تخریب باغستان قزوین برای احداث یک بلوار درآمدزا و ساخت مجتمع‌های مسکونی و تجاری در رامسر و در ارتفاعات این بخش شمالی کشور،‌ از جمله نمونه‌هایی هستند که علاوه بر نقض قوانین میراث فرهنگی، می‌توان گفت مغایر با فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب هستند.

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، رهبر معظم انقلاب صبح روز یکشنبه (17 اسفند) در دیدار مسئولان و دست‌اندرکاران منابع طبیعی و حفظ محیط زیست، جنگل‌ها و مراتع را به‌عنوان ریه‌های تنفسی شهرها و عوامل نگهدارنده خاک دانستند و ضمن ابراز تاسف از دست‌اندازی افراد سودجو به جنگل‌ها و منابع طبیعی بویژه در شمال کشور، افزودند: دستگاه‌های مسئول باید قاطعانه با تعدی به جنگل‌ها به هر بهانه‌ای اعم از هتل‌سازی و جذب گردشگر و ساخت حوزه علمیه و برخی توجیهاتِ به ظاهر قابل قبول، مقابله کنند.

ایشان پدیده‌ زمین‌خواری و اخیراً کوه‌خواری و ساخت‌وساز در ارتفاعات را از دیگر مسائل رنج‌آور و اسف‌بار دانستند و تأکید کردند: باید در قانون، این‌گونه اقدامات جرم تلقی شوند و افراد سوءاستفاده کننده بی‌هیچ اغماضی مورد تعقیب قضایی قرار گیرند و اگر در دستگاه‌ها نیز کوتاهی انجام گیرد، باید با عوامل این کوتاهی هم به‌شدت برخورد شود.

به گزارش ایسنا، نمونه‌های متعددی از مسائلی که باعث نگرانی رهبر معظم انقلاب در زمینه‌ زمین‌خواری و از بین بردن جنگل‌ها و مراتع شده وجود دارند که از نمونه‌های آن می‌توان به ساخت برج‌هایی بلندمرتبه در رامسر و ایجاد بلوار در ورودی شهر قزوین اشاره کرد.

برج‌های مسکونی چه در مناطق جنگلی و مراتع و چه مجتمع تجاری در میانه‌ شهر رامسر نوار سبز رامسر را مخدوش می‌کنند و عجب اینکه هر روز ارتفاع می‌گیرند؛ این طرح‌های جنجالی نمونه‌هایی از نقض قوانین میراث فرهنگی هستند که در مغایرت با فرمایشات رهبری هم هستند؛ چراکه با وجود به حد مجاز رسیدن ارتفاع مجتمع تجاری از چند ماه پیش، کار هنوز ادامه دارد و کارفرما و کارگران در این مجتمع تجاری، همچنان به بالا بردن این ساختمان می‌اندیشند، بدون این‌که به قوانینی که 33 هکتار باغ و چهار بنای تاریخی رامسر را تاکنون حفاظت کرده است، فکر کنند.

برج آرامش

این اتفاق بنا به گفته کارشناسان، در حال نابودی خطِ سبز رامسر و مخدوش کردن حریم آثار تاریخیِ قرار گرفته در این محدوده است. البته کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در 6 آذر 93 به طرح فرستاده شده از سوی مدیریت میراث فرهنگی استان مازندران درباره بازنگری حریم هتل رامسر ایرادهایی را از جمله ارتفاع طبقات، تراکم زیاد ساخت و ساز، در نظر نگرفتن پارکینگ، بی‌توجهی به عقب‌نشینی و ... وارد کرده‌اند، ایرادهایی که هنوز به آن‌ها توجهی نشده و کارهمچنان ادامه دارد.

بیش از دو سال پیش با آغاز ساخت مجتمع تجاری با ارتفاع 8.5 متر در مقابل تنها بخش با ارزش شهر رامسر - که به عنوان بستری مطمئن برای حفظ سیمای منظری و بصری شهر و منطقه‌ی شمال کشور محسوب می‌شد - اطمینان‌ها از این منطقه گرفته‌ شده و اکنون با آغاز ادامه‌ ساخت‌وساز در این مجتمع تجاری بار دیگر ضوابط حفاظت از آثار تاریخی در این بافت بیش از پیش زیر سوال رفته است.

به گزارش ایسنا، نمونه‌ دیگر این بی‌توجهی و خسارت به محیط‌زیست در طرح «باغستان» قزوین به چشم می‌خورد؛ در این طرح قرار است بخش‌های باقیمانده از باغستان قزوین که حدود هزار سال برای سرسبز شدن‌اش وقت صرف شده، تخریب شوند تا مجتمع‌های تجاری، اداری، کارگاه و کارواش جای درختان‌اش بالا بیایند و درآمدی رقم بخورد!

باغ‌های قزوین باسابقه‌ تاریخی بیش از هزار سال میراثی منحصر به فرد در این شهر است که مشابه‌اش را ایران در جای دیگری به خود ندیده است، جایی‌که مردم قزوین نام‌اش را «باغستان» گذاشته‌اند و در آن به روش نیاکان خود باغداری می‌کنند.

اما به نظر می‌رسد کمیسیون ماده‌ 5 و اداره‌کل راه‌ و شهرسازی استان قزوین می‌خواهند این بخش تاریخی از شهر را که به نوعی یکی از ورودی‌های شهر نیز محسوب می‌شود، به بیابان بی‌ آب و علفی تبدیل کنند که انتهایش انگار سراب تاریخ قزوین است. جالب آن‌که برای احداث این بلوار، از نام مقام معظم رهبری نیز در نامگذاری آن خرج شده است؛ درحالیکه معظم له در فرمایشات اخیر خود نه‌تنها بار دیگر بر حفظ منابع طبیعی تاکید کرده‌اند، بلکه فرموده‌اند با این طرح‌ها به هر اسمی، ازجمله احداث حوزه علمیه هم که باشد باید مقابله قاطع شود.

27 مهرماه امسال در صورت‌ جلسه‌ کمیسیون طرح تفصیلی شهر قزوین که به امضای اعضای آن رسید، طرح ساماندهی یک بلوار به تصویب رسید؛ طرحی که عملا باغستان قزوین را نابسامان می‌کند. در این میان تنها امضای مشروط متعلق به مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین مبنی بر این‌که «با توجه به ثبت ملی باغستان و ضرورت حفظ آن در صورت عضویت سازمان میراث فرهنگی در کمیته‌ منتخب و دیگر موارد تصمیم‌گیری در محدوده طرح موافقم.» به چشم می خورد، چیزی که هیچ کدام از اعضای طرح به آن وقعی ننهادند.

مخالفتی که در آن رسما اعلام شده است که «عمق 200 متر، غیرضروری و موجب تخریب باغستان است»، اما به نظر می‌رسد گوش و چشم شنوا و بینایی در این میان وجود ندارد. چون در این بندِ واحد مساحت زمین در کاربری‌های مختلف مانند تجاری کمتر از 300 متر، تجاری - خدماتی بین 300 تا 1000 متر مربع، مختلط بیش از 1000 متر، تعمیرگاهی 2000 متر و خدماتی و رفاهی براساس نقشه‌ پیوست مساحت می‌گیرند و در این میان تاکید و مخالفت مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین که در نامه‌ای در 25 آبان ماه خطاب به اسماعیلی، مدیر شهرسازی و معماری و دبیر کمیسیون ماده 5 مخالفت خود را اعلام کرده است، دیده نمی‌شود.

باغستان قزوین

در این میان این پرسش وجود دارد که اگر مسئولان این پروژه حرف میراث فرهنگی را برای ثبت ملی بودن باغستان قبول ندارند، آیا به بخشنامه‌ شورای عالی معماری و شهرسازی نیز بی‌اهمیت‌اند که اعلام کرده است «باغستان یک اثر ثبتی است»؟ همچنین باید این بحث را نیز مورد توجه قرار داد که میزان تصمیم‌گیری کمیسیون ماده‌ی 5 برای یک اثر ثتبی چقدر مهم‌تر از نظر میراث فرهنگی در این زمینه است؟

چرا با وجود مخالفت اداره کل میراث فرهنگی استان قزوین، اعضای کمیسیون ماده‌ 5 و اداره‌کل راه و شهرسازی رأی مدیر میراث فرهنگی را نادیده گرفته‌اند و همچنان به کار خود در این زمینه ادامه می‌دهند؟ چون آن‌ها حتی دو روز پس از اعلام مخالفت رسمی مدیرکل میراث فرهنگی قزوین، ابلاغیه‌ رسمی به شهرداری این شهر می‌فرستند تا کارشان را آغاز و اجرایی کنند!

امید می‌رود با طرح این موضوع حساس از سوی رهبر انقلاب و نگرانی صریح معظم‌له، توجه‌ مقامات مسئول به حفظ تاریخ، فرهنگ و تمدن کشور نیز بیشتر شود.

ضمن آن‌که در پی بیانات مقام معظم رهبری در اهمیت و ضرورت صیانت از محیط‌زیست، رئیس قوه قضاییه نیز با صدور بخشنامه‌ای به مراجع قضایی سراسر کشور دستور داد که از تعدی و تخریب منابع طبیعی و تغییر کاربری بی‌رویه اراضی کشاورزی جلوگیری شود.

انتهای پیام