خانه‌ی «اتحادیه» سرانجام روی خبرنگاران باز شد؛ باب فتحی برای قول و قرارهای جدید از سوی مدیریت شهر تهران به مالکان این خانه مبنی بر این‌که این بنای قاجاری روی خوشی می‌بیند و در میان قیل و قال کاسب‌های محل، به مکانی فرهنگی تبدیل می‌شود.
به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تعدادی از خبرنگاران حوزه‌ی میراث فرهنگی در تور بازدید از لاله‌زار به خانه‌ی «امین‌السلطان» (اتحادیه) رفتند تا برای نخستین‌بار به‌صورت رسمی یکی از خانه‌های تاریخی تهران را که با شکایت مالک به دیوان عدالت اداری از فهرست آثار ملی درآمد و هر روز، خطر تخریب آن را تهدید می‌کرد، از نزدیک ببینند.
در این بازدید، نایب رییس شورای شهر تهران در میان خبرنگاران و مالکان این خانه‌ی تاریخی حضور یافت؛ مرتضی طلایی قول و قرارهایی را برای حفاظت از خانه‌های تاریخی که مالکان‌شان با شهرداری همکاری می‌کنند، داد که خانه‌ی اتحادیه طلایه‌دار این رویه خواهد بود. او برای محکم کردن قرارهایش، نهالی را در تنها باغچه‌ی سرزنده‌ی خانه‌ی اتحادیه کاشت تا نشان دهد که می‌خواهد به این بنای تاریخی که پس از خروج از ثبت، حرف و حدیث‌های زیادی درباره‌ی آن مطرح شد، کمک کند.
طلایی در این‌باره اظهار کرد: احیای مجموعه‌های تاریخی تهران کار چندان سختی نیست. ما می‌توانیم با مالکان این خانه‌های تاریخی در صورتی که با ما همکاری کنند، به تعامل برسیم. اگر مالکان خانه‌ی اتحادیه نیز بپذیرند که با شهرداری تهران همکاری کنند، شهرداری می‌تواند با دادن ملک معوض، این بنای تاریخی را احیا کند و به آن کاربری فرهنگی بدهد.
او با تأکید بر این‌که شهرداری تهران امکان پرداخت پول کلان برای خرید خانه‌ی تاریخی اتحادیه را ندارد، خطاب به مالکان این بنا، گفت: ما فقط می‌توانیم از شما تشکر کنیم که تا کنون تمام تلاش خود را برای حفاظت از این خانه‌ی تاریخی انجام داده‌اید.
طلایی درباره‌ی سخنان یکی از مالکان خانه‌ی اتحادیه که خواست تا از او قول بگیرد که در صورت همکاری با شهرداری، این بنا مرمت و از آن به‌عنوان یک مکان فرهنگی استفاده خواهد شد، بیان کرد: بله؛ به شرط قبول تملک مشروط به تهاتر توسط مالکان خانه‌ی اتحادیه. این قول را می‌دهم که این مجموعه‌ی تاریخی را ابتدا مرمت کنیم و سپس به آن کاربری فرهنگی بدهیم و هیچ کار انتفاعی و تجاری در آن انجام نشود. تعهد اخلاقی می‌دهم که مجموعه‌ی اتحادیه را تا وقتی که سر کار هستیم، به جایی برسانیم که فقط بتوان به آن کاربری فرهنگی داد.
او در پاسخ به اعتراض‌های خبرنگاران مبنی بر تخریب‌هایی که در مناطق مختلف تهران در حال رخ دادن است و شهرداری تراکم‌های بالایی برای ساخت‌وسازهای جدید به مالکان زمین‌های تجاری و مسکونی می‌دهد، گفت: مردم، شهادت می‌دهند که مدیریت شهری تهران در طول 100 سال اخیر، همه‌ی تلاش خود را برای سامان‌دهی محوطه‌های تاریخی شهر تهران کرده و این بی‌انصافی است که بگوییم شهرداری به‌صورت عمدی بناهای تاریخی را تخریب می‌کند. اقدامات مدیریت شهری تهران در جهت حفاظت از آثار تاریخی است. فقط در برخی موارد که خانه‌های تاریخی مالک شخصی دارند، ما با مشکل مواجه می‌شویم، چون نمی‌توانیم کاری انجام دهیم.
اما طلایی در حالی به این اعتراض‌ها با آرامش پاسخ می‌داد که درست دیوار به دیوار خانه‌ی اتحادیه، کارگران در حال ساخت مجتمعی با ارتفاع بیش از سه طبقه بودند و زمانی که خبرنگاران نسبت به این موضوع اعتراض کردند، طلایی اظهار کرد: فراموش نکنید که اکنون این خانه‌ی قاجاری در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده است.
این سخنان در حالی مطرح شد که کل بافت تاریخی لاله‌زار در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و ساخت‌وساز در کنار خانه‌ی اتحادیه، به هر حال در بافت ثبت ملی‌شده‌ی لاله‌زار قرار دارد.
طلایی همچنین به خبرنگاران گفت: به تهران، منصفانه نگاه کنید و عملکرد مدیریت شهری را منصفانه ببینید. در طرح جامع تفصیلی تهران، مشاور در مدت زمان طولانی، بررسی طرح تفصیلی را انجام داد و پس از تصویب آن توسط کارشناسان، ما اکنون موظف به تبعیت از آن هستیم.
او در پاسخ به اعتراض خبرنگاری درباره‌ی دادن تراکم‌های بسیار زیاد در برخی مناطق شهر تهران که در حریم آثار تاریخی نیز قرار دارند، گفت: مناطقی مانند لاله‌زار، پهنه‌ی تجاری دارند و شهرداری موظف است که پروانه‌ی ساخت و ساز بدهد؛ مجوزهایی که هیچ تعارضی با حفظ بناهای تاریخی ندارند.
به گزارش ایسنا، «حمیرا اتحادیه» یکی از مالکان این خانه‌ی تاریخی نیز درباره‌ی مشکلاتی که در سال‌های گذشته درباره‌ی این بنا داشته‌اند، گفت: سال 1375 با مراجعه به سازمان میراث فرهنگی، گزارش‌ها و اطلاعات کاملی درباره‌ی خانه‌ی اتحادیه به مسوولان دادیم. آن‌ها از ثبت این خانه استقبال کردند و قرار شد، از طرف شهرداری این بنا خریده شود؛ ولی پس از آن، تغییرات زیادی در شهرداری ایجاد شد که این کار را به تأخیر انداخت. در آن زمان، به‌دلیل این‌که قرار بود دستگاه‌های دولتی این مجموعه را تملک کنند، تعداد زیادی از ورثه، از خانه‌ی اتحادیه مهاجرت کردند که این اقدام، آسیب زیادی به این بنا زد.
او با اشاره به این‌که این بنا در قالب 30 سهم، میان ورثه تقسیم شده است، افزود: اکنون برای حفاظت و حمایت از این بنای تاریخی، به حمایت یک نهاد نیاز داریم؛ ولی ما هیچ پشتیبانی در این زمینه نداریم.
«بابک اتحادیه» نیز در این زمینه اظهار کرد: از هشت سال پیش، تخریب آهسته‌ی این خانه‌ی تاریخی آغاز شد. هرچند فضاهای داخلی ساختمان‌ها آسیب چندانی ندیدند، اما فضای بیرونی با تخریب زیادی مواجه شد. پس از این‌که سازمان میراث فرهنگی نتوانست این خانه را بخرد، افراد دیگری آمدند و درخواست خریدن خانه را مطرح کردند تا پس از آن بتوانند با ساخت مجتمع‌های تجاری، از این مجموعه سود ببرند.
او که 54 سال در این خانه‌ی تاریخی زندگی کرده است، تأکید کرد: خانواده‌ی اتحادیه هر کاری که می‌توانست برای حفظ این بنای تاریخی انجام داد؛ اما متأسفانه حالا اکثر خریدارانی که جلو می‌آیند، قصد دارند با تخریب کامل بنا، آن را به یک مجتمع تجاری با تراکم زیاد تبدیل کنند.
وی ادامه داد: ما مالکان خانه‌ی تاریخی اتحادیه از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مدیریت شهر تهران می‌خواهیم که اجازه ندهند این بنای تاریخی تغییر کاربری دیگری به‌جز تبدیل شدن به یک مرکز فرهنگی داشته باشد. ما معتقدیم کسی در اولویت خریدن این خانه‌ی تاریخی باید باشد که متولی کارهای فرهنگی است.
در ادامه‌ی این بازدید، مدیر محله‌ی فردوسی نیز که در محدوده‌ی خانه‌ی اتحادیه قرار دارد، به خبرنگاران گفت: در این محله، هیچ امکانات رفاهی، اجتماعی و فرهنگی برای ساکنان وجود ندارد، هرچند محله‌ی لاله‌زار تجاری است، اما پشت این مجموعه، خیابان 30 تیر با بخش‌های مسکونی بسیار قرار دارد و همه‌ی آن‌ها دغدغه‌ی ایجاد مراکز فرهنگی را دارند.
رضا لعل‌بخش با بیان این‌که وضعیت اجتماعی لاله‌زار و کوچه‌پس‌کوچه‌های آن بسیار نگران‌کننده است، ادامه داد: این ملک از نظر سازمان میراث فرهنگی ارزنده است. اگر امکانات برای خریدن آن فراهم شود و شهرداری بتواند از آن استفاده کند، به‌عنوان یکی از اهالی این محله درخواست دارم که از این مجموعه‌ی بزرگ و تاریخی به‌صورت چندمنظوره استفاده شود. ما پاساژها و مراکز تجاری را در هر نقطه‌ای می‌توانیم بسازیم، اما مرکز فرهنگی را خیر.
در جریان بازدید از این خانه‌ی تاریخی، برخی کارشناسان پیشکسوت سازمان میراث فرهنگی مانند عادل فرهنگی، اسکندر مختاری، اکبر تقی‌زاده و همچنین فرهاد نظری - مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی سازمان میراث فرهنگی - حضور داشتند.
به گزارش ایسنا، در ادامه‌ی تور بازدید از لاله‌زار، خبرنگاران از مدرسه‌ی تاریخی «دارالفنون» نیز دیدن کردند؛ بنایی تاریخی که پس از گذشت سال‌ها و صحبت‌هایی که گاهی توسط مسوولان درباره‌ی بهبود شرایط آن مطرح می‌شود، تغییر چندانی با گذشته نکرده بود. هرچند برخی مسوولان که در جریان بازدید از دارالفنون حضور داشتند، معتقد بودند که این بنای تاریخی تا کنون بخشی از راه را برای سامان‌دهی و مرمت پشت سر گذاشته است. به گفته‌ی آن‌ها، سامان‌دهی و مقاوم‌سازی که نمود آن در نخستین سالن مخصوص نمایش در ایران که در مدرسه‌ی دارالفنون قرار دارد، به‌وضوح مشخص بود، مرمت با سیمان، آن هم در دیوارهای سالن «نمایش»، جزو اقدامات انجام‌شده در دارالفنون است.
مدیر مجموعه‌ی دارالفنون در جمع خبرنگاران درباره‌ی اقدامات انجام‌شده در این مدرسه، توضیح داد: در حال حاضر گروه مرمت و مقاوم‌سازی این بنای تاریخی در حال کار روی نخستین سالن نمایش در ایران است و در کمیته‌ی مشترکی که میان وزارت آموزش و پرورش، سازمان نوسازی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هفته‌ی آینده تشکیل می‌شود، قرار است طرح مقاوم‌سازی و مرمت این بنای تاریخی تهیه و تصویب شود.
ابوتراب حافظی با اشاره به برآورد هزینه‌ی سه‌میلیارد تومانی برای مقام‌سازی، مرمت و احیای این بنای تاریخی توسط وزارت آموزش و پرورش، گفت: تا کنون دومیلیارد تومان از این اعتبار تخصیص یافته است و اگر مجوز آغاز کار توسط کمیته‌ی مشترک در هفته‌های آینده صادر شود، مرمت این بنا تا دو سال آینده به پایان می‌رسد.
او با اشاره به این‌که طرح مقاوم‌سازی مدرسه‌ی دارالفنون در برابر هشت ریشتر زلزله برنامه‌ریزی شده است، افزود: در این طرح، قرار است طبقه‌ی اول مدرسه به مرکز اسناد و موزه‌ی تعلیم و تربیت آموزش و پرورش تبدیل شود. همچنین در طبقه‌ی دوم، مرکز پژوهشی برای محققان ایجاد می‌شود.
خبرنگاران با حضور در خانه‌ی پیرنیا که اکنون به‌عنوان موسسه‌ی مطالعات تاریخ پزشکی طب اسلامی و مکمل مورد استفاده است، این تور را به پایان رساندند.
انتهای پیام
نظرات