اصغر فرهادی با «بروس برس فورد» و «ویتوریو استرارو» (کارگردان و فیلمبردار اسکار گرفته سینمای جهان) در موزه سینما دیدار و گفت‌وگو کرد.
به گزارش خبرنگار بخش سینمایی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، موزه سینما 15 بهمن ماه در هوا سرد تهران میزبان جمعی از سینماگران سرشناس برگزیده‌ی اسکار بود که به بهانه‌ی کارگاه‌های تخصصی که همزمان با سی‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر برگزار می‌شود، در این مکان تاریخی سینمای ایران حضور پیدا کرده بودند.
نشست تخصصی کارگردانان سینمای ایران با «بروس برس فورد» داور جام جهان‌نما جشنواره‌ی فیلم فجر در موزه سینما برگزار شد.
پیش از برگزاری این نشست داوران خارجی جشنواره فیلم فجر که در این نشست حضور داشتند به همراه دیگر مهمانان، از موزه سینما بازدید کردند. این موزه برایشان بسیار شگفت‌انگیز بود و حتی «بورس برس فورد» کارگردان مطرح استرالیایی که جوایز زیادی از جمله اسکار را دریافت کرده است، آرزو کرد که ای کاش در استرالیا هم چنین موزه‌ای وجود داشت.
در این نشست اصغر فرهادی و «بروس برس فورد» صحبت‌هایی را درباره شیوه کارگردانی از زمان پیش تولید و حتی قبل از آن تا ساخت فیلم در ایران و غرب مطرح کردند، البته از میانه‌های این نشست،«ویتوریا استرارو» فیلمبردار اسکاری فیلم «محمد (ص)» ساخته‌ی مجید مجیدی هم به جمع آنها پیوست.
اصغر فرهادی درباره شیوه فیلمسازیش در سخنانی گفت: فیلمی که بیرون از ایران ساختم را به همان شیوه‌ای که در ایران داشتم کارگردانی کردم،البته به نظرم پروسه ساختن فیلم شبیه به کشورهای غربی است ولی تصویری که ما از غرب ساخته‌ایم و فکر می‌کنیم از آنها خیلی دوریم و باید به نقطه‌ای که آنها هستند، برسیم از خود باختگی ما می‌آید.
او ادامه داد: این در حالی است که سینمای ما برای آنها حسرت‌انگیز است و وقتی در گفت‌وگوهایی به آنها می‌گوییم که سینمای ما این باور را به خود ندارد، تعجب می‌کنند و می‌گویند آرزو دارند که مثل ما باشند.
کارگردان فیلم سینمایی «گذشته» با اشاره به سازنده فیلم «جاذبه» که از نظر تولید یکی از بزرگترین پروژه‌های دنیا محسوب می‌شود، گفت: کسی که آن همه امکانات در اختیار داشته می‌گفت که ای کاش من سر صحنه آرامش تو را داشتم. در واقع سینمای ما برای آنها شکل متفاوت‌تری دارد به همین دلیل معتقدم با همه ضعف‌ها و مشکلات عیانی مانند سانسور که وجود دارد ما خودمان قدر این سینما را نمی‌دانیم.
فرهادی اضافه کرد: ما باید بررسی کنیم که در مقایسه با کشورهای اطراف و اروپایی و نیز استرالیا چقدر عقب هستیم و چقدر جلو و بعد از آن باید خودمان را کمتر تحقیر کنیم.
وی خاطر نشان کرد: این آزاردهنده است که آنها حسرت ما را می‌خورند ولی ما فیلمبرداران، تدوین‌گران و... خود را باور نداریم.
این کارگردان اسکار گرفته سینمای ایران در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به ویژگی نظم در پروسه ساخت فیلم‌های غربی گفت: مرحله پیش تولید در فیلم‌های آنها طولانی است که برای ما این‌طور نیست و خیلی از لحظات سینمای ما از یک شوریدگی سر صحنه می‌آید که در آنجا وجود ندارد که البته وقتی از بیرون نگاه شود ممکن است بی‌نظمی به نظر برسد اما معتقدم این لحظه شوریدگی به زندگی نزدیک است.
او ادامه داد: در آنجا گاهی نظم آنقدر زیاد می‌شود که گویی عوامل فیلم در یک کارخانه کار می‌کنند و فیلم مکانیکی می‌شود. در این‌باره می‌توانم این مثال را مطرح کنم که گاهی حتی کارگردان اگر بخواهد لیوانی را خودش جابجا کند ممکن است 500 دلار جریمه شود، چون باید این کار را به منشی صحنه بگوید.
فرهادی یادآور شد: البته این مسائل از مقررات مربوط به فیلم‌سازی در کشورهای غربی است چون در آنجا امنیت شغلی جایگاه ویژه‌ای دارد ولی در اینجا، جان و زندگی ما فدای سینماست.
کارگردان «جدایی نادر از سیمین» در بخش دیگری از این نشست بیان کرد: روحیه من روحیه‌ای نیست که سر صحنه فیلمبرداری 50 نفر را نگه دارم تا بخواهم فکر کنم اما دوست دارم روزی بدون پیش‌زمینه ذهنی دقیق سر صحنه باشم. آنچه باعث شده سینمای ایران در دنیا متفاوت باشد، تأثیر یک شوریدگی شرقی است که مرز باریکی با هرج و مرج دارد.
او در این باره توضیح داد: ما یک ویژگی داریم که شاید جزء فرهنگ و بحران‌هایی باشد که از سرگذرانده‌ایم و این می‌تواند همان شوریدگی باشد و من تلاش می‌کنم نکند روزی از ترس اینکه همه چیز درست باشد این شوریدگی را از دست بدهم.
به گزارش ایسنا، در این نشست اصغر فرهادی بیشتر ترجیح داد مهمانان خارجی صحبت کنند تا تجربیات آنها منتقل شود و در این راستا گاهی خود سوالاتی را از «استرارو» و «بروس برس فورد» می‌پرسید.
فورد در پاسخ به سوال اصغر فرهادی درباره پروسه ساخت فیلم و تجربه‌هایی که خود دارد، توضیح داد: به نظرم شباهت‌های زیادی بین سینمای استرالیا که من در آن به دنیا آمده‌ام با ایران وجود دارد. پیش از سال 1970 فیلم‌های کمی در استرالیا بود و در 70 سال گذشته شاید 20 فیلم مستقل در استرالیا تولید شده است.
او با اشاره به اینکه از 1970 بنیادهایی برای ساخت فیلم توسط دولت تأسیس شده است، گفت: علی‌رغم اینکه کارگردان‌هایی در استرالیا هستند که حرف زیادی برای گفتن دارند اما نمی‌توانند در کشور خود فیلم بسازند.
وی با اشاره به اینکه از سال 1971 تا 2000 چند فیلم را در استرالیا ساخته است، یادآور شد: در سال 1982 اولین فیلم خود را در هالیوود ساختم و آخرین کارم هم یک فیلم سه ساعته برای تلویزیون بود. در سال‌های اخیر صنعت سینمای استرالیا کمی آمریکایی شده چون قبلا سناریو را به کمپانی‌هایی تحویل می‌دادیم وآن‌ها می‌گفتند تغییراتی داده شود تا امکان ساخت فیلم فراهم شود اما الان همه چیز تغییر کرده است و وقتی می‌خواهیم فیلم بسازی می‌پرسند ستاره‌های فیلم‌ات چه کسانی هستند؟ آیا ستاره آمریکایی دارد؟ قرار است چطور و در کجا فیلم پخش شود؟ به همین دلیل آدم‌هایی که ایده‌های بزرگی دارند نمی‌توانند آنها را اجرا کنند.
این کارگردان مطرح دنیا افزود: آنچه الان واقعیت دارد این است که کارگردانان استرالیای آنقدری که در آمریکا کار می‌کنند در استرالیا نیستند که البته یکی از فایده‌های این مسئله وجود زبان مشترک است.
وی در پاسخ به سوال دیگر اصغر فرهادی مبنی بر اینکه اگر قرار باشد فیلمنامه شما توسط سرمایه‌گذار تغییر کند آیا به شما برخواهند خورد یا مسئله‌ای عادی است؟ گفت: با سانسور به آن شکلی که معنای عمومی دارد یا در مسئله مذهب یا جنسی مواجه نشده‌ام اما نکته مهم این است که چه کسی را به عنوان تهیه‌کننده انتخاب می‌کنیم. در سال‌های قبل با ده‌ها فیلمنامه و قصه متفاوت روبرو شده‌ام که درخواست تغییر در داستان یا کاراکتر آنها مواجه شده‌ام و من اگرچه مرد خودخواهی نیستم اما آنقدر خودخواه هستم که زیر بار این تغییرات نروم.
او اضافه کرد: این را هم بگویم که تهیه‌کنندگان در موقع فیلمبرداری معمولا دخالتی نمی‌کنند چون چیزی متوجه نمی شوند و دخالت آنها در مرحله مونتاژ اتفاق می‌افتد.
وی درباره انتخاب عوامل تا آغاز مرحله فیلمبرداری هم اظهار کرد: تصور نمی‌کنم انتخاب عوامل مشکل بزرگی باشد، به تهیه‌کننده ایمیل می‌زنم و لیست عواملم را می‌گویم که معمولا مورد قبول واقع می‌شود مگر اینکه مشکل بودجه و دستمزد وجود داشته باشد، هر چند برای من مهم است که تهیه‌کننده به عواملی که انتخاب می‌کنم اعتماد داشته باشد.
فورد در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه فیلم‌های ایرانی زیادی ندیده اما آنچه دیده خوب بوده است، خاطر نشان کرد که به نظر می‌رسد در جهان مقاومتی برای فیلم‌هایی که زیرنویس دارند وجود دارد.
در بخشی از این نشست که درباره پرداختن به واقعیت در فیلم‌ها صحبت شد یکی از مهمانان حاضر خطاب به اصغر فرهادی گفت که فیلم‌های او با جهان ارتباط برقرار کرده و این به واسطه شخصیت اصغر فرهادی است.
فرهادی هم در بخشی دیگر با اشاره به اینکه دو دسته کارگردان وجود دارند که یکی همانند سنگ‌تراشان است و دیگری جزو کسانی است که تخیل می‌کند، گفت: تجربه به من می‌گوید که در سنین پایین‌تر بخش تخیل بیشتر فعال است و کارگردان تلاش می‌کند به آنچه که در ذهن خود دارد، نزدیک‌تر شود اما در سنین بالاتر اعتماد به نفس به سراغ کارگردان می‌آید و شاید این اعتمادبه نفس واکنشی به از دست رفتن و یا کم شدن تخیل باشد. به همین دلیل برای دسته دوم شوریدگی که اشاره کردم اهمیت دارد.
به گزارش ایسنا، این نشست تخصصی بیش از دو ساعت به طول انجامید و جمعی از سینماگران ایران که در این نشست حضور داشتند هم نظرات خود را مطرح کردند.
علیرضا داودنژاد، محمدمحسین لطیفی، عزیز‌الله حمیدنژاد، مازیار میری، همایون ارشادی، علیرضا شجاع‌نوری، آناهید آباد و... از جمله افراد حاضر در این نشست بودند که توسط کانون کارگردانان و دستیاران کارگردان و بخش بین‌الملل جشنواره فجر برپا شده بود.
انتهای پیام
نظرات