دکتر قاسم صادقی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به برنامه‌های وزارت بهداشت در حوزه دندان‌پزشکی، گفت: آنچه که ما به عنوان برنامه عملیاتی سال ۹۷ در اداره امور دندان‌پزشکی به دنبالش هستیم، ایجاد مراکز دندان‌پزشکی برای بیماران خاص است. البته تعریف ما در دندان‌پزشکی از بیماران خاص مقداری با حوزه پزشکی متفاوت است. از این جهت که علاوه بر گروه‌هایی که در پزشکی به عنوان بیمار خاص شناخته می‌شوند، بیماری‌های دیگری را هم در جامعه هدف خود قرار داده‌ایم که با تعریف پزشکی از بیماران خاص مطابق نیستند، اما از نظر نیاز به خدمات دندان‌پزشکی، خاص محسوب می‌شوند.
خدمات دندان‌پزشکی خاص برای بیماران خاص
وی افزود: معلولین جسمی-حرکتی و ذهنی، مبتلایان به اختلال اتیسم، بیماران ای‌بی و... از جمله بیمارانی هستند که به خدمات خاص دندان‌پزشکی نیاز دارند، اما ارائه خدمات دندان‌پزشکی برای آنها در مطب‌های دندان‌پزشکی یا مقدور نیست و یا باید تحت ملاحظات خاصی صورت گیرد. به عنوان مثال درباره معلولان ذهنی یا مبتلایان به اتیسم، ارائه خدمات دندان‌پزشکی باید تحت بیهوشی انجام شود و به اتاق عمل و تجهیزات مخصوص بیهوشی نیاز است.
تحول ۳ مرحله‌ای در دندان‌پزشکی بیماران خاص
صادقی ادامه داد: بر این اساس برنامه عملیاتی ما در سال ۹۷ این است که در ۳۱ مرکز استانی سراسر کشور مرکز دندان‌پزشکی برای بیماران خاص با ظرفیت سه دستگاه یونیت و قابلیت خدمات دندان‌پزشکی تحت بیهوشی فراهم شود. البته این فاز اول کار است. بنابراین در فاز اول تا پایان خرداد ماه دانشگاه‌های علوم پزشکی باید زیرساخت‌های لازم را برای ایجاد این ظرفیت فراهم کنند و از خرداد تا پایان آذر ماه نیز فاز دوم آغاز شده و زمان تجهیز مراکز است. فاز سوم هم که در بازه زمانی آذر ماه تا بهمن ماه است، فاز تامین نیروی انسانی مورد نیاز این مراکز نام گرفته است.
بهره‌برداری از ۹ مرکز ارائه خدمت خاص دندان‌پزشکی در دهه فجر
رییس اداره امور دندان‌پزشکی تاکید کرد: بنابراین برنامه اولیه ما این است که در دهه فجر ۹ مورد از این مراکز آماده شده و مورد بهره‌برداری قرار گیرند. خوشبختانه طرح این برنامه به عنوان برنامه عملیاتی مصوب معاونت درمان و وزارت بهداشت قرار گرفته، به دانشگاه‌ها برای گرفتن نظرات اصلاحی ابلاغ شده و بعد از جمع‌بندی نظرات به عنوان برنامه مصوب به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ می‌شود.
۳۵ میلیارد تومان اعتبار برای "تحول" در دندان‌پزشکی بیماران خاص
صادقی درباره اعتبارات مورد نیاز برای اجرای این برنامه، گفت: طبق برآوردی که برای این برنامه انجام شده، تقریبا حدود ۳۵ میلیارد تومان برای اجرایش پیش‌بینی بودجه‌ای انجام گرفته و به معاونت توسعه وزارت بهداشت اعلام شده است. این بودجه فقط برای تجهیز این مراکز تا مرحله راه‌اندازی در نظر گرفته شده است و برای تامین نیروی انسانی هم از امکانات معاونت درمان، معاونت آموزشی و بهداشتی وزارتخانه کمک می‌گیریم. البته تدابیری در این زمینه اندیشیده شده تا نیروی مورد نیاز این مراکز تامین شود؛ به‌طوریکه قرار است خود دانشگاه‌های علوم پزشکی نیروهای مورد نیاز را تامین کنند یا از نیروهای طرحی و یا از نیروهای استخدامی برای ارائه این خدمات استفاده کنند.
"درمان" اولویت خدمات دندان‌پزشکی برای بیماران خاص
وی درباره نحوه و نوع ارائه خدمات در این مراکز نیز گفت: در فاز اول ارائه خدمات درمانی را برای بیماران در نظر گرفته‌ایم. زیرا نیاز اولیه این گروه از بیماران که بعضا افراد بزرگسال هستند، دریافت خدمات درمانی است و ما هم می‌خواهیم ابتدا نیازهای درمانی اولویت‌دار آنها را پوشش دهیم.
صادقی ادامه داد: البته برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده تا با ایجاد یک سامانه الکترونیکی، پرونده الکترونیکی دندان‌پزشکی برای این بیماران تشکیل شود. در نتیجه بعد از مراجعه اولیه، ارائه خدمات بعدی به این بیماران منوط به ثبت اطلاعات‌شان در آن سامانه الکترونیکی است و بر اساس آن مراجعات مداومی را خواهند داشت. بر این اساس بعد از اینکه فرد برای بار اول جهت انجام اقدام درمانی‌اش مراجعه می‌کند، موظف است که در این سیستم ثبت‌نام کند تا بتواند از خدمات بعدی بهره‌مند شود. بنابراین بدون تشکیل پرونده و ثبت‌نام در سامانه نمی‌تواند خدمات بعدی را دریافت کند.
رییس اداره امور دندان‌پزشکی با بیان اینکه در این مراکز یکسری خدمات دندان‌پزشکی با تعرفه دولتی ارائه می‌شود، گفت: در صورتی که بیماران قادر به پرداخت فرانشیز سهم بیمار نباشند یا در موارد خاص، می‌توان از طریق مددکاری دانشگاه و کانال‌هایی چون بهزیستی، کمیته امداد و خیرین برای حل مشکلات بیماران اقدام کرد.
صادقی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود که جامعه هدف‌مان در فاز اول کار حدود ۱۶۰ هزار نفر باشند، ادامه داد: بنابراین در فاز اول ۱۶۰ هزار نفر از بیماران تحت پوشش خدمات دندان پزشکی قرار می‌گیرند که شامل معلولان جسمی-حرکتی، مبتلایان به اختلال اوتیسم، بیماران دیالیزی، ام‌اس و... که در وزارت بهداشت پرونده دارند و شناخته شده‌اند، می‌شود.
تدوین برنامه کشوری پیشگیری از آسیب‌های دندانی
صادقی در پاسخ به اینکه آیا در ادامه اجرای این برنامه وارد فاز پیشگیری نیز خواهید شد، گفت: حتما وارد فاز پیشگیری هم خواهیم شد. البته گفت‌وگوهای اولیه‌ای را با انجمن دندان‌پزشکی کودکان ایران انجام داده‌ایم، برنامه‌ای را هم با معاونت بهداشتی داریم و نشستی را هم با مسوولان بهزیستی داشتیم تا با کمک این بخش‌ها در حوزه پیشگیری که برایمان بسیار مهم است، یک برنامه کشوری را تدوین کنیم. بر اساس این برنامه خانواده‌های این بیماران تحت آموزش بهداشت دهان و دندان قرار می‌گیرند و بعد ارائه خدمات‌مان منوط به افرادی می‌شود که در این دروه‌ها شرکت کرده‌اند. البته در فاز اول، خدمت را به همه ارائه می‌دهیم، اما در فاز بعدی خدمات شامل کسانی می‌شود که در این برنامه‌های آموزشی - بهداشتی و پیشگیرانه حضور دارند. بر این اساس یک برنامه متقابل است؛ یعنی هم ما باید فعالیت داشته باشیم و هم گیرنده خدمت؛ به طوریکه گیرنده خدمت باید به صورت مستمر در دوره‌های آموزشی ما شرکت کند و هرکجا این مشارکت قطع شود، خدماتی که باید شامل حالش شود نیز قطع می‌شود. بنابراین افراد باید در این برنامه‌های پیشگیرانه شرکت کنند.
ارائه خدمات دندان‌پزشکی پیشگیرانه در ۴۰۰۰ نقطه از کشور
وی در پاسخ به اینکه تکلیف بیمارانی که در مناطق محروم زندگی می‌کنند، چه می‌شود، گفت: خوشبختانه در حال حاضر در ۴۰۰۰ نقطه خدمات دندان‌پزشکی پیشگیرانه به همه مردم، هم در روستاها و هم در شهرها رائه می‌شود و از این جهت مشکلی نداریم. همچنین اکنون در خانه‌های بهداشتی در روستاها افراد آموزش دیده‌ای حضور دارند که خدمات دندان‌پزشکی رایگان را به جامعه هدف یعنی کودکان شش تا ۱۲ ساله ارائه می‌دهند که این اقدام در قالب طرح حول سلامت دهان و دندان بوده است و در قالب همین طرح حدود ۴۰ میلیون خدمت پیشگیرانه وارنیش فلوراید در کشور انجام دادیم و چند نوبت این کار برایشان انجام شده است. بنابراین شبکه بهداشتی که آماده ارائه خدمات دندان‌پزشکی در حوزه پیشگیری و بهداشت است، وجود دارد و از این جهت نگرانی نداریم و می‌دانیم مردم در اقصی‌نقاط کشور می‌توانند به خانه‌های بهداشتی مراجعه و برنامه‌های پیشگیرانه را دریافت کنند.
توان مالی بیماران خاص کفاف هزینه‌های گران دندان‌پزشکی را می‌دهد؟
سهم ۲۳ درصدی دندان‌پزشکی در هزینه‌های مردم
رییس اداره امور دندان‌پزشکی درباره هزینه‌های ارائه خدمات دندان‌پزشکی به بیماران خاص، گفت: باید توجه کرد که خدمات دولتی در حوزه دندان‌پزشکی بسیار محدود است. بنابراین نمی‌توان به طور واضح گفت که با ایجاد این مراکز چقدر هزینه‌های بیماران کاهش می‌یابد، اما این را می‌گویم که همانطور که در بحث خدمات پزشکی طرح تحول توانستیم پرداختی از جیب مردم را کاهش دهیم، ارائه این خدمت به بیماران خاص هم می‌تواند پرداخت از جیب آنها را به صورت قابل توجهی کاهش دهد. باید توجه کرد که ۲۳ درصد از پرداختی از جیب مردم در حوزه پزشکی مروبط به هزینه‌های دندان‌پزشکی است که عدد بزرگی محسوب می‌شود. ما در مجموع بعد از اجرای طرح تحول سلامت، تقریبا پرداختی مردم را به حدود ۴۰ درصد رسانده‌ایم که از این میزان ۲۳ درصدش برای دندان‌پزشکی است.
طرح تحول در دندان‌پزشکی چه کرد؟
صادقی با اشاره به برنامه‌های طرح تحول نظام سلامت در حوزه دندان‌پزشکی، گفت: در طرح تحول سلامت دندان، عمده توان وزارت بهداشت در زمینه بهداشت و پیشگیری بود و دو کار عمده انجام شد؛ یکی ارائه خدمات پیشگیرانه و بهداشتی به کودکان شش تا ۱۲ سال و زنان باردار و شیرده که در شبکه بهداشتی انجام می‌شود. از طرفی باید بدانیم که سهم خدمات دندان‌پزشکی در بخش دولتی کمتر از ۱۰ درصد است و بالای ۹۰ درصد خدمات دندان‌پزشکی در بخش خصوصی انجام می‌شود، اما سیاست دولت این بود که سهم دولت را در ارائه خدمات دندان‌پزشکی افزایش دهد و بدون اینکه رقیبی برای بخش خصوصی باشد، به جهت وظایف حاکمیتی وزارت بهداشت و لزوم ایجاد عدالت در دسترسی و بهره‌مندی آحاد مردم از خدمات یکسان، سیاست وزارت بهداشت این بود که در مناطق محروم و دورافتاده که بخش خصوصی رغبتی برای ارائه خدمات دندان‌پزشکی ندارد، مستقیما وارد شود و این خدمات را در دسترس مردم قرار دهد. بر همین اساس در حال حاضر در ۲۴۶ کلینیک ویژه کشور که بخشی از آنها فعال شده یا در آستانه افتتاح هستند، بخش دندان‌پزشکی دیده شده و این کلینیک‌ها در بیش از ۱۵۰ شهر آماده‌خدمت‌رسانی هستند؛ به‌طوریکه در حال حاضر در مرحله تجهیز این کلینیک‌ها برای راه‌اندازی خدمات دندان‌پزشکی در آنها هستیم که امیدواریم در سه ماهه اول ۹۷ این اتفاق بیفتد، تجهیزات‌شان نصب شود و مردم بتوانند خدمت مورد نیازشان را در این حوزه دریافت کنند.
وی تاکید کرد: بنابراین دو کار ویژه مهم وزارت بهداشت در حوره دندان‌پزشکی تجهیز کلینیک‌های ویژه به خدمات دندان‌پزشکی و راه‌اندازی مراکز دندان‌پزشکی بیماران خاص است.
انتهای پیام
نظرات