مسیر راه را به سمت قصر ناصرالدین شاه مشخص کرده‌اند، اما از قصر دو طبقه‌ای او تنها یک طبقه با در و پنجره‌های شکسته و سقف‌های آویزان باقی مانده و این طور که به نظر می‌رسد، به زودی این کاخ به تلی از خاک تبدیل خواهد شد.
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، قصر ناصرالدین شاه در مسیر کرج - چالوس و روستای شهرستانک قرار دارد. بعد از گذشتن از 10 کیلومتری راه آسفالته، به جاده خاکی تازه تاسیس می‌رسید که ادامه مسیر را می‌توان از تابلوهایی که دهیاری شهرستانک نصب کرده، پیدا کرد.
مسیری که صدای بسیاری از گردشگران را درمی‌آورد و آنها را شاکی می‌کند، تا جایی که یکی از آنها سعی می‌کند تمام تابلوها را بشکند یا پاره کند و سرانجام با پرس‌وجو از کوهنوردان، ماشین‌اش را از مسیر دیگری به داخل روستای شهرستانک می‌برد.
بعد از کمی پیاده‌روی از مسیر خاکی، کاخ تابستانه ناصری نمایان می‌شود. زیرساخت‌های گردشگری از بالای تپه مشخص است و عده‌ای هم در آلاچیق‌هایی که میراث فرهنگی بنا کرده، بساط‌شان را پهن کرده‌اند. در این زیرساخت‌ها خبری از سرویس بهداشتی نیست!
زیرساختی که مشخص نیست برای استفاده‌ی گردشگران از طبیعت آنجا ساخته شده یا بنای قاجاری که وجود دارد!؟ به نظر می‌رسد این بنای 137 ساله در حال مرمت بوده، اما نشانی از مرمت نیست.
داربست‌هایی که نزدیک دیوار عمارت نصب شده، زنگ زده‌اند. مصالح لازم برای مرمت که از بیت‌المال تهیه شدهاند هر کدام گوشه‌ای رها شدهاند، کیسه‌های گچ زیر باد و باران و آفتاب به سنگ تبدیل شدند و لوله‌ها و آهن‌هایی که قرار است از آنها برای سرپا ماندن ساختمان استفاده شود یا زنگ زده‌اند یا شکسته‌اند.
از همه مهمتر درِ کاخ ناصری بسته است و گردشگران از در و دیوار آن بالا می‌روند تا راهی به داخل کاخ پیدا کنند. از الحاقات کاخ هم چیزی جز خرابه‌های آجری باقی نمانده است. فواره‌های سنگی حوض آب هم هر کدام به امان خدا رها یا تکه‌تکه شدهاند و گردشگران از آنها برای پایه‌های بساط کباب‌شان استفاده می‌کنند.
در هر قسمتی از این بنای تاریخی با حجمی از زباله برمی‌خورید. ناودان‌های ساخته شده هم به جای آنکه مسیر آب را به بخشی هدایت کنند که به بنا آسیب نرساند، آب را دقیقا به پای آن هدایت می‌کند تا جایی که خاک بخشی از بنا را شسته است.
در بخشی از این عمارت نزدیک رودخانه کتیبه‌ای وجود دارد که به خاطر قارچ‌ها و گل‌سنگ‌هایی که رویش را گرفته‌اند متن روی آن خوانا نیست. ای کاش به جای تجهیزات خریداری و رها شده، حفاظ شیشه‌ای یا طلقی روی این کتیبه نصب می‌کردند تا حداقل از بارش باران و برف آن منطقه در امان بماند.
یکی از محلی‌های منطقه می‌گوید: ما شنیده‌ایم یکی از زنان ناصرالدین شاه در این کاخ دفن شده است.
به گزارش ایسنا، ناصرالدین شاه از راه توچال و جاده شاهی به شهرستانک می‌آمده و بسیاری از خدمتکارانش را از مسیر رودخانه به شهرستانک می‌فرستاده که برخی از آنها به داخل رودخانه می‌افتادند و می‌مُردند.
ناصرالدین شاه در شهرستانک هر سال مراسم آشپزان راه می‌انداخت. «اعتمادالسلطنه» در کتاب خاطرات خود در این‌باره می‌نویسد: هر سال در یک روز معین ناصرالدین شاه به اتفاق وزرا و رجال و شاهزادگان و دیگر نزدیکان خود به شهرستانک می‌آمد و مراسم مخصوص آشپزان را به راه می‌انداخت.
معاون سابق میراث فرهنگی استان البرز درباره کاخ ناصری شهرستانک به ایسنا می‌گوید: عمارت ناصری در یک محوطه 8000 متری ساخته شده و دارای ساختمان دیوانی(اداری) و حرمسراهای اطراف آن است که ناصرالدین شاه در ایام تابستان که هوای تهران گرم بوده، از طریق جاده کالسکه‌رو شاهی در دوآب و گردنه آهار به شهرستانک نقل مکان می‌کرده است.
«علیرضا دهقان مهرجردی» ادامه می‌دهد: یک ساختمان دو طبقه (دیوانی) و یک ساختمان یک طبقه (حرمسرا) در شهرستانک ساخته شد که از طریق یک دیوار از هم جدا شده بودند. این حرمسرا با گذشت زمان در زیر خاک مدفون و در سال 87 پایه‌های آن از خاک بیرون کشیده و مرمت می‌شود، اما به دلیل آنکه ساختمان دیوانی در اختیار سازمان تربیت بدنی وقت قرار داشت، بدون مرمت می‌ماند و پایگاه کوهنوردان آن منطقه می‌شود.
او اضافه می‌کند: به مرور زمان و در دوره پهلوی دوم که کاخ تخریب می‌شود، فدراسیون کوهنوردی و سازمان تربیت بدنی یک سقف شیروانی به روی باقی‌مانده‌ی ساختمان می‌زنند و آنجا را تبدیل به پایگاهی برای کوهنوردان می‌کنند تا اینکه گزارش ثبتی از وضعیت کاخ ناصری تهیه و این بنا در سال 77 ثبت ملی می‌شود.
وی بیان می‌کند: در واقع این کاخ بین دو رودخانه‌ای که از آب شدن برف کوه (برفاب) و آب قرار گرفته، ساخته شده است. زمانی که ناصرالدین شاه به آن منطقه می‌رفته حدود 1500 خدمتکار با خودش می‌برده که در چادرهایی در اطراف کاخ ساکن می‌شدند. در سال 80 کل حرمسرا از خاک بیرون کشیده شد و قسمتی از دیوارهای دور که تخریب شده بود مرمت شد و فقط ساختمان اصلی دست نخورده ماند و قرار شد به بخش خصوصی واگذار شود تا با نظارت سازمان تبدیل به مجموعه گردشگری شود.
مهرجردی ادامه می‌دهد: در سال 87 حدود 300 میلیون تومان برای مرمت این بنا هزینه شد. دو سال پیش هم مرمتی با بودجه‌ی حدود 30 میلیون تومان روی آن انجام گرفت که به علت کمبود اعتبار نیمه کاره رها شد.
او درباره زیرساخت‌هایی که در این منطقه وجود دارد بیان می‌کند: سال 91 آلاچیق‌هایی در اطراف رودخانه نصب شد و چون گردشگرانی که به آن محدوده می‌رفتند داخل رودخانه زباله می‌ریختند، سطل زباله‌هایی نیز نصب و برای این کار حدود 60 میلیون تومان هزینه شد. اما به نظر می‌رسد به دلیل نبودن برق و راه مناسب و سختی رفت و آمد برای ادامه کار نیاز به بودجه‌ای کلان دارد.
انتهای پیام
گزارش از خبرنگار ایسنا: کبریا حسین‌زاده
نظرات