تئاتر ایران در سالی که گذشت، حاشیه کم نداشت اما نکته قابل تأمل این بود که تمام گله‌ها و نارضایتی‌ها کمتر به نتیجه رسید.

به گزارش خبرنگار تئاتر ایسنا، سال 1393 روزهای خوب و بد زیادی را برای تئاتر به همراه داشت که شاید سرآمد همه آن‌ها هجوم سرطان بود که تعدادی از هنرمندان تئاتر را یا اسیر خود کرد یا آنها را به دیار باقی فرستاد.

از درگذشتگان این حوزه، که پیش‌تر در گزارش جداگانه‌ای به آن‌ها پرداخته شد که بگذریم، کمبود بودجه تئاتر یکی از مهم‌ترین چالش‌های تئاتری‌ها و مدیران این حوزه در سال گذشته بود؛ کمبود بودجه‌ای که جشنواره تئاتر فجر را هم تحت تاثیر خود قرار داد و منجر به حذف بخش‌هایی از جشنواره شد.

البته این جشنواره از اول هم حرف و حدیث کم نداشت؛ مثلا گزینه‌هایی برای دبیری آن مطرح بود از جمله حسن فتحی که آن را رد کرد و در نهایت قرعه به نام اردشیر صالح پور افتاد و در دوم مرداد، هنگامی که بسیاری از هنرمندان معتقد بودند زمان زیادی از دست رفته است، وی به عنوان دبیر جشنواره سی وسوم تئاتر فجر منصوب شد.

همچنین صالح‌پور در روزهای کمی که تا جشنواره باقی مانده بود، پس از استعفای حسین طاهری به عنوان سرپرست اداره کل هنرهای نمایشی هم حکم گرفت تا سریعتر و بهتر به رتق و فتق امور جشنواره بپردازد.

البته حسین طاهری هم خود ماجرای جداگانه و مفصلی در جریان تئاتر کشور در سال گذشته داشت که به نظر می‌رسید تصمیمات اتخاذ شده توسط او که نارضایتی زیادی را میان اهالی تئاتر ایجاد کرد و نیز همراه نبودن او با مدیران بالادستی یا همراه نبودن مدیران با او، سرانجام کار را به استعفا کشاند که این استعفا پنجم دی‌ماه و در آستانه برپایی جشنواره مورد موافقت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت.

طاهری که بیشتر در تلویزیون سابقه مدیریتی داشت، در اوایل تابستان یعنی 6 ماه پس از روی کار آمدنش در نشستی خبری حضور یافت و تاکید کرد که تلاش می‌کند دوستانی را که در وزارت ارشاد مانند خودش خیلی با تئاتر آشنا نیستند، با این مقوله آشنا کند.

همچنین او در این نشست درباره موضوعات مختلف مورد پرسش واقع شد که جواب‌ها، شیوه پاسخگویی، موکول کردن بسیاری از برنامه‌ها به سال 1394 و صراحت نداشتن‌اش، اظهارنظرهای متفاوتی را از سوی هنرمندان در پی داشت.

البته از شخص مدیر کل سابق هنرهای نمایشی که بگذریم، باید به این نکته هم توجه کرد که در زمان مدیریت حسین طاهری بازار استعفای مدیران تئاتری چندان بی‌رونق نبود که از آن جمله به استعفای اتابک نادری در همان ماه‌های اول سال از مدیریت مجموعه تئاترشهر می‌توان اشاره کرد.

استعفایی که چند روز بعد با ابلاغ حکمی جدیدی برای این مجموعه و به نام پریسا مقتدی که مدیر تالار سنگلج بود، همراه شد تا به این ترتیب اولین مدیر زن تئاترشهر فعالیت خود را آغاز کند.

در اردیبهشت‌ماه هم شهرام کرمی که دبیر بیست‌و‌یکمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان بود، از این سمت کناره‌گیری کرد و بعد پیام دهکردی جایگزین او شد.

چند ماه بعد یعنی در شهریور و تقریبا یک ماه مانده تا زمان برگزاری جشنواره تئاترعروسکی هم مرضیه برومند که به قول خودش «جانش به لب رسیده بود» استعفا کرد.

این هنرمند تئاتر که به دنبال استقلال برای برپایی جشنواره بود،‌ درباره این اتفاق در گفت‌و‌گویی با ایسنا بیان کرد: از بوروکراسی، رخوت، بی‌تصمیمی و عدم خلاقیت در مدیریت اداره کل هنرهای نمایشی، دیگر جانم به لب رسیده و نمی‌خواهم این مسئولیت را ادامه دهم. خواهش می‌کنم رهایم کنید!

هرچند استعفای برومند مورد قبول معاون هنری وزارت ارشاد واقع نشد و او سرانجام این جشنواره را هر طوری که بود، برگزار کرد.

مرضیه برومند جدا از دبیری جشنواره و استعفا از آن، یک بار دیگر هم در صدر اخبار تئاتر قرار گرفت و آن هم زمانی بود که به همراه حسین طاهری در اولین نشست رسانه‌ای مدیر کل هنرهای نمایشی حضور داشت.

در این نشست مرضیه برومند که چند ماهی بود حکم دبیری جشنواره عروسکی را گرفته بود، در سخنانی با انتقاد از وضعیت بودجه تئاترگفت: متأسفم بودجه تئاتر مملکت، نصف پشت قباله فلان خانم بازیگر است که زن یک مرد سیاسی شده است!

این هنرمند در صحبت‌های خود که پر از کنایه‌های طعنه‌آمیز بود، ‌ابراز گلایه کرد از اینکه «تئاتری‌ها کجا دارند خلاف می‌کنند که این اندازه مورد کم توجهی قرار می‌گیرند؟!»

وی با درخواست از رئیس جمهور برای «تدبیر در مقابل بی‌عدالتی در تقسیم بودجه تئاتر» به انتقاد شدید از وضعیت محیط پیرامونی مجموعه تئاترشهر پرداخت و داخل آن را شبیه خانه قمر خانم دانست.

برومند همچنین درباره ساخت‌و‌سازهای اطراف تئاترشهر گفت: طوری رفتار می‌شود که انگار خانواده فرهنگی تئاتر با دین و ایمان مشکل دارند اما شرایط اطراف تئاتر شهر سیاسی است و فرهنگی نیست. به هر دلیلی، تمام فضای اطراف آن اشغال شده است. ای کاش نمازخانه‌ای زیبا و تمیز ساخته می‌شد و ما هم از رفتن به آن و نماز خواندن در آنجا لذت می‌بردیم.

به گزارش ایسنا،‌ حال که به تئاترشهر اشاره شد،‌ بد نیست نگاهی هم داشته باشیم به وضعیت این مجموعه و دیگر سالن‌های نمایش در سالی که گذشت.

از تابستان سال 93 بود که بحث بازسازی تئاترشهر مطرح و اظهارنظرها درباره آن آغاز شد، چرا که هر اقدامی در این مجموعه به دلیل پیش‌رو داشتن جشنواره تئاتر فجر و نیز تعمیرات انجام شده در آن که با نظرات مخالفی هم همراه بود، حساسیت‌برانگیز بود.

اما در نهایت با وجود اینکه اعلام شده بود بازسازی این محل بعد از جشنواره تئاتر فجر انجام می‌شود، پنجم مهرماه تعمیرات در سه سالن مجموعه تئاترشهر شروع شد و افتتاح رسمی‌ آن‌ها نیز در بهار سال جدید خواهد بود.

در این بین تعمیرات تالار مولوی هم از خرداد ماه آغاز شد و اگرچه تلاش می‌شد در اسفند 93 و همزمان با هشتادمین سالگرد تاسیس دانشگاه تهران افتتاح شود، اما احتمالا اقدامات نهایی آن تا اردیبهشت ادامه می‌یابد تا این تالار برای جشنواره تئاتر دانشگاهی آماده شود.

به طور کلی موضوع سالن و محلی برای تمرین و اجرای نمایش یکی از مهم‌ترین موضوعاتی بود که سال گذشته مورد توجه و انتقاد بسیاری از اهالی تئاتر بود،‌ به ویژه آنکه در نبود پلاتوهای اداره تئاتر، نقدهایی نسبت به اتاق‌هایی که برای تمرین اجاره می‌شد و بعضا شرایط ایمنی خوبی هم نداشتند، مطرح می‌شد.

با این حال همزمان با جشنواره سی‌و‌سوم تئاتر فجر یک تماشاخانه جدید با نام «باران» در نزدیکی تئاترشهر افتتاح شد که برنامه‌های نمایشی تنظیم شده برای سال جدید آن، حکایت از مورد استقبال قرار گرفتن این سالن توسط اهالی تئاتر دارد.

در سالی که گذشت اتفاقات متفاوت دیگری همچون انتصاب پر بحث امیرحسین حریری به عنوان مدیر تالار مولوی،‌ مسدود شدن اداره تئاتری که مدتهاست برای بازسازی بلاتکلیف مانده آن هم به دلیل جلوگیری از ورود افراد غیرمتفرقه،‌ تعیین دیرهنگام دبیر جشنواره تئاتر دانشگاهی،‌ برگزاری جشن‌های بازیگری و کارگردانی تئاتری‌ها، انتخابات خانه تئاتر، نارضایتی عزت‌الله انتظامی از بهروز غریب‌پور برای چگونگی تبدیل خانه‌اش به موزه که کار را به دادگاه هم کشاند،‌ تجمع تابستانه تئاتری‌ها در مرکز هنرهای نمایشی در اعتراض به تاخیر در پرداخت دستمزدشان، سکته هادی مرزبان و...رخ داد که در بین آن‌ها یکی از این اتفاقات به دلیل احساس نبود امنیت شغلی برای تئاتری‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود و آن هم چیزی نیست جز توقیف نمایش‌های در حال اجرا.

نمایش «تانگوی تخم مرغ داغ» به کارگردانی هادی مرزبان از جمله کارهایی بود که مدتی پس از اجرا یعنی در نیمه دوم خردادماه توسط قوه قضاییه توقیف و حتی پای دادستانی هم به ماجرای آن کشیده شد.

در بیانیه دادستانی تهران ارتکاب برخی اقدامات و حرکات خلاف موازین اسلامی در اجرای نمایش‌نامه «تانگوی تخم مرغ داغ» از جمله دلایل برای صدور دستور قضایی توقف اجرای این نمایش عنوان شد.

در نهایت برای حل این مشکل هادی مرزبان به همراه علی نصیریان (بازیگر نمایش) راهی دادسرا شدند و سرانجام پس از چند روز با همکاری و تعامل انجام شده میان گروه اجرایی نمایش،‌ نماینده قوه قضاییه و مرکز هنرهای نمایشی مشکل برطرف شد و «تانگوی تخم مرغ داغ» اجرای خود را تا آخر خرداد ماه ادامه داد.

البته این تنها توقیفی تئاتر در سال گذشته نبود و نمایش «پاییز» نادر برهانی‌مرند که پس از حدد 10 سال دوباره روی صحنه رفته بود،‌ در فاصله چند شب مانده تا پایان اجرا به دستور مجید سرسنگی،‌ مدیر تماشاخانه ایرانشهر متوقف شد که این اتفاق فقط یک شب به طول انجامید.

اما شاید آخرین اتفاق مهم و تامل برانگیز تئاتر ایران در سال 93 را بتوان به نشست مدیر و اعضای شورای هنری مجموعه تئاتر شهر مرتبط دانست؛‌ جایی که برای هرکدام از سالن‌های تئاترشهر یک کارکرد و هویت جدید معرفی شد و از این پس احتمالا شاهد اجراهای متفاوتی خواهیم بود که البته باید دید چقدر فراخوان و رویکردهای اعلام شده برای هر سالن،‌ توسط اهل فن و تئاتری‌های صاحب‌نظر مورد تایید و استقبال قرار می‌گیرد.

انتهای پیام