به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه اصفهان در نطنز، محله قدیمی پشت بازار، بازار مرکزی نطنز بوده و مشاغلی همچون چینی سازی، پارچه بافی، شیلونگری (قفلسازی)، نجاری، خراطی، گیوه دوزی، چاقو سازی و فرش بافی در آن رواج داشته است.
به گفته مطلعین محلی کار گیوه دوزی تا همین چند سال پیش نیز انجام میشده، اما امروز از هرکس که نشانی گیوه دوزها را بگیریم، بی جواب میگذارد. ظاهرا برخلاف سایر شهرها و استانها در نطنز حتی یک نفر این حرفه را به عنوان کار تزیینی و صنعت دستی دنبال نمیکند.
از بین مشاغل سنتی نطنز امروزه میتوان شاهد فعالیت آخرین نسل حرفههای فرش بافی، خراطی و سرامیک در نطنز بود. فرش را هنوز کم و بیش در بعضی روستاها و خانههای نطنز میبافند و به دلیل اعطای وام و آموزش فنی- حرفهای در حال حاضر از خطر فراموشی جان به در برده است.
در راسته پیش بازار که امروز محل برپایی پنجشنبه بازار نطنز است خوشبختانه هنوز سه چهار مغازه خراطی با نمای بسیار قدیمی مشغول فعالیت هستند. خراطی، از جمله هنرهای قدیمی نطنز است. خراطها اغلب از چوبهای نرم و اندکی مرطوب برای این کار استفاده میکنند. هنر خراطی از تراش و شکل بخشیدن به چوب در اثر حرکت دورانی دستگاه خراطی حاصل میشود. سابق بر این دستگاه خراطی مشتمل برچند ابزار دستی بود که از چوب ساخته و پرداخته میشد، در حال حاضر این دستگاه علاوه بر تغییر شکل ظاهری از دو بازوی فلزی تشکیل شده است که با قرار گرفتن و محکم شدن حجم چوبی میان آنها و با چرخش چوب حول یک محور کار و با استفاده از میلههای فلزی هر کدام در ایجاد فرو رفتگی یا خراشیدگی خاصی استفاده میشوند.
قربانعلی بامیری از خراطهایی است که تمام عمر خود را صرف این حرفه کرده است. متولد 1319 و نزدیک 50 سال است که خراط است. "شغل پدرم خراطی بوده و سالها شاگردی او را کردم، اما بعدها خودم این حرفه را ادامه دادم. البته شاگرد خیلی از استادها بودم. حسین شریف، علی فخرالدينی و حسین عظیمی که دو نفرشان به رحمت خدا رفتهاند" و فرزندش از افراد نادری است که در همان مغازه شغل پدری را ادامه میدهد.
"شغل خراطی امروز در بین جوانان محبوبیتی ندارد، چون شغل پر زحمتی است و درآمد کمی دارد." غیر از قلیان، امروز در این چند مغازه با چوب گردو، گلابی و زبان گنجشک پایههای میز و تخت، دسته کلنگ و تیشه، چرخ نخ ریسی و هر چیز که بشود با چوب ساخت، میسازند.
بامیری میگوید: بازار محصولات خراطی نطنز از قدیم بیشتر قم، کاشان و تهران بوده است و هنوز هم هست، ولی وضع بازار کلا تعریفی ندارد.
کمی پایینتر در همان راسته خراطی دیگری است، محمد صنوبری هم از 20 سالگی شاگرد پدرش بوده است، وقتی پای صحبتش مینشینی راضی نیست، از مسوولان هم تقاضای حمایت بیشتر از این شغل را دارد. "همیشه مشکل جا و مغازه داشتهام، چندین سال پیش مغازهام سوخت، اما چون بیمه میراث نشده بودم کاری نتوانستم بکنم و متاسفانه مسوولان وقت اداره میراث فرهنگی نیز همکاری خوبی با ما نداشتند".
"بارها پیشنهاد دادهایم که اداره میراث فرهنگی شهرستان خراطها را به توریستهایی که به مسجد جامع میآیند معرفی کند تا استقبال آنها رونقی برای بازار خراطی باشد؛ با این وضع ادامه دادن این شغل برای کسانی که با علاقه وارد این حرفه شدند اجباری شده چه برسد به جوانها".
به گزارش ایسنا؛ متاسفانه خراطی نیز در لبه فراموشی همگان و پیوستن به خاطرهها چون دیگر مشاغل نطنز قرار دارد .
انتهاي پیام
نظرات