در مراسم بزرگداشت حسن انوری گفته شد که اکثر آذری‌ها به زبان فارسی علاقه دارند و بسیاری از استادان زبان و ادبیات فارسی آذری هستند.

به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مهدی محقق‌، رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی‌، در مراسم بزرگداشت حسن انوری که روز یکشنبه‌، 31 فروردین‌ماه‌، در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد‌، با اشاره به روز زن‌، گفت: در فرهنگ اسلامی‌، طلب علم برهر زن و مرد مسلمان یکسان واجب است. ما در طول تاریخ به بسیاری زن‌های علاقه‌مند به علم‌، دانش و فرهنگ برمی‌خوریم. خوشبختانه در این سال‌ها نیز اقبال و توجه دختران و زنان جامعه ما به علم و دانش زیاد شده و این مایه امیدواری است.

او افزود: این مجلس برای بزرگداشت دوست و همکار گرامی‌، دکتر حسن انوری‌،‌ برگزار شده که «فرهنگ سخن» را با کوشش خود در هشت جلد منتشر کردند. این تلاش ایشان نشان می‌دهد که اهل آذربایجان علاقه فراوانی به زبان فارسی دارند. ما از خدمات دکتر حسن انوری سپاسگزاریم. کتاب «فرهنگ سخن» ایشان به دوستداران زبان فارسی‌، دانش‌آموزان و دانشجویان کمک می‌کند.

در بخش دیگری از این مراسم علی‌اشرف صادقی اظهار کرد: سابقه دوستی من و دکتر انوری و ارادت بنده به ایشان به بیش از نیم قرن می‌رسد. این دوستی از سال 41 در لغتنامه دهخدا شروع شد و تا سال‌ها ادامه داشت. اکنون نیز در فرهنگستان زبان و ادب فارسی در خدمت ایشان هستیم.

او افزود: آقای دکتر انوری یک انسان آزاده به تمام معناست. ایشان شخص بسیار ملایم‌، متین‌، آرام،‌ کم‌سخن‌، خوش‌فکر‌، عدالت‌دوست، ‌نوع‌دوست و منصف در داوری است. ایشان خدمات بسیاری به زبان فارسی کرده‌اند. هم‌میهنان آذربایجانی ما در خدمت به زبان فارسی پیش‌قدم بوده‌اند. مرحوم دکتر محمد امین ریاحی‌، مرحوم استاد علامه دکتر زریاب‌خویی‌، مرحوم دکتر منوچهر ریاضی‌، مرحوم دکتر خیام‌پور‌، مرحوم دکتر بهمن سرکاراتی‌، سرکار خانم دکتر آموزگار و استاد دکتر نیساری از خطه آذربایجان به زبان فارسی خدمات بسیار کرده‌اند. همچنین مقدم بر همه علامه سیدحسن تقی‌زاده است که مورد قبول تمام مستشرقین عالم است. ما اینجا به گرایش‌های سیاسی افراد کاری نداریم و از علم سخن می‌گوییم.

صادقی سپس اظهار کرد: برای این برجستگان ایران یک کشور یکپارچه است و استان‌گرایی مهم نیست. امیدواریم برای نسل جدید هم همین‌طور باشد و به القائاتی که از خارج می‌آید توجه نکنند.

او در ادامه با تشریح فعالیت‌های علمی و تحقیقی انوری‌ گفت: فرهنگ‌هایی که پیش از «فرهنگ سخن» تدوین شده بودند،‌ از نظر متد دچار فقر بودند‌. اولین فرهنگ روش‌مند زبان فارسی همین «فرهنگ سخن» است. البته باید از پشتیبانی مالی آقای علی‌اصغر علمی در نشر سخن نیز قدردانی کنیم که اگر حسن نیت ایشان نبود‌، این فرهنگ به سرانجام نمی‌رسید.

همچنین در این مراسم غلامعلی حداد عادل‌، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسِی‌، گفت: من از چند جهت برای استاد انوری احترام قائلم؛ یکی از این جهت که ایشان به دستور زبان فارسی توجه زیادی دارند. از نظر بنده دستور زبان به زبان استواری می‌بخشد و هرگاه در جامعه‌ای به دستور کم‌توجهی شود،‌ باید احساس خطر کرد. از نشانه‌های زنده بودن یک زبان اهتمام ادیبان آن زبان به دستور است و آقای دکتر انوری سال‌ها عمر عزیزشان را صرف این کار کرده‌اند.

او افزود: نکته دیگر اهتمام ایشان به تالیف «فرهنگ سخن» بود. توجه به فرهنگ لغت نشانه زنده بودن زبان است. زبان انگلیسی چندصد فرهنگ لغت دارد،‌ با این حال مرتب فرهنگ‌های جدید برای زبان تدوین می‌کنند. این نشان‌ می‌دهد که این زبان زنده و بالنده است و مردمی که به این زبان سخن می‌گویند زنده‌اند و مرتبا با توسعه فرهنگ لغت توسعه زبان را اعلام می‌کنند. حال اگر در کشوری 30 سال بگذرد و برای زبانی مثل فارسی با این عظمت‌، فرهنگی تدوین نشود، ‌جای نگرانی و ملامت ندارد؟ دکتر انوری معطل دستگاه‌های دولتی نماند تا بودجه تعیین کنند و موافقت‌نامه‌های تودرتوی اداری به نتیجه برسد‌، بلکه فردی مثل خود پیدا کرد؛‌ آقای علمی، ناشری که عاشق زبان فارسی است.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی همچنین به خشنودی مقام معظم رهبری از انتشار «فرهنگ سخن» اشاره کرد.

حداد عادل سپس با اشاره به آذربایجانی بودن انوری گفت: عشق مردم آذربایجان به زبان فارسی عشقی نیست که بشود در آن خلل و گسستی ایجاد کرد و آذربایجان همچنان پاسدار زبان و فرهنگ ایران بوده و هست و خواهد بود.

در این مراسم همچنین علی موسوی گرمارودی شعری درباره سعدی برای حاضران خواند.

در بخش دیگری از مراسم حسن رضایی باغ‌بیدی با اشاره به اهمیت فرهنگ‌نویسیف گفت: آقای انوری در حدود هشت سال این فرهنگ را فراهم کردند که یک فرهنگ عمومی زبان فارسی برای همه فارسی‌زبانانی است که می‌خواهند اطلاعات عمومی از زبان فارسی داشته باشند و تا حدودی متون کهن را بفهمند. فرهنگ سخن پایه‌ای شد برای فرهنگ‌های دیگر که از دل آن بیرون آمدند.

توفیق سبحانی‌، معاون پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی‌، نیز در این مراسم گفت: حدود 53 سال است که من به جناب انوری ارادت دارم. از آقای علمی تشکر می‌کنم که در انتشار «فرهنگ سخن» کار ناشران حرفه‌یی اروپایی را انجام دادند. جای آقای احمدی گیوی خالی است. سال‌ها نام آن زنده‌یاد با نام استاد انوری توأمان بود و دستوری که این دو استاد نوشتند مشهور است.

در ادامه با اهدای لوح تقدیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی از حسن انوری تجلیل شد.

حسن انوری‌، فرهنگ نامه‌نویس پیشکسوت‌، نیز در سخنانی عنوان کرد: این بزرگداشت در واقع بزرگداشت زبان فارسی است، چون من خدمتگزار زبان فارسی‌ام. اگرچه زبان مادری‌ام ترکی‌ است‌، از وقتی مادرم برایم غزل حافظ را خواند‌، شیفته زبان فارسی شدم.

او افزود: چرا زبان فارسی برای منِ آذری مهم است؟ چون زبان فارسی زبان تفاهم با سایر اقوام ایرانی است؛‌ منِ آذربایجانی با زبان فارسی با دوستان گیلک و کرد و لر خود تفاهم برقرار می‌کنم. فارسی روزی زبان بین‌المللی بوده و از آسیای صغیر تا بالکان را زیر سیطره داشته است. گذشته از این‌ها‌، به این زبان آثاری مانند «شاهنامه» خلق شده که از شاهکاری ادبیات جهان است. همچنین فارسی زبان شیرینی است. عرفان از ادبیات و زبان فارسی تجزیه‌ناپذیر است.

انوری همچنین عنوان کرد: اکثر اهالی آذربایجان فارسی را دوست دارند. بیش از 60 درصد استادان زبان فارسی از اهالی آذربایجان هستند. در طول تاریخ نیز سهم آذربایجانی‌ها در خلق آثار به زبان فارسی بویژه فرهنگ‌های زبان فارسی قابل توجه است. بسیاری از فرهنگ‌های زبان فارسی از زیر دست آذربایجانی‌ها بیرون آمده است.

او در ادامه با اشاره به اهمیت فرهنگ‌نامه‌نویسی گفت: زبان در حال تحول است و فرهنگ که نشان‌دهنده تحول واژگان زبان است باید متحول شود. ملتی که فرهنگ روزآمد نداشته باشد‌، در فضای امروز زندگی نمی‌کند. در مجموعه فرهنگ‌هایی که با سرپرستی بنده با همت انتشارات سخن منتشر شده فرهنگ‌هایی برای کودکان و نوجوانان نیز تهیه شده است. آشنا کردن کودکان با کتاب‌های مرجع از عناصر مهم تربیت به شمار می‌رود.

انوری همچنین اظهار کرد: شانزدهمین فرهنگ از مجموعه «فرهنگ سخن» که در دست تهیه است «فرهنگ مترادفات» است.

انتهای پیام