«یکی از خلاءهای اصلی قانون فعلی مربوط به بناهای ثبت نشده‌ای است که در معرض خطر و تخریب قرار دارند. متاسفانه قانون برای این بناها هیچ شرایط خاصی را در نظر نگرفته است. یعنی قانون چشم خود را بر شرایط ویژه این بناها بسته است.»

به گزارش ایسنا، ابوالفضل ابوترابی، نماینده دوره نهم و منتخب دوره دهم مردم نجف‌آباد در بهارستان است. شهری که در روزهای اخیر با خبر تخریب خانه تاریخی تدین در سرخط خبرهای میراث فرهنگی قرار گرفت.

نماینده این شهر با بیان این‌که خلاءهای قانونی و حقوقی تا چه اندازه سد راه حفاظت از میراث فرهنگی است، وعده داده که در دوره دهم موضوع رفع مشکلات حقوقی حوزه میراث فرهنگی بیشتر و عمیق‌تر در دستور کار مجلسی‌ها قرار خواهد گرفت.

او درباره‌ی پیگیری تخریب خانه تدین در نجف آباد اصفهان اظهار کرد: به هر حال این بنا، ارزشمندترین بنای تاریخی شهرستان نجف آباد اصفهان بود که متاسفانه به دلیل عدم ثبت در فهرست میراث فرهنگی امکان حمایت جدی از آن به وجود نیامد.

وی افزود: همین ثبت نشدن بناهای تاریخی، در بسیاری از نقاط، جلوی کار ما را گرفته بود و مانند ترمز در حمایت از حفظ خانه تاریخی تدین عمل کرد. مشکل دیگر نیز این بود که هیچ تسهیلاتی برای تملک آن مهیا نشد و متاسفانه به دلیل موقعیت مناسب زمینِ این بنا، این انگیزه را داشتند که بنا را تخریب کنند و در مرور زمان با کارهایی که انجام دادند، نهایتا به این هدف رسیدند.

او با اشاره به اقدام شهرداری نجف‌آباد برای تملک دو بنای تاریخی دیگر در این شهرستان اظهار کرد: متاسفانه این نهاد برای تملک این بنا دیگر بودجه و اعتبار لازم را نداشت، در حال حاضر ما برای پیگیری تخریب این خانه دچار مشکل هستیم و متاسفانه خلاءهای قانونی تا اینجا به ضرر میراث فرهنگی تمام شده است. در مورد همین خانه تدین چون مجموعه ثبت نشده بود، عملا دست ما برای حمایت قانونی بسته شد .

وی اضافه کرد: زمانی‌که ما از اصل بنا در زمانی که تخریب نشده و هنوز سرپا بود، نتوانستیم حمایت کنیم و دست ما به هیچ جا بند نشد به طریق اولی بعد از تخریب کار سخت‌تر می‌شود.

ابوترابی حراست از بناهای تاریخی را از مواردی دانست که باید در هر حالتی نسبت به آن پایبند بود و افزود:‌ خانه «تدین» یک آئینه از وضعیت حقوقی این حوزه است. در حال حاضر بناهای زیادی در کشور هستند که با وضعیت مشابه در معرض خطر قرار گرفته‌اند و ما باید بسیار سریع تکلیف آنها را مشخص کنیم.

وی تاکید کرد: از نظر قانونی ما در همان گام اول یعنی ثبت بناهای تاریخی دارای خلاء هستیم. فکر می‌کنم که مجلس و دولت باید مواردی مانند خانه تدین را به صورت موارد مطالعاتی در حوزه حقوقیِ دفاع از میراث فرهنگی بررسی کنند تا نخست مشکلات قانون فعلی مشخص شود و پس از آن فکری برای بر طرف کردن آنها کنیم.

او یکی از خلاءهای اصلی قانون فعلی را مربوط به بناهای ثبت نشده‌ای دانست که در معرض خطر و تخریب قرار دارند و توضیح داد: متاسفانه قانون برای این بناها که خانه تدین هم نمونه آن بوده هیچ شرایط خاصی را در نظر نگرفته است. در واقع قانون چشم خود را بر شرایط ویژه این بناها بسته است .

وی فرآیند ثبت تاریخی را فرآیندی دانست که بنایی تاریخی که با خطری مواجه نیست طی می‌کند و افزود: ما در برخی شرایط با مواردی مثل خانه تدین در نجف‌آباد مواجه هستیم، که گذراندن روند معمولی به معنای از دست دادن زمان و تخریب بنا خواهد بود.

او دو راهکار را در این زمینه مثمرثمر دانست و گفت: یا باید قانونی بیاوریم که در زمان مورد نیاز برای طی کردن فرآیند ثبت یک اثر تاریخی از آن اثر حراست کند و به نوعی یک قانون حمایت موقت باشد، یا اینکه شرایط ثبت متقاوت را در قانون پیش بینی کنیم که تا این اندازه فوت وقت نداشته باشیم. اینها پیشنهاداتی است که قطعا با تدقیق بیشتر و بررسی عمیق‌تر می‌تواند به مراتب کامل‌تر هم باشد. البته نیازمند آن است که ما احساس کنیم که در این حوزه خلا جدی حقوقی وجود دارد .

ابوترابی با تاکید بر وجود خلاءهایی در این زمینه افزود: نهادهای فرادستی مانند مجلس اولویت را به بخش‌های دیگر داده‌اند. شک ندارم اگر موضوع دفاع از میراث فرهنگی به اولویت‌های اصلی برگردد، این دست مشکلات ابتدایی به سرعت حل می‌شوند .

نماینده دوره نهم و منتخب دوره دهم مردم نجف‌ آباد در ادامه با بیان این‌که حوزه میراث فرهنگی در همه کشور مشکل اجرایی و حقوقی دارند، ادامه داد: خلاف بسیاری از حوزه‌های دیگر د ر این حوزه، مشکلات حقوقی بسیار پررنگ‌تری وجود دارد که کفه‌ی آن سنگین تر است. به عنوان مثال در قانون تسهیلاتی برای بازسازی و احیاء بناها و بافت‌های تاریخی نداریم، حال آنکه شاید بخش‌های به مراتب کم اهمیت‌تر کشور ما سال هاست که قوانین تسهیلات خود را دارند. بدتر از این باید گفت اساسا قوانین تسهیلات ما به نوعی تشویق برای از بین بردن آثار و بناها و بافت های تاریخی هم دارد.

وقتی بافت تاریخی را با نام بافت فرسوده معرفی می‌کنیم

او گفت: وقتی بافت تاریخی را به نام بافت فرسوده معرفی می کنیم و برای آن تسهیلات می دهیم تا خرابش کنند و به جای آن ساختمان جدید بسازند، این تشویق به تخریب میراث فرهنگی است. برای بحث حراست و حفاظت هم به همین شکل است، حتی در حوزه مدیریت بناهای تاریخی مشکل حقوقی اصلی ما تداخل وظایف و مسئولیت هاست که هنوز کسی به فکر اصلاح آن نیست.

این عضو کمیسیون حقوقی مجلس بیان کرد: فکر می کنم ما مجبوریم برای حفظ بناهای تاریخی یک بازنگری کلی و اساسی در قوانین داشته بشیم. با قوانین فعلی می‌توانیم با قاطعیت بگوییم که

امکان حفاظت و حراست جدی از آثار تاریخی و فرهنگی وجود ندارد و این ظرفیت در آنها نیست. اثبات این ادعا هم همین وضعیتی است که داریم. برای تغییر این وضعیت باید ظرفیت‌های حقوقی و قانونی حوزه میراث فرهنگی اصلاح و تقویت شوند تا بتوانیم امیدوار به حرکت‌های بعدی باشیم.

وعده‌ای برای میراث فرهنگی در مجلس یازدهم

به گزارش روابط عمومی صندوق احیا، وی که در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی از مردم نجف‌آباد رای اعتماد گرفته است؛ اظهار کرد: من می‌توانم این وعده را بدهم که در مجلس بعدی که البته چهره‌های حقوقدان زیادی هم در آن هستند، این موضوع را به مراتب بیشتر پیگیری کنیم.

وی افزود: در حال حاضر در برنامه ششم توسعه نیز بحث واگذاری بناهای تاریخی آمده و تحقق این بند از برنامه ششم نیازمند یک سری زیرساخت‌های قوی حقوقی و قانونی است که باید در مجلس دهم تهیه و تصویب شوند. باید با تمرکز بیشتری روی میراث فرهنگی توسط دستگاه‌های دولتی حداقل زمینه حقوقی برخی مسایل را اصلاح کنیم.

انتهای پیام