محققان دانشگاه اکستر موفق به شناسایی راهی برای سازگاری بر‌علیه باکتری‌ها شده‌اند.

به گزارش سرویس پژوهشی ایسنا منطقه علوم پزشکی تهران، با توجه به افزایش هشداردهنده‌ باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک و نیاز به زمان طولانی برای توسعه داروهای جدید، کشف راه‌های نوین برای استفاده بهینه از آنتی‌بیوتیک‌های موجود و قابل‌ استفاده برای انسان‌ها بسیار مهم است.

به‌طور‌کلی اعتقاد بر‌این است که برای از ‌بین‌ بردن یک عفونت باکتریایی، قبل ‌از شروع مقاومت در برابر دارو، فرد باید با دوزهای بالایی از آنتی‌بیوتیک تحت‌ درمان قرار ‌گیرد. اما تحقیقات اخیر نشان داده که ممکن‌ است این نوع درمان باعث تحریک و ظهور پاتوژن‌های مقاوم به دارو شود.

محققان می‌گویند استفاده از طرح درمان دارویی با دو آنتی‌بیوتیک زمانی می‌تواند باعث مرگ باکتری‌ها شود که دو دارو به تنهایی یا ترکیبی مصرف شوند. این روند، باعث پیشرفت سریع مقاومت به دارو یا تقویت رشد باکتری‌های مقاوم می‌شود.

به گفته آنان، در این درمان که «درمان ترتیبی» (Sequential Treatment) نامیده می‌شود، به ‌طور متناوب از دوزهای پایین دو نوع آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود.

پژوهشگران از مدل آزمایشگاهی یک عفونت باکتریایی استفاده کرده‌اند تا نشان‌ دهند حتی در باکتری‌هایی که حاوی ژن‌های مقاوم به دارو هستند، درمان ترتیبی می‌تواند باکتری‌ها را بکشد. در‌ حالی‌ که دوزهای بالای داروهای منفرد یا مخلوطی از دو دارو نمی‌تواند این کار را انجام دهد.

جالب توجه است که محققان با مقایسه تغییرات ژنتیکی که در طول استفاده از تک دارو و همچنین استفاده از درمان‌های ترتیبی رخ می‌دهد، دریافته‌اند که هر ‌دو نوع درمان، ظهور جهش‌های مقاومتی به داروی شناخته‌ شده را افزایش دادند. بنابراین موفقیت درمان‌های ترتیبی، ناشی‌ از جلوگیری یا مهار مقاومت به دارو نیست. بلکه آنها فرض ‌کرده‌اند که پاسخ تکاملی به درمان دارویی ترتیبی، منجر به حالتی می‌شود که یک دارو باکتری‌ها را‌ نسبت‌ به داروی ‌دوم حساس می‌کند.

وی همچنین اشاره می‌کند محققان برای دهه‌های متمادی روی کوکتل‌های دارویی سینرژیستیک (هم‌افزایی) متمرکز شده‌اند. ما بر‌این عقیده‌ایم که ممکن ‌است هم‌افزایی متوالی تنها زمانی نیرومند باشد که ما مراقب آن باشیم بنابراین، این تحقیق مورد علاقه‌ شرکت‌های دارویی و جوامع کشف آنتی‌بیوتیکی رو‌به زوال خواهد بود.

وی می گوید در‌حالی‌ که باکتری‌ها در سازگاری با چالش آنتی‌بیوتیکی چیره‌دست هستند، این تحقیق پیشنهاد می‌کند که راهی برای استفاده ‌از این سازگاری بر‌علیه آنها (باکتری‌ها) وجود دارد. محیط‌های در‌حال نوسان و بی‌ثبات ایجاد‌ شده به‌ وسیله‌ درمان‌های ترتیبی که به‌ خوبی طراحی ‌شده‌اند، ممکن‌ است باکتری‌ها را به غلظت هایی از آنتی‌بیوتیک حساس سازد که به‌ طور معمول باعث القای مقاومت دارویی و ادامه هستی آنها می‌شود.

به گفته محققان، البته اکثر درمان‌های ترتیبی به یک میزان موثر نیستند. کار بیشتر و گسترده‌تری قبل ‌از شروع به کارگیری درمان‌های ترتیبی در درمانگاه مورد نیاز است. اما این پژوهش نشان می‌دهد حتی در صورتی که از آنها در دوزهای دارویی پایین‌تر از توان حداکثرشان نیز استفاده شود، می‌توانند موثر باشند.

نتایج این پژوهش در مجله Plos Biology منتشر شده است.

انتهای پیام