معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفت: در باستان‌شناسی هنوز به نگاه دقیقی نرسیده‌ایم و علوم میان‌رشته‌ای را آن‌طور که باید در خدمت نگرفته‌ایم.

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، محمدحسن طالبیان با تاکید براین‌که هرچه علمی‌تر و اصولی‌تر آثار باستانی کشور مطالعه و کاوش شوند جایگاه علمی کشور در حوزه‌ی میراث فرهنگی توسعه و ارتقاء می‌یابد و زمینه‌های بهره‌برداری از این منابع در جهت توسعه پایدار ایران فراهم می‌شود، گفت: خوشبختانه امروز علاوه بر ثبت تعدادی از این میراث ارزشمند در فضای بین‌المللی جایگاه و فضای تاریخی و فرهنگی کشور شناخته شده و این مسیر همچنان در حال پیشروی است.

او چشم‌انداز سازمان میراث فرهنگی به پژوهش، حفاظت و معرفی آثار تاریخی و طبیعی را یک نگاه جهانی دانست و افزود: در این چشم‌انداز باید جایگاه میراث فرهنگی در نگاه بلند مدت سازمان میراث فرهنگی در عرصه‌های بین‌المللی بویژه علوم رو به رشد و میان‌رشته‌ای میراث فرهنگی در حوزه‌های مختلف علمی مانند کاوش‌های مشترک بین‌المللی و ملی، تقویت بنیان‌های علمی کشور در حوزه میراث فرهنگی، انتشارات مشترک و ظرفیت‌سازی ایران در مقیاس ملی و منطقه‌ای مدنظر باشد.

وی که صبح امروز (یک‌شنبه 10 اسفند) در مراسم افتتاح گردهمایی سالانه‌ی باستان‌شناسی سخن می‌گفت؛ ادامه داد:هنوز از علوم میان‌رشته‌ای مانند باستان‌گیاه‌شناسی، باستان‌جانورشناسی، نجوم‌شناسی و قوم باستان‌شناسی و استفاده از روش‌های نوین مثل ژئوفیزیک و تصاویر ماهواره‌ای که باید تقویت شده و به خدمت گرفته می‌شدند، استفاده نمی‌شود.

او روند کند انتشار نتایج کاوش و فاصله داشتن با روشن سیستماتیک حفاظت از محوطه‌ها پس از کاوش را مسیری دانست که سازمان میراث فرهنگی هنوز با آن فاصله دارد و گفت: باید حوزه‌های بنیادین مانند باستان‌شناسی تقویت و نظام‌مند باشند و با نگاهی همه جانبه حرکت کنند.

طالبیان با تأکید بر اینکه نباید نگاه به این حوزه به صورت بخشی باشد، افزود: سازمان میراث فرهنگی باید به عنوان متولی امر باستان‌شناسی در تعامل بین پژوهشگاه و دانشگاه حمایت لازم را در تربیت کیفی دانشجویان داشته باشد و از تعامل بین موسسات علمی در سطح ملی و جهانی و استفاده از تجربیات بین این مراکز بهره‌مند شود، اما نکته اساسی در آن است که پژوهش، حفاظت، مرمت، آموزش و معرفی شایسته یک موضوع یکپارچه است،حتی منشورهای بین‌المللی که ایران به آن‌ها متعهد است نیز به چنین چیزی اشاره می‌کنند.

وی اضافه کرد: گروهی از افراد بحث حفاظت و مرمت را دنبال می‌کنند و گروهی دیگر بحث معرفی و انتشارات،اما فاصله ایجاد شده بین این بخش‌ها،مسائل و مشکلاتی را به دنبال دارد. زمانی در این زمینه موفق بودیم که اطلاعات کاوش به موقع منتشر می‌شد و به موقع در اختیار گروه‌های بعدی قرار می‌گرفت.

طالبیان تأکید کرد: آنچه که مسلم است ما این دانش و اطلاعات جدید را برای جامعه تولید می‌کنیم تا درک آن‌ از میراث فرهنگی ارتقا یابد و به عنوان ثروت فرهنگی مورد حفاظت قرار گیرد و از آن برای ساخت آینده و نسل‌های بعدی استفاده شود. اما اگر جامعه از این ظرفیت بی‌خبر باشد نقش رسانه و اهمیت‌دهی به مخاطب و استفاده از ظرفیت‌ها و سرمایه‌های اجتماعی مردمی اهمیت می‌یابد.

او گفت: خوشبختانه فلسفه ایجاد پایگاه‌ها برای یکپارچگی حوزه‌های مختلف است تا همه چیز و همه بخش‌ها با یکدیگر فعالیت کنند، چون پس از کاوش باید حفاظت همزمان انجام شود. در موزه‌ها نیز وضعیت این گونه است. به هر حال بایدها و نبایدهای باستان‌شناسی و میراث فرهنگی امروز بسیارند.

راه‌اندازی شوراهای منطقه‌ای برای تعیین حریم آثار

طالبیان در ادامه همچنین با اشاره به راه‌اندازی شوراهای منطقه‌ای در استان‌های کشور برای تعیین حریم آثار تاریخی گفت: با این اقدام سرعت تعیین حرائم افزایش می‌یابد چون گاهی اوقات برای حفاظت‌های فیزیکی با مشکل روبرو هستیم.

او با تأکید بر اینکه در پایگاه‌ها توسعه کمی و کیفی داریم، گفت: رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی باید برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی باستان‌شناسی در طول سال را اعلام کند.

وی همچنین درباره وضعیت موزه‌های کشور گفت: سال گذشته با 12 موزه در سطح کشور مواجه بودیم که بیش از 13 سال از آغاز کار تجهیز آن‌ها می‌گذشت، در حدی که 14 تا 15 میلیارد تومان اعتبار برای آن‌ها هزینه شده بود، این در حالی است که اگر سالی یک میلیارد اعتبار به آن‌ها اختصاص می‌یافت با یک اولویت‌بندی ساده و برنامه‌ریزی دقیق می‌توانستیم کارها را به خوبی انجام دهیم. مانند اقدامی که برای موزه‌ی منطقه‌ای خراسان انجام دادیم.

او توجه به وضعیت موزه‌های کرمانشاه، اهواز، تبریز و شیراز که مدت زمان زیادی از آغاز تجهیز و ساماندهی آن‌ها گذشته است را از جمله نمونه‌هایی دانست که می‌شد با یک اولویت‌بندی ساده و با پول کم آن‌ها را به سرانجام برسانیم.

پیگیری موزه‌ی دوران اسلامی تا میدان مشق

وی همچنین درباره وضعیت موزه دوران اسلامی گفت: این موزه از 12 سال پیش گرفتار ساماندهی بود، با این وجود تمام تلاش خود را می‌کنیم تا برای 28 اردیبهشت سال آینده این کار تمام شود. توسعه موزه دوران اسلامی تا میدان مشق نیز در حال پیگیری است که باید نسبت به آن نیز توجه کافی انجام شود.

جایگاه‌از دست‌رفته‌ی باستان‌شناسی را به آن برگردانیم

به گزارش ایسنا، رئیس پژوهشکده باستان شناسی نیز در سخنانی با ذکر یاد و نام برخی از درگذشتگان حوزه باستان شناسی، از سازمان‌های بین‌المللی خواست هر چه سریع تر اقدامات مورد نیاز را برای حفاظت از میراث تاریخی و جهانی کشورهای عراق و سوریه انجام دهند و به ارائه توضیحاتی درباره وظایف پژوهشکده باستان‌شناسی پرداخت.

حمیده چوبک در ادامه از معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خواست امکانات زیرساختی مناسب برای پایگاه‌های میراث فرهنگی در نقاط مختلف کشور را فراهم کند و افزود: باید سپردن مدیریت پایگاه‌های میراث فرهنگی به باستان شناسان نیز در دستور کار قرار گیرد.

وی همچنین با اشاره به روند پیش روی تهیه‌ی نقشه باستان‌شناسی کشور اظهار کرد: این اقدام یکی از اهداف ما در مدیرین محوطه‌های باستان‌شناسی است و تا زمانی‌که نتوانیم نقشه‌ی جامعی از محوطه‌ی باستان‌شناسی کشور داشته باشیم وظایف‌مان را به درستی انجام نداده‌ایم.

او با اشاره به انجام چنین پروژه‌ی سدسازی در کشور افزود: امیدواریم قبل از این‌که با تخریب آثار باستانی موجود در محوطه‌هایی که بحث سدسازی در آن‌ها آغاز شده است، مواجه شویم، بتوانیم کارهای مطالعاتی آن‌ها را انجام دهیم. در حال حاضر نیز 18 عملیات نجات‌بخشی در دست انجام است.

چوبک همچنین از تشکیل کمیته‌ای برای تعیین عرصه و حریم محوطه‌های باستانی خبر داد و افزود: برای دست‌یابی به باستان‌شناسی علی و ملی باید از همه‌ی داشته‌های خود استفاده کنیم تا باستان‌شناسی کشور جایگاه خود را بار دیگر به دست آورد.

انتهای پیام