سال 93 برای صداوسیما، سال پر فراز و نشیبی بود. حساسیت‌ پایان یک ریاست 10 ساله بر سازمان صداوسیما و در ادامه سپردن سکان رسانه ملی به فردی دیگر که اتفاقا از خود بدنه‌ی سازمان انتخاب شده بود، توجه رسانه‌ها، مخاطبان و البته هنرمندان و برنامه‌سازان را در مقاطعی بیش از گذشته به این رسانه جلب کرد.

ضرغامی در آخرین ماه‌های ریاستش بر سازمان صداوسیما کمتر به گفت‌وگو با خبرنگاران تمایل نشان داد. او از یک سال قبل از اتمام منصبش در سازمان صداوسیما با پرسش‌هایی از این دست مواجه شد که جایگزینش چه کسی است و در هیچ کدام از این موارد، پاسخ واضحی نداد.

به گزارش خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، عزت‌الله ضرغامی صندلی ریاست عظیم‌ترین رسانه کشور را در سال 1383 از علی لاریجانی تحویل گرفت. «نقد سازنده» و «چند صدایی در رسانه» از شعارهای ابتدایی او در زمان ورود به صداوسیما بود که اتفاقا از اواسط ریاستش، از سوی مخاطبان، اهالی رسانه و کارشناسان به دلیل تحقق پیدا نکردن کامل همین شعارها، مورد انتقاد قرار گرفت.

راه‌اندازی شبکه‌های تلویزیونی با رویکرد مقابله با ماهواره، از دیگر سیاست‌های ضرغامی در دوران ریاست بر سازمان صداوسیما بود که این سیاست هم به دلیل کمبود بودجه و از طرفی موازی‌کاری برخی از همین شبکه‌ها، مورد نقد جدی واقع شد.

تمایل ضرغامی به راه‌اندازی شبکه‌های جدید به حدی شناخته شده بود که او یک ماه قبل از اتمام حکمش در مسند رییس سازمان صداوسیما هم از سوی خبرنگاران با این پرسش مواجه شد که آیا در این فاصله‌ی یک ماهه شبکه‌های جدیدی راه‌اندازی می‌کند؟!

ضرغامی در پاسخ به این سوال گفته بود که تأکیدی ندارد تا تاریخ 16 آبان که به لحاظ تاریخی سالگرد حکمش محسوب می‌شود، حتما شبکه‌ای راه‌اندازی کند اما صداوسیما روال طبیعی‌اش را طی می‌کند و اگر تا آن موقع بعضی از شبکه‌ها آماده شوند، ممکن است افتتاح شوند.

از دیگر چالش‌های مهم ضرغامی در سال 93، خرید حق پخش فوتبال‌های داخلی بود که اختلاف با فدراسیون فوتبال موجب شد برای مقطعی این مسابقات از تلویزیون پخش نشوند.

رییس وقت سازمان صداوسیما و معاون مالی‌اش - تقدس‌نژاد - در تمام روزهایی که فدراسیون فوتبال، تلویزیون را با راه ندادن دوربین‌ها به ورزشگاه‌ها تهدید می‌کرد، سعی کردند تا با القای حس آرامش به مخاطبان، اعلام کنند که مسابقات پخش می‌شوند و در نهایت 15 آبان بود که پس از پخش نشدن چند بازی، قراردادی جدید امضا شد تا این مشکل حل و اعلام شود که فوتبال‌ها به تلویزیون بازمی‌گردند.

این‌گونه بود که ضرغامی با حل این چالش در دوران ریاستش بر سازمان صداوسیما، به انتظار روزهای آرام‌تر نشست و البته چند روز بعد، صداوسیما با مهمترین اتفاق 10 سال اخیرش - یعنی تغییر رییس سازمان - مواجه شد.

از چند ماه قبل از اعلام رسمی نام رییس سازمان صداوسیما، گمانه‌زنی‌های رسانه‌ها برای معرفی جانشین سید عزت‌الله ضرغامی آغاز شد و حتی برخی رسانه‌ها رسما آمدن محمد سرافراز را اعلام کردند.

رهبر معظم انقلاب 17 آبان ماه 93 حکم سرافراز را به عنوان رییس جدید رسانه ملی ابلاغ کردند تا سرانجام 20 آبان 93، معاون سابق برون‌مرزی صداوسیما پس از مراسم رسمی تودیع و معارفه، در مقابل چشم مدیران و هنرمندان این رسانه، سکان‌دار جدید سازمان صداوسیما معرفی شود.

سرافراز که در زمان حضور در معاونت برون‌مرزی و ریاست بر شبکه‌های پرس تی‌وی و هیسپان تی‌وی، بیشتر به واسطه‌ی اظهارنظر و واکنش‌هایش در قبال اتفاقات سیاست خارجی شناخته می‌شد، حالا باید در نگاهی وسیع‌تر، به تمام ابعاد رسانه‌ی عظیمی چون صداوسیما نگاه می‌کرد.

انتخاب سرافراز در بدو ورود به صداوسیما اغلب با واکنش مثبت از سوی هنرمندان و اهالی رسانه همراه بود و البته بازگرداندن برخی مدیران سابق تلویزیون از جمله علی اصغر پورمحمدی به صداوسیما از عواملی بود که این نگاه مثبت را ادامه‌دار کرد.

سرافراز پس از آمدن به صداوسیما اغلب معاونان و مدیرانش را تغییر داد و برخی را هم جابه‌جا کرد.

اولین مصاحبه محمد سرافراز پس از انتصاب به سمت ریاست سازمان صداوسیما با خبرنگار ایسنا انجام شد. او در این مصاحبه، بر تشکیل اتاق فکر در رسانه ملی تأکید کرد.

رییس سازمان صداوسیما درباره اینکه اولین کاری که انجام آن را پس از انتصاب به سمت ریاست سازمان صداوسیما و ورود به ساختمان شیشه‌ای جام‌جم ضروری می‌داند، چیست؟ گفت: تشکیل اتاق فکر؛ برای اینکه ببینیم در دنیای متحول رسانه‌ای چکار می‌توانیم انجام دهیم.

سرافراز یک روز پس از دریافت حکمش به دیدن اولین فردی که رفت علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی بود.

لاریجانی پس از این دیدار، یادآور شد که در گفت‌وگو با سرافراز تاکید کرده است که رادیو و تلویزیون باید به موضوعات ملموس جامعه بپردازد که قطعا همین امر از بروز برخی جرایم جلوگیری می‌کند.

اما اولین حضور سرافراز در یک مراسم رسمی، در اختتامیه نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها ثبت شد که بسیاری از آن به عنوان «استحکام پیوند رسانه ملی با عرصه‌ی مطبوعات و خبرگزاری‌ها» یاد کردند.

بر این اساس امیدها برای بهبود روابط میان بزرگترین رسانه کشور با دیگر رسانه‌ها که خصوصا در اواخر ریاست ضرغامی به تلخی گراییده بود، بار دیگر زنده شد.

محمد سرافراز به محض آمدن به صداوسیما شعار «چابک‌سازی» را سرلوحه کار قرار داد و راهکار اجرایی کردن آن را ادغام شبکه‌های تلویزیونی عنوان کرد.

در این راستا دو شبکه نمایش و تماشا ادغام شدند. فرصت حضور شبکه نسیم در گیرنده‌های دیجیتال فراهم شد و شبکه‌های جام‌جم هم از آنتن دیجیتال خذف شدند و در ادامه شبکه افق هم با رسمی شدن جایگاهش را در میان شبکه‌های تلویزیونی تثبیت کرد.

ادغام شبکه‌ها، به تلویزیون محدود نشد و شبکه‌های رادیویی هم مشمول طرح چابک‌سازی صداوسیما شدند؛‌ بر این اساس در نهایت تعداد رادیوها به عدد 13 رسید تا در حال حاضر شبکه‌های رادیویی ایران، تهران، قرآن، جوان، فرهنگ، اقتصاد، سلامت، ورزش، صبا، نمایش، گفتگو، پیام و آوا برنامه تولید و پخش کنند.

کوچک‌سازی سازمان صداوسیما اگرچه در نگاه منطقی کارشناسان، سیاستی صحیح ارزیابی شد اما موجی از نگرانی را هم در بین کارمندان صداوسیما و خصوصا نیروهای غیررسمی ایجاد کرد. حتی این رویکرد با اعتراض‌های جدی همراه شد تا سرافراز و گروهش کمی دست به عصاتر حرکت کنند و در ادامه معاون سرمایه انسانی صداوسیما هم بر حفظ شرایط روحی کارکنان صداوسیما تاکید کرد و گفت: یکی از اهداف بلندمدت اداره‌ کل امور اجتماعی و رفاهی صداوسیما باید بر اساس نگهداشت نیروی انسانی، حفظ شرایط روحی و معنوی و بالا بردن امید زندگی کارکنان معطوف شود.

تاکید بر تولیدی شدن برنامه‌های تلویزیونی از دیگر سیاست‌های اتخاذ شده در دوره‌ی کوتاه ریاست سرافراز بر سازمان صداوسیماست. این رویکرد که به زعم برخی کارشناسان و مخاطبان، با هدف نظارت بیشتر بر محتوای برنامه‌های زنده عملی شده است، از سوی مدیران رسانه ملی راهکاری برای بالا بردن کیفیت خوانده می‌شود؛ راهکاری که البته اجرایی کردن آن برای تمام برنامه‌های تلویزیونی امکان‌پذیر نیست و با چنین نگرشی برخی برنامه‌ها از جمله «نود» و «هفت» همچنان زنده روی آنتن خواند رفت.

برنامه‌های تحویل سال تلویزیون و البته انتخاب فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی، دیگر آزمون پیش‌روی سرافراز و یارانش در فاصله کوتاه ریاست بر سازمان عظیم‌الجثه صداوسیما بود که اگرچه با توجه به مدت زمان کوتاهی که در اختیار داشتند و همچنین مشکلات مالی این رسانه، نتوانستند آن‌طور که باید پاسخگوی توقعات مخاطبانشان باشند، اما پخش سریال‌هایی از مهدی فخیم‌زاده و مهران مدیری و سعید سلطانی در نوروز و از طرفی تقسیم این مناسبت به قبل و بعد از ایام فاطمیه و تطابق برنامه‌ها با هر دو مناسبت، از جمله اتفاقات مثبتی بود که تلاش بر تحققش کردند.

محمد سرافراز بلافاصله پس از تحویل سال به کارکنانش پیام داد و محورهای اصلی صداوسیما در سال 94 را اعلام کرد.

«هدایت و مدیریت فرهنگ و افکار عمومی جامعه»، «گسترش دین، اخلاق، امید و آگاهی»، «ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی»، «پشتیبانی رسانه‌ای همه جانبه و مبتکرانه در امر بسیج عمومی» و «کمک به مدیریت‌های اجرایی درجهت تامین اهداف و اجرای سیاست‌های کلان نظام در عرصه‌های ملّی و بین‌المللی» افق‌هایی است که رییس جدید صداوسیما برای این رسانه متصور شده و از همکارانش خواسته است که برای تحقق این اهداف در سال 94 در کنارش باشند.

گزارش از: پیوند مرزوقی

انتهای پیام