به گزارش ایسنا، از سال 91 تا پایان مرداد امسال سه فصل کاوش توسط دومین تیم کاوش در محوطه‌ی جهانی تخت‌جمشید و با هدف مطالعه و بررسی مسیر خروجی آبراهه‌های تخت‌جمشید انجام شده است.

مطالعاتی که تاکنون باعث به دست آمدن نتایج جالب و شگفت‌انگیزی از کاوش در این محوطه بوده است، که از جدیدترین این نتایج می‌توان به کشف یک دریچه‌ی اصلی دوره هخامنشی می‌توان اشاره کرد.

احمد علی اسدی، سرپرست کاوش آبراهه‌های تخت‌جمشید ابتدا هدف فصل سوم کاوش آبراهه‌های تخت جمشید را دنباله‌ی کاوش آبراهه حیاط جنوبی کاخ تچر، شناخت وضعیت مجموعه  آبراهه دروازه ناتمام و شناسایی و بیرون آوردن بخشی از دیواره‌ی تخت‌جمشید می‌داند و می‌گوید: به واسطه خاک دور ریز حاصل از کاوش‌های انجام شده در سال‌های قبل، به  صورت کوهی از خاک، نیمی از ضلع جنوبی تختگاه را  پوشانده بود.

او با اشاره به ایجاد مجموعه‌ای از سه آبراه، در محدوده کاخ تچر بیان می‌کند: یکی از این آبراهه‌ها در  بخش ایوان شمالی کاخ تچر قرار دارد و پس از طی مسیر کوتاهی به آبراهه‌های آپادانا پیوند می‌خورد.

اسدی در توضیح آب راه دیگر اظهار می‌کند: این آبراه، شاخه فرعی  آبراهی است که  از حیاط جنوبی تچر آغاز شده و  با امتداد به سمت خاوری در محدوده بین خزانه و  کاخ صد ستون به  شبکه اصلی آبراه‌ها می‌پیوندد. در واقع این آبراه برای دفع آب‌های پشت‌بامِ تالار  اصلی و ایوان جنوبی کاخ مورد استفاده بوده است.

سرپرست کاوش آبراهه‌های تخت‌جمشید همچنین اضافه می‌کند: سومین آبراه در محدوده حیاط جنوبی کاخ تچر و برای دفع آبهای حیاط مورد اشاره ایجاد شده است.

او بیان می‌کند: کاوش  در این آبراهه با توجه به اینکه دارای ساختاری متفاوت و جهت امتدادی نامشخص به سمت غرب تختگاه است، اهمیت قابل توجهی در شناخت کلی شبکه آبراهه‌های زیرزمینی تختگاه دارد که  احتمال می‌رود در صورت کاوش بتوان وضعیت آبراهه‌ها را در این بخش به صورت کامل مشخص کرده و به درک بهتری از وضعیت بناهای پارسه در آن رسید .

اسدی با اشاره به شناسایی دو شاخه فرعی از آبراهه ادامه می‌دهد: یکی از این شاخه‌ها با امتداد به سمت شمال غربی حیاط تچر، به زیر کاخ تچر منتهی شده و برای دفع آب‌های پشت بام ایوان جنوبی کاخ مورد استفاده بوده است.

 او با اشاره به شاخه فرعی دیگری که به سمت جنوب حیاط تچر و کاخ H در امتداد است، می‌افزاید: کشف یک دریچه اصلی دوره هخامنشی که  آب‌های سطحی محوطه غربی حیاط جنوبی را به شبکه اصلی انتقال می‌داده است از یافته‌های جدید این فصل از کاوش بود.

این باستان‌شناس بیان می‌کنذ: ادامه کار در شاخه جنوبی حیاط تچر می‌تواند شناخت جدیدی از وضعیت آبراهه‌ها را  در سمت جنوبی حیاط و خصوصا کاخ H  ارائه دهد، از سوی دیگر شاخه دیگری از آبراهه‌ها در گُستره‌ی شرقی دروازه‌ی ناتمام است که از جنوب به زیر کاخ صد ستون و از جهت شمال به سمت دیواره شمالی تختگاه  امتداد پیدا کرده است.

وی با اشاره به کاوش قسمتی از این آبراه در سال‌های قبل ادامه می‌دهد: متاسفانه هیچ گزارشی از این کاوش در دسترس نیست.

او با اشاره به امتداد این آبراهه به سمت شمال تختگاه نیز می‌گوید: اطلاع در کارکرد این آبراهه و قرار داشتن آن در زیر هر یک از بناهای گُستره شمال شرقی تختگاه برای ما اهمیت داشت. به همین دلیل کاوش در این بخش نیز مد نظر قرار گرفت در ادامه کار حدود پنجاه متر از این آبراهه خاکبرداری شد. 
                                     

اسدی از نکات قابل توجه در این آبراهه به ارتفاع حدود شش متری کانال‌ها اشاره می‌کند که یکپارچه از صخره‌های کوه و در دل آن کنده شده و هیچگونه ساختار منظمی ندارند.

وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه شکل شبکه‌ی آبراهه‌ها به گونه‌ی کامل در بسیاری از بخش‌های تختگاه، در پیوند با نوع بناهایی است که روی تختگاه داشته، با ادامه کاوش در فصل‌های بعدی و شناسایی کامل شبکه‌ی آبراهه‌ها در این بخش، به بهبود بازسازی بناها در این قسمت کمک شود.

او می‌افزاید: خاک دور  ریز حاصل از کاوش های اشمیت و هرتسفلد  که بین  سال‌های 1932 تا1939 در ضلع جنوبی تختگاه ریخته شده، امروزه به صورت کوهی از خاک، نیمی از ضلع جنوبی تختگاه را  پوشانده و  نمای آن را در خود پنهان کرده است.

سرپرست کاوش آبراهه‌های تخت‌جمشید ادامه می‌دهد: این تل خاک امکان بیرون رفت آب کانال‌ها از  ضلع جنوبی تختگاه را از بین برد که در سال 91 با شناسایی خروجی آبراه و کاوش در بخش شرقی این دیواره مشکل خروج آبهای سطحی رفع شود.

وی هدف از کار در این بخش در فصل سوم کاوش آبراهه‌ها، را دسترسی به مسیری برای بازدید گردشگران از سنگ نبشتۀ بسیار ارزشمند داریوش یکم در پِی بنای جنوبی تخت جمشید اعلام و ابراز امیدواری کرد که با دستیابی به سطح‌های پایین‌تر، بتوان به امتداد دیگر شبکه‌ی آبراهه‌ها دسترسی داشته و آن را شناسایی کرد.

این باستان شناس هدف نهایی کاوش در این قسمت را شناسایی و بیرون آوردن بخشی از دیوارۀ تخت جمشید زیر خَروارها خاک پنهان شده اعلام کرد و گفت: نتیجه این امر بازیابی شکل اصلی پارسه همان گونه کهدر درازای سدهها وجود داشته است.

 انتهای پیام