مواردی مانند ریل‌ها می‌ماند که باید نصب کنند.
و در پایان لطفا بفرمایید این بهسازی تا به حال چقدر خرج برداشته است؟
موزه هنوز به هزینه ورود نداشته و دفتر طرح‌های عمرانی در جریان جزییات آن هست. بودجه‌ای که درنظر گرفتند بر اساس صورت وضعیت، فاکتور و کارکردهایی است که پیمانکار و مشاور مورد تایید قرار می‌دهند و دفترطرح‌های عمرانی مورد بررسی قرار می‌دهد.
ما بهره‌بردار هستیم و کیفیت را می‌خواهیم. خود ما به این موضوعات اصلا ورود نمی‌کنیم چون نه در حیطه وظیفه ما است و نه دوست داریم وارد این موضوع شویم.
ایسنا ـ نسترن تابع جماعت
انتهای پیام
نظرات