به گزارش ایسنا، در فصل ششم راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ای اعضای سازمان نظام پزشکی به بحث احترام، به حق انتخاب دریافت‌کنندگان خدمات سلامت اشاره شده و در ماده اول آن اعلام شده است که  لازم است در ارائه خدمات سلامت به اعتقادات فردی و مذهبی بیماران احترام گذاشته شده و از تحمیل مداخلات سلامت که با باورها و عقاید بیماران در تضاد است، خودداری شود.

در ماده دوم این راهنما آمده است: کلیه اطلاعات مربوط به بیماری که دانستن آنها برای تصمیم‌گیری بیمار در مورد نحوه ادامه روند تشخیصی و درمانی و یا سایر تصمیم‌گیری‌های زندگی لازم است، باید بر اساس سطح درک، سواد و وضعیت بیمار به نحوی که برای بیمار قابل درک باشد، در اختیار بیماران یا تصمیم‌گیرندگان جایگزین آنها قرار داده شود. در بند بعدی هم گفته شده که در مواردی که ارائه اطلاعات مرتبط با بیماری در بردارنده خبر ناگوار در مورد تهدید جدی سلامت بیمار است و بیم آسیب دیدن بیمار می‌رود، لازم است روند دادن اطلاعات به بیمار به صورت تدریجی و با استفاده از روش‌های استاندارد دادن خبر بد باشد. در هر حال محدود کردن حق بیمار بر آگاهی از همه اطلاعات مربوط به سلامت خود موجه نیست.

بر اساس ماده چهارم راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ای پزشکی، اعضاء لازم است تا حد امکان از ضوابط و هزینه‌های قابل پیش‌بینی در روند تشخیص و درمان بیمارانی را که معمولا با آنها مواجه هستند، اطلاعات لازم را کسب کنند و به نحو مقتضی در اختیار بیماران قرار دهند. در بند بعدی نیز بیان شده است؛ لازم است در کنار انجام مداخلات تشخیصی و درمانی، آموزش لازم را در مورد نحوه ادامه درمان، چگونگی مصرف داروها، پیگیری بیماری، زمان مراجعات بعدی، عوارض مصرف داروها، مواردی که بیمار باید به پزشک یا اورژانس بیمارستان مراجعه کند، اصلاح سبک زندگی و مانند آن در اختیار بیمار قرار گیرد.

در عین حال در این راهنما تاکید شده که که لازم است همه اطلاعات ثبت شده در پرونده سلامت بیماران در هر جایی از جمله بیمارستان، مطب، درمانگاه و مانند آن در صورت درخواستش، به وی تحویل داده شود. برای اجابت این درخواست نیازی به مجوز هیچ مرجعی از جمله مرجع قضایی و غیر قضایی نیست. همچنین لازم است تمامی گزینه‌های تشخیصی و درمانی که از لحاظ علمی و فنی برای بیماران درست و قابل قبول به حساب می‌آیند، با ذکر نقاط ضعف، نقاط قوت، منافع و عوارض احتمالی به آنها معرفی شوند. بر این اساس اعضا لازم است ضمن پاسخ دادن به سوالات بیماران تلاش کنند که به یک تصمیم مشارکتی با بیمار دست یابند.

طبق راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ای اعضای سازمان نظام پزشکی، آنها موظفند به حق بیماران در انتخاب آزادانه و آگاهانه روش درمانی احترام بگذارند. انتخاب بیماران در این مورد محدود به انتخاب از بین گزینه‌هایی است که از لحاظ علمی و فنی منطقی و درست باشند. در هر حال حق انتخاب بیماران به این مفهوم نیست که اعضای سازمان باید به هر خواسته بیمار عمل کنند، بلکه ناظر به حق انتخاب بیمار از بین گزینه‌های درست موجود است. همچنین اعضا مکلفند به حق بیمار برای انتخاب پزشک معالج یا مشاور دیگر احترام بگذارند و تمامی تلاش خود را برای انتقال اطلاعات سلامت بیمار به سایر اعضا که عهده‌دار ارائه خدمت به بیمار شده‌اند، بکار بندند.

از سوی دیگر اعضای سازمان نظام پزشکی مکلفند که به حق بیمار برای امتناع از درمان‌های پیشنهادی احترام بگذارند. استفاده از روش‌هایی که مستلزم فریب یا رفتار غیر صادقانه برای اقناع کردن بیمار به پذیرش درمان است، ممنوع اعلام می‌شود. در همه موارد امتناع از درمان به ویژه در مواردی که بیمار درمان‌های نگهدارنده حیات را نمی‌پذیرد و ممکن است در اثر امتناع از درمان فوت کند و یا دچار آسیب جدی شود، پزشک معالج موظف است تمام تلاش خود را برای قانع کردن بیمار به کار گیرد و نهایتا مسؤولین مربوطه از جمله کمیته اخلاق بیمارستان را در جریان موضوع قرار دهد. همچنین در مواردی که تصمیم بیمار در بر دارنده مواردی مانند امتناع از درمان‌های ضروری، امتناع از آگاه ساختن شخص ثالث که در اثر تصمیم بیمار در معرض خطر می‌گیرد، یا عدم همکاری بیماران که منجر به تهدید سلامت عمومی باشد، اعضاء موظفند تمام تلاش خود را برای اقناع بیمار به تغییر تصمیم خود بکار گیرند و در صورت عدم موفقیت برای تغییر نظر بیمار، با اطلاع وی مراتب را به کمیته اخلاق بالینی بیمارستان یا نظام پزشکی محل اطلاع دهند.

در مواردی که اعضا در مورد صلاحیت بیمار برای تصمیم‌گیری تردید دارند، لازم است با متخصصین مربوطه مشاوره کنند و در صورت تایید عدم صلاحیت بیمار برای تصمیم‌گیری لازم است از تصمیم‌گیرندگان جایگزین رضایت آگاهانه را کسب کنند. در صورتی که تصمیمات تصمیم گیرندگان جایگزین مانند وکیل، سرپرست یا قیم قانونی از نظر حرفه‌مند معالج منطقی به نظر نرسد و به نفع بیمار نباشد، موضوع باید به کمیته اختلاق بیمارستان یا نظام پزشکی محل ارجاع شود و تا آن زمان مراقبت‌های پزشکی ضروری از بیمار ادامه یابد.

باید توجه کرد که طبق این راهنما، اعضای نظام پزشکی موظفند شخصا از اخذ رضایت آزادانه و آگاهانه از بیماران، قبل از اقدام به مداخلات پزشکی اطمینان حاصل کنند. وظیفه اخذ رضایت آگاهانه بر عهده حرفه‌مند معالج و یا یکی از اعضای تیم معالج است و نمی‌تواند به سایر افراد سپرده شود. هیچ وجهی نباید در قبال اخذ رضایت آگاهانه از بیماران اخذ شود.

طبق راهنما عمومی اخلاق حرفه‌ای پزشکان، برای انجام هر مداخله پزشکی در صورتی که فرد به سن قانونی رسیده و صلاحیت تصمیم گیری نیز داشته باشد، رضایت آگاهانه خود فرد کافی بوده و نیاز به رضایت فرد دیگری از جمله همسر یا پدر وجود ندارد. حرفه‌مندان مکلفند در فرض صلاحیت بیمار از اصرار بر کسب رضایت یا شهادت نزدیکان مانند همسر و پدر که منجر به تاخیر در ارائه خدمات سلامت به آنها می‌شود، خودداری کنند. مواردی که مداخله پزشکی که بر باروری فرد یا رابطه زناشویی تاثیر جدی غیر قابل بازگشت یا با احتمال بازگشت ضعیف و طولانی مدت می‌گذارد؛ در صورتی که فرد متاهل باشد، منوط به رضایت همسر خواهد بود. در هر حال هیچ اقدام پزشکی ضروری نباید به رضایت شخص ثالث متوقف باشد.

باید توجه کرد که اعضای نظام پزشکی مکلفند در موارد اورژانس که جان بیمار در خطر باشد، نجات جان بیمار را بر سایر قواعد اخلاقی از جمله لزوم اخذ رضایت آگاهانه، اولویت داده و بدون فوت وقت اقدام کنند. در موارد اورژانسی که بیمار علی‌رغم وجود تهدید شدن جدی سلامت و جان خود از پذیرش درمان نجات بخش امتناع می‌کند، حرفه‌مندان پزشکی موظفند نهایت تلاش خود را بکار گیرند تا بیمار امتناع‌کننده را برای پذیرش درمان قانع کنند. بر اساس این راهنما کسب رضایت همسر یا هر مرجع دیگری که بیمار نسبت به وی تعهدی دارد، بر عهده خود بیمار است. در مواردی که حرفه‌مندان پزشکی به هر دلیلی از جمله پیشگیری از مشکلات احتمالی آینده تشخیص می‌دهد که افرادی به جز بیمار باید در جریان امور مرتبط با ارائه خدمات سلامت و تصمیم‌گیری‌های مربوطه قرار گیرند، فقط در صورت رضایت بیمار می‌تواند آنها را در جریان قرار دهد.

انتهای پیام