پونه ندائی معتقد است، فیسبوک به مجلههای ادبی، شاعر و مخاطب کمک کرده است.
این شاعر در گفتوگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره علت انتشار آثارش در فیسبوک، گفت: فیسبوک ابزاری است برای اینکه هر کسی در حوزه علاقهمندیهایش با دوستانش در ارتباط باشد. ما هم از فیسبوک در حوزه خود استفاده میکنیم. فیسبوک برای من یک فضای عاطفی است و فکر میکنم نزدیک به 5000 دوستی که در این فضا دارم، خواننده شعر من هستند و خیلی از آنها علاقهمند به ادبیات و عرفاناند. من هم شعرهایم را در این فضا منتشر میکنم تا دوستانم ببینند. خودم هم از این فضا استفاده میکنم، چون قالبی دارد که هرکس هرچه در آن منتشر میکند، با تاریخ و ساعت ثبت میشود. این است که از بابت سرقت ادبی و چنین مسائلی نگرانی ندارم. البته اگر سرقت ادبی به مرحله جدی برسد و کار به جاهای باریک کشیده شود، ثبت با تاریخ و ساعت شعر به اثبات حقانیت افراد کمک میکند.
او درباره سرقت ادبی در فیسبوک افزود: به طور معمول جلو چیزی را نمیتوان گرفت. تا زمانی که اخلاق حرفهیی وجود ندارد، نمیتوانیم کاری کنیم. سرقت ادبی از طریق کتابها و سایر محیطهای مجازی هم میتواند اتفاق بیفتد. بعضی از افراد هم هدف بدی ندارند. از شعری خوششان میآید، آن را نقل میکنند و یادشان میرود نام شاعر را بنویسند. به هر حال وقتی در فضای گستردهای مثل فیسبوک کار میکنیم، باید قبول کنیم چنین چیزهایی هم هست، وگرنه آدم یا باید در را به روی خودش ببندد و شعرش را منتشر نکند، یا اگر میخواهد تعداد بیشتری از افراد آثارش را بخوانند، باید خطر کند.
ندائی در ادامه اظهار کرد: به نظر من کل دنیا بازیچهای بیش نیست؛ دنیا پلی است به سمت کمال، به همین دلیل این مسائل را خیلی جدی نمیگیرم. دیگران هم پیش از ما به بسیاری از مفاهیمی که ما مینویسیم، فکر کردهاند. آیندگان هم ممکن است به آنها فکر کنند. چیزی در انحصار کسی نیست. فقط باید کارها شناسنامه داشته باشند که فیسبوک این امکان را دارد. در حال حاضر فیسبوک را زیر ذرهبین قرار میدهند، اما من فکر میکنم بهتر است به اخلاق و زیرساختهای اخلاقی در جامعه توجه کنیم. افرادی که از هر چیزی بد استفاده میکنند، در همه جا هستند.
او درباره تأثیر فیسبوک بر ادبیات گفت: به نظرم جنبههای مثبت خیلی زیاد است. اینترنت و فیسبوک نیاز جامعه امروز ماست. الآن ما در 20 سال پیش زندگی نمیکنیم که هر کس برای دل خودش شعر میگفت و در جمعهای خانوادگی میخواند. افراد موفقتر هم ناشری پیدا میکردند و شعرهایشان را چاپ میکردند؛ در نتیجه امکان موفقیت کمتر بود. الآن این امکان بیشتر شده است. ما میتوانیم از این ابزار استفاده کنیم. نباید از انتشار افکار اشتباه و شعرهای غلط و دور از ادبیات بترسیم. دنیا به این نتیجه رسیده است که در انتشار فکر آزادی باشد. بعد از آن فکرهای سالم جذب میشوند و فکرهای ناسالم خود به خود غربال میشوند. در آخر مخاطب تعیینکننده است، به همین دلیل من هیچوقت ترسی ندارم از اینکه شعرهای خارج از ادبیات منتشر شود، چون فکر میکنم این شعرها خود به خود کنار گذاشته میشوند.
این شاعر اضافه کرد: اینکه شاعران میتوانند در فیسبوک شعرهایشان را بهراحتی منتشر کنند، امکان بسیار خوبی است. افراد جدیتر نیز چون زیر ذرهبین دیگران قرار میگیرند، پیشرفت میکنند. در دورههای قبل هم شاعرانی بودهاند که شعرهایشان بسیار زیاد در روزنامهها منتشر میشد، اما حالا دیگر شعرهایشان را نمیبینیم؛ چون مخاطب آنها را نخواسته و نپسندیده است.
سردبیر مجله ادبی «شوکران» سپس گفت: من به عنوان گرداننده یک مجله ادبی از زمانی که استفاده از اینترنت گسترش پیدا کرده، احساس میکنم کارم راحتتر شده؛ چون الآن تعداد مجلات ادبی کاغذی کم شده است و پاسخگوی تعداد شاعرانی که میخواهند شعر چاپ کنند، نیست. ما همیشه مراجعاتی برای چاپ شعر از شهرهای مختلف داشتیم، اما الآن حجم این درخواستها خیلی کم شده است. خیلی خوشحالام که برای جوانها فضایی در اینترنت برای عرضه شعر ایجاد شده است. با این امکان، شاعران حداقل در فیسبوک شعرهایشان را منتشر میکنند. به این ترتیب نیاز اولیه آنها برطرف میشود و افراد جدیتر نیز میتوانند به مجلات ادبی راه پیدا کنند. فیسبوک هم به مجلات ادبی، هم به شاعران و هم به مخاطبان کمک کرده است.
او در بخش دیگری از اظهاراتش بیان کرد: شعرهایم را در رادیو بدون ذکر نامم میخوانند. در مطبوعات و اینترنت هم شعرهایم بدون ذکر منبع منتشر شده است. حتا سال گذشته دیدم که در کتابخانه اینترنتی تبیان کتابهایم را بدون اجازه به طور کامل تایپ و منتشر کرده بودند. شعر هم جزو اموال ماست. شاید من بخواهم کتابهایم را بفروشم. با این حال در فیسبوک تا به حال به مشکلی در این زمینه برخورد نکردهام. البته از این موضوع هم نمیترسم. اگر تک تک ما حقوق یکدیگر را رعایت کنیم، آرام آرام همه این اصول را رعایت میکنند، اما در حال حاضر همه به فکر خودشان هستند. باید روی اخلاق کار کنیم.
ندائی همچنین گفت: به دلیل سرعت انتشار آثار در فیسبوک با در میان گذاشتن شعر خیلی سریع میتوان شعرها را در معرض چالش و دیده شدن قرار داد و از واکنش دیگران نسبت به آن مطلع شد، در نتیجه افرادی که اهل ادبیات هستند، احساس میکنند در یک محیط پویا و زنده قرار گرفتهاند. در این فضای زنده ما مرتب در حال تبادل فکر و احساس هستیم.
انتهای پیام
نظرات