دغدغه بیکاری در سینما که با واژه «امنیت شغلی» میتوان آن را جدی تر گرفت، طی سالهای اخیر اهالی سینما را در صنف های مختلف سخت نگران کرده است.
خبرنگار سینمایی ایسنا همزمان با 21 شهریور ماه روز سینما به سراغ تعدادی روسای صنفهای مختلف سینمایی به روال سالهای قبل رفته تا پیگیر شود،وضعیت امنیت شغلی صنفشان به سرانجامی رسیده است یا نه؟! که طی گفتوگوها و اظهارات مطرح شده همچنان شرایط به روال سالهای قبل نگرانکننده است و بهبودی حاصل نشده است.
دستمزد کم افراد غیر حرفهای
زینترضا، مدیر انجمن منشی صحنه درباره وضعیت امنیت شغلی سینماگران با اشاره به اینکه در جریان داوری فیلمهای جشن خانه سینما حضور داشته است و خیلی بیشتر جریان را درک کرده است به ایسنا گفت: در تیتراژ فیلمها به وفور دیدم که بخش زیادی از منشیهای صحنه فیلمها افراد غیرحرفهای و غیرعضو در صنف منشیهای صحنه بودند و شاید این اتفاق به دلیل دستمزد پایین آنها رخ میدهد.
او در اینباره توضیح داد: منشیهای صحنه ساختار دستمزدی مشخصی دارند که براساس آن قرارداد میبندند و کسانی که اهمیت منشی صحنه را در فیلم میدانند، حاضر میشوند افرادی را با همان دستمزد به همکاری دعوت کنند، چون منشیصحنه رکن پنجم تولید و حافظه کارگردان در هر فیلمی است و نگهدارنده هرچیزی است که کارگردان دکوپاژ میکند.
وی خاطرنشان کرد: تلاش میکنیم تا حد ممکن جریان صنف را مدیریت کنیم و مثلا در سال پنج عضو بیشتر نمیپذیریم که اولویت هم با کسانی است که تحصیلات آکادمی دارند، اما امیدوارم کارتهای نظام سینمایی تاثیرگذار باشد تا حداقل برای دعوت منشیان صحنه به همکاری، سابقه فعالیت آنها استعلام شود.
این فعال عرصه سینما با تاکید بر اینکه در بحث بیمه اعضا تعریف مشخصی وجود دارد، به بیمه اعضای موقت اشاره و اظهار کرد: متاسفانه چهار سال است که بیمه کسانی که به طور موقت در این صنف فعالیت میکنند قطع شده، در حالی که ممکن است آنها به خاطر مسائل و مشکلات مختلف از جمله بیماری نیاز مبرم به بیمه داشته باشند و امیدوارم دولت جدید فکری برای این موضوع بکند.
زینترضا درباره اینکه بیشتر منشیهای صحنه در سینما زن هستند، هم گفت: این کار ظرافت، دقت و حوصله زیادی میخواهد که بیشتر خانمها از عهده آن برمیایند چون این گونه کارها معمولا از حوصله آقایان خارج است، البته آقایانی هم هستند که به عنوان منشیصحنه خیلی خوب فعالیت میکنند.
کمتر تهیهکنندهای حاضر است با عوامل حرفهای کار کند
حسن حسندوست رئیس انجمن تدوین خانه سینما هم با بیان اینکه هیچ تغییری در وضعیت امنیت شغلی تدوینگران نسبت به گذشته حاصل نشده و حتی بدتر هم شده است، اظهار کرد: امنیت شغلی سینماگران وضع اسفباری دارد هرچند قولهایی داده شده و شنیدهایم که شاید در روز سینما خبرهای خوبی دراینباره اعلام شود.
وی خاطرنشان کرد: کانون تدوینکنندگان فیلم شاید نسبت به صنفهای دیگر بیشتر درگیر مساله امنیت شغلی باشد، چون بسیاری از جوانانی که در فیلمها مشغول به کار میشوند را سازماندهی میکنیم و حتی به آنها مجوز کار میدهیم، اما در نهایت هنگام کار که میشود ممکن است توهین هم بشنویم. البته مشکل اصلی ما در سینما کیفیت است و مسائل مادی کیفیت فیلمها را از بین برده و کمتر تهیه کنندهای حاضر است با عوامل حرفهای کار کند، چون در این صورت باید دستمزد بیشتری بدهد.
این تدوینگر سینما ادامه داد: برای تولید فیلمهای زیادی دیدهایم که منابع مالی از طریق اسپانسر و دولت تامین میشود و در همین جریان برخی تهیهکنندگان ترجیح میدهند در همان مرحله پیش از تولید، به سود برسند. به همین دلیل به دنبال کار با دستیاران دوم و سوم ما برای تدوین هستند تا پول کمتری را پرداخت کنند. در حالی که در تمام دنیا مرسوم است، دستیاران زیرنظر اساتید کار کنند.
حسندوست افزود: سینمای ما ضعیف شده است و مرتب غُر میزنیم که چرا مردم به سینما نمیروند؟! این در حالی است که سینما شکل تجربی به خود گرفته و از حرفهایگری خارج شده است.
وضعیت امنیت شغلی از ریشه خراب است
رئیس کانون چهرهپردازان هم در این باره نظری مشابه دیگر همکاران خود در سینما دارد و البته معتقد است کلید تمام این جریانات در دست تهیهکنندگان است و مسئولان باید آن را مورد توجه جدی قرار دهند.
عبدالله اسکندری که طراح چهرهپرداز فیلمهای همچون «هامون»، «ناخدا خورشید»، «پری»،«چهره»، و «آدم برفی» بوده است به خبرنگار ایسنا گفت: با بالا رفتن هزینه فیلمها تهیهکنندگان ترجیح میدهند بیشتر از اینکه از افراد متخصص استفاده کنند فقط کسانی را به کار گیرند تا عنوان "گریمور" را در فیلمها پرکنند و این برایشان اهمیت ندارد که این فرد بلد است، کاری انجام دهد یا خیر.
وی افزود: به این ترتیب یک نفر را با کمترین دستمزد استخدام میکنند و از آن طرف افرادی که به شکل حرفهای به عنوان چهرهپرداز فعالیت میکنند باید رانندهآژانس شوند، چون مگر چقدر میتوانند بیکار بمانند؟
این هنرمند با گلایه از اینکه در این اوضاع که عدهای فقط به منافع خود فکر میکنند، بازار از دست کسانی که صاحب کار و حرفهای هستند خارج میشود،بیان کرد: این در حالی است که از سینما به عنوان هنر صنعت یاد میشود و این به معنای این است که در 50 درصد کار باید به مسائل اقتصادی و صنعت توجه شود و در 50 درصد دیگر به هنر و فرهنگ، اما آنچه در ایران بیشتر میبینیم این است که به بخش تجاری و اقتصادی توجه بیشتری میشود.
اسکندری ادامه داد:بسیاری از آدمهای فرهنگی بعد از مدتی به اجبار سراغ شغل دیگری میروند، چرا که افراد غیرمتخصص جای آنها را گرفتهاند.
این طراح چهرهپرداز باسابقه در سینما و تلویزیون گفت: وضعیت امنیت شغلی سینماگران از ریشه خراب است، چون مشکل اصلی را همان بازیگران اصلی این ماجرا یعنی تهیهکنندگان ایجاد کردهاند.
او دراین باره توضیح داد: اگر صفحه شطرنج را در نظر بگیرید کسی که مهرهها را جابهجا میکند، در واقع بازیگر این بازی است و در سینمای ایران هم "تهیهکننده" همان بازیگر شطرنج است که مهرهها را جابهجا میکند. پس اگر یک تهیهکننده، فرهنگ انجام کار در این حوزه را داشته باشد و بداند برای چه آمده، مسلما ما هم کمتر صدمه میخوریم.
اسکندری خاطرنشان کرد: تهیهکننده آن کسی نیست که صرفا پول با خود میآورد و به همین دلیل معتقدم مساله اصلی که در سینما باید موردتوجه قرار گیرد، تهیهکنندگان هستند.
بیکاری سه ساله به دلیل بالا رفتن سن
نجف فتاحی، مدیر انجمن جلوههای ویژه، وضعیت صنف خود را همانند وضعیت اصناف دیگر توصیف کرد و گفت: نمونه بارز وضعیت امنیت شغلی در این صنف خود من هستم که حداقل سه سال است پیشنهاد کاری دریافت نکردهام، چون میگویند سنم بالا رفته و جوانها باید کار کنند.
وی اضافه کرد: این در حالی است که در همه جای دنیا عکس این قضیه اتفاق میافتد و معتقدند با بالا رفتن سن، تجربه هم بیشتر میشود. اما در سینمای ایران تصور میشود با بالا رفتن سن، افراد، دیگر توان انجام کاری را ندارند.
این فعال عرصه سینما که جلوههای ویژه فیلمهایی مانند «راه آبی ابریشم»، «جنگ نفتکشها»، «ملاقت با طوطی» و «جایی برای زندگی» را انجام داده است، خاطرنشان کرد: البته خودم هم میدانم که مثل جوانها نمیتوانم بالای کوه بروم و بدوم، اما آنچه در سینمای ایران اتفاق میافتد این است که افراد باتجربه و قدیمی را حذف میکنند و اگر خدای نکرده در یکی از پروژههای سینمایی و برسر صحنههایی که به جلوههای ویژه نیاز دارد اتفاقی بیفتد، بیشتر ناشی از بیتجربگی است.
فتاحی مهمترین مسالهای که باعث بروز این اتفاقات میشود را مسائل مادی دانست و گفت: تهیهکنندگان دستمزدهای پایینی را که بسیاری از افراد جوان میگیرند به ما پیشنهاد نمیدهند چون کسی روی آن را ندارد چنین ارقام پایینی پیشنهاد دهد.
او درباره اینکه پس از سه سال بیکاری چطور امور خود را میگذراند،بیان کرد: با حقوق بازنشستگی ارتش زندگی میکنم که البته این حقوق کم را هم با توجه به سابقهای که در ارتش داشتم دریافت میکنم. ولی در سینما با وجود 30 سال سابقهای که در آن دارم چیزی نمیگیرم.
فتاحی با اشاره به اینکه حدود یک ماه و نیم است که به دلیل تصادف خانهنشین شده و دستها و پاهایش گچ گرفته شده است، گفت: من نمونهای از وضعیت همکارانم در این صنف هستم که سابقه طولانی کار در سینما را هم دارد اما مثلا در همین مدت، به جز چند تن از همکارانم، هیچکس سراغ مرا نگرفته است در صورتی که حداقل سازمان سینمایی باید پیگیر وضعیت سینماگران و کسانی که در این حوزه سالها فعالیت کردهاند، باشند.
طرف دوبار باشگاه میرود و میگوید،«بدلکارم»
علیرضا فتحی، مدیر انجمن بازیگران و بدلکاران، هم با تاکید بر اینکه صنف مربوطش شرایط خوبی ندارد، اوضاع را نسبت به دیگر صنفهای سینمایی بدتر دانست و گفت: وقتی امنیت شغلی نباشد همین میشود که طرف دوبار باشگاه میرود و بعد با یک ساک راهی دفاتر سینمایی میشود و میگوید که «بدلکارم»!
وی خاطرنشان کرد: این اتفاق به همین سادگی که گفتم رخ میدهد، بدون اینکه کسی از او بپرسد، آیا مدرک و تخصص لازم را برای بدلکاری دارد یا خیر. به این ترتیب بسیاری از افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند بیکار میمانند.
این فعال عرصه سینما با اشاره به اینکه سالهای سال است که در این رابطه در جلسات مختلفی شرکت کرده که همه آنها هم بینتیجه ماندهاند، گفت: دیگر فکر میکنم کاری از دست کسی بر نمیآید، مگر اینکه وزارت ارشاد که صدور مجوزهای سینمایی را در اختیار دارد، این موضوع را هم به طور جدی شرط کند تا همه ملزم باشند، افرادی را برای ساخت فیلمهای خود دعوت به همکاری کنند که کارت عضویت در اصناف مربوط به خود را داشته باشند.
وی یادآور شد: اما آنچه اکنون میبینیم این است که کسانی که حقشان است در فیلمها حضور داشته باشند، خانهنشین شدهاند و یکسری دیگر هم پول میدهند و هم پول میگیرند تا در سینما کار کنند و به این شکل نان بقیه را هم آجر کنند.
به بهبود اوضاع امیدوار نیستم
محمد لشگری، مدیر کانون دستیاران فیلمبردار، هم آنقدر اوضاع را بد میداند که حتی به هیچ اتفاق خوبی نمیتواند خوشبین باشد.
این فعال عرصه سینما، صنف خود را دارای یک ویژگی خاص دانست و گفت: زمان مفید کاری اعضای صنف دستیاران فیلمبردار معمولا به دلیل مسئله توان بدنی کمتر از دیگر حوزهها خواهد بود، یعنی پس از یک محدوده سنی، بدن فرد دیگر کشش لازم برای انجام این کار را ندارد.
او ادامه داد: به همین دلیل این را قبول دارم که ما به نیروهای تازه احتیاج داریم اما آنها باید در کنار افراد با تجربه قرار گیرند تا کار را به درستی آموزش ببینند در حالی که میبینیم نیروهایی بیتجربه با دستمزد کم در فیلمها قرارداد میببندند.
لشگری یکی از دلایل مهم در بروز این اتفاق را همانند بسیاری دیگر از همکارانش بحث دستمزد دانست و گفت: نیروهای حرفهای حاضر نیستند، تحت هر شرایطی تن به کار بدهند. مخصوصا اینکه اگر شرایط غیرانسانی و اجبار به کار مثلا 17 ساعته در روز باشد. به همین دلیل افرادی که حاضر به انجام کار آن هم با دستمزد کم میشوند در اولویت قرار میگیرند. پس باز هم در به روی همان پاشنهای که بوده خواهد چرخید و به بهبود اوضاع امیدوار نیستم.
به گزارش ایسنا، محمد مهدی عسگرپور، مدیر عامل خانه سینما همواره درباره امنیت شغلی صحبت کرده و براساس پیگیری هایی که با همراهی سازمان سینمایی و خانه سینما انجام شده اخیرا از احتمال اعلام خبرهایی خوش توسط حجت الله ایوبی در روز سینما خبر داده است.
البته از آنجا که قرار شده جشنهای خانه سینما در سال جای برای واریز به صندوق بیمه بیکاری سینماگران با صرف کمترین هزینه برگزار شود،او تاکید دارد که وقتی در مورد امنیت شغلی صحبت میکنیم، صندوق بیمه بیکاری تنها یکی از مقولههای آن است، ولی از آنجا که در سینما با پدیده بیکاری زیاد مواجه میشویم همیشه اولین بحثی که مطرح میشود همین صندوق بیمه بیکاری است.
انتهای پیام
نظرات