«آلیس مونرو» که با دریافت جایزه نوبل به بزرگترین افتخار زندگیاش رسیده، در خانوادهای کشاورز بزرگ شد که صرفنظر از جایزه نوبل ادبیات، کارنامهای افتخارآمیز برای خود رقم زده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تا پیش از اعطای نوبل ادبیات امسال از 109 نویسندهای که این جایزه را دریافت کردند 97 نفر مرد بودند و سهم نویسندگان زن از نوبل ادبیات تنها 12 نفر بود که اکنون «آلیس مونرو» این عدد را به 13 افزایش داد.
«سلما لاگرلوف» سوئدی (1909)، «گراتزیا دلدا» ایتالیایی (1926)، «زیگرید اوندست» نروژی (1928)، «پرل باک» آمریکایی (1938)، «گابریل میسترال» شیلیایی (1945)، «نادین گوردیمر» آفریقایی (1991)، «تونی موریسون» آمریکایی (1993)، «ویسلاوا شیمبورسکا» لهستانی (2012)، «الفرید جلینک» اتریشی (2004)، «دوریس لسینگ» انگلیسی (2007) و «هرتا مولر» آلمانی (2009) نویسندگان زنی بودند که پیشتر جایزه نوبل ادبیات را کسب کرده بودند.
** از پدری کشاورز تا بزرگترین دستاورد زندگی
«آلیس مونرو» متولد 10 جولای 1931 در شهر "وینگهام" کانادا در خانوادهای به دنیا آمد که پدرش کشاورز و مادرش معلم مدرسه بود. او در نوجوانی نویسندگی را آغاز کرد و در سال 1950 اولین رمان خود با نام «ابعاد یک سایه» را زمانی که مشغول به تحصیل در دانشگاه اونتاریو غربی بود، منتشر کرد. او در سال 1951 دانشگاه را ترک و ازدواج کرد و به همراه همسرش به شهر ویکتوریا مهاجرت کرد.
مونرو سپس در سال 1968 با اولین جلد از مجموعه داستان کوتاه «رقص لالههای خوشحال» موفق به کسب جایزه گاورنر جنرال کانادا شد. این روند موفقیت با انتشار کتاب «زندگیهای دختران و زنان» در سال 1971 و کتاب «فکر میکنی چه کسی هستی؟» در سال 1978 ادامه یافت که این کتاب دومین جایزه گاورنر جنرال را برایش به ارمغان آورد.
او سپس برای معرفی کتابهای خود در قالب تور جهانی سه ساله به کشورهای استرالیا، چین و منطقه اسکاندیناوی سفر کرد و سپس در دهههای 80 و 90 میلادی به تدریس در دانشگاه بریتیش کلمبیا مشغول شد. او در این سالها به طور میانگین هر چهار سال یک رمان کوتاه به رشته تحریر درآورد.
بیشتر کتابهای وی در نشریات و روزنامههای معتبری چون نیویورکر، گرند استریت، آتلانتیک مانسلی و "پاریس ریویو" منتشر شده و در اختیار علاقهمندان قرار گرفتهاند.
او سپس رمان «خرسی که کوه را به تسخیر درآورد» را نوشت که دستمایه ساخت فیلمی به کارگردانی «سارا پولی» شد که در جشنواره تورنتو 2006 مورد تشویق قرار گرفت.
پس از آن در سال 2006 کتاب «دورنمای کاسل راک» را منتشر کرد و در سالهای بعد نیز رمان «شادی فراوان» را به رشته تحریر درآورد.
او در اکتبر 2009 اعلام کرد که از ناراحتی قلبی و سرطان رنج میبرد. تم اصلی داستانهای مونرو وقایع تخیلی است هر چند که او به دلیل بزرگ شدن در یک محیط روستایی در بسیاری دیگر از داستانهایش نیز از محیط روستا برای بیان احساساتش استفاده کرده است.
آخرین داستان بلند وی در سال 2012 تحت عنوان «زندگی عزیز» منتشر شد و آخرین مجموعه داستانی وی نیز در سال 2011 انتشار یافت.
کتابهای «فرار» با ترجمهی مژده دقیقی، «رؤیای مادرم» با ترجمهی ترانه علیدوستی، «دستمایهها» با ترجمهی مرضیه ستوده و «دورنمای کاسل راک» با ترجمهی زهرا نیچین از جمله ترجمههایی هستند که از آثار این نویسنده در ایران منتشر شدهاند.
آلیس مونرو اوایل تابستان از دنیای نویسندگی اعلام بازنشستگی و اعلام کرد احتمالا دیگر چیزی نخواهد نوشت. وی با اعلام اینکه «بهتر است ناگهانی بروم»، از علاقهمندان آثارش خواسته کتابهای قدیمی او را دوباره و چندباره بخوانند که تعدادشان هم زیاد است.
** کارنامهای پربار از افتخارات و جوایز
به گزارش ایسنا، «آلیس مونرو» 82 ساله که گاه همپای «چخوف» روس محسوب میشود، در سال 2009 جایزه بینالمللی "من بوکر" را دریافت کرد.
وی سهبار در سال های 1968، 1978 و 1986 موفق به کسب جایزه داستانی "گاورنر جنرال" کانادا شد. «مونرو» در سال 1990 جایزه کتاب "تریلیوم" را گرفت و در سال 1997 شایسته دریافت جایزه "پن/مالمود" برای داستان کوتاه شد.
مونرو که دو بار در سالهای 1998 و 2004 جایزه ادبی "گیلر" را کسب کرد، در سال 1998 جایزه انجمن ملی منتقدین کتاب آمریکا را برای «عشق یک زن خوب» به دست آورد.
وی دو بار در سالهای 2006 و 2008 جایزه داستان کوتاه "اوهنری" را دریافت کرد و جایزه نویسندگان کشورهای مشترکالمنافع نیز در افتخارات او دیده میشود.
این نویسنده کانادایی همچنین در سال 2005 مدال افتخار ادبیات را از انجمن ملی هنرهای آمریکا گرفت و در سال 2010 نشان شوالیه فرانسه را به گردن آویخت. این نویسنده سرشناس اکنون عضو افتخاری آکادمی ادبیات و هنر آمریکا است.
** «مونرو»، بیستوهفتمین انگلیسیزبان برنده نوبل
«آلیس مونرو» اکنون بیستوهفتمین نویسنده انگلیسیزبانی است که در تاریخ برگزاری نوبل ادبیات موفق به دریافت این جایزه شده است. از سال 1901 که اولین دوره جایزه نوبل ادبیات راهاندازی شد، تاکنون 110 نفر موفق به دریافت این جایزه شدهاند که در این میان 27 بار این جایزه به نویسندگان انگلیسیزبان اعطا شده که از این لحاظ آنها با اختلافی چشمگیر در رتبه اول قرار دارند.
نویسندگان فرانسویزبان به همراه همتایان آلمانی خود با کسب 13 جایزه نوبل رتبه دوم را در اختیار دارند. نویسندگان اسپانیولیزبان نیز با 11 جایزه نوبل در رتبه چهارم بیشترین برندگان نوبل ادبیات دیده میشوند.
دیگر زبانهای رایج دنیا که در تاریخ برگزاری جایزه نوبل ادبیات موفق به دریافت آن شدند عبارتند از: سوئدی (7)، ایتالیایی (6)، روس (5)، لهستانی (4)، نروژی و دانمارکی (3)، یونانی، ژاپنی و چینی (2)، عربی، بنگالی، چک، فنلاندی، عبری، مجارستانی، ایسلندی، پرتغالی، ترکی، کروات و یهودی (1).
انتهای پیام
نظرات