به گزارش ایسنا، در شرایطی کارگاه آموزشی شناسایی و تدقیق محدوده بافت‌های تاریخی توسط معاونت میراث‌ فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد که هر چند روند ثبت ملی بناها، بافت‌ها و آثار تاریخی در سراسر کشور و توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مثبت ارزیابی می‌شود، اما این روند برای  تعیین عرصه و حریم همین بناها و بافت‌های تاریخی بسیار کندتر صورت می‌گیرد.

شاید بتوان نمره‌ بیست ثبت ملی و تعیین عرصه و حریم بناها و بافت‌های تاریخی را به برخی از استان‌های کشور داد، اما به همین موازات باید نمره‌ صفر نیز برای برخی از استان‌های کشور در تعیین عرصه و حریم بناهای تاریخی منظور کرد، استان‌هایی مانند یزدِ جهانی‌شده که به گفته‌ کارشناسان دفتر معاونت حفظ و احیا چند سالی است هیچ قدمی در زمینه‌ تعیین عرصه و حریم برنداشته‌اند.

محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور با تاکید بر قرار دادن موضوع آموزش در حوزه محدوده شهرها و بافت‌های تاریخی به عنوان یکی از چالش‌برانگیزترین موضوعات حوزه میراث فرهنگی به ایسنا می‌گوید: با توجه به اینکه در حال حاضر بافت‌های تاریخی کشور یکی از چالش‌های بزرگی است که با آن مواجه هستیم، بحث آموزش و مشارکت متخصصان این حوزه اتفاق بسیار خوبی است که باید به صورت مداوم انجام شود.

وی با بیان این‌که داشتن قوانین و ضوابط درست لازمه طرح‌های موفق است، ادامه می‌دهد: اگر سیاست یکپارچه‌ای وجود نداشته باشد و مدیریت شهری به تاریخ، ارزش‌ها و ظرفیت‌های موجود در شهر اعتقاد نداشته باشد، حتی با طرح‌های خوب هم نمی‌توان موفق عمل کرد.

او به قرارگرفتن ضوابط میراث فرهنگی در طرح‌های بالادست اشاره می‌کند و می‌گوید: در چهار سال گذشته، علیرغم مشکلاتی که داشتیم، تلاش شده تا محدوده‌های تاریخی در طرح‌های بالادست، تفصیلی و جامع انعکاس داشته باشد.

هیچ کس به ابلاغ ۱۶۸ بافت تاریخی توجه نکرد

وی همچنین به ابلاغ محدوده بافت‌های تاریخی ۱۶۸ شهر توسط وزارت کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: متاسفانه هیچ کس به آن توجهی نکرد، به طوری که متوجه شدیم این محدوده‌ها حتما باید در طرح‌های بالادست و تفصیلی انعکاس داده شود که خوشبختانه در حال حاضر دستاوردهای خوبی در سه سال اخیر رخ داده است، به طوری که شورای عالی معماری و شهرسازی، چند مصوبه دارد که ضوابط میراث فرهنگی در طرح‌های بالادست قرار گرفته تا در طرح‌های تفصیلی و جامع اثرگذاری داشته باشند.

او در ادامه به تصاویر هوایی سال ۱۳۳۵ به عنوان یکی از مهمترین اسناد برای تعیین محدوه تاریخی شهرها اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه محدوده تاریخی تعدادی از شهرها مشخص نشده لازم است که پژوهش در این زمینه صورت گیرد. تصاویر هوایی سال ۱۳۳۵ اسناد بسیار خوبی است که بر اساس آن باید محدوده تاریخی شهرها مشخص شود حتی اگر بخش‌هایی از شهر از بین رفته باشد. 

او از جمله نیازهای حوزه‌ میراث‌فرهنگی را گفت‌وگو، نشست و کارگاه‌های متعدد می‌داند و ادامه می‌دهد: در دولت یازدهم این اقدامات آغاز شده و در دولت دوازدهم منابع قابل توجهی به مطالعات و پژوهش اختصاص پیدا کرده است، به همین دلیل مشارکت و بهره‌گیری از افراد متخصص و چندرشته‌ای در این زمینه نیز بسیار اهمیت دارد.

فعلا ضوابط عمومی برای روستاهای تاریخی تهیه شده، اما کافی نیست

طالبیان همچنین به درنظر گرفتن طرح ویژه توسط تعدادی از شهرها و روستاهای مهم تاریخی در دو سه سال گذشته، اشاره می‌کند و می‌گوید: درحال حاضر یک ضوابط عمومی تهیه شده است اما کافی نیست، با توجه به تنوع فرهنگی و جغرافیایی ایران لازم است که هر شهر و بافت تاریخی دارای ضوابط ویژه باشد.

او اما مشارکت جوامع محلی و صاحبان شهرهای تاریخی را اتفاق بسیار بزرگ در حفظ بافت‌های تاریخی می‌داند و می‌گوید: ما در سرزمینی زندگی می‌کنیم که به طور مداوم در حال تغییر و تحول است، در این میان ضوابط و جریان بازدارندگی برای پاسداشت از ثروت و ظرفیت موجود بسیار اهمیت دارد و در این میان حضور جامعه محلی و صاحبان شهرهای تاریخی و دیگر دستگاه‌ها که در موضوع شهر و روستا مشارکت دارند، بسیار اهمیت دارد تا این کار چند رشته‌ای و فراگیر با هدف مدیریت یکپارچه اتفاق بیفتد.

بلاتکلیفی در تعیین محدوده شهرهای تاریخی

غلامحسین میثاقیان، مدیرکل دفتر حفظ، احیاء بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی نیز در این زمینه نسبت به تسریع روند تعیین محدوده‌ شهرهای تاریخی کشور تاکید می‌کند.

او با بیان این‌که هر چه بلاتکلیفی در تعیین محدوده شهرهای و بافت‌های تاریخی بیشتر باشد، اقدامات خودسرانه بیشتری در این نقاط ارزشمند صورت می‌گیرد، ادامه می‌دهد: درحال حاضر ۷۸۴ شهر تاریخی شناسایی شده که از این تعداد ۱۶۸ شهر تاریخی تعیینِ محدوده شده است، با این وجود ما معتقدیم که از برنامه تعیین محدوده‌ی بافت‌های تاریخی عقب هستیم و در این میان هر چه بافت‌های تاریخی کشور بلاتکلیف‌تر باشند اقدامات خودسرانه بیشتری در آنها انجام می‌گیرد.

میثاقیان می‌گوید: در حال حاضر ما در شرایطی قرار گرفته‌ایم که نمی‌توانیم بر کمک‌های خارج از سازمان میراث فرهنگی حساب زیادی داشته باشیم، چون آنها تخصص و دغدغه کارشناسان و صاحبنظران حوزه میراث فرهنگی را ندارند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در برنامه‌ای دو و سه ساله همه‌ی شهرها و روستاهای باقی مانده را با بضاعت خودمان تعیین حریم و تدقیق کنیم.

وی تاکید می‌کند: بر این‌که هر شهری ساختار خودش را دارد که لازم است در تدقیق و تعیین محدوده بافت‌های تاریخی به آن توجه شود.

انتهای پیام