‌به گزارش ايسنا‌، رنگ‌های طبيعي و زیبا و دلفریب برگرفته از گياهان مختلف، همانگونه كه به طبيعت بكر زيبايي چشم‌نوازي مي‌بخشد، زماني كه با شيوه‌هاي سنتي به جان پشم و نخ بنشيند، به آن هم جان مي‌دهد تا چشم را نوازش كند و روح را جلا بخشد.

در این میان استان فارس به دلیل مناطق متعدد عشایر نشین و روستایی خود که از گذشته‌های دور مواد اولیه دستبافت‌هایشان را با استفاده از این گیاهان رنگ می‌کردند از مناطقی است که در آن رنگرزی سنتی از سابقه‌ای بسیار کهن برخوردار است .

فرش پازیریک که در آن از رنگ های زیبا و متعددی استفاده شده گواهی است روشن بر شناخت رنگ و بهره گیری هنرمندان و صنعتگران این خطه از گیاهان و مواد رنگده در رنگرزی .

هنرمندان و صنعتگران رنگرز با استفاده از قسمت‌های مختلفی همچون ریشه‌، ساقه‌، میوه و گل‌های درختان و گیاهانی چون اسپرک، سماق، پوست انار‌ پوست بلوط، زعفران، خوشک، گندل، برگ مو‌، پوست گردو ، جفت، جاشیر‌، روناس و ... که به وفور در عرصه‌هاي طبيعي فارس می‌رویند، نخ و پشم و پنبه را رنگ مي‌كنند.

البته با توجه به اینکه بیشتر این مواد رنگده از ثبات نسبتا ً کمی برخوردار هستند و در مقابل نور، شستشو و سایش چندان پایدار نيستند و به همين دليل رنگرزان موادی دیگر به آنها اضافه می‌كنند تا رنگ‌ها را تثبیت کنند، موادی که در رنگرزی به آنها  دندانه می‌گویند‌.

دندانه نه تنها باعث افزایش واکنش بین الیاف و ماده رنگی می‌شود، بلکه به تثبیت رنگ و یک نواختی آن در الیاف کمک می‌کند‌.

زاج‌ها یا نمک‌های سولفات فلزات (زاج سفید، زاج سبز، زاج سرخ و زاج سیاه) بهترین املاح در کنار اسیدهایی چون دوغ، آهک، کشک، آب پنیر، لیمو عمانی، نشادر، قره قروت و ... جهت دندانه هستند.

به گزارش ايسنا، دندانه‌ها به سه طریق در رنگرزی مورد استفاده قرار می‌گیرند، اول رنگرزی سپس دندانه کردن، ابتدا دندانه کردن سپس رنگرزی، دندانه و رنگرزی هم زمان.

فراوانی و تنوع گیاهان رنگده و برخی از حشرات در استان فارس که بیشتر آنها در صحراها ، دشت ها و مناطق کوچ رو ایلات و عشایر هستند باعث شده که استان فارس از گذشته های بسیار دور یکی از مراکز مهم رنگرزی ایران پهناور باشد. وجود دستبافت‌های عشایری و روستایی استان فارس در گذشته‌های دور مبین این ادعاست.

شاید به صراحت بتوان گفت که یکی از دلایل شهرت و محبوبیت دستبافت های استان فارس از دیرباز تا کنون در کنار بافت آن، همین رنگ‌های گیاهی است که دختران و زنان هنرمند فارسی با آنها ایجاد نقوشی زیبا و دل انگیز می‌کنند.

انتهاي پیام