با نگاه ملتمسانه گوشه لباس رهگذران را می‌گیرد تا شاید از دل‌رحمی کسی پولی عایدش شود. در این سن و سال شاید اصلاً نداند پول چیست یا چه ارزشی دارد، اما یاد گرفته است که این کار را انجام دهد، چون اگر پولی به‌دست نیاورد باید زیر مشت و لگد کتکی بخورد که آن سرش ناپیدا است. کارش را خوب یاد گرفته از پدر و مادری که صبح‌ها شال و کلاه می‌کنند و دست او و دو برادر را می‌گیرند تا سر کار بروند. کودک کار نیست، کودکی است که گدایی می‌کند چون کاری به‌جز این را بلد نیست. همه اطرافیانش گدایی را برای امرار معاش برگزیده‌اند. سال‌ها است وقتی در شهر قدم می‌زنی افرادی را می‌بینی که هر کدام بساط گدایی خود را در گوشه‌ای از خیابان پهن کرده‌اند و هزینه طمع و راحت‌طلبی خود را از تو می‌طلبند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه زنجان، تکدی‌گری جلوه نازیبایی از فقر و نیاز در کشور است، فرقی نمی‌کند که این افراد واقعاً نیازمند هستند و یا صرفاً به علت طمع و راحت‌طلبی تن به شکستن عزت خود داده‌اند، هر کدام لکه‌ای بر چهره جامعه هستند که دل را اندوهگین و وجدان را ناآرام می‌سازد. حال آنکه چه کسی مسئول ساماندهی این افراد است، سئوالی است که در مواجهه با این پدیده به ذهن هر فردی خطور می‌کند.
انجام اقدامات لازم برای جمع‌آوری متکدیان از سطح شهر
شاید مهم‌ترین دغدغه مسئولان در این حیطه، جمع‌آوری متکدیان از سطح شهر باشد، موضوعی که مسئول اردوگاه متکدیان بناب نیز به آن صحه گذاشته و اظهار می‌کند: وظیفه جمع‌آوری متکدیان از کوچه و خیابان و اماکن عمومی به عهده شهرداری است. بعد از جمع‌آوری و ساماندهی این افراد از سطح شهر آنان را به اردوگاه‌های مربوطه عودت می‌دهیم.
شیرالله ملایی تصریح می‌کند: مجموعه‌هایی در این راستا فعال‌اند، مثل کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی که با فرستادن نمایندگانی به این مراکز، افرادی را که نیازمند هستند، معلولیتی دارند و یا سالمند و از کارافتاده محسوب می‌شوند را شناسایی و به مراکز مربوطه معرفی می‌کنند تا اقدامات لازم در خصوص آنان صورت گیرد. همچنین گدایانی که مجرم هستند را نیروی انتظامی تحویل می‌گیرد.
این مسئول در رابطه با افرادی که از روی عادت این کار را انجام می‌دهند نیز خاطرنشان می‌کند: کار ما جمع‌آوری روزانه گدایان از سطح شهر است و افرادی که از روی عادت این کار را می کنند، اغلب با دیدن ما متواری می‌شوند و اگر موفق به دستگیری این اشخاص شویم، بدون شک چون طمع‌کاری و راحت‌طلبی عادت‌شان است و تکدی‌گری را شغل خود می‌دانند، دوباره برای گدایی به سطح شهر برمی‌گردند و ما بیش از این کاری نمی‌توانیم انجام دهیم.
ملایی در خصوص متکدیان غیربومی نیز می‌گوید: با گرفتن تعهدنامه از این افراد و پرداخت هزینه سفرشان، آنان را به شهرشان برمی‌گردانیم.
حال این سئوال مطرح است که متولی اصلی این کار (جمع‌آوری متکدیان) کدام ارگان است که فرزانه عطایی، معاون امور اجتماعی بهزیستی با بیان اینکه کمیته‌ای با عنوان سازمان‌دهی متکدیان در استانداری در حال فعالیت است، می‌افزاید: طبق آیین‌نامه کار، بهزیستی جزو این کمیته و امور کارشناسی در رابطه با متکدیان به عهده این ارگان است، بعد از جمع آوری متکدیان توسط شهرداری، کارشناسان بهزیستی به مراکز مربوطه می‌روند و افراد مورد نظر همانند سالمندان، معلولان و زنان بدسرپرست و یا بی‌سرپرست را شناسایی و به مراکزی مثل اورژانس اجتماعی، مراکز توان‌بخشی و مراکز سالمندان معرفی می‌کنند و این مراکز اقدامات لازم را برای این افراد انجام می‌دهند.
علت پیدایش تکدی‌گری در جامعه چیست؟
یک جامعه‌شناس، علت اصلی پیدایش تکدی‌گری در جامعه را کسب درآمد، از کارافتادگی، معلولیت، فقر فرهنگی و اعتیاد دانسته و می‌گوید: تکدی‌گری در لغت یعنی دست‌درازی به سرمایه و مال دیگران.
بهروز صالحی خاطرنشان می‌کند: در بحث تکدی‌گری دو بخش اصلی دخالت دارد. کمک‌کننده که همان مردم هستند و کمک‌گیرنده که همان متکدیان هستند. مردم به علل مختلفی از جمله به علت شرعی، انسانی، نذر و صدقه به این افراد کمک می‌کنند.
وی می‌افزاید: علل و عوامل موثر در این معضل اجتماعی به عوامل روانی، اقتصادی و فرهنگی برمی‌گردد که مهم‌ترین عامل در استان زنجان عوامل اجتماعی و اقتصادی است.
این جامعه‌شناس تاکید می‌کند: حتی اگر دولت برای این افراد شغل ایجاد کند به علت عادی شدن این مسئله برای آنان و درآمد حاصل از آن، متکدیان راغب به انجام کار نیستند و نیاز و هزینه‌های خود را از این طریق به دست خواهند آورد، این در حالی است دولت نیز با قوانین و مقررات بازدارنده می‌تواند در این مسیر موفق باشد.
صالحی با اشاره به وظیفه مردم در رابطه با این افراد، می‌گوید: مردم با رفتار خود فرهنگ‌سازی می‌کنند و اگر به روش درست و مراجعه به سازمان‌های مرتبط کمکی را که مد نظرشان است را به نیازمندان واقعی بدهند این لکه بر چهره جامعه این‌گونه نمایانگر نخواهد بود. مردم به خاطر احساسات و کمک به این افراد سطح تواقعات متکدیان را بالا برده‌اند. اگر مردم در مسیر درست به نیازمندان کمک کنند باعث جلوگیری از این پدیده شوم که در بطن خود بزه‌کاری، روابط جنسی نادرست، خودکشی و اعتیاد را می‌پرورد، خواهد شد.
نگاه اسلام به فقر و تکدی‌گری
معاون مراکز مدیریت حوزه‌های علمیه استان زنجان با تکیه بر روایت معصومین(ع) در رابطه با مقوله تکدی‌گری، می‌گوید: در روایت داریم اگر کسی دست نیاز به سمت‌تان دراز کرد آن را خالی برنگردانید، ولی افراد در آن زمان اگر دست به چنین کاری می‌زدند واقعا از سر نیاز و نداری بود، ولی حال، افرادی با داشتن توان جسمانی لازم برای کار، تن به چنین ذلتی می‌دهند؛ گدایی می‌کنند و مردم نیز به این فرهنگ غلط بدون آگاهی از تاثیرات ثانویه آن کمک می‌کنند، در حالی که اول باید بدانند آیا این شخص واقعاً نیازمند است یا نه.
حجت‌الاسلام علی ناصر می‌افزاید: نگاه اسلام به فقر نگاه ارزشمندی است و دین اسلام، دینی است که حامی مظلومان و محرومان است و به برکت این دین و این انقلاب است که کمیته امداد امام خمینی (ره) بر پا شده و وظیفه آن کمک به نیازمندان است. افرادی در جامعه هستند که واقعاً نیازمندند، ولی به علت عزت‌نفس و آبرو به سمت گدایی نمی‌روند؛ وظیفه ما در قبال این افراد این است که این اشخاص را به مراکز مربوطه که کمک‌های مردمی را سازمان‌دهی و بین نیازمندان تقسیم می‌کنند، معرفی کنیم.
وی در ادامه یادآور می‌شود: نباید اجازه دهیم این رویه نادرست تبدیل به عادت و فرهنگ برای مردم شود و اگر الان پدری این کار را انجام می‌دهد فرزندش از او می‌آموزد و در آینده او است که دنبال‌رو پدرش خواهد بود، لذا با اقدامات صحیح مردم و مسئولان، این فرهنگ نادرست برچیده می‌شود.
اما ...
تکدی‌گری در زمره زشت‌ترین و ناپسندترین کارهای اجتماعی است. قانون‌گذار بر حسب فرهنگ و آداب و سنن موجود برای مجازات آنان قوانینی را تعیین کرده است و هر شخصی اگر با خود فکر کند که هر کدام از ما مردم و مسئولان اگر نقش خود را به خوبی ایفا کرده و بکنیم هیچ زمانی شاهد چنین منظره‌ای در شهر نخوایم بود
نهادهای مسئول با توسعه اشتغال، گسترش عدالت اجتماعی، رفع نواقص موجود و تامین اعتبارات لازم برای نیازمندان به نظر می‌رسد می‌توانند در ریشه‌کن کردن فقر مؤثر باشند و این معضل اجتماعی از جامعه پاک شود.
انتهای پیام
نظرات