اکبر اکسیر در انتقاد از وضعیت نقد ادبی گفت، صفحه‌های ادبی روزنامه‌ها بیش‌تر بنگاه دوست‌یابی‌اند و برای دلجویی از دوستان و تخریب مخالفان به کار می‌روند.

این شاعر در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره وضعیت نقد ادبی گفت: در تمام این نقدها‌ کمبود نوعی نقد فنی و اصولی که بتوانیم آن را نقد علمی بنامیم، دیده می‌شود. نوعی نان قرض دادن‌ به دوستان و یا تحقیر سایرین در این نقدها هست. نقد امروز در نبود منتقدان اصلی که در دهه‌های 60 و ‌70 چهره‌های درخشانی بودند، درصدد معرفی کتاب‌ها و دلجویی از دوستان و به عنوان بنگاه دوست‌یابی و تخریب مخالفان به کار می‌رود.

او در ادامه افزود: در بین دوستان منتقد و منتقدان ادبی ما، نسلی از جوانان پرشور، بامطالعه و پیگیر دیده می‌شود که اگر این عزیزان بتوانند از حالت محفلی و باندبازی خود را دور نگه دارند، می‌توانند چهره‌های موفق نقد آینده ما باشند. این روزها اگر نوشته‌هایی با عنوان نقد و نظر و بررسی‌های ادبی در صفحات نیمه‌جان ادبی دیده می‌شود،‌ یا در حد یک تعارف است و یا توسط ناشران برای معرفی و تبلیغ کتاب‌های منتشرشده به کارگرفته شده‌ و از آن‌جایی که از منتقدانی که می‌خواهند مطالعه‌ و پژوهش‌های خود را عرضه کنند، حمایتی نمی‌شود و درآمدی برای این گروه به عنوان حق‌الزحمه پرداخت نمی‌شود،‌ لذا وظیفه اصلی نقد نادیده گرفته‌ می‌شود. در نقد‌های امروز‌ با لفاظی یکی به نعل می‌کوبند و یک به میخ تا از تیررس مخالفان و رقیبان مصون بمانند.

اکسیر نقد فنیِ واقعی را راه رفتن در کنار متن و گشودن لذت متن برای مخاطب امروز خواند و گفت: گاه شعر امروز جلوتر از نقد دیده می‌شود و رشد سریع شعر در دهه‌ اخیر باعث عقب ماندن اصحاب نقد از ماهیت وجودی شعر امروز می‌شود. در دهه 60 بابک احمدی و هوشنگ گلشیری خدمت بزرگی به نقد شعر کردند. منتقدان با مؤلفه‌های رمان نو آشنا شدند و اصطلاح‌های تخصصی نقد نوین از نظرات فلاسفه‌ای چون رولات بارت و ژاک دریدا در حوزه‌های ادبی ما جاری شد، اما نتوانست خود را با اثرهای صادره وفق دهد، چرا که منتقدان واقعی نتوانستند خود را به جامعه معرفی کنند، لذا آن‌چه به نام نقد فنی در صفحات ادبی ما آمد، نقد نبود و واژگان و اصطلاحات ادبی و قلسفی غرب بود که می‌خواست رهبری شعر جوان ما را به عهده بگیرد. حضور بخش‌های ادبی فرهنگسراها با عنوان کانون‌های شعر هم در پرورش منتقدان جوان سازنده بود. اما آن‌چه از خروجی نشست‌های فرهنگی‌ها به دست آمد‌، گروهی از جوانان هم‌نویسی بودند که نظرات استاد را تکرار کردند.

این شاعر طنزپرداز همچنین بیان کرد: در پایان همین دهه 90 ما می‌توانیم امیدوار باشیم شعر امروز منتقدان واقعی خود را پیدا کند و مثل دهه‌ 40 شاهد شکوفایی نقد ادبی در جایگاه واقعی خود باشیم. آن روزها که دور نیست، دیگر هیچ دلالی، هیچ مباشر ناشری‌، هیچ پادو کنگره و جشنواره‌ای نمی‌تواند جنس بنجل خود را به جای شعر شریف امروز به خورد مخاطب فهیم امروز بدهد. برای آن‌که نقد ما هم‌دوش با پیشرفت شعری ما حرکت کند، در دانشکده‌های ادبی استادان جوان و فرهیخته ما در کنار فرهنگسراها با یاری مطبوعات ادبی می‌توانند مهم‌ترین نقش را داشته باشند.

انتهای پیام