محمد قصاع گفت: هدف از ایجاد کتابخانه‌ در مدرسه‌ها چیست؟ تامین نیازهای خواندنی بچه‌ها یا خوشحال کردن نظام آ‌موزشی از ارائه آمار و ارقام؟

این مترجم در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات و نشر ایسنا، اظهار کرد: اهداف آموزش و پرورش ما چیست؟ نهادینه کردن فرهنگ مطالعه چگونه ممکن است؟ و آیا هدف ما در این وزارت‌خانه توزیع کتاب‌های خاص به بچه‌هاست؟ بچه‌ها برای انتخاب کتاب‌های مناسب و مورد علاقه خود نیازمند کمک کتابدار، معلم و اولیای خود هستند. با این وجود باید برای آن‌ها و انتخاب‌شان حقی قائل شد، یعنی اگر آن‌ها مایل هستند کتابی را در ژانر وحشت انتخاب کنند باید این اجازه به آن‌ها داده شود.

او اظهار کرد: لزومی ندارد که بچه‌های ما در دوران نوجوانی و جوانی پیوسته کتاب‌های علمی بخوانند، بلکه بخشی از مطالعه آن‌ها باید جنبه تفریح و سرگرمی داشته باشد؛ در حالی‌که در عمل این‌طور نیست. محدودیت والدین در زمینه فشار به نوجوانان برای حضور در رقابت کنکور و افزایش توان آن‌ها در تست‌زنی‌های مختلف باعث شده است تا خانواده‌ای که در پی سال‌های پیش از کنکور بالای یک میلیون تومان خرج تامین کتاب‌های مورد نیاز نوجوانش می‌کند پس از کنکور برای تهیه یک رمان مورد علاقه او تردید کند.

قصاع ادامه داد: یعنی مشکلات ما در زمینه نهادینه شدن فرهنگ مطالعه به شدت در هم پیچیده است. نظام آموزشی، فرهنگ کنکورمحور، نبودن هیچ کتابدار و راهنمای درستی برای معرفی بهترین کتاب‌های مورد علاقه بچه‌ها و ... همه و همه دست در دست هم داده است تا فرهنگ مطالعه در جامعه ما به سختی نهادینه شود.

این مترجم تاکید کرد: عمده مساله ما در ایران در این است که نمی‌دانیم کتابدار چیست و حضور او در کتابخانه به‌ویژه کتابخانه‌های مدرسه‌ها چه تاثیری دارد. کتابدار پرمطالعه‌ترین فرد هر مدرسه است. او می‌تواند به بچه‌ها در زمینه معرفی بهترین کتاب‌ها بیشترین نقش‌ها را داشته باشد. مشکل این است که ما نمی‌دانیم یک کتابدار حضورش تا چه اندازه ارزشمند است، بنابراین تصور می‌کنیم شغل کتابداری را می‌توان به هر کسی واگذار کرد، چون تصور عموم بر این است که کتابدار صرفا به داد و ستد کتاب‌ها می‌پردازد.

او همچنین گفت: مضاف بر این من تصور نمی‌کنم که آموزش و پرورش ما تصمیم جدی در زمینه تجهیز کتابخانه‌های کلاسی مدرسه‌ها داشته باشد. حتی تصور نمی‌کنم این وزارت‌خانه تصمیم داشته باشد همه کتابخانه‌های مدرسه‌ها را تجهیز کند، چرا که در غیر این صورت تیراژ کتاب‌های کودک و نوجوان ما دوهزار نسخه نمی‌شد و رقم آن فراتر از این مقدار می‌رفت.

قصاع اظهار کرد: این در حالی است که تجهیز کتابخانه‌های مدرسه‌ها ما عمدتا توسط اولیا صورت می‌گیرد، ولی علی‌رغم این مساله باز هم می‌بینیم که آموزش و پرورش در زمینه چگونگی تجهیز آن‌ها مداخله می‌کند و اجازه ورود هر کتابی را به کتابخانه‌ها نمی‌دهد. این یعنی آن‌که ما همچنان نقشی برای کتابدار قائل نیستیم.

او در ادامه تاکید کرد: باید به کتابخانه‌هایی که آموزش و پرورش آن‌ها را تجهیز کرده است، سری زد و بررسی کرد که چه کتاب‌هایی در آن‌ها حضور دارد. آیا در این کتابخانه‌ها، کتاب‌های علمی و تخیلی دیده می‌شود یا داستان‌های فانتزی که جزو پرخواننده‌ترین آثار کودک و نوجوان ما هستند. البته من هم می‌پذیرم که آموزش و پرورش نسبت به برخی ژانرهای ادبی مثل ژانر وحشت مقاومت می‌کند، چرا که با اهداف نظام آموزشی ما همسویی ندارد.

انتهای پیام