حسن محمودی با اشاره به ساختار غلط جایزه‌های ادبی که باعث تعطیلی آن‌ها می‌شود گفت: در حال حاضر دغدغه معاون فرهنگی وزارت ارشاد تعطیل کردن این جایزه‌ها نیست.

این داستان‌نویس در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره تعطیلی جایزه‌های ادبی خصوصی گفت: در این زمینه جدا از سازوکارهایی که در دولت نهم و دهم ایجاد شد تا جایزه‌های بخش خصوصی تعطیل شود‌، جدای از امتناع مدیریت سالن‌ها و تالارهای فرهنگی برای اختصاص سالن به جایزه‌های خصوصی‌، جدا از کم‌رونق شدن انتشار کتاب به خاطر مسائل نشر و ممیزی، فقدان صنف در حوزه کتاب عامل مؤثری در پانگرفتن بنیادها و جایزه‌های ادبی است.

او در این زمینه افزود: اگر ما بخواهیم در فضای ادبیات‌مان یک جایزه ادبی معتبر داشته باشیم. لازم است با همکاری بنیاد‌های فرهنگی، مثل موسیقی‌، سینما و تئاتر یک صنف واحد داشته باشیم که در حال حاضر فاقد آن هستیم. به نظر من بخشی از این صنف باید از نهادهایی مثل اتحادیه ناشران بیرون بیاید؛ نهادهایی که خود نیز ذی‌نفع باشند.

محمودی گفت: جایی مثل اتحادیه ناشران که خصوصی است می‌تواند یک جایزه ادبی برگزار کند، چون در این اتحادیه تمام ناشران عضو هستند و اگر اتحادیه بتواند یک جایزه ادبی برگزار کند به این دلیل که صنفی قانونی است دیگر کسی نمی‌تواند آن را تعطیل کند.

این نویسنده در ادامه درباره تعطیلی جایزه‌های ادبی مانند جایزه گلشیری گفت: تعطیلی این جوایز به این خاطر است که در کشور ما نهادها و جوایز خصوصی با این بهانه که در آیین‌نامه و اساس‌نامه مشکل دارند به راحتی تحت فشار قرار می‌گیرند. نداشتن استطاعت مالی از دیگر عوامل کوتاه بودن عمر این جوایز است که همین موضوع باعث می‌شود تا جوایز برای برگزاری مراسم خود به سازمان‌ فرهنگی و هنری شهرداری متصل ‌شوند که این موضوع هم به دلیل اختلاف خط مشی‌ها بی‌نتیجه می‌ماند.

او افزود: هر جایزه ادبی باید از نظر مالی تأمین باشد. اگر بنیادی استطاعت مالی ندارد که بتواند 10 یا 20 میلیون تومان به عنوان جایزه به نفر برگزیده بدهد، مطمئنا نمی‌تواند تأثیری هم در فضای ادبیات داشته باشد. این جوایز باید بتوانند به داوران‌شان هم پول بدهند. نمی‌شود انتظار داشت داوران به صورت داوطلبانه کار داوری انجام دهند. این درحالی است که در طول سال‌های اخیر جایزه‌هایی نظیر مهرگان‌، گلشیری‌، روزی روزگاری و... ‌همگی متکی به شخص بوده که نشانگر ساختار غلط آن‌هاست.

حسن محمودی با تأکید بر این‌که ساختار متکی به شخص جوایز غلط است‌، با اشاره به کم‌تأثیر شدن نقش جوایز ادبی در چندساله اخیر نیز گفت: وقتی جایزه‌ای می‌خواهد از یک نویسنده شهرستانی تقدیر کند، ولی حتی نمی‌تواند پول بلیت او را تهیه کند، خود به خود اعتبار این جایزه زیر سؤال می‌رود. جایزه‌ای هم که اعتبار نداشته باشد کم کم تأثیر خود را از دست می‌دهد، کما این‌که جایزه گلشیری در سه چهار سال اخیر تأثیری در فضای ادبیات نداشت و دیگر بود و نبودش خیلی مهم نبود. همه این‌ها در حالی است که در دهه گذشته جایزه‌های مهرگان‌، گلشیری‌ و منتقدان و نویسندگان مطبوعات با هم رقابت می‌کردند و همیشه کتاب‌های خوبی برگزیده و معرفی می‌کردند.

او در ادامه به تأثیر جوایز ادبی در فضای ادبیات اشاره و اظهار کرد: طی سال‌های اخیر و پس از این‌که تعدادی از جوایز ادبی داستان‌های کوتاه را به عنوان برگزیده جوایز معرفی کردند ناشران زیادی به سرعت سراغ انتشار داستان کوتاه رفتند و حجم زیادی از این داستان‌ها منتشر شد. همین موضوع باعث شد که دیگر امروز کسی به سراغ انتشار داستان کوتاه نرود، به گونه‌ای که در حال حاضر ناشران از انتشار داستان کوتاه ابا دارند. این در حالی است که زمانی این جوایز برای جا افتادن و انتشار همین آثار کمک زیادی کردند.

او در پایان گفت: ما الآن در دوره‌ای هستیم که مسائل مربوط به گذشته کم‌تر شده است، الآن فکر نمی‌کنم دغدغه معاون فرهنگی تعطیل کردن جوایز باشد. الآن در دوره‌ای هستیم که معاون فرهنگی نگران کتاب است. با این حال جوایز ادبی باید استقلال خود را داشته باشد و از نظر مالی استطاعت برگزاری جایزه ادبی را داشته باشد.

انتهای پیام