به گزارش ایسنا، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور در نشست هم‌اندیشی راهکارهای توسعه صادرات صنایع دستی در منطقه پساداعش، اظهار کرد: خوشبختانه گروه بین‌المللی بدساخته جهانی داعش روبه افول رفته و ما منطقه‌ای بدون آن‌ها را تجربه خواهیم کرد. به همین دلیل، پیشنهاد کردیم قبل از این‌که در وضعیت تازه‌ای قرار بگیریم، برنامه‌ای با این عنوان برگزار کنیم.

بهمن نامورمطلق ادامه داد: قطعا دوران پس از داعش دورانی خواهد بود که منطقه را به کارگاه بزرگ ساخت و ساز جهانی تبدیل خواهد کرد. ما که با برخی کشورها، دردهای مشترک در حوزه استکبار داریم، باید دیپلماسی فرهنگ خود را تدوین و ارتباط‌های‌مان را بیشتر کنیم تا بتوانیم از بازارهای‌مان استفاده کنیم. در واقع، فلسفه وجودی این نشست این است که به یک دیپلماسی فرهنگی مشترک در منطقه برسیم و زمانی این موضوع موفق خواهد بود که کشورهای منطقه نسبت به آن، احساس سودمندی کنند و سعی کنیم تبادل را در بازارها گسترش دهیم.

او افزود: ما باید در حوزه غرب آسیا که مدیریت صنایع دستی آن را نیز برعهده داریم، تعادل مشترک برقرار کنیم. بنابراین با دو پرسش اساسی این جلسه را پیش می‌بریم، یکی آن‌که راهکارهای تبادلی در منطقه چه هستند و دومین پرسش این‌که چه موانعی برای گسترش علمی و تجاری صنایع دستی وجود دارد.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی با بیان این‌که نتیجه این جلسه از طریق زهرا احمدی‌پور - رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری - به معاون اول رئیس‌جمهور ارجاع داده می‌شود، گفت:‌ اقداماتی مانند همکاری در سوغات زیارتی، سوغات موزه‌ای و گردشگری از جمله ایده‌هایی است که ما باید خودمان را برای گردشگرانی که به ایران سفر می‌کنند، آماده کنیم. ایجاد سایت‌ها و بازارهای مشترک، همکاری در پایانه‌های فروش، بسته‌های حمایتی برای صادرکنندگان منطقه، نظارت مشترک و کیفیت صنایع دستی در مراکز فروش می‌تواند برای کشور ما مفید باشد. بنابراین می‌توانیم با استفاده از فرصت‌های جهانی، تقسیم کار خوبی در منطقه داشته باشیم.

سهم ناچیز ایران از سبد سوغات زیارتی عراق

مدیرکل صادرات صنایع دستی نیز در این نشست بیان کرد: عراق به‌عنوان بازار پیرامونی و مهم‌ترین مقصد صادراتی جمهوری اسلامی ایران، برای صادرکنندگان صنایع دستی جایگاه ویژه‌ای دارد. دلیل برگزاری این نشست این بوده که بعد از اتفاقاتی که در منطقه افتاده و همچنان در حال رخ دادن است، در روابط با عراق بازنگری داشته باشیم.

پویا محمودیان ادامه داد: به‌دلیل بهبود شرایط امنیتی در عراق و با توجه به رشد جمعیت و قرابت مذهبی که با کشور عراق داریم، تمایل زیاد مردم این کشور به خریدن صنایع دستی ایران و کاهش سهم آن در صنایع دستی، ما را بر آن داشت که هرچه سریع‌تر نشستی در این زمینه برگزار کنیم. بنابراین تصمیم گرفتیم از استعدادهای عراق در این حوزه استفاده کنیم، زیرا عراق مدفن شش امام شیعیان است و همین مطلب موجب شد مردم این کشور با صنایع دستی ایرانیان در عتبات عالیات آشنا شوند؛ اما سهم صنایع دستی ایران در سبد سوغات زیارتی عراق بسیار ناچیز است.

او اظهار کرد: ما هنوز در ۱۸ استان عراق از بغداد گرفته تا کربلا و نجف، بازار دائمی صنایع دستی نداریم، گرچه بازارهایی در مرزها وجود دارد، اما کافی نیست. فروشگاه‌های دائمی و زنجیره‌ای سوغات، سایت‌های فروشگاه‌های الکترونیک نیز هنوز راه‌اندازی نشده و این همه نقاطی است که برای ورود صنایع دستی ایران به بازار این کشور به ما کمک می‌کند. براساس آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران، ۵۴/۱ درصد از صادرات صنایع دستی ما در سال ۱۳۹۴ به کشور عراق تعلق داشته که البته صادرات چمدانی در آن محاسبه نشده است.

مدیرکل صادرات صنایع دستی با بیان این‌که بسیاری از صادرات ایران به عراق به‌صورت چمدانی انجام می‌شود، گفت: شیشه،‌ سرامیک، گلیم، زیلو، چوب و گیوه بالاترین میزان اقلام صادراتی ایران را داشته‌اند؛ اما هنوز زیورآلات و منسوجات سنتی، سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی کشور جای خودش را در عراق باز نکرده‌اند. ما در سال ۱۳۸۵ با رشد قابل ملاحظه‌ای در زمینه صادرات به کشور عراق مواجه بودیم، اما در سال ۱۳۹۲ به‌دلیل اوج درگیری‌هایی که در این منطقه وجود داشت، یکی از بدترین سال‌های صادرات برای ما بود.

محمودیان اضافه کرد: ما هنوز در حوزه صادرات خدمات نتوانسته‌ایم جایگاه صنایع دستی را به خوبی تعریف کنیم. هنوز دریای بیکران بکری وجود دارد که بازرگانان ما به آن ورود نکرده‌اند. اطلاعات بازار ما از حوزه هنر در کشور عراق خوب نیست، گرچه گاهی در نجف و بغداد نمایشگاه صنایع دستی برگزار کرده‌ایم، اما این جوابگوی بازار نیست. همچنین از آنجا که عراق با بسیاری از کشورها تعرفه‌های ترجیحی دارد، در زمینه اطلاع‌رسانی، آموزش در مبادی‌های گمرکی، بسته‌های تبلیغاتی و توسعه فناوری و اطلاعات به شکل موفق عمل نکرده‌ایم.

توسعه فناوری اطلاعات چه کمکی به فروش صنایع دستی می‌کند؟

معاون حقوقی امور دولت و مجلس در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سخنران دیگر این همایش بود که گفت: هدف ما توسعه صنایع دستی است و می‌خواهیم بدانیم آیا توسعه فناوری اطلاعات به این موضوع کمک می‌کند یا خیر. ما در کشور، ۷۰ میلیون دستگاه موبایل داریم و هفت میلیارد سیم کارت در دنیا وجود دارد و این تنها شبکه جهانی محسوب می‌شود. با توجه به سرمایه ارزشمندی که خداوند در حوزه صنایع دستی به ما داده و ما در جهان در رتبه سوم قرار گرفته‌ایم، باید ببینیم از فناوری اطلاعات چطور می‌توانیم در این حوزه استفاده کنیم.

مرتضی براری اظهار کرد: ما امسال شاهد آن بودیم که ۵۱/۵ درصد اتصالات به اینترنت از طریق موبایل بوده است. همچنین امسال در کشور آمریکا بیشترین تبلیغات در فضای مجازی صورت گرفته است. در سال ۲۰۱۵ شش درصد خرده‌فروشی دنیا از طریق الکترونیک انجام شده و نکته جالب این‌که در سال ۲۰۱۴، ۲۵ درصد خریدهای الکترونیکی از طریق موبایل بوده که این اتفاق در سال ۲۰۱۵ به ۴۳ درصد رسیده است. بنابراین موبایل پنجره واحد خریدهای خرده‌فروشی در دنیا محسوب می‌شود و ما آماده‌ایم با برندهای بزرگ جهانی در حوزه صنایع دستی از این طریق رقابت کنیم.

او افزود:‌ معتقدیم بستر آی‌تی می‌تواند به اقتصاد صنایع دستی رشد قابل ملاحظه‌ای بدهد، زیرا مردم جهان حاضرند پول بدهند تا فرآیند تولید صنایع دستی را به‌صورت آنلاین در فضای مجازی ببینند. معتقدیم در کشور، قشر لاکچری و سوپرلاکچری داریم، زیرا پول گوشی برخی از این افراد در کشور ما بیش از ۱۵۰ میلیون تومان است و ما می‌توانیم از این قشر برای فروش صنایع دستی استفاده کنیم.

قبل از داعش چه کرده‌ایم؟

رئیس اتاق بازرگانی آذربایجان شرقی دیگر سخنران این نشست بود که با انتقاد از فعالیت در این حوزه، اظهار کرد: ما قبل از داعش چه کرده‌ایم؟ داعش یک اتفاق جدید محسوب می‌شود. سازمان توسعه تجارت ایران با اسم و رسمی که دارد برای این کار چه اقداماتی انجام داده است؟ ما راه را می‌دانیم، اما چرا به آن عمل نمی‌کنیم؟ آقای براری که می‌گوید حاضریم خدمات بدهیم چه خدماتی می‌تواند در این زمینه ارائه کند؟ گمرک‌های ما باید به دستگاه‌های ایکس‌ری تجهیز شوند. ما نیز معتقدیم قطعا بازارهای عراق برای کشور ما خوب است.

انتظار ادامه داد: رایزن‌های اقتصادی کشور ما باید در کشورهای دیگر جان بکنند تا راه صادرات را باز کنند، زیرا ترکیه در این زمینه نفوذ کرده و ما نمی‌توانیم این کار را به درستی انجام دهیم. بهتر است راهکارهایی را که در این زمینه وجود دارد، مطرح کنیم.

باید مرزها باز شوند

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمانشاه نیز اظهار کرد: علائم و شواهد نشان می‌دهد توفیق صنایع دستی در گرو بازاریابی خوب است. ما در کرمانشاه چهار بازارچه و دو مرز رسمی داریم. آنچه مد نظر ماست این است که اقلیم کردستان عراق را با عراق مرکزی تفکیک کنیم، زیرا در حال حاضر ما این دو را یکی می‌دانیم، در حالی که سلیقه‌های آن‌ها کاملا متفاوت است. از طرفی مرز خسروی و سومار بسته است و امکان تردد مسافر از این مرزها وجود ندارد. باید این مرزها باز شوند و تسهیل در صدور روادید به‌وجود آید.

والایی گفت:‌ متأسفانه آمدوشد مردم عراق به ایران گران است و همین امر موجب شده مردم کردستان عراق که به هر دلیلی وارد استان کرمانشاه یا کردستان می‌شدند، دیگر نیایند. باید جلسه‌ای بین مسئولان کشور عراق و ایران ترتیب داده شود و در این زمینه گفت‌وگو و در مرحله بعد، نمایشگاه مشترک صنایع دستی برگزار کنیم تا بتوانیم از این طریق صنایع دستی یکدیگر را معرفی کنیم.

نیازهای خوزستان به‌عنوان دومین استان تاثیرگذار

بحرینی‌مقدم - معاون اقتصادی استان خوزستان - نیز بیان کرد: خوزستان با درآمد بالا، دومین استان تأثیرگذار در کشور محسوب می‌شود. اقتصاد خوبی که در منطقه اروند و خطوط ریلی و همچنین مرز شلمچه و چذابه وجود دارد، باعث شده این استان کریدوری به عراق ایجاد کند. ما باید شناخت دقیقی از نیازهای عراق داشته باشیم. بسته‌بندی و برندسازی، موانع گمرکی و مشکل حمل و نقل که به شدت با آن مواجه هستیم، همچنین تشکیل شرکت‌های مدیریتی صادراتی صنایع دستی، پایانه صادراتی تخصصی در این استان با توجه به حجم مراودات و همچنین برگزاری نمایشگاه سالانه صنایع دستی در منطقه آزاد اروند از جمله نیازهای این استان است.

استاد فرصت‌سوزی در منطقه کردستان بوده‌ایم

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان نیز بیان کرد:‌ ما در چند سال گذشته، استاد فرصت‌سوزی در منطقه کردستان بوده‌ایم. کسانی که برای سرمایه‌گذاری به کردستان عراق رفته بودند، خلف وعده کردند و این، مشکلاتی را برای ما در حوزه صادرات به‌وجود آورده است. ما در کردستان کمتر با مشکل داعش مواجه بوده‌ایم و بیشتر مشکلات ما در گمرک‌های استان است.

محسن علوی گفت:‌ صادرات گیوه از این استان به‌شکل قاچاق انجام می‌شود، زیرا عراقی‌ها تمایل ندارند به گمرک خودشان عوارض پرداخت کنند. از طرفی نبود کد مشخص در گمرک، انتقال پول و بسته‌بندی کالا نیز به مشکلات این حوزه اضافه می‌شود. بهترین راه حل این است که با گمرک صحبت شود تا در قوانین صادراتی این حوزه تجدید نظر کنند. همچنین با طرف عراقی رایزنی کنیم تا آن‌ها از دریافت عوارض در گمرک خودشان خودداری کنند.

گمرک همدان گمرک تخصصی سفال و سرامیک شود

یکی از صادرکنندگان سفال و سرامیک نیز در بیان مشکلات صادراتی در این حوزه، گفت:‌ ۹ میلیون دلار صادرات در استان همدان تنها مربوط به یک نفر می‌شود، زیرا آمار صادرات در استان همدان بسیار بالا است. به همین دلیل من به‌عنوان صادرکننده سفال و سرامیک در این استان می‌خواهم که گمرک همدان را به‌عنوان گمرک تخصصی سفال و سرامیک مشخص کنند.

بشیری اظهار کرد: استان همدان پرچمدار صادرات صنایع دستی است و بالاترین رقم را در این حوزه دارد. با وجود درگیری‌هایی که در عراق وجود دارد، استان همدان پیشتاز بوده است. ما مشکلات مربوط به حمل‌ونقل را داریم. کالاهایی که یک سال پیش صادر کرده‌ایم، هنوز خروج آن‌ها در سامانه گمرک ثبت نشده است. به عبارتی صادرکننده‌ای که از دست رئیس‌جمهور لوح صادرکننده برتر را دریافت می‌کند، مدت زمان زیادی نمی‌برد که از سوی گمرک حکم تخلف صادراتی می‌گیرد، زیرا قوانین سلیقه‌ای در گمرک‌های ما اعمال می‌شود.

او بیان کرد: بسیاری از مطالبات ما در کشور عراق سوخت شده، برای مثال دو مشتری ما در درگیری با داعش کشته شدند و ما دیگر نمی‌توانیم مطالبات خود را بگیریم و دست‌مان هم به جایی بند نیست، زیرا ضمانت لازم از طرف تجار کشور عراق وجود ندارد.

از نمایشگاه صرفا صنایع دستی استقبال خوبی نمی‌شود

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم نیز اظهار کرد: فکر می‌کنم یکی از بهترین راهکارها در این حوزه برگزاری نمایشگاه صنایع دستی باشد. زمینه برگزاری این نمایشگاه‌ها به‌صورت فصلی و دائمی در قم وجود دارد، زیرا بیش از ۹۰ درصد زائران عراقی از استان قم دیدن می‌کنند. همچنین به جای آن‌که صرفا نمایشگاه صنایع دستی برگزار کنیم، باید آن را با نمایشگاه گردشگری تلفیق کنیم، زیرا شاهد هستیم که صرفا از نمایشگاه صنایع دستی  استقبال خوبی نمی‌شود.

جای هلدینگ صنایع دستی خالی است

مدیرعامل بانک توسعه نیز گفت: دو ماهی می‌شود که با شرکت گسترش انفورماتیک ایران در حوزه فروش وارد فضای مجازی شده‌ایم و می‌خواهیم آن را به صنایع دستی اختصاص دهیم. به همین دلیل به نظرمان آمده که بحث فروش خارجی را هم داشته باشیم. هنوز جای خالی هلدینگ صنایع دستی در کشور ما به چشم می‌خورد و اگر بتوانیم کاری کنیم که همه دوستان در این زمینه فعالیت کنند، بسیار خوب است.

رایزن سابق بازرگانی ایران در عراق نیز بیان کرد: عراق با کاهش نفت و جنگ، پایین‌ترین میزان واردات خود را دارد که اولویت آن با مواد غذایی، دارویی و پزشکی است. با این‌که تجربه زندگی در عراق را دارم متوجه شده‌ام تمایل این مردم به صنایع دستی کم است؛ اما از طرفی صنایع دستی لوکس را می‌پسندم. مشتری‌های بالقوه صنایع دستی در عراق شرکت‌های بزرگ خارجی و سفارتخانه‌ها هستند. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم برنامه معرفی صنایع دستی را به شکل همایش‌های تخصصی و بین‌المللی در اربیل و بصره برگزار کنیم.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق نیز در این نشست پیشنهاد کرد که فعالان صنایع دستی و گردشگری در اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق حضور پررنگ‌تری داشته باشند تا بتوانند در این زمینه راهکارهای لازم را ارائه دهند، تصمیم‌سازی کنند تا بتوانیم قدمی در این زمینه برداریم.

انتهای پیام