این نویسنده در گفت‌وگو با ایسنا درباره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اظهار کرد: استمرار برگزاری نمایشگاه در طول ۳۰ سال برای آن حسن است. با وجود شرایط مختلفی که کشور داشته برگزاری نمایشگاه کتاب تاکنون هیچ‌گاه قطع نشده و این خود نکته مثبتی است. همچنین برخی از رویه‌های اشتباهی که در نمایشگاه وجود داشت به مرور زمان اصلاح شد.
او برای بهبود برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: یکی از مشکلات نمایشگاه کتاب تهران این است که مکان ثابت و دائمی ندارد که این مسئله به نمایشگاه آسیب می‌زند و باید برای آن فکری اندیشیده شود. نمایشگاه کتاب تاکنون سه مکان مختلف را تجربه کرده است و معلوم نیست که چه زمان مکان دائمی داشته باشد.
زمانی با اشاره به نام نمایشگاه که «نمایشگاه بین‌المللی» است بیان کرد: تاکنون هیچ گزارشی داده نشده که چقدر این اتفاق افتاده است، البته نمایشگاه همه‌ساله از ناشران خارجی دعوت می‌کند تا کتاب‌های خود را عرضه کنند و در بخش مشخصی اسکان داده می‌شوند. اما تاکنون هیچ نویسنده شاخصی حتی در سطح منطقه در نمایشگاه بین‌المللی کتاب حضور نداشته و اسمی دیده نشده است؛ به طور مثال در بخش بین‌المللی فیلم فجر سینماگران معروفی حضور داشته‌اند. یرای نمایشگاه کتاب این اتفاق نیفتاده و بُعد بین‌المللی کمرنگ‌تر بوده است.
این نویسنده خاطرنشان کرد: مسئله دیگری که در نمایشگاه کتاب به چشم می‌خورد بُعد جنبی آن است، مسائل تفریحی و اغذیه‌فروشی‌ها پررنگ‌تر از کتاب است. شاید این موارد لازم باشد اما این حاشیه‌ها هستند و نباید متن اصلی را که کتاب است تحت‌الشعاع قرار دهد.
او در ادامه افزود: کتاب سه رکن دارد؛ مولف، ناشر و مخاطب. در نمایشگاه کتاب دو رکن کتاب یعنی ناشر و مخاطب حضور پررنگی دارند اما رکن دیگر یعنی نویسنده در این میان مفقود است. تک و توک برای نویسنده‌ها رونمایی و جشن امضا می‌گیرند اما در کل نویسنده با مخاطب خود رودررو نیست. شاید تیراژ پایین کتاب ما به خاطر این موضوع است که نویسنده‌ها پنهان از نظرند و با مخاطب ارتباطی ندارند.
زمانی با تأکید بر این‌که جای نویسنده‌ها در نمایشگاه کتاب خیلی خالی است، گفت: نویسنده‌ها حضوری ندارند و بود و نبود آن‌ها در نمایشگاه برای ناشران مهم نیست، البته برخی غرفه‌داران ابتکاری به خرج می‌دهند و از برخی نویسنده‌ها دعوت می‌کنند ولی این عمومی نیست. اما ناشران و برنامه‌ریزان نمایشگاه باید سازوکاری برای حضور نویسنده‌ها بیندیشند که یک برنامه عمومی و دائمی باشد. نویسنده‌ها باید حضور داشته باشند و با مخاطب خود تعامل کنند تا نمایشگاه از حالتی که صرفا کتاب فروخته شود بیرون بیاید.
این نویسنده سپس خاطر نشان کرد: نمایشگاه بین‌المللی کتاب برای این‌که جایگاه واقعی خود را پیدا کند به همکاری سایر بخش‌ها، نهادها و سازمان‌ها نیاز دارد. شعار نمایشگاه «نه به کتاب نخواندن» است. برگزاری نمایشگاه کتاب خارج از ظرفیت وزارت ارشاد است و سایر بخش‌ها نیز باید به رواج کتاب‌خوانی کمک کنند زیرا این کار باعث حل بسیاری از معضلات اجتماعی می‌شود. وزارت بهداشت هم در این موضوع دخیل است زیرا بهداشت روانی جامعه با کتاب‌خوانی ارتقا پیدا می‌کند. نمایشگاه خوب است اما باید نظرات جمع و برنامه‌ای طولانی‌مدت تدوین شود تا وضعیت ارتقا پیدا کند.
شهریار زمانی درباره نقدی که به نمایشگاه کتاب مبنی بر این‌که نمایشگاه کتاب فروشگاه بزرگ کتاب است، وارد است، گفت: با توجه به شرایط کنونی کشورمان و کاهش تیراژ این نقد را قبول ندارم. اگر بخواهیم فروش کتاب را در نمایشگاه کمرنگ کنیم هم ناشر ضربه می‌خورد و هم نویسنده. فروش به اندازه کافی کم است. این‌که ما در بخش فرهنگی کم‌کاری کرده‌ایم نمی‌توانیم آن را به فروش نسبت دهیم. این‌ها به هم ربطی ندارند. فروش کتاب با توجه به شرایط کشور باید باشد.
او سپس با بیان این‌که حضور نویسنده‌ها یکی از راه‌هایی است که می‌تواند بعد فرهنگی نمایشگاه را تقویت کند، خاطرنشان کرد: متولیان برگزاری نمایشگاه باید جایی را مانند کافه کتاب‌خوانی راه‌اندازی کنند و جایی باشد که نویسنده‌ها و مخاطبان و حتی نویسنده‌ها با یکدیگر تبادل نظر کنند. موضوعی که هست این است که ارتباط بین نویسنده‌ها ضعیف است. اگر این تعاملات انجام شود به نفع نمایشگاه خواهد بود.
این نویسنده درباره شعار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران «نه به کتاب‌های نخواندن» نیز اظهار کرد: ظاهر جمله به نظر قشنگ نیست و بار منفی دارد اما شاید این بار منفی داشتن باعث شود که بحث درباره کتاب و کتاب‌خوانی افزایش پیدا کند و باعث کتاب‌خوانی شود. کتاب‌نخواندن دغدغه‌ای است که در جامعه وجود دارد، احتمالا مسئولان نمایشگاه خواسته‌اند با توجه به گسترده شدن این دغدغه به نحوی با آن مقابله کنند. خیلی هم نباید منفی نگاه کنیم. شاید هشدار است.
شهریار زمانی از عرضه کتاب «آموزشگاه هما» در سی و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران خبر داد و گفت: این کتاب را دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر می‌کند و مراسم رونمایی آن روز ۱۷ یا ۱۹ اردیبهشت‌ماه در نمایشگاه برگزار می‌شود. کتاب صرفا تاریخی نیست و نقد سیستم تعلیم و تربیت در دهه ۵۰ است، البته ابعاد دیگری هم دارد. با توجه به نقشی که شهید باهنر در تألیف کتاب‌های درسی در آن زمان در شکل‌دهی ذهن جوانان داشته، از این نقش گفته شده است.
انتهای پیام
نظرات